Ke Aloha Aina, Volume I, Number 20, 5 October 1895 — Page 2

Page PDF (872.68 KB)

This text was transcribed by:  Gloria Vlachos
This work is dedicated to:  Na Lei Hulu I Ka Wekiu

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA, POAONO, OCT  5, 1895.

 

-----

 

E HOOMANAO I KEIA.

-----

E NA POE HELUHELU A NOONOO MAI

-----

 

                        Ua hala aku nei he eha mau mahina, ko makou hoomanawanui ana no ka hoomau i ka hooholo ana i ka nupepa.

 

KE ALOHA AINA.

 

                        Ua hoolawa aku makou i na mea i loaa ia makou, mai na mea a pau maloko nei a mawaho mai; no ka pomaikai nui o ko makou poe lawe nupepa.  Ua manao makou he mea ia e loaa ai ia oukou, he wahi e noonoo mai ai, no ke ola e hoomauia ai ka nupepa.

 

                        Ina aole pela, aole e hiki ia oukou ke kokua mai, he 20 keneta no ka mahina, a he 50 keneta paha no 3 mahina, a he $1.00 paha no 6 mahina, a pela aku.  Alaila, aole e hiki ia oukou ke ohumu iho a pane mai, ke hoouna ole ia aku na nupepa; oiai, aole he kali o ka poe nona ka Papa-pai Nupepa no ka hookaa aku i ka uku i kela pule keia pule, a pela mau.

 

                        He mea kupono no i na poe i hookaa i ka lakou dala no ka nupepa, e hoike mai i ko lakou hookaa ana i na Luna, a i ole, ia makou, oiai, o kekahi poe Luna a makou i ike ai, ua hookaaia na dala ia lakou, eia nae, aohe dala i hoounaia mai i ko makou keena nei.  Koe wale no na Luna a makou i haawi ai i na palapala hookaa ia lakou a me ka lakou poe lawe pepa.

 

                        Ona poe e ae, ke kanalua nei makou no ka hoouna hou ana aku.  A no ko lakou ano kuhilani, e olelo mai ai e hoouna mai ma na owili pakahi, aka, o ka luhi a me ka hopeana o ia mau lokomaikai ana, aohe nana ia mai.

 

                        Ua hoopau aku makou i ka hoouna ana i na pepa a kekahi poe no ka hana pono ole a na Luna, a he oi aku ka pono, e koi aku lakou i ka lakou dala, a loaa, e hoouna mai ai ia makou, alaila, loaa aku na nepepa.

 

                        Mai manao oukou e na poe heluhelu, he mea liilii wale no keia hana aka, e hiki no ia oukou ke noonoo a hoomanao, he hana luhi no keia e hoomanawanui ia nei.

 

                        Ina e uku pono mai kela a me keia mea lawe nupepa he 5 keneta i ka pule hookahi. no

 

KE ALOHA AINA

 

                        puka Pule.

 

                        Alaila, ua hiki no ke hooholo pono aku i keia hana imua me ka pilikia ole.  Aka, o ke kali ana, alia e ai ke kanaka i ka ai, aia a hala eha malama!  Pehea la ia?  Ua make e oia he elua la mamua o ka la i hoopukaia ai ka nupepa iloko o ka pule mua.  A ina pau na poe hana nupepa i ka make, alaila, aohe nupepa e hoea aku ana ia oukou.  Aia ia oukou kekahi noonoo mai e pono ai; a ia makou hoi ka hana ana aku e ola ai.

 

KE - ALOHA - AINA

 

Hoopukaia no ka

 

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa ua ka Lahui O@@@

 

----

 

@.  NAWAHI, Lunahooponopono a me Puuku.

 

@. @ LIKE, Hope Puuku

 

-----

 

HONOLULU, OCT. 5, 1895.

 

-----

 

Ka la Hoomaikai

 

-----

 

                        Ua hoopuka aku makou mamua aku nei, no ka manao poloai aku i ka manao haipule, a me ka manao oluolu o na mea a pau loa, iloko o na ano hoomana like ole e noho ana ma na Paemoku o Hawaii nei, no ka hookaawale ana ae i ka la 6 o Okatoba 1895. i la hoomaikai; a hoalohaloha aku i ke Akua Hemolele, no Kona aloha a me Kona malama ana mai i ke koena o keia lahui, iloko o ka poino a ka ma'i e laha nei.

