Ke Aloha Aina, Volume II, Number 28, 11 July 1896 — Page 8

Page PDF (858.42 KB)

This text was transcribed by:  Alika Terao
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

            Aka, aole no paha e nele loa kahi poe haole i ka malama ana i kahi mau omole pakeke no lakou, aka nae, ke keia kahi mea, ua ona i rama, e kipaku kokeia no oia mai keia wahi aku, a i koaa wahi i hele mai ai.

           

            A e kuu ALOHA AINA oiaio, ma kela leta mua aku nei a'u ia oe, ua poina au i ka hoike aku ia oe i ko makou hui aloha pu ana me ia kamaaina maikai o kaua, Generala Mr. Sofer oiai makou i Lincoln Park Beach.

           

            Ua hui a lululima pu iho la makou me ia me ka hauoli, no ka ike ana aku ia hoaloha maikai o ka aina imua o makou a pau, oia, kana keiki, a me ko kakou Kanikela o Kikako nei na hoaloha i awaiaulu pu ia me makou iloko o ka hauoli o ia po, a hiki wale i ka pau ana o na hana o ia po.

           

            A oiai hoi, ua hala ae la keia, e hoi hou ae au no Manhattan Beach nei. He uku paa o eha haneri dala o ka pule a makou e hana nei, a he ehiku pule makou e noho ai ianei, a penei ka aelike i hoopaaia mawaena o na aoao a elua.

 

            I ka ona nona keia wahi ko makou hale e moe ai, a ke moe nei hoi makou iloko o na rumi he 15 o loko o keia Hotele ma ka pa ha, pa kolu, pa lua no hoi o ka lumi hookahi, iluna hoi o na moe i ano like aku me ko ka Halemai Moiwahine o kaua.

 

            He 25 keneta ka uku komo o ka poe makaikai i ka makou paani ana, a ina e loaa ana i makou he elmia tausani dala o ka pule hookani alaila, e lawe ae ana makou he eha haneri dala, a e lawe ana hoi ka ona, hookahi haneri dali o loko o kela huina, a o ke koena aku he eha tausani elima haneri, e mahele like ia no ia mawaena o na aoao a elua.

 

            A ina aole e piha eha haneri dala na loaa o ka pule hookahi alaila e pani ana keia haole mai kona pekeke ponoi ae ina dala eha haneri no ko makou uku o ka pule hookahi pela iho la ka mea i hoopaaia mawaena o na aoao a elua.

 

            Aole hoi he olelo ana ina he umi tausani e nakeke mai ana. O kekahi no hoi i aelikeia, ina paha e loaa ana ia makou he hana i oi ae ka uku i ko keia, alaila, ua hiki no ia makou ke waiho i keia hana ma ka hoike ana aku i ka aoao mua he elua pule mamua ae o ko makou hele ana aku no kahi hana hon aku.

 

            O keia iho la na mea i hoopaaia mawaena o na aoao a elua. A wahi mai hoi a kekahi poe haole o Kikako a me ko onei, o ka avelike o ka poe hele mai anei i ka la Sabati maikai mai ke 25000 a ke 35000 no hoi, a he kakaikahi loa ke hiki aku i ke 45,000. He elua oia mau heluna i ikeia i ka makahiki i hala, a malia hoi o ike aku makou ia heluna a oi aku alia nae hoi la na ia wa e hoike mai.

            He loli mau ke kulana ae o keia aina, i kekahi manawa oluolu maikai, i kekahi la mai hoi wela ino, i kekahi la mai hoi ua, kui ka hekili, olapa ka uwila helelei ka hua hekili i ka honua, a ua milimili kou mea kakau i ke ano o ka hui hekili aole no hoi e liuliu kou, poholima lilo ae la no i wai. A oiai hoi. he lole wale no ia mea i ka aina hanau, a ianei hoi ko'u lawelawe ana ia mea he ano like ma he aniani poepoe liilii ala.

            I kekahi ia maikai ua kau aku la makou maluna o ke kaa uwila, a holo aku no ke kumohana iloko o na hola ekolu me ka hapa, ua holoia e makou na mile he 35, me ke ku ana no nae ma kekahi mau wahi no 15 minute a hiki i ko makou hiki ana i ko makou home, a ua komo loa aku no hoi makou i kekahi mahele o ka mahele aina o Iniana, a he mau la mahope iho o kela holo kaa uwila ana, ua holo wahi mkou Kika, ao ke ana like no me ke Kika kona hana ia ana.

