Ke Aloha Aina, Volume II, Number 12, 21 March 1896 — Page 8

Page PDF (894.79 KB)

This text was transcribed by:  Iasona Ellinwood
This work is dedicated to:  Nā hanauna e hiki mai ana

KE ALOHA AINA

 

Na Hana Hoolilo @

            He nui na pono a me na pomaikai e loaa ana i ka lehulehu o ka aina, ina he kupono, a he naauao na hana no ka hoolilo ana aku i ke dala, ma na hana e pono ai, a e pomaikai ai ka lahui.

            Aka, i ko makou ike ana aku i kekahi mau hana hoolilo dala, i hoohana hookuu wale ia me ka noonoo ole paha, aia he mau ulia e loohia mai ana, no ia hana hoohemahema, ua manao makou, he ae maoli ana aku no ia, e kiola wale ia aku ka luhi o ka lehulehu i mea hoomaunauna wale ia.

            Eia ma Honolulu nei ke Poo o ke Aupuni, aka, eia pu no maanei nei na hana a makou i ike ai, ua waiho hoohemehema loa ia.

            A ina e lilo ia mau hana i mea poino a poho wale no ke dala a ka Lehulehu, alaila, ua poho no.

            He mau olelo oiaio no keia i ko makou hoomaopopo ana, a ina e hookoio ia ana, alaila, ua pololei ka makou mea i koho mua ai; a aia he mau hana hoolilo wale, a hoomaunauna dala i hanaia, i mea aha la? aka, malia i mea e loaa hou ai he hana hou ana maluna o ka hana mua; e loaa papalua auanei na hoolilo dala ana, no keia kumu wale no, oia ka hoohemahemaia o na hana ana.

 

KA MANAO KUKULU I HOTELE HOU.

            Ma ka nupepa Advertiser o ka Poalima i hala i ike iho ai makou i ka manaoia, e kukulu hou i Hotele ma kela wahi o Mr. Irwin i lilo iho nei i ka Hui Bruce Waring, ma ke kihi o na Alanui Papu a me Beritania.

            Ua manao mua ka Hui Bruce Waring, e kukulu i hale elua papahele, o lalo he wahi Oihana a mau Keena kuai, a oluna ae he mau keena noho hoi ia.

            O keia manao hoi e kukuluia i Hotele, mamuli ia o ke kono ia e na poe kalepa e kokua pu mai ia hana, nolaila, ua manao ka Hui e hoopau i ka manao mua, a e hoao i keia manao hou, ina he mea hiki e kukulu ia he Hale Hotele e lawa ai no ka $150,000.

            Ina e lawe na poe kalepa he $25,000 kokua mai, alaila, e ae lakou e noonoo no ia manao ana, a ina aole, alaila, hoomau no lakou i ko lakou manao mua.

            He ekolu hale ke kiekie o keia Hotele i manaoia ai. O lalo he mau keena kuai, a oihana o luna ae, he mau wahi noho no na poe e lawa ai he 100 mau Keena. E kukuluia ana keia hale ma ke ano like aku me ko na Hotele o Nu Ioka.

            He malapua maluna o ke kaupoku me na lako noho a papa aina e hiki ai ina poe ke noho a paina awakea malaila, iwaena o na pua ala a me na laau loulu.

            He hana nui no keia, @ hooulu ana ae i Hale noho no na lehulehu e kipa mai ana ia Honolulu nei; aka, e like me ka olelo a Solomona. "O ke dala ka mea e hiki ai na mea a pau."

 

HE MOOLELO KAAO

NO NA

HOAHANAU ELUA.

A I OLE KE

Alahele Pohihihi

A O NA

Opuu Pua Elua.

HELU @2.

            I ka wa i loaa aku ai keia mau kauoha i na moku i makemakeia, ua ikeia aku la ko lakou mau pea i ka pii malie ana ae ma ko lakou wahi, a @oho pono ae la i ka makani, a na ia mea i hoonee aku i ua mau ulumoku nei no waho o ke awa, e niau ana hoi me ka p@l@nehe loa ole, a hiki i ka wa o lakou i hala loa aku ai no waho, a e hakaka ana hoi me na ale o ka moana nui hohonu.