 

                        Ua manao na mea a pau loa, a ua manaoio kekahi poe Luna o ke Aupuni, ua pau ka hoea hou ana ae o keia ma'i, a ua lana ka manao no ka hopena pau o ka pilikia, aka, eia hou no ua kupuino nei, ua hoea hou ae nei, aole no i make loa. No  keaha la keia? Ua nui ka piha hoomaemae o ke kulanakaunei iloko o keia mau la, ua hoopapau kakou i na hana kino e pau loa ai keia ma'i, aka, aole no i pau, eia no ke a hou mai nei.  Heaha la keia? No keaha la i pau ole ai?

 

                        E aho e noonoo ae kakou i ke Akua, mai hoopoiha i Kona aloha i na kanaka Ana i hana ai.  Iloko o na wa popilikia a pau loa o ka Lahui Iseraela, ua lele mau ko lakou manao iluna i ke Akua, ke loaa ia lakou kekahi, poino nui, a i kekahi ma'i luku, a wi paha o ka aina.  I ko lakou wa e hoouna aku ai i na. Kaula e ninau i ke Akua no keia poino i kau mai ai maluna o lakou.  O ka pane mua loa i na wa a pau e ninau ia aku ai, oia keia:  "Ua hiki mai keia poino maluna o oukou no ko aukou haalele i ke Akua."

 

                        A pehea, aole anei e pono no hoi ia kakou e hele aku imua o ke Akua ma kahi malu, a ma ke anaina iloko o na halepule, a ma na homne, ma kekahi la, a e ninau ka uhane ma ka pule i kela Mana Lani Ihiihi, e hoike mai i ka maka o ko kakou mau naau, in a kumu o keia poino?  Alaila, e alakai kakou iloko o ke aloha o Kona Uhane Hemolele, e hooko aku i na hana e oluolu, mai ai Oia?  E like me ka makou olelo oiaio i hoike aku ai mamua aku nei, he mea ole loa ka hana a ke kanaka, kona ike, kona mana, a me kona hooponopono ana!  Ina manao ke Akua e luku ia kakou, ua hiki me ke keakea ole ia.  Ina aloha mai oia ia kakou, ua @mo ole, a ua pau loa ae la i ke sekona hookahi.

 

                        O na i'a ke papa ia, aole e ai o make?  O na i'a maloo ke puhiia o ai kakou a make!  O na loi kalo ke pau i ka huhukiia a kaulaiia i ka la a maloo no ka manaoia he make.  O na punawai a me na auwai ke hoopihaia i na laau-make.  O na pualikoa kiai ke hoonohoia ma na awawa, ma na nuku pali, a ma na aia loa, o hele kanaka e haukae i keia ano ma'i.

 

                        Pela ka nui wale o na hana kupaianaha e hana ia ai, e hoolalau ia ana i o a ianei, e lauwili ia ana e na manao paulele nui, ma ko ke kanaka akamai ike lapaau; a ike hoola, aka, heaha ka hopena? Eia no ke pu-a mai nei ka uahi o ka ma'i kolera ia keia la! Papani ia na Luakini mamua!  Aohe mau kukala La Hoalohaloha mai na Poo Aupuni mnai, aole loa?  He mea aha ia ia lakou?  O ka mea pepeiao lohe, e hooloha ia i ka mea a ka Uhane o ke Akua olelo mai nei.

 

-----

 

UA HOOKAHUA IA MALUNA OIA KUMU.

 

-----

 

                        Ke makemake nei makou, e houluulu hou mai i na mea a pau loa i hanaia mai maluna o ko makou Lahui Hawaii ponoi.  Mai ka wa mai o ka 1893 a hiki i keia la, i mea e hiki ai ke ikeia.  O na mea i hanaia, ua hookahuaia lakou maluna o kekahi Kahua oiaio i ike maoliia.

 

                        O ka ninau:  Heaha la ia kahua alaila:  Heaha la na mea i hookahuaia maluna o ia kumu?

 

                        Ke hoike aku nei makou me ka maopopo loa: -

 

                        O ka hoole o ka Lahui Hawaii i ka Hoohuiaina - Oia ke kahua.