            Ua haalele iho la i ko makou home i ka hora 8:15 a.m. o ka Poaha, la 25 o Iune, kau maluna o ke kaa ahi no ke kulanakauhale o Kikako, hiki ma kahi hoolulu kaa, hele aku la no kahi o ka mokuahi e kali mai ana ia makou a me ka poe i konoia no ia huakai holoholo lokowai ona kakahiaka.

            He huina nui hoi o na lede a me na Keonimana, o ekolu naneri, a he tausani a oi aku ka huina nui o na keiki awe nupepa o Kikako, me na papale kapu lole keoke o i kakauia, me na huapalapala o na nupepa o Kikako nei maluna o ko lakou mau poo a pela no hoi me kekahi mau wahine haole o ka nupepa Herald o Kikako nei, me he mea la nae o ka ohana paha keia o Katie Field i make mai nei ilaila.

 

            He ekolu oneki o keia mokuahi, a he ekolu no hoi mau enekini aia nae i ka oneki elua kahi oi aku o ka nani, ua kahiko ia me na noho weleweka panio o kela a me keia ano nani like ole, a he kohu hale alii na kinohinohi o ka hana ia ana, o kahi e hoopau ai i kou pilikia, ua hanau me na pohaku mahala aiai, me na aniani nunui e kilohi ai oe a puu ko lae, aia he wahi oneki uuku ae ma kahi o ke Kapena e holoholo ai, a iluna olaila na Opuu Rose a ka Lahui kahi i houhene ai i ka lakou mau mea kani.

 

            He nui no na mea hoonanea i konoia ia kakahiaka, e laa me kekahi poe hookani Vaiolina, mau wahine haole himeni, a he poe hookani pahu a me puhi ohe piula, aka, oia heluna i unuia ae ia kakahiaka, he kakaiapola lupe ia no na Opuu Rose a ka Lahui.

            Oiai ka moku e liuliu ana no ka hoopuka ana iwaho o ka lokowai o Michigana, a haawi ae la makou i kekahi leo march i hakuia e Prof. Libornio, "The Sunny Side March," oiai ka leo o na ohe e ne-i-nakolo ala i ke kulanakhunale, aia hoi na makaikai ke holoholo maila ma na alanui like ole, a ke lehau mai la hoi na uwape i na makaikai he mau tausani ko lakou heluna e ake mai ana ka uanao, e ka ike lihi mai i na Opuu Rose a ka Lahui, aia hoi na puka aniani o na hale hana like ole e ku ana ma kae o keia muliwai a makou e hoopuka nei, ua piha i na paahana oloko, e kiei mai ana kekahi mauna o kekahi, a ua lilo iho la ia i manawa hoomaha no na lima hana mamuli o ke ake nui e ike lihi wale mai i na Opuu Rose a ka Lahui Hawaii.

           

            Me ia mau hooinainau hoouheuhene ana makou i hoomau aku ai a hiki i ka puka ana iwaho o ka loko wai akea oiai hoi na tausani o na poe makaikai e hoomau mai ana i ka hoolohe ana i ka makou mau leo mele.

            Ua uluwehiwehi na aoao enei mokuahi i na hae like ole o keia a me keia ano, pela iho la makou e holo nei a hiki wale no i ko makou huli hoi ana mai.

            O kahi a makou e paani ana no ke kupena ia wahi, a e makou wale no ka poe i ae ia, a ua papaia aku hoi na poe e ae aole e pii ae ma kahi a makou e paani ana, aka, heaha hoi ia leo papa i ka manae o na lede, ua pii mai la lakou a hooakhi ko makou noho pu ana.

            He mea ole ka paiakuli o ko lakou mau pepeiao i ka leo o ka makou mau ohe, no ka mea, aia ke koii makeamake iloko o ko lakou mau puuwai no ka makou leo himeni, ka makou laau hana aloha hoi e koaikoni nei i ka puuwai o na mea a pau i lohe i ka makou himeni ana.

            Ua piha mai la kahi a makou e noho nei, a ke kamailio pu nei makou me na lede hanohano me na huaolelo mahalo mai ia lakou mai, a me ia kulana iho la makou a hiki i ko makou pili hou ana i ka uwapo.

            Eia makou iwaena o ka lokowai, ua nalo aku la ka ike ana i ke kulanakauhale, a ke holo nei ko makou mkou he 10 mile i ka hora. O ka ikaika holo o keia moku he 23 mile i ka hora.

