Ke Aloha Aina, Volume II, Number 10, 7 March 1896 — Page 7

Page PDF (852.07 KB)

This text was transcribed by:  Steve Newell
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

(The first column on the page is not fully duplicated...began at the top of column two.  Overall, the copy is very light.)

 

Au aole ka he aloha iloko ou no`u E pepehi mai, aka, e hoomanao e Anadaea me ka poina ole, ke make nei au me kuu aloha pau ole ia @@

            Mai hoopaa aku i koa lima maiana ona e Anadarea, ke powa ia me ka lima koko, nolaila, mai kau ia hoopaimaluna ona wahi a Hilaria.

            Ua hoohiki au e hlawe i kona ola me kuu poho lima ponoi, aka, mamuii o kou kue ana mai la e kuu Hilaria, nolaili, ke hookuu aku nei au na kekahi mea ekoa e lawa i koa ola, wahi a Anadarea i pane aku ai ia Hilaria.

            Auhea oe e Anadarea, wahi a Tidora i pane mai ai me na waimaka e kulu pakakahi ana, ua oi loa aku ka pono ina no na kou mau lima ponoi e lawe ae i ko`u ola.  Aka, mamua o kua haalele ana iho ia oe e noho ana me kau mea i aloha ai, a hele aku hoi au ma na awawa weliweli o ka make, ua make make au e kala mai o Hilaria, i ka`u mau hana hoomaewaewa i hana aku ai mainna ona, a nou hoi ua hemolele au ma na ano a pau.  I mania iki hoi ke`u uhane ke hele aku ma ke ala hoi ole mai.  Ua oi io no ka pono e kaawale kaua e Anadarea, no ka mea, he mea hoehaeha wale no ia`u ka ike aku ia oe e kaunu ana me kekahi mea okoa aku.

            I ka hooki ana iho e Tidora i kana kamaillo ana, ua pane mai la o Hilaria, ua kala aku au i kau mau hana hoomaewaewa i hana mai ai maluna o`u, a ke hoopoina loa nei hoi me ka manao maikai, a e lilo hoi kaua i mau hoaloha pili paa ma keia mua aku.

            A e @ke me ka loapa ana a ka uwila ua lele mai la kekahi koa e ku ana maloko o ua @umil la, a kaili aku la i ka pahi a Anadarea e paa ana me ke kali hou ole iho he mau sekona, ua lele aku la ua koa la, a lumai aku la i ka pahi iloko o ka puuwai o Tidora.

            Lohe aku la na mea a pau i ke kamuma ana aku o ka maka o ua pahi la i ka iwi umauma o Tidora, me ka pahia hou ana aku a moe loli aku la i kona punwai.

            Uwe ae la oia me ka leo ehaeha, a kunewa ae la oia me ka pili ana iho o kona maka, a hiolo hou iho la kona waimaka, a pahu aku la iluna o ka papahele me ka hanu wikiwiki ana.

            He sekona wale no ka pili ana iho o kona mau maka, ua owaka hou ae la ia a nana mai la ia Anadarea me Hilaria e ku ana, a pane mai la oia me ka leo paupauaho.

            Ke ike aku nei au i na awawa weliweli a me na muliwai aleele o ka make, a o na lima puanuanu hoi o ka make eia oia ke hapapa palanehe mai nei ma kuu mau wawae.  Pili hou io la kona mau maka a kaakaa koke ae la no, a pane hou mai la me ka lea nawaliwali.  Ke haalele nei au i kuu hanohano a me kuu waiwai, aka, o kuu alo ha nou e Anadarea, aole loa au e haalele ana.

            Mahope koke iho no o ka pau ana o keia mau huaolelo, ua lele loa ae la kona hanu.

