Ke Aloha Aina, Volume II, Number 28, 11 July 1896 — Page 1

Page PDF (733.17 KB)

This text was transcribed by:  Carmen Mendieta
This work is dedicated to:  William Makuakane

KE ALOHA AINA

 

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

 

JOSEPH NAWAHI EDWARD L LIKE

 

LUNAHOOPUKA A PUUKU HOOKUMUIA MEI 20, 1895 HO@@ PUU@@

 

HONOLULU, POAONO IULAI 11, 1896 HELU 28

 

ALOHA AINA

 

@ aku ana mai ka @ @ o na pule @ @ keia mahina.

 

@ @ 20 ke@ela o ka @ @ hookahi, he 5

 

@ @ mai ke Keen@ E ALOHA AINA, a mai @ na Luna Lawe

 

@ @oolaha, na @ Mele Inoa, me ke @ @@@@pa ma ka @@@@n@ia ke ole e @ @a uku pepa.

 

@ mai i na Nu@@u @ na Olelo Hoola @ a @ na Me@ @@ahooponopono

 

@ @@kaia @ hoolah@@ @ @@a na kolamu @ @ @alo o kekahi inoa @ @ @ h@ike ma@@ ka @ @ kona m@@

 

@ @ Puka Pu@@

 

ALOHA. AINA

 

@ …$200

@ …1.00

@…50

@…20

@EPH NAWAHI

 

@ @@no a Puuk@ @

 

ALOHA. AINA

 

@WARA L. LIKE

 

@ @ Puuku.

 

@ N@p@pa me na @o@k@ @ @@una po@olei mai @ ka @ @pono ma Honolulu @ HANA: Aia ma ke @ @ Joseph Nawahi, @ @ Hale Uinihapa o Da@@, ma ke ki@i o na Ala, @ Betela, ma Honolulu.

 

@OKUPUNI O KAUAI

 

@@@a na põe ake heluhelu o ia mokupuni, a oia ka @ele@ mamua o na mo @e ae o keia Paeaina. @oho kuaaina ko lakou, he ka hana no hoi, a ua @dala ke loaa koke me @alia ole.

 

@aui ka mokupuni hala @pe loa, a o Hawaii hoi, @apana wale no o Haka hikiwawe o ka hoo@a i na uku nupepa i ka @hi loa. He nui ka @o ko Kohala poe, a pela Kawaihae.

 

UA MAKE O REV. E.P. BAKER O HILO MAMUA.

 

            Penei ka moolelo i loaa mai no kona poino ana

 

            Santa Cruz Iune 21– Ma Ben Lomond i ke ahi@hi nei @a halawaiia o Rev. Edward P. Baker o Hilo H. Is, me kekahi poino nui oiai oia e holo ana maluna o kona kaa huila wawae.

 

            Ma ka hora 5 P.M. @ nehinei ua kau ae oia maluna o kona kaa no ka hele holoholo ana k@na ka hora 6. ua ano maikai ole ka noon@o ana o ka ohana, a ai iho la@e like me ka maa mau.

 

            Kali a hala hou he hora me ka @oi ole mai o Mr. Baker, no@@@@, @@ hoomaka aku la ka h@l@ ana @ona. E m@e ana no ka mooa o kona holo ana a hiki i kekahi wahi @wapo pale ole ia o @ai, he aneane he hookahi m@e kona mamao mai kauhale mai. O keia w@hi  uwapo: he 30 kapuai kona kiekie, a he 12 kapuai ka laula, me ka paku ole ia o na aoao. I ka wa @ hoea aku ai ka poe huli i ka uwapo, ua lele aku la ka malamalama o ke kukui a pa aku la i na uwea koo oloko o ka huila, na ka olinolino o ka malamalama i pa aku maluna o kela mau uwea kila i anapa hou mai, a ike na poe huli, he kaa ia ua ha ule aku ilalo.

 

            O ka hora 2 keia o ka wanaao, @ waiho pu ana kona papale me ka huila. Mahope o ka huli hou ana aku, ua loaa aku la ke kino o Mr. Baker iloko o ka auwai liilii, mawaena o na pali pohaku, a ma kahi kuhoho hoi malalo ponoi o kekahi pali kahako nona ke kiekie he 75 mau kapuai.

 

            He mea paakiki loa ka hiki ana aku i kahi o ke kino i waiho ai, aka mamuli o ka hoomanawanui o kekahi mea me ka noonoo ole ae no kona ola, ua nihi aku oia a hiki i kona hiki ana i kahi o ke ki@o i waiho ai.

 

            Ia wa ua hookuukuuia he kaula a hoopaa ia i ke kino ma ke a huki ia iluna. I ka wa i hiki mai ai ke kino iluna o ka uwapo, ua ikeia, ua eha ino loa ma ka aoao akau o kona poo. He 65 ka nui o kona mau makahiki.

 

            He Kahunapule oia no ka Ekalesia o Hilo iloko o kekahi mau makahiki loihi loa, a ua kamaaina makou iaia me ke aloha aku, aka, ma kahi o kona ha@le poino ana, aia no kela hemahema o ke aupuni ma ka waiho wale i na uwapo aole pakuia o hai, a ua hele huhewa keia Baker, aole mea nan e kaupale mai, a lele aku la oia a ha@le a make loa.

 

            E hoomanao ana makou i kona mau haiolelo maloko o ka Hale Hookolokolo ma Hilo ma ka la 13 o Aperila 1893– A heaha la @– E apono ana i ka Hilo holookoa aku o keia paemoku o Hawaii nei no Amerika, nona ia aole loa no kekahi poe e ae, a e hoonaaikola iho ana i na poe o Hawaii nei, aka, eia no kakou ke ola nei, a ua kiola  ke Akua i ke Kahunapule hana ino kumu ole i ka Lahui Hawaii. Mainoino ka make ana o keia poe.

