Ke Aloha Aina, Volume II, Number 12, 21 March 1896 — Page 6

Page PDF (816.86 KB)

This text was transcribed by:  Reece Matsumoto
This work is dedicated to:  Mr. & Mrs. Daniel R. Dancil

KE ALOHA AINA, POAONO, MARAKI 21, 1896

 

NUHOU HOPE LO’A

            Ma ke ku ana mai nei o ka mokuahi Australia mai Kapalakiko mai, ua loaa main a nuhou hope loa a hiki i ka la 10 o Maraki nei, a penci:

 

HE NUI KA UKIUKI

            He nui loa ka ukiuki o na poe Sepania i ka lohe ana, ua hooholo ka Hale Ahaolelo Lahui o Amerika e ike aku i ka poe kipi o Cuba.

            Ua puni ka’aina holookoa o Sepania i na hana hoouluku o ka huhu no ka mea a Amerika i hana mai ai ia Sepania. Aka mamuli o ka oleloa’o hooikaika a Canovar ke Kuhina Nui o Sepania, ua @oemi ia na hana hoo@luku a ka lahui Sepania i na Amerika

            Ua loheia ae no hoi ua nui ka ukiuki o na kanaka i ke Kanikea Amerika m@ Valencia a ua h@luku@ k@na hale a n@h@b@ na puk@n@lani i na pohaku.

 

UA LIKE KA MANAI ME KO SEPANIA

UA H@iKE AE O FAR@N@ ME @NE LAN@KE KOKUA ANA iA SEPANiA

            L@d@na@ Mar@t 5.  O ka nupepa Pail Mall Mazelle o Par sa, ua hook@ka ae o@a he h@ike manao e olelo an@ o kela mao ho@pa@paa o Venezue’a a me Berazila me enelani a me Farani e hoopau koke ia no ia e na Mana o Europa me ka hakalia  ole, i mea e hiki ai ia laua ke kaawale na lima e kokua ai ia Sepania, ma ka ninau pili ia Cuba.

            Ua hoike ae ka mea kakau o na Amerbasedoa Beritania a me Farani ma Maderida, ua hoike like mai laua i na manao oluolu hoa’loha loa. Aka, o ka hana huipu ana o na aina a elua, e kali ana ia i ka pau pono o na kuka ana no ka ninau@o Aigupita.

            He mau hoike oi aku kekahi i hoike mai i ko Beritania ko kua ole ma ke@a mea, a he oia@o ole na haike ana mai, no ko ke Aupuni Beritania kokua anaraku, oiai, he 4 poe Enelani ia 5 poe e ae ana i ko Cuba noho kuokoa ana.  Bolaila, o na olelo iloko o ke Senate, ua houluulu ae ia i na manao kokua like ia Sepania.

 

PANIIA NA KULANUI O SEPANIA

            Bacelona, Maraki 5.  O na Hale Kulanui maanei nei, a ma Valencia a me Grenada, ua hoopaaia, i mea e pale aku ai i na manao uluku o na haumana kula, e ka nuakai ma na alano me na hana hoinoino ia Amerika Huipuia.

            O na @haku ana a pau loa ua papaya ia, a he manao hoi e kokua ana o Farani a me Beritania ia Sepania.

 

NA HANA HOOUKIUKI MA PRICETON

            Princeton, New Jersey, Maraki 5: O na poe i puka mai mai ke kula mai o Princeton, ua puhi ae la lakou i ke kii o ka Moi o Sepania, ma kekahi hana hoo@oi hoonaukiuki me kekahi poe lehulebu wale i komo pu iloko o ia hana ana.  O ka hae Sepania, ua kauoia ma ke alanui akea, a mahope iho o ke kaeo hele ia ana, ua haehaeia a weluwelu imua o kekahi anaina akea e akoakoa ana.

 

KA PALA PALA KUE A NA POE KALEPA

I KA OLELO HOOHOLO A KA AHAOLELO LAHUI O AMERIKA

            Havana Cuba, Maraki 9.  O na poe kalepa a pau, na alakai kalai aupunit a me na poe kupa laula, ua kakau inoa iho iho lakou ma kekahi palapala kue.  E hoike ana i lo iakou manao kue i ka manao hana a ka Ahaolelo o Amerika ma o kona ike he poe kaua la o ka aina.

            A@e kue ana no h@i ina h@olelo i hoike a ae @nu@ o ke Senate e @ili na ia Kapena Ke@@ral@ Wey@er.

            O jose Gregoris D@lg do ka mea i olelo@ ua mage i ka kaua ana ma Morales a@l@ oia i make, aka, ua eha loa nae. He mau hi@h ona lana malie ke kau nei maluna o keia kulanakauhale, e kalo ana no na hoike e hoea mai ana e pili ana no na mea ma Sepania a me Amerika.

            Aole he mau uluku i hanaia ma na hotele, a ma na alanui oihana.  He mau olelo nae mawaena o na poe Paniolo o kea no ulupuni loa, aka nae, aole he mau hana i puka maka maoli ae e kur ana ia Amerika.