-----------

            Ma ka uapo a Kamika ae nei, i ka ponei ua kipa ae la ka Anela o ka make ma ka home noho o Jimmie Moa, a lawe aku la i ka hanu ola o Miss Lokalia Moa i ka 8 a oi o kona mau mahina o ka hanu ana i na ea o keia ilihonua.  Aloha wale na kamelei opio o Hawaii e moke mau ia nei e ka make.  I keia auina la i hoolewa ia aku ai kona kino puanuanu.  Me na makua i hooneleia i ke kama ko makou walohia.

HE MOOLELO HOONI PUUWAI

--NO—

MASELANA.

------

Ka Ui Opio Noho Waoakua o Inia Komohana.

-----A ME

LEDE MEDI.

-----KE-----

Kaikamahine Puuwai Eleele o ka Lokoino nui wale

----------------------------------

KA LUA O NA MOEUHANE MA KA MOANA ME KA PAKELE ANA O MASELANA

            I ka wa o ke kanaka i komo aku ai iloko o ke eke huluhulu, papani ia ae la ka waha o ke eke a pau, a nakii pu ia iho la me kekahi mau eke one ma kona mau aoao.

            E Munero, e lawe aku oe ia i keia kanaka make a waiho ma kahi o kela paka e hamama mai la, a i ka hora ia o keia po kakou e lawe aku ai iaia ekiola iloko o ke kai, wahi a ka leo o ke kanaka me ka pahi hou puuwai ma kona lima.

            O!  O Munero, ua lohe au i kela inoa ma kela muliwai a`u i hoao ai e hoopakele i ke kaikamahine, wahi a Maselana i namunamu iho ai, a hoomaopipi iho la no oia, aole no keia he poe okoa, aka, o ka poe powa no keia e hoao nei e lawe aihue i ke kaikamahine.

            Me ka loaa ole he manawa no ka kakou opio e hooponopono iho ai nona iho, hooku`i mai la oia ia hope o ke pani puka, a ano kulana aku la oia a kokoke e pahu ilalo o ka papahele oka moku.

            Kokolo malie aku la oia a ma kahi ano pouliuli, a nana ae la kona mau maka iluna ma kahi o ke pani puka, a ike ae la i kekahi poe kanaka e kuku ana, a e waiho ana na eke ma ka aoao hikina o kahi e komo mai ai.

            E kiai olua maanei a hiki i kuu wa e hele hou mai ai i ka hora ia o keia po, ka wa hoi a`u i olelo aku nei ia loua e hele ai e kiola i keia kanaka make e waiho nei iloko o ke eke iloko o ka hohonu o ka opu o ka moana, a mahope aku o laila, e kii kakou e pepehi i kela wahi keiki i loaa mai nei ia kakou maluna o ka waapa, wahi a ka leo o kekahi kanaka i pane aku ai, a hoi aku la oia no luna o ka moku.

            Hoomaopopo koke iho la o Masalana, e kii ia mai ana oia e pepehi mahope iho o ka haule ana o kela kanaks make iloko o ke kai, aia hoi pii malie ae la ke pana a kona puuwai, a emi hou iho la me he mea la, ua kokoke loa oia e haalele mai i ka hopena o kona ola ana ma keia ao.

            A i ka wa hoi o ua kanaka la i puka aku ai iwaho mai loko aku o ua @umi la, aia hoi lohe aku la oia i ke kamailio ana ae o kekahi kanaka i kahi o laua penei.

            He keu maoli kuu aloha i kela keiki opio, ina oia e kii ia aku ana e pepehi, hai aku au ia oe, ina e loaa ana ia`u he manawa kaawale i keia po, e hoopakele no au iaia.

            Noonoo iho la o Maselana i kana mea kupono e hana ai i mea nona e pakele ai mai ka make ae, a hoomaka aku la ola e kokolo malie no kahi o na eke huluhulu e waiho ana ma kahi ano pouliuli.

            Aole i loihi keia haha hele ana aku a ianei, loaa aku la iaia ke eke hulu hulu o ke kanaka @ hookomo ia ai, a haha iho la iho la mia kona pakeke i hana wahi pahi pelu, a hoomaka aku la e okioki i na kaula i nakii ia ai ka waha o ke eke.

