Ke Aloha Aina, Volume II, Number 32, 8 August 1896 — Page 1

Page PDF (771.70 KB)

This text was transcribed by:  Morgan Mamizuka
This work is dedicated to:  Jonah Kala'i Kalanikukilakila Ryzo Mitsuo Calimlim

KE ALOHA AINA

 

ALOHA AINA

            @@@ @@ mau ia ak@ @@@@ ka @@@@ @@@ ka Poalima @@@@ @@@@ me keia malama

            @@@ @@@ he 20 ke@e@a o ka @@@ @@ ke kop@ hookahi he 5 @@@

            @@@ @@ pa mei @@ Keena @@ KE ALOHA AINA, a @@ @@@ @@ o na Luna Lawe @@@

            @@ @@@ Olelo Hoolana na @@@ @@@ Mele Inia, me ka @@@ @@@ Aole @u @@ ma ka @@@ hooun@@@ @@@ @ole e @@@ @@ ka uku @apa.

            @@@ @@@@ ma@ @@ na Nuhou @@@ K@@ manao, na Olelo Hoola@@ na Kanikau a me @@ Mele @@ i ka Lunahooponopono o @@ @@@

@@ @@ @oopukaia a hoolaliaia @@  @@manao ma na kolamu o @@ Pepa, malalo o kekahi inoa @@pakapa ke ole e hoike mai i ka Lunahooponopono i kona mua @@ moi

            Ka Nupepa Puka i ole

 

@@ ALOHA AINA

 

@@kahi Makahiki … $2.00

@@ Mahina …1.00

@@ mahina ... .50

@@kahi Mahina … .20

 

@@ JOSEPH NAWAHI

Lunahooponopono a Puuku o

@@ ALOHA AINA

@@ EDWARD L. LIKE

 

Hope Puuku.

 

            @@ kauoha Nupepa me na hookaa @@ala, e hoouna pololei mai i ka @@unahooponopono ma Honolulu.

 

            @@ KEENA HANA:            Aia ma ke !! Keena Loio o Joseph Nawahi, !!aluna o ka Hale Uinihapa o @@ Damon, ma ke kihi o na Ala@ui Moi me Betela ma Honolulu.

 

@@ IAPANA KE HOAO NEI E @@ HOOPIHA IA MEKIKO.

            @@IA O Sho Nemoto, ko Ia@@@ Komisina Oihana Mahiai @@ai Aina, no ko Iapana @@ @a Hana, no na mea e pili @@@i ka hookuonoono ana ma @@@iko, Amerika Waena a me @@ Amerika Hema mau aina, @@aena o na ohua o ka mo@@i Kina, oiai oia i ku mai ai @@inei mai Kina a me Iapana @@ wahi a ke Chronicle o @@@ 20.

            @@a o kana huakai kaahele @@a ke ano he Komisina no @@ Aupuni Imiperiala o Iapana @@ai hoi oia ma Mekiko e hooko ana oia e ke kuai ana i aina mahiai o 300.000 eka, ma ka Mokuaina e Chiapa, mai ke Aupuni mai o Mekiko.

            Malalo o keia hana ano nu@ no ka pomaikai o kona aina hanau, ma o kekahi ahahui ia o ka poe Kepani, no ka hoonoho ana i ko lakou poe kana ka hana ma ia mau aina, malalo o ke kuikahi e keakea ole ana @ ka pono o na lamaaina.

            @@ @kaina hoi o Sho Nemoto e I Kusakado, kona hope ma keia hana a ko lana Aupuni i hoounauna aku ia, o laua a i elua ma ka Hotele Occidental ko laua noho ana.

            I ko laua wa i maalo ae ai ma ka auwina la o nehinei, ua pane ae la oia me keia mau huaolelo:

            O ka oihana pili mahi a me ke kuai ana aku i na aina no ke Aupuni a’u i hele mai ai, ma ka hoohui ana i na aina o Mekiko Amerika Waena a me Amerika Hema, e pili ana ma na kapa kahakai o ka Pakipika, ua aponoia mai a’u no ka hele ana mai e ninaninau no keia hana ano nui mai ka hoomaka ana mai a hiki i keia wa.

            Ua makemake makou e ikemaka i na mea maikai maluna o keia mau aina, i hiki ai i ko’u Aupuni ke manao iho, aia no he mau pomaikai maluna o keia mau wahi, e like me ka makemake o ke Aupuni nana i hoouna mai ia’u.