 

KA HAIOLELO JUE I KA OLELO HOOHOLO

            O ka Olelo Hooholo e ike aku i na poe kipi o Cuba ma kea no he poe kaua no ka aina, a e haawi aku hoi ia lakou i ka Noho Aupuni Kuokoa ana.  Ua nui na houpaapaa hou ana i ala ae iloko o ke Senate.

            Ma ka la 9 o Maraki nei, ua ku mai o Hale he Republika no ka Mokuaina o Maine, a haiolelo ku@ mai la i ka olelo hooholo no elua hora a oi aku, me kona hoikeike ana mai i na kumu e hiki ole ai ia Amerika ke lawe mai i kekahi olelo hooholo o keia ano, a hooholo iho.

            Noi mai oia e hoopanee loa i ka olelo hooholo. – Ua olelo ae ola, o kela poe e kaua mai la, aole o lakou Aupuni aole Aha Heokolok@lo, o k@ hoomalu maluna o na pual@ aumeume, ma na wahi noho hakaka.  Aole he wahi kaua lanakila i loaa ia lakou, aole no e hiki ke olelo a he kaua ka lakou i hana ai, e like me kea no o ke kaua.  He mau hana hoouluulu haunaele kaua wale iho no.

            Ua kuhikihi aku la oia (Hale) i ko Grant manawae noho.  Peresidena ana, a ia wa, ua waiho ia mai no keia kumuhana no ka ike ana aku ia Cuba ia wa, a eia no hao ma ke pakaukau o ke Kakauolelo na mooolelo makamaka hou no ia mau hana i hooleia ai e ka Ahaolelo o ia Manawa, aole e ike aku ia Cuba ma kona ano e k@i ia mai nei i keia wa.

            Ua hoomau aku la no o Hale i kana haiolelo kue, a kuhikuhi aku la i ka Manawa i huliamahi ai o Amerika Akau a me na Mokuaina Hema i ke kaua no na hookauwa kuapaa negero me na Mokuaina Hema.  Hoike mai la @i@ i kona Aupuni o Enela@i Farani, italia, Sepania, Gerem@@@@ a me Europa komo @le ana @@i e lawe lawe i kekahi k@@ e ike mai i @a Mokuaina @ema, ma ke ana he m@@ Mo@@@na Kuokoa@o@o  @@@ @@@@ @@@@.

            O ke@@ li@@ a @a@ i kekai he olelo @@o@@@ @ ia @@@ @ ike aku i @@ @@ @@ @@ ke aupuni e Sepania, ke han@ lawe lawe @@ui ia ma k@ Amerika @oao e kap@e maoli an@@ ka noha ana launa oluolu, a hoaloha maikai hoi me ke Aupuni o Sepania.

            He nui na poe i kue mai i kona wa e haiolelo ana, no na rula ana, a pela aku.  Aka, ua ua hoomau aku no oia i kona haiolelo ana, e kue ana i ka apono ana i ka olelo hooholo.  Hoike mai la oia i ka lawe o na poe Amerika i na olelo oiaio ole a me na lono hoopunipuni a ka poe o ka noao kipi i haku ai, i mea e hoolaha hoonuinui wale ai ma na nepepa; aka nae o ka mea oiaio maoli, ina e huli pono ia aku ana.  Aole loa e loaa ana he mea e kokua ai i na poe hooulu kipi ma Cuba, O ka oiaia, a me ka pol@lei maoli, aia no ia ma ka aoao o Sepania.

            Mahope iho o ka pau ana o kana haiolele i ka hora 3:07 P.M. ua hoopaneeia ka hoopaapaa ana o ka ninau no ka olelo hooholo no Cuba a i ka la apopo Maraki 10.

 

PUHIIA-KA HAE AMERIKA I KE AUI

            Madrid, Sepania, maraki 9 Ua ano maluhia iki mai ke kilanakauhale o Velencia i keia la.  He nui wale na poe i hopuia i komo kino iloko o na hana hoo@aunaele i nehinei.

            Ma Bi@b@a, he @nui na hana haoike e h@e ana ia An@r@ka Huipaia i k@ia la.  Ua hele aku kekahi puu’u kanaka nui ma ke K@@@@ Oihana Kanikea Amerika a h@l@ku i ka Hale Oihana.

            He eiwa o na poe ku kiai i eha poino loa.  Ua hoouna awiwi ia main a poe kokua hou i ka Hale Oihana, a i ko lakou hoea ana mai, ua onou ia aku na poe koa imua o na poe hoohounaele, a pau loa aku la lakou i ke auhee.  He 20 poe i hoehaia o na poe hoohounaele a he eono poe i hopuia.

            Ua olelo ae ka nupepa Herald o Hon. H Taylor, ke Kuhina Amerika, e manao ana oia e hoouna aku i kona ohana ma kahi e, mai Madrid aku.  Ua pau ko lakou mau puolo i ka lawe i ka halehoolulu kaa i keia la.