            I ka ike ana hoi o na kanaka o ke kulanakauhale i keia hoopuka ana o na moku no waho o ke awa me ka maopopo ole ia lakou o ke kumu o keia holo ana o na moku.

            Ua lilo ia he mea nune loa na na kanaka o ke kulanakauhale no keia mau hana hoopahaohao a ku i ka haohao no keia mau mea, a oia hoi ka lakou e ninau ana kekahi i kekahi, ina paha ua lohe wale oia i kekahi mea e pili ana no ka huakai pahaohao a na aumokukaua, aka, aole wahi mea nana hookahi i hoike mai e holo ana no mea a no mea, a ua lilo hoi keia i ninau nui no ka la mawaena iho o na makaainana o ua Aupuni nei, a ua hiki loa aku hoi keia mau lohe imua o ka Moi.

            Aka, ua noho iho la no oia me ka hamau, me he mea la aole i maopopo iaia ke kumu o keia holo ana o na aumokukaua o kona Aupuni no kekahi wahi i makemake ia, a ua hiki pu aku no hoi keia mau ninau ana a na makaainana e hoohuoi nei imua o ke Kuhina Nui o ke Aupuni o Helene, a o na haawina no i loaa aku i ka Moi, oia no kai hekau pu iho maluna o ke Kuhina Nui.

            A no ka hiki ole ke hoopau ia ke pohihihi o kekahi poe no keia huakai hikiwawe a na aumokukaua, ua lilo ia he hana nui maoli na kekahi poe ma ka hoopaapaa ana, a au ku a hakaka kekahi poe no keia ninau pohihihi o ka manawa, a pela wale aku a hiki i ke awakea ana o ua

la nei, aole he hookahi wahi mea i loaa mai i au poe kanaka nei.

            Ina aumokukaua o ke Aupuni Helena i hoopuka loa aku ai no waho, oia ka wa a ke Adimarala Puluka i haawi ae ai i kana kauoha i ke alii hokih@ no ka haawi ana ae i kekahi ho@ e hoike aku ana hoi i kela a me keia moku e holo ma na ala like ole, a e hui hou lakok ma ke awa o Italia ina aole e loaa na kaikamahinealii a hiki i ko lakou wa e ku ai ma Italia ma ke alahele moana o kela a me keia muko pakahi, a in a hoi e loaa i kekahi o lakou, e imi oia ina moku a pau a hiki i ka loaa like ana, a he hookahi ka hoi like ana.

            I ka hukiia ana ae o na hae hoailona, ua hooko koke aku la na moku e like me ke kauoha a ka moku o ke Adimarala i ko lakou wa i ike mai ai keia mau hoailona i hoike ia aku, a holo like aku la lakou ma ko lakou alahele like ole.

            Aole i emo ma ia hope iho, ua like aku la kela a me keia moku no ko lakou mau ala pakahi iho, a o ka moku hoi o ke Adimarala Puluka, ua hooiho pono aku la oia no ka hema, no ke alualu ana i ka moku o ka hui keaka lio e holo la no Iapana.

            Nolaila, e na makamaka heluhelu, e huli ae kaua a nana aku i kahi moku o na kaikamahinealii o Helena, pehea aku nei la ko laua wahi moku e holo pahua mai nei i ka moana, a pehea aku la laua.

            Iloko o na la ekolu o ko lakou paialewa ia ana i ka moana a ma ka ha o ka la, ua ike aku la na kaikamahine i kekahi wahi ao opua uuku e kau mai ana mamua pono o ko lakou wahi e hoopii aku nei ma kahi mamao no nae mai kahi moku aku.

            A oia ka Karose i huli ae ai a ninau aku la i kona kapena ana i hookohu aku ai E Mr. Kapena, heaha la hoi ke ano o kela wahi ao opua e kau mai la? A heaha la kana hana malaila e kau mai la?