            Eia hoi, o ka hoouluia ana ae o keia hana, he hooi ana aku, a hoopalahalaha ana aku i ke kukulu ana i na Ahahui Iapana lehulehu ma keia mau aina, e like me ka hooholo ana a ka Ahaolelo Kaukanawai o Iapana, no ka hooholomua ana i na laina mokuahi, mawaena o Iapana a me na kapa kahakai o Amerika Waena, me na kamakamailio ole, oiai hoi, aole au i huipu me na hui mokuahi, aka, ua hiki no nae ia’u ke hooia ae, o ka laina mokuahi San Diego, ka pookela aku o ke awa kupono ma keia mau kapa kahakai.

            O na mokuahi e holo ana a na awa o Mekiko, a me Amerika Waena, ma ka hema o ka Puali o Panama. Ma Salina Cruz, ua hoohui ia ia me ke alahao o Thehauntepec, a mailaila aku hoi a hiki i @@@@tz@c@alcos, ma ka moana Atelanta.

            O ko kakou mau lole pulupulu i hana ia ma Iapana, a i makemake nui ia hoi na mea ano hou mai Amerika Huipuia mai, o keia mau laina mokuahi auanei ka mea nana e ahai mai me ka maalahi iloko o ka manawa pokole.

            O na kanaka Iapana e noho aku ana ma keia mau aina ma keia mua aku, ua hiki ia ke hoopihaia me 300,000 eka aina ma ka ma ka mokuaina o Chiapas.

 

KE ALOHA I KA’AINA HANAU.

 

MR. LUNAHOOPONOPONO,

            Aloha oe: --

            O keia ka olelo hookahoe o mau nei ma ka lehelehe o kela a me keia kanaka i na wa a pau a me he mea la, ua puni ka Paeaina holookoa i keia hou – olelo hookahi, ke aloha i ka aina. Aole no he kumu nui o ka hiki ana mai o la @l@@, aka, he hookahi wale iho no o ia keia:

            Mai ka wa i hookahuliia ai o ke Aupuni, mai ia manawa mai ka hoalii ana iho o ia olelo o ka piha ana keia he ekolu makahiki, eono malama a me na la keu, a e lohe mau ia ana ia olelo, a ua lilo ia olelo he kolopa e uneune ana, e hoopii paumi ae i ke aloha iloko o ka puuwai o kela kanaka keia kanaka, a ua lilo ia olelo he mea nui e maalo mau ana imua o ko lakou mau maka, e moe ole ai o ka po me ke ao, ua ili pono iho la ke koikoi e kela olelo, aloha aina, maluna ou e ka lahui, me he haawe kaumaha la maluna iho o kou kua e kuu lahui, aloha wale.

            Nolaila, e keia kahua nui hookahi a puni ke ao holookoa, ke aloha i ka aina. Nolaila, o ka loaa o ke aloha aina i kela a me keia mea, oia ka m@kee ana i kona mau pono pilipaa, e like me ka makemake ole o ka mea nana ka waiwai na hai e noho hookano maluna o kona waiwai, pela no ka lahui e ae ole nei na hai e noho hoomalu i kona pono.

            Nolaila, o ke aloha he huaolelo nuiia i ike ole ia kona palena. Aka, aia @oko o ia huaolelo he elua mahele, ke aloha, ke aloha oiaio. O ke aloha hookamani, o ke aloha keia a Iuda i kumakaia i ka haku ia Iesu Karisto. Iloko o ka Iesu hana aloha, hana maikai, o ke kumakaia iho la no ia @ kona Haku lokoino wale.

            Pehea hoi lakou ma ae? Aole anei he Iuda maopopo mailoko a waho, o lakou ma iho kai ai i ka mana a Iuda a ke kumakaia nui wale. Oiai, i ka wa o ke Aupuni Moi, he nui ko lakou pai nui, mea ae aloha ka moi, aloha i ka lahui. Aka, ma ka lehelehe wale no ia mau olelo, aka, aia nae iloko kahi hoolala ai na keiki a ke aloha hookamani. Owai ia mau keiki? Hao wale, puni waiwai, lokoino, pepehi, a he nui wale aku, o kana mau keiki a ke aloha ole.

            Nolaila, ma ka laua o ka lakou mau hana i hoike amaka ae, nei iloko o ua makahiki loihi o ka lolii ana, a ikeia ia ae la ka i’a a Umiamaka he okea oloko.

            Ke aloha oiaio. O keia ke aloha a Iesu Karisto, i makemake loa ai mamua ae o na mea a pau. O ka lei nani ia a ka Haku a Iesu, i haawi ai i Kona kino e molia maluna o ka laau kea, no ke aloha i ke ao holookoa, nui ia no ke aloha o ka Haku.