 

UA HALA AKU O LYDIA KAMAKAIMOKU

 

            Ua hala aku oia ma ka hora 3 p.m. Iulai 4, 1896 iloko o ka 21 o kona mau makahiki o keia ola ana. Ua waiho iho oia he makuahine, a me na kaikunane a me na makamaka he lehulelehu wale ma Puna a me Hilo, Hawaii, a ma Honolulu nei no hoi. He ma'i loihi kona, a pela i pili mau ai a hala aku la.

 

            Me ka ohana o ka mea i hala aku ko makou mau komo pu ana aku iloko o na luuluu, a na ka Makua Lani e hoomaha mai i na kaumaha a pau.

 

            He kinipopo ko keia auwina la, hora 3:30 mawaho o ke kahua kinipopo ma Makiki.

 

UA HALA AKU MA KELA AO.

 

            Ma ke ahíahi o ke ano Iiula o ka Poakahi, la 22 o Iune, 1896, ua kii mai la ka anela o ka make a kaili aku la i ka hanu ola o ka maua kamalei aloha he keiki. Aloha wale no hoi e!

 

            Ua hanau ia o Kaluahinui @@hi ma Wainaku, Hilo, Hawaii, ma ka la 4 o Novemaba, 1895 na Jno. Ii Kanoa a me Mrs. Kaaekuahiwi Kanoa.

 

            O ka n@i o kona mau la o ke ola ana ma keia ao maule@le he 7 malama a me 17 la a me na hora ke@.

 

            O kona ma'i i make ai, he ma'i @o ia i maopopo ole kona ano. Ua @oao ia na lapaau ana a ke kau@a, po ka manao wale ia @ @ la oia i ke pihi, aka i ka imi ia ana aku o ka moali e loaa aku ai o ke ola, aole nae i loaa mai, a ua haule wale ka manaolana o ka makua. Minamina wale ka lei o ka makua he keiki.

 

            Nolaila, e hoonani ia Kona inoa ma na lani kiekie, a hema lu hoi ma ka honua, he aloha Kona i na kanaka a pau. Ua hala akuoia me ke kau wahi haunu oleia e na hewa o keia ao, a nona ke Aupuni o ka Lani oleloia, a ke noho la oia ma ka umauma o Aberahama, iloko o ka nani mau loa o ka nohoa@i o ke keiki hipa a ke Akua.

 

            Ke nono nei maua na makua me ka naau mokumokuahua no ke aloha keiki ma keia aoao aku o ka lua kupapau. Aloha wale ka waiwai makamae a ke Akua i haawi mai no ma keia ao.

 

            He mau hanau mua kona e ola nei h@ umi ko lakou n@, a he elua ua hala mua ma kona alanui i hele aku la. Ke haawi nei maua i na kulu waimaka no ke aloha i ke keiki, oia ka makou hana e waiho iho ai maluna o keia alahele o ka make.

 

                        JOHN Ii KANOA.

            Wainaku, Hilo, Iulai 1, 1896.

 

Mai ka @ana Lahui Hawaii Mai.

 

            O keia wahi a makou e noho nei, he like me ko Waikiki noho ana, e huli aku ana na maka na@a i nei loko wai a ka launa ole. E ike aku ana no oe ian makuahi numui a liilii e holo aku ana a e holo mai ana.

 

            A ke hiki mai @ hoi ka wa okaikai makani ino, e ike aku ana no oe i ke poi mai o ka nalu a pa@ i ka ae one a ke nan aku i ka moku holo ae ia manawa ino, walawala kikala iluna, eku hoi ka ihu iloko o ka wai, me he mea la, o ka holo ana o na kai o Alenuihaha me Pailolo i ka wa ino.

 

            A ke hoi mai no hoi ka wa malie, @a like no me ke kai o Kona, e uhi mau ana no hoi ka noe i ka @ o ka manawa, @ @ @ mau ana no hoi makou i ke kani mau a ke @ o kela a me keia mokuah@.

 

            A e like no hoi me ke k@ku@@ia ana o na Hale auau kai o oko o ke awa o Honolulu a me Waikiki, pela iho la no ke kukulu ia ana o keia mau hale auau, a oi loa aku hoi in a kinon@ohi o loko o na @u@i o na Lede a me na Keo@imana, a he 25 keneta ka auhau no ka auau ana.

 

            Ua hoolawaia kela me keia ru@i in a mea e pono ai kou kahiki ana ia oe iho mahope iho o ka pau ana o kau auau ana.

 

            O keia kahi pi@a loa aku in a maka hanohano o ke kulanakauhale o Kikako, ke hiki mai in a mahina o Iulai,  Augate, a me Sepatemaba, mai na Lede ana Keonimana o kela me keia lahui like ole, koe ka lahui Pake me ka Paele.

 

            O ka Lapule, ka la oi loa aku o ka piha o anei in a kaoaka. Aohe ka@@wai Sabati o keia wahi, aka, aole no hoi i nele na Halepule i ka malama ana ina hana haipule ia la, o@ai hoi kahi poe e hele ana i nei hana haihai Sabati.

 

            O kahi hoi i nani ai keia wahi a makou e noho nei, aohe ae ia o kekahi Hale Inu Rama e kukulu ia @@@@ei a he loihi o elua a ek@lu paha @ile mai ko makou wahi e noho nei @ aku ka Hale Inu Rama.

 

            Aole pela kahi mua a makou i noho ai a h@@lele aku ai, ka @el@@wai o ka Rama iluna o ke pakaukau o @ lede a me na keonimana.

 

            (E nana ma ka aoao ewalu.)