            Ua haalele makou i ka uwapo i ka hora 12 a.m. a pili hou i ka uwapo i ka hora 2 p.m. ua like me 57 mile holo ia e makou iloko o ia lokowai akea. A e like hoi me ka piha i na makaikai i ke ehu kakahiaka @ ka piha i ko makou hookmo@ na aku a pili i ka uwapo.

            Lulu lima iho la makou @ lede a me na keonimana, a niau oli la kahi hoolulu kaa, kau maluna o ke ke ahi no ko makou wahi a noho nei.

            Mamuli o ke onawaliwali o ka makou kumu ia la nolaila, ua kaa ka hanohano o ka makou hana ia la i kou mea kakau. A pela no me kekahi mau la paani e ae a makou e noho nei ma keia wahi.

            He hanohano hoi i loaa i ko niea kakau mai ko ke Akua lokomaikai wale mai, ke Akua hoi nana e kiai a e malama ahonui nei ia makou ma keia aina malihini makamaka ole, a hookahi no makamaka o Kona aloha, aole no ka makou hana maikai ana.

            Aka, no Kona aloha wale no, no ka mea, he aloha Oia, a oia Akua hookahi no auanei ka mea nana e hoihoi hou ae i kou mau pono pilipaa i kaili wale ia e kuu Lahui aloha.

            A oiai au ma keia hapa o ka poepoe honua, ke ike nei au i na kanawai e hana ia la maluna o kuu io, kuu koko a me kuu Lahui Oiwi.

            A ina paha he mea hiki i ko kakou mau kupuna i hala ke ala mai mai ka luakupapau mai, a ike ina ano kanawai a lakou ma e hana nei. Aole anei lakou e himeni mai ana i keia mau huaolelo, "Oni hapaku ka Ia o Kapaau.

            Aka, e kuu Lahui Oiwi, i nui ke aho e hoomanawanui i na nopilikia, a e hoomau ma ka pule ana no kou mau pono pilipaa i kaili wale ia. NO ka mea, aia no he manaolana ke uwiuwiki mai ia mai ka Nohoalii mai o ka mea Mana Loa, ke alanui hookahi wale iho no e loaa hou ai ko kakou mau pono pilipaa i kaili wale ia.

 

L. B. Kerr @ Moiwahin@

Kibine o na Wahooluu a pau mai ka 25 keneta o i 8 i a o ka pokaa

Na papale o na Kamalii a me na Lede, mai ka 25 keneta pakahi

Na lole Ahau Makalena Keokeo papamu, a Kahakabuna he 15 i a i ke Paulna ka waiwai

__________________________       

Na Hiinaka mai ke 35 kaneta no ke kakini ua humuia@ hai

            Na Tawele mai ke 60 keneta o ke kakini

            Na Papale Maua o na Kane a me Kamalii ma ke 25 keneta pokahi

            Na Cretonne mai ka 10 keneta no ka i-a. Ma na wahi e ae, ua kuai u he 30 kenata no ka i-a.

            Na Kakini he 5 paa no ke 25 keneta

            Na Pua, he 5 huihui no ka 25 keneta

            Na Hulu Manu Kinohinohi, ma ke 10 keneta pakahi.

            Na Hainaka Silika, he hookahi dala no ke kakini

            Na Lei A-i o na Keonimana, he hookahi dale no ke kakini

            L. B. Kerr, Alanui Moiwahine, Honolulu

 

            A ma Ona la kakou e noi pauaho ole ai, a hiki i ko kakou ike ana i ka hopena o ka kakou hana. Mai paupauaho a mai kaniuhu a olelo iho penei. Ua hala ka wai aole I aole pela! E kuu ia a me kuu koko. A no ka mea, ke ike e aku nei no ana ina kahoaka o ka manawa.

            A me he mea la, o ka lakou mau kanawai e hana ala, o ko lakou mauliawa hope loa paha ia, aka, o ke Akua kai ike, a e nana aku no hoi kakou ina @ e hiki mai ana, a'u no e manao@ana nei, e hoea ia mai ana no ia la kamahao ou e kuu Lahui Oiwi aloha, a pela ka'u pule no kou mau pono pilipaa e Hawaii aloha.

            He oluolu oe e kuu ALOHA AINA Oiaio, e kala mai i ka holokiki o ka'u makapeni ma na mea pili kaiai-aupuni ana, aole hoi e like me na mea i hoike ma ka hapamua o keia episetole, a e oluolu pu noi i ko makou Lahui aloha, mai hoonele hoi i ka oukou mau leo pule i ke Akua no makou.

            S. K. Kamakaia.

Mantattan Beach, Hotel, South Chigaco, Illinois.

