Ke Aloha Aina, Volume II, Number 39, 26 September 1896 — Page 6

Page PDF (896.20 KB)

This text was transcribed by:  Lynn Tsumoto
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA, Poaono @

 

(Koena mai ka aoao 2 mai)

 

ka poe nona ka aina a keia poe@ aea o ka hele ana mai a *ailiku ae i ko kakaou noho ana kuoko@ malalo o ko kakou mau alii @ ka po mai, ka poe no@a ka hale aupuni i wawahi ia ae nei ma muli o ka manao kolohe.

 

Heaha ke kumu nui o keia hoololi awiwi ia aoa o keia uk@ hoopai, aole anei no ko lakou nei hopohopo, o hana ole na kanaka Hawaii i ka lakou mea i makemake ai e hooko ia? Oia maoli no ka manao, ina me kela maou hoopai liilii, aole loa ia he mea na ka lahui e maka @ ai a hooko aku, oiai,ua ike lakou a pau he hiki wale no ia lakou ke hoole iho, ma kahi @ ku ole i ka manaoio o ko lakou mau lunaikehala.

 

Ma keia, ua hoopihaia kahi puu ahua uuku i kuahiwi nui na kakou e pii aku@ai,, ke pahemo no kau paa ana i kekahi mea e pa@ ai o kou lima. o kou haule no ia mailuna mai a haki, a i ole pau ola mai a oe mai.

 

Oia hoi, ke hana ole no oe, ua make iho la oe i ka uku o kanalima dala, ka mea a kakou i ikemaka iho nei i ke kanawai kuni lima, i hoao ia ai e powa i ko kakou noho ana, a mahope o ke ala ana mai o ka lahui e kue ia mea, ua mae wale iho no kona mau lau, a make a maloo ke kumu, e like me ke ino o kona ulu ana.

 

E hoomaopopo hou aku makou i na makmaka, mai noho oukou a hapala wale iho @ like me ko oukou makemake, o il@ no auanei ka poino maluna o kakou, ma kahi i hoopohihihi ia ai ko oukou mau noonoo, e waiho iho no pela, a hiki i ka wa e kii ia aku ai o na pepa paihakahaka ma ko oukou mau home, a ia wa oukou e hoakaka mai ai i ko oukou mau pohihihi a pau, a i ole, i keia wa no hoi a na Komite e hele nei e haaw@ i na pepa ma k kakou mau home.

 

Nolaila, e nana pono iho e na makamaka, a mai hoohewahewa iho i keia mau ao ana @ makou.

 

 

UA HALA MA KELA AO

 

He mea hookau@naha i ka noonoo o keka@i mau makua  a mau kupuna, a me ka lehulehu holook@a o ka ohana he  kii ia ana mai o kehahi keiki makamae, milimili a hiialo hoi a ia ohana e na lima palanehe o ka make a lawe ia ka hano ola mai ke kino aku.

 

Pela makou e hoomanao aku la ia Charles Williams, ke keiki hiapo o ed. A. Williams, kekahi o no mea hana pahy o keia kulanakauhale, ma ke kakahiaka poniponi o ka Poalua nei, ma ka home noho o kona makuakane ma ke alanui Moi, e @okoki aku la i ke alanui Pap@.

 

O ke k@ opio i pauaho @ ola ana, he @ hanau ia maaluna o ka @epo aloha o ke Aupuni Hawaii @ ua noho hoi me kona mau makua ma ke kulanakauhale o Kapalakiko no umi makam@, a hoi hou mai la no kona o@ oiwi me kona makuakane pu, he elua makahiki i hala ae nei.

 

He akahai loa oia ma kan@ mau hana a pau i hoao ai e hana, he hoa oia no ka Hui Keaka Hawaii@ ia ai ma ke Alanui Beritania a i ka wa i pau ai o ia Hui Keak@, ua komo aia i ka Hui Keaka a Gonzales, a holo pu aku la me lakou no Kauai.

 

Ua loaa oia i keia pilikia, ma o ka pulu ana la o kona lole i ka ua, a me ia ano oia i hoi mai a@ i Honolulu nei. Ua lapaau na Kauka, aka, ua kii e ia mai la no e ka make. Aloha no!

 

 

HE PAINA LA HANAU.

 

Ma ka hoa 7 o ke ahiahi Poalua nei, ua @aawi ae la o W. L. Wilikoki a me kana wahine, he ahaaina nui ma ko laua home mauka o Kalihi , no ka hoomanao ana i ka piha ana o na makahiki o kana wahine, Mrs. Kahuila Wilikoki, i ke kanakolokumamawalu.

 

Ua nui a lehulehu na poe maka hanohano i khiki ae malaila, no ka hauoli pu ana me ka mea nona ka la