 

                        Ua maopopo loa keia mai kinohi mai, mai Ianuari 17 mai o ka A. D. 1893 a hiki i keia la.  Aole loa mea nana e hoole mai.

 

                        Ke hooikaika nui nei ka poe hookahuli Aupuni o ka 1893, e huli aku ka Lahui Hawaii e ae. e hoolilo, a e hoohuiia aku keia paemoku o Hawaii nei ia Amerika Huipuia; aka, a hiki mai i keia la, eia no ka Lahui Hawaii ke kupaa nei.

 

                        Ua hoao ia lakou ma na ano a pau loa, aka, ua kupaa no lakou a hiki i keia la.

 

                        Ua hoole o Peresidena Cleveland i ka hoohui aku i keia Paemoku me Amerika, no ka mea, (wahi ana.) Aole loa i ae ka hapanui o ka Lahui Hawaii.

 

                        He mea ole na heluna o na Lahui e ae, ka Pake, ka Iapana, ke Pukiki, a me na haole o na lahui e aku ia Cleveland, aia no a ae pono ka Lahui Oiwi nona ka aina mai kinohi mai, napa i noho mua maluna o na Paemoku o Hawaii nei.

 

                        No ka moakaka ia lakou nei o ka olelo a Cleveland:  Aia no a ae ka hapanui o ka Lahui Hawaii.  Nolaila, ua hoao lakou nei ma na ano a pau loa, e lilo mai ai ka hapa-nui o ka Lahui Hawaii ia lakou.

 

                        A pehea la, ua loaa anei ia lakou ka hapanui?  Aole loa!  No keaha?  No ka mea, ua ao mai la ka Uhane o ke Akua i na kanaka Hawaii, e lokahi lakou ma ke kupaa ana e hoole loa i ka ae aku e kumakaia i ko lakou aina a ke Akua i haawi mai ai ia lakou.

 

                        Heaha na hoailona e maopopo ai na ke Akua i a'o mai ia lakou? (1) Ua lokahi like na knaka i ka manao hoole (2) Iloko o ko lakou nele i na pono o keia noho ana, eia nae, oi aku no ko lakou kupaa (3) Iloko o na poino he nui wale i loaa mai maluna o lakou a hiki i keia wa, mau no ko lakou manao kupaa no ke aloha i ka aina.

 

                        He mau hoailona luaole keia o ke aloha o ka lahui Hawaii i @o lakou aina @ ma ia ao ana a ke Akua, ua kupaa lakou a hiki i keia wa.

 

-----

 

                        I ka ike ana o ka poe pakaha, aole i hookoia ko lakou makemake, alaila, noonoo hou lakou, he mea pono loa e kipaku, a e hoopau loa i ka noho hana ana o na poe i ae ole i ka hoohui aina mai na oihana aku o ke Aupuni, a ua hooko ia ia manao.

 

                        Aole, no i lawa, ua noonoo hou lakou e hoopau loa i na poe kanaka Hawaii e hana ana ma na uapo, a me na alanui, a ua hookoia no ia mea.

 

                        Olelo kekahi põe:  O! naaupo loa oukou kanaka Hawaii!! Pono e kakau i na inoa e ae i ka hoohui aina, alaila' noho no oukou e hana, loaa ke dala, ola ka ohana, ka waine me na keiki.

 

                        Noonoo iho la na poe kanaka Hawaii.  Ae, he mea oiaio e nele ana makou i ka hana, a e nele ana i ke dala e loaa ai ke ola me ka ohana, aka, o ke aloha i ka aina, ua oi aku ia i ke kumakaia ana i ka aina.

 

                        Heaha la hoi, e hoomau no kakou i ke aloha o ka aina, a na ke Akua e malama ia makou a me ko makou mau ohana.

 

                        Nolaila, ua haalele iho la lakou he 30 a 40 i ka hana alanui a hoi pololei aku la no ka home.  Auwe no ka hoi!  Heaha mai la keia hoi la okoa o oukou? (wahi a na wahine).  O! Koi ia mai nei makou e kakau inoa aku e ae i ka hoohui aina, aka, hoole loa aku nei no makou a pau, aole o makou ae, e aho no ka make mamua o ka ae ana aku.

 

                        Pehea la ko oukou manao e na wahine no@@@@@@ana aku nei@@@@@@wahine@@@@@@@@@@@@@@@@@