            Ia wa i huli ae ai ua Kapena nei a nana aku la ma kahi a Karose i kuhikuhi aku ai, aole no nae ona wahi mea @ ike aku, a oia kana i ninau hou aku ai ia Karose:

            E kuu haku maikai? Aia hoi mahea kau wahi i ike aku nei i kahi ao opua? Aia no hoi la e kau mai la, a aole ka ou ike aku i kela wahi mea uuku e kau mai la.

            No kekahi mau minute pokole keia nana hoomau ana o ke Kapena ma kahi a ke kaikamahine e kuhikuhi nei, akahi no oia a ike pono aku i ua wahi ao opua nei, a iloko no hoi o ia wa i pahola koke ae ai na minoaka o ka hauoli ma kona mau papalina i kona wa i ike pono loa aku ai i ua mau wahi ao opua nei, a oia kana i huli ae a pane aku la no ka haina o ka ninau a kona haku:

            E kuu haku maikai, e kala mai ia'u no ka hikiwawe ole o ko'u maka ma ka ike ana, a nolaila, ke hoike aku nei au ia oe. O kela mea au i kuhihewa aku nei he ao i ka lele mai, o na mauna no ia o ke Aupuni o Helena ke ole au e kuhihewa, a me he mea la he mau wahi hora wale no koe, ku kakou i ka aina, oiai, ke ike nei au i ka hoailona o ke ao aina e hoike mai nei ia'u i kela i keia wa, eia he aina ua kokoke loa mamua o kakou.

            A oiai no hoi, eia ka panana ke hoike mai nei, he mau wahi hora kakaikahi wale no koe @ ike maopopo loa ia ka aina e kakou, a ke hoike pu mai nei no hoi na degere a me na lotiku, o ke Aupuni no kela o Helena au e hooh@ la.

@ kokoke loa @ kaua home a @ aku imua o ko la@

            Nolaila, @ nou iho, @ ala ae @ kona mau pono @ pii like @ no laua o k@ ike @ laua i ku waiho @ na o Helena, a e uhi paa ia @ na mauna @ ko lakou mau @ nani ma o ka @ paa ia ana o @ wai o ka @ paha kela @ lalani hooheno:

Kilakial Hanalei kau mai iluna,

I ka waiho kah@ mai i na p@,

I ka halii paa mai @ ka uhiwai,

Iluna o Kaala, he he moa @kea la,

            I ko laua ike ana aku i ka @ hela mai o na mauna o ko laua aina, e leleopu mai ana hoi na ao opua o na hiohiona o ka malie e halii paa ana maluna o ko laua aina aloha mai na la opio mai, a o ka lele wale aku no ko@ ka bolonu.

            Na ia mea i hookulu iho i ko laua mau waimaka me ka ehaeha no ke aloha i ko laua mau wahi hulumakua e noho mai la me ka manao ehaeha no laua, a oia hoi ka laua i kaukau ae ai me na manao wele@ia o ke aloha oiaio o ka minamina no laua, a oia ka Karose i puana ae ai me ka leo nahenahe i na lau makani, oiai na aheahe makani e pa kolonahe mai ana mahope o ko lakou moku, a e lawe ana hoi no uka o ka aina i na ea oluolu o ka moana.

            E keia mau laumakani aheahe malie e houhou mai nei i ko'u mau papalina lahilahi me he mea la o na lima no o kuu mau kaikunane no e hoopapa mai nei, e lawe aku i ko'u aloha a hawanawana aku i na pepeiao o ko'u makua eia no maua ke hoi hou aku nei imua o laua, a e hoolana hoi i ko laua manao no maua, a hooki iho la oia i kana mau olelo ana, me ka heleawai ana hoi o kona mau waimaka no ke aloha ia Hanora ma.

            A oia ka Karose i kamailio aku ai i kona wahi pokii me na huaolelo o ke aloha i kona pokii. E kuu pokii aloha ke ninau aku nei au ia oe, a o ka mea e holo ana i kou noonoo, oia ka'u e hooko aku ai, a penei ua mau wahi ninau nei au e waiho aku nei imua ou no ka hooholo ana mai.