            Iaia no e nanea ana i ka okioki ina kaula i nakii ia ai o ke eke, aia hoi, hoopuiwa ia ae la oia i ke kalele ana iho o na lima o kekahi kanaka maluna o kona mau kipoohiwi, a aa ino ae la kona mau maka, me ka naka haalulu ana o kona kino holookoa i ka piha i ka maka`u.

            Owai keia mea? Wahi a ua kanaka la me ka leo okolakala, e hai mai i kou inoa a me kou ano o ka hiki ana mai nei ma keia wahi, e hoao ana anei oe hoopakele i keia kanaka make mai loko ae o ke eke?  E hai mai i keia wa ano, a i ole oe e hana pela, ua makaukau lea ka oi o ka maka o ka`u pahikaua e lumai aku iloko o keu puuwai i keia minute.

            Hosana!  O ko`u hopena anei keia?  E lawe mai i kuu ola i keia wa ano, i make koke aku ai au, a hele hookahi aku au ma kela aoao o ka malu o ka po, wahi a Maselana i puana ae ai me ke ano paupauaho, owau no ka mea a @ ukou i lawe mai ai mailuna mai o kekahi wahi waapa ma ka moana, a`u hoi i lehe aku nei i kekahi lep e i ana e kii la mai ana au e pepehi mahope o ka hora ia o keia po.

            E hoomahao iho oe e ka mea heluhelu, aole keia kanaka e ku nei ma ka aoao o Maselan he mea okoa, aka, o ke kanaka no kela a Maselana i lohe aku ai e loelo ana i kona aloha iaia i kona wahi kokoolua, i na hora mamua iho.

            Auwe!  O oe ka mea a`u i olelo ai e hoopakele, ano i kela hora, heaha la ka`u hana kupono e hana aku ai i pa kele ai oe mai ka make ae, wahi a ua kanaka la me ka leo malie, a hoouu iho la i kana pahikaua ilalo.

            Ua aloha mai na Lani la`u, ua hoopa kele mai hoi oia i ko`u ola, wahi a ka kakou opio i hoomau aku ai i ke kama ilia ana.

            Ina kou he makemake e hoopakele ia`u mai ka make ae ina hora, anoano eehia e keia po, e hookomo oe ia`uiloko o keia eke huluhulu, a e lawe aku hoi oe a waiho i ke kino make o keia kanaka ma kuu wahi i waiho ia ai e oukou, a o ka panina aku o na hana na`u no ia e auamo hookahi aku.

            Oiai hoi, eia ke hea mai nei na leo hanehane mai na Ilina mai, ua makaukau lakou e apo lokahi like mai ia`u ina ua kokoke mai ko`u hopena ina hora anoano eehia o keia po, a hooki iho ia oia i kana kamailio ana.

            He manawa ole, wehe ia ae la na kaula i hoopaa ia ae ke eke, a hemo ae la ke kanaka make iwaho, a lawe loa aku la ua kanaka la no kahi a Maselana waiho mua ia ai.

            I kona malo ana aku, komo koke iho la o Maselan iloko o ke eke, a liuliu mahope iho, hoi hou mai kanaka la.

            E nakii ae ia luna o ka waha o ke eke, wahi a ka kakou opio i pane ae ai i ke kanaka e ku ana ma kona aoao, oiai oia iloko o ke eke ia manawa, a hoomaka iho la na kanaka ia e pakii ia luna o ka waha o ke eke a paa, a haawi iho la i kona aloha hope i ka kakou opio, a hoi aku ia no kahi a kona wahi kokoolua e hiamoe ana.

            I ka wa o na kanaka la i nalo aku ai a aole i liuliu loa, lohe ae la oia i ka haowalaa o na kanaka he nui wale, a hoomanao koke iho la keia, e kii ia mai ana ua eke la e kiola iloko o ka opu o ka moana.

Aole i pau.