           

            He kuai hoopau nui no 30 wale no la, ma ka Halekuai o Tracy, ke kihi o na alanui papu a me Hotele. He haahaa lua ke kumukuai o na me a pau, e hele mai e nana i ka makou kumukuai mamua o kou kuai ana.

 

HOOLAHA! HOOLAHA!

           

            UA MAKAUKAU KA MEA NONA A KA inua malalo iho nei, e Ohi i na Bila Ale, Mahele a Unahi Olelo, Hana i na Palapala Pili Kanawai a me na Palapai Kuai, mea Imi Dala Hoaie, mea Kuai aku a Kuai mai mai i na Waiwai Paa a Lewa, mea huli i na Kuleana ma na Buke Aupuni, me ka hoolako ana i na Moolelo o na Kuleana, mea kuka a hoomakaukau i na ike ma na Hihia Civila a me Karaima. E lawelawe ia no na hana me ka malu.

            E loaa no au ma ke Keena o J. L. Kaulukou ma ke kihi o na Alanui Betela a me Moi.

C. L. Hopkins

Honolulu. June 22, 1896.

HE NINAU

 

            Ua Hiki mai imua o ka mea noaa ka inoa malalo iho nei he mau ninau pili Aina: 1. No na Aina kupono i ka mahi Kope. 2. No na Aina kupono i ka mahi Raiki. 3. No na Aina kupono i ka mahi Kalo. 4. No na Aina kupono i ka Pa-hale

            Nolaila, ina he Aina ko oukou i like me ka makemake o ka poe ninau e he manao kuai a hoolimalima pahi ko oukou a kipa ae ua ko'u Keena, ma ke Keena o J. L. Kaulukou, me ke kihi o na Alanui Betela a me Moi, malie o hiki no ke hoolawaia ka makemake o na pae a pau.

            He mau wahi Pa hale kupono no hukahi e paaia nei no ka poe makemake ana i Hoape ma lakou.

            Owau no.

C. L. Hopkins, (Kale Hopukina)

 

KA LAAU HOOLA A KAMAILENA

 

            E LOAA NO I NA @

            Laau Hoola Kunu. @ kupono loa mao@ Ae ae nu Kalea. He ia@ ola me ka oluolu @ mea, no kekahi @ a ia hoonele mai @ oiaio mao i ana

            @

            Kuai ia e na @ poe kuai aku.

            Benson S@ Ce@

            O MR. JA@ kahiko e noho @ loaa ia oia me @ aka, ua loaa kuke @ ma ka haino ana @ Laau Ha@ ka wa e akina hiki ole loa mau @ aole e lona au i anei nei e kak@ ka Laau Harno Eha @ ua hoopomaikai@ hauoli maoli nei a

            Kuai ia e na K@ Hele Laau.

            Benson Smith & Co.

            ANO O KEIA @ maoli e hoolako ai @ me kekahi Omole Hoola Hi rela a eha ma ka @ aku ai i ka hiki @ iloko o na mahina @ neta wale no ke ku@ e pau e ana mamua @ kalii. O keia ia @ ina no he mau haawii kona ano io maoli, makaukauia e hiki ai ke@ Kuaiia e na poe hana@ kuai aku.

            Benson Smith & Co.

Agena @

 

            HE ANEANE HI @ i ka ohana no ke pa@ wale i hoea mai mau@ iloko o ka makahiki na poe i manao o ka @ ana aku no ia mea a@ ke hoopakele i ko lako @ no ia mau dala, O ka @ iaia ke ia hoopaa ola @ no ke kumukuai o ka @ Kolera, Eha ma @ Ma na wahi kokoke @ ma kahi mea, ma ka loaa ano @ oi a. O ka hoike aku @ loa, a i ole ia, o ka @ He hookahi a elua paha, @ haola e ola no ka ma'i kupa @ oia ke oia E hiki anei na @ nihi i ka hopena no kahi @.

            Kaiaiia e na poe hana @ me poe kuai aku.

            Benson Smith & Co.

______________________

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI

            Ua hookohu nono ia mai ka mea mea i ea malalo iho nei i LunaEoopono@ no ka Waiwai o B. Paohi uhamaee, ilaila aie i ua B. Paona la e hookaa ki ke mai @ na poe he mau koina ka lakou e waho mai @ kou i ka lakou mau bila i hooiaio poaoia na lohe o na mahina eono mai keia la aka a @ paia alailai, ua hoie mau loa ia na.

J. M. Koamau,

Lunahoaponopono no ka Waiwai o B. @ Hilo me 19, 1896 31st dly & wkly