            Aka, ai a loaa i ke kanaka ka hoolilo ana i ke ao holookoa i mea ole, a nele ua mea la he aloha, ua likeia me ke kumepara walaau a me ke keleawe kanikani, wahi a Paulo, aole hoi e mokuhia i na waikahe he nui, wahi a Solomona.

            Nolaila, puka mai no na keiki a ke aloha, he mau keiki mohaha maikai nunui nepunepu, owai ia poe keiki? Oleole, lokomaikai, akahai, he hea e kipa i ke kanaka e komo maloko e hanai ai, eia iho no e ka uka o ka leo o ke aloha aina.

            Nolaila, e kuu lahui aloha, e kamu a paa i ke aloha iloko o ko kakou mau puuwai, a mai hoolilo ia kakou iho i mau poe kumakaia i ko kakou aina aloha, aka, e kukuni a paa i kela huaolelo ma ko kakou mau puuwai pakahi, i hoailona pilipaa ia no ko kakou aloha oiaio io i ka aina hanau, a oia hana ku i ke aloha a kakou i hana ai, a i hoomanawanui ai iloko o keia manawa loihi, e lilo ana ia he kia hoomanao e poina ole ai na ka lahui a hiki i ka hulihia ana o ka honua.

            O lakou auanei kei makee i ko lakou mau pono, no ka lakou mamo ma keia hope aku. Nolaila, mai hoohalike ia kakou iho me ka poe haole ao e e hoohiki, aka nae, mahope aku no hoohiki, o lakou kai kumukaia maopopo i ko lakou aina hanau, a e lilo ana ka lakou mau hana ku ole i ke aloha i kuni aai loa ma ko lakou mau lae e like me Kaina, a me ka lakou mamo mahope o lakou. A e kapaia ia lahui o ka lahu o ka poe kumakaia (hookamani).

            Nolaila, e kuu lahui aloha e hoomanawanui a hiki i ka hopena, a mai paupauaho a uiha no ka loihi o ke kali ana aka, e apo ae kakou a paa i ke apo p ke kuikahi o ke aloha iwaena @@ kakou, oia auanei ka mea e pumehana ai o ke aloha, a mai puni i na tausani hoowalewale e hiki mai ana imua o oukou. Aka, e noho malie me je manu nunu la.

            J. E. A. KAIEWE.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIURE.

 

            I ka Puakahi nei i whe ai ke kau kiure o ka Aha Hookolokolo Kaapuni, Apana Ekahi o ko Hawaii Paeaina. O Lunakanawai Kaaka ka mea nana e noho hoomalu ana i keia kau.

            He 86 ka nui o na hihia a ka aha e noho aku ai iloko o keia mai la, oia hoi, ua na kiure Hawaii no na hihia karaima 3, no na kiure haole, karaima he 14, kiure hui he 12. Hihia kivi’a no na kiure Hawaii he 10, kiure haole kivila, he 19 kiure wae he 13, na hihia oki he 15, huina a pau loa he 36.

 

            Ma ke awakea o ka la Sabati nei i ku mai ai ka mokuahi Peru mai Kina a me Iapana mai.

 

            Ma ka la 7 o Iulai aku nei, ma Punaluu, Kau, ua hoea mai la i keia ao malamalama mai ka puhaka mai o Mr. J. K. Hoopili a me Mrs. Rahela he keikikane nui mohaha. Ke kalokalo ae nei makou i na mana lani e hooloihiia na ia o ke kamaiki.

 

            Ma ke kakahiaka o ka Poaono nei, ua pau iho la kekahi mau kaa i ka nahaha, mamuli o ka hawawa o ka pake nana e kalaiwa ana i kekahi kaa ukane.

 

            Ma ka la Sabati nei i hoopuka ae ai ka nupepa Hoku he nupepa puka kakahiaka Sabati, a e hoomauia aku ana ka hoopuka ia ana o keia nupepa ma na kakahiaka la Sabati a pau.

 

            Ma ka wanaao o ka Poalima nei, ua halawai aku la kekahi kalaiwa kaa me kela wahine hoopahaohao o ka @@hu eleele e pii ana me ka puahi nui ma ke alanui Nuuanu, uhai aku la oia mahope ona, aka, hoohuli ae la ua wahine maalo la o ke kulu aumoe i kona alahele ma ke alanui Chaplain a nalo aku la maloko o ka pa o Frank Damon.