-----------

KE KEAKA O KA PO POAHA NEI

-----------

            Ma ka po o ka Poaha nei i malamaia ai ke keaka no ka pomaikai o ka home hoohanau keiki Kapiolani a me ka Hui Opio Hawaii.

            Mamua o ka hiki ana ae o ka manawa e hoomaka ai na hana ua piha a hookeke o loko o ka hale keaka, a hoaa pu hoi na poe komo hope i ka nele i kahi e noho ai.

            Ua ku i ka nani na mea i hanaia ma ia po, a ua hoi aku kela a me keia me ka mahalo i na mele i mele ia mai e ka Hui Opio Hawaii.

----------

            Eia ke pu mau ae nei ka maikai o ka Halepohaku hou e hanaia nei ma ka Mer-ko-rauna mua iho nei.

            Ua huli hoi aku ka mokukaua Amerika Beninetona no Kapalakiko i ke kakahiaka o ka Poaha nei.

            I keia Poakahi ae, e hoi aku ai ka mokuahi Iapana Chiyoda Maru no Iapana, a maluna ona e holo aku ai ka hui keaka lio no Yokohama.

---------------------------------------------------------------------------

OLELO HOOLAHA!!!

-----------------

            Eike auanei na kanaka a pau loa pili ia Mrs. Kealalaina Keaweaumoku make e noho ana ma Ko Hawaii Pae Aina.  Oiai oia e ola ana 1 Augate, 1895, na lawe oia i ko`u mau Dala he Kanakolu [$30.00], me ka ae ana e hoihoi mai maloko o ae o Maraki 1896, ma ka uku hoolimalima o ka aina ma Kapalama.  A oiai, ua make aku o Kealalaina, aolehoi i hookia ia mai ia mau Dala; nolaila, ke hoikeia aku nei ka lohe i na pilikoko ponoi ona, e hookaa koke mai ia mau Dala, a i ole, e hooko ia na ma ke Kanawai.

Owau no me ka haahaa,

            S. M. KAPERIELA, EHU

Kapalama, Honolulu, Feb. 14, 1896

            Feb 14@@-dly wkly

---------------------------------------------------------------

Hoolaha a ka Luna, Hooponopono Waiwai.

E IKE AUANEI NA KAKAKA A pau, ma keia; ua hookohu ponoia mai ka mea nona ka iuoa malalo iho nei i Luna Hooponopono Waiwai no ka waiwai a Kekuanui (k) o Honouliwai Molokai i make, e ka Hon. J. W. Kalua, ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Paeaina, ma ka la 14 o Feb. A. D.A 1896.  Nolaila, ke hoikeia aku nei, o na poe apau i aie i ka mea i make, e hookaa koke mai lakou ia`u.  A o ka poe hoi a ka mea i make i aie aku ai, e hoike koke mai ia`u maloko mai o na mahina cono, a i ole, e hoole mau loa ia aku no.  Hanaia i Feb. 19, 1896.

NEUALANI.

Lunahooponopono Waiwai o ka WAIWAI o Kekuanni (k) i make aku.

Honolulu, Maraki 2 1896

__________________________________________________

R. W. WILIKOKI.

. . . . . . .

KEENA ANA AINA A KUAI AINA

UA HIKI HOI KE HOOPONOPONO I na Waiwai o kela a me keia ano e waiho pohihihi nei; a i lawe waleia paha e kekahi poe ma ke ano alunu a makaha.

            Ua hiki no hoi ke hooponopono i na Waiwai hihia i paa malalo o ka Moraki a ana e ae paha.

            Ua hiki ke huli maloko o na Buke Aupuni no na aina pohihihi o na palena a me ke ano o ka hoolilo ia ana.

            E loaa no ma ke Alanui Moi mawaena o ke Alanei Papu a me Alakea, maloko o kekahi rumi o ka hale e pili pu ale ma ka aoao ma Ewa o kahi noho o Kale Gulika.

            HORA HANA:  Mawaena o ka hora o A. M. a me ka hora 4 P.M.

Feb 26 – 1 m kly wkly.