            O na poe haumana kula o Salamanca, ua hookahakaha ae ma alanua i keaia la, e hoike ana i na hana kue ia Amerika Huipuia.  Ua kauoha aku ke Kiaaina e papa aku ia lakou, aka, he ole ko lakou la hoolohe mai.

            Ua hailuku pohaku aku ka puali hoohaunaele i na poe kiai @an@@ hoopuehu mai ia lakou mahope iho o ke puhiia ana o ka hae amerika i ke ahi. He nui na poe i poino, i ka wa o keia mau uluaoa ana o ka@ haunaele.

 

PAU@ NA MAH@ O I KE POHUA

            Philadelphia Pr. Maraki 9.  Mahope ma@ @ ino@@ ka holo ana mai no ewalu la, o ka mokuahi Britania Viceroy, Kapena rollo, ua ku mai i keia awa mai Cuba mai, a nana hoi i lawe mai i na lono o ka hoopoino nui ia ana o na mahiko e na poe kipi o Cuba.

            i ko lakou wa ma kahi kokoke i kapaia o Vita, e kokoke ana Gibra, he ekolu poe akanaka i hoea mai mailoko mai o ka aina, a pii loa mai la iluna o ka moku, a kuai mai la i ka waiu, ua hemo mai lakou mawa@na o ka laina i noho ai na poe kipi, aka, ia lakou i hoi aku ai no ko lakou i hoi aku ai no ko lakou wahi, ua hop@ia lakou e ne poe kipi a lua a make.

 

KE KAUA MA CUBA

HOOPUEHUA NA KIPI E NA SEPANIA.

            Havana, Maraki 9. O na puali kipi malalo o na alakai ana a na aliikoa Napoles, alberto, Rojaf, Machado a me Aleman, no ka hooko ana aku i na kauoha a Kenerala Gomez, ua haalele iho la i ka lokuaina o Plac@tas, ma ka aina o Santa Clara, a nee hele aku la iloko o ka mokuaina o Mantanzas.  O kekahi poe puali kipi hoi, e hoakoakoa ae ana lakou ma Seu@zo a ma kahi kokoke loa hoi i Placetas, i mea e pale aki ai i na hoopo@noia ia mai o na puali kiai mala’o o G@@@rala Gomez @me M@c@@ e hele mai ana maluna mai o Que@a do Grande, m@ko lakou ala e hele la i ka aoao hikina.  Ua puhi aku ma poe kipi i na malako a me na hale ma Caraiban, ma ka aina o Trinidad, ma Santa Clara.    

            O ke aupuni hoohaunaele, me ka pualo kaua nui malalo o Jose Maceo, Rabi a me R@

Tudela, mahope o ka @

Na ana aku ia Zagua de T@

Mo, ua hele aku la no Ma@

Ka mahele aina o Santo @

Cuba.  Ua puhi aku la na @

i na mahiko o ae@de i@

Na kauhale pu, ma k@ m@

Havana, a li@ae la he ekolu@

Kanaka noho mahe o ia @

            Ke hoomau la o Kea@

Arola i kana hana hele@

Hiki aku ai mawa@na o ka @

Na aina o Santa Clara, i @

Koke aku ia Kenerala Go@

            O kono puali kiai o mu@

Santiago ma@alo o ke a@

Ana a Ko@ela Fr@@cs ua@

Nohoia ae i poe k@@ kaha@

Na poe kiai we@@@ p @

Pi, a@o Kenela F@

Oia ka mea i @@@

Oki pu mai i ka @@@pe @

Mai o no puali @p @

Aina o M@ta@z@ @

Koa malalo o G @

Le la imua e @

Go.

            O na puali @k@

C@labar@r@n@ k@

Sangua la Cr@

Kino me na@p@

Delgoado. @

Kou he h@

Make, a me na @

Ka, i mea e h@

Na enemi, a na @

Nae ma ka mahi @

Ua alakaiia ka pu@

De Hernander. Ka @

Na poe kipi he @

Mahope o lakou.  O K@

Pr@ts hoi, oiai oia

Alahele mai B@

A@uada, ua komo

A na hakaka a@

Puali kipi malalo

B@ndera. He e@

@a o ka puali, a alualu aku @

Na poe kipi ma K@

Banos, Colorado @

            Ua hoike a eke @

Na puulikoa o M@

Hoomauia nai n@

Saratoga a m@

Muliwai aura. @

Puali liilii o na p @

O ka pualikaua o M@

ia mai e Konda V@

Kahi la mamua @

ia mai, o keia m@

Kupilikii loa, a @

Li i na lakokaua @

            O na mahe’e @ na puali@

Alakaiia e K@ M@

Hoea mai mai Palama mai, @

Halawai pu@iho @

Kiu ma kahi e @

Muliwai A@ra @

            O ka pual@

Mi, ua o’el@

Likou ma kal@

O na alakai @

Miro @ae@

Me Cr@b a @

Lakou me Mac@

            O konela l@

Ke poo o ka pua@

Wae o ka mah @ ewal @