            Oiai, ke hele mai nei ke aloha o na kaikunane hoomaka o kaua, oia hoi o Hanora a me Harinosa a papahi i kuu puuwai, a ua oi aku kuu aloha ia laua mamua o ko kaua makua e noho mai la ma o koke ae nei, mamua o ko kaua mau kaikunane e noho mai la i ka oluolu o na ea o kela aupuni no kekahi mau wahi la helu wale no a kaua i hoohala ai no ia wahi.

            A kaili koke ia mai ai kaua e na lima a kaua i ike ole ai nana i hoohoihoi mai ia kaua imua o ko kaua mau makua me ka poino ole, a oia ka'u e hoohuoi wale ae nei, aole he mea e ae nana i hoihoi mai ia kaua, o kahi Pueo War@, ka hoa'loha hoi o ko kaua mau kaikunane hookama, ka mea hoi nana i hoopakele ia kaua i moeuhane @ pakele ana, aka, mamuli o @ kaua, ua h@ nana e hoopak@ mai i @mahine a ka @ila, e kuu pokii, e @ alahele e loaa ak@ kaua, a i ole, e hoi @ome nani a ko ka@ i imi ai no kaua, a @ pono a kaua e ha@ i kana kamailio @ wahi pokii

            I ke poha ana aku hoi @ a komo iloko o kona @ ua kklou iho la oia @ ana e hana aku @ a kona haunaumna @ ona no ke kanana @ i kana olelo hooholo e @ ai i ka haina.

            No kekahi mau minute @ kulou ana o kona poe ilalo @ nui ana no kana mea @ aku ai, ua hooholo iho @ manao e hoi no laua imu@ mau makua, a oia kana i @ ai imua o Karose e like @ manao ai oia ka mea po@ like ae la ia manao ia laua @ ulumahiehie o k@ lena ole.

 

KA LAAU HO@

A KAMA@

            I KE KIKINA I HALA. @ lo aku o Ike L. Ha@ Lebenona, Komohana @ ka Laau Hoola Cham@ lio, ka Laau hoola Ko@ io iho o na @ino e a pau @ ka pomaikai.

            Kuai ia e na poe hana l@ poe kuai aku.

Benson Sm@

Agena @

 

            I KA HOOLILO I HALA@ la o Mr. Geo A. M@ ka rumatika. Ina wa a pau @ ke kupono iluna, ka oi @ kahi aoao, wahi ana pa ho@ hoola me ka loaa ole @ hiki wale mai nei he eono @ ua kuai au he omole @ lain's Pain Bal@ ana me ia mea @ rumatika, aole oia i hoi @

            Kuai ia e na Kauka a @ Laau

Benson Smi@

Agena N@

 

AOLE E LOAA P@

[Mai ke Gazette mai o @

            Aole loa he noo@ poino loa ia, a i ka @ paau ia? Aole loa i @ e paa ai keia pilikia, a ina @ la oia ka rula, o na mea i @ o ka poino, a he lau@ poino i hoea ae i na mak@ mai iloko me ka noonoo ole @ loaa pakolu ia i ka hoailona @

            Mawaho ae o keia, i keia la @ poino i hiki ke hahai aku i @ a loaa no ke @. Ka mea @ wa o ka hoomaka ana, a @ wale ia. I ka @ me ke anu, e inu koke @ Kunu a Chamb@ loa ano a ne@le no @ He @ ole e kuai ia nei, e k@ Lapaau a me ka po K@

Benson Smi@

Agena Nui, @

 

            He hoolala ana @ keia wahi @ oia hoi o ka Chamb@ Laau oi loa o @u Hoola Ku@lain, @ ka puhi @ Kauka Lap@ ma ka ohe makani @ loa, a o ka @ e malama mau ana i @ hoohana koke ana @ Ka Graphic ua ike@ hana @ Hoola Kunu a Chamberlain @ mahope iho o ka hiki ole @ e ae.—The Kimball S. @ 50 keneta no @ omole.

            Kuai ia e na Kauna a me @

Benson Sm@

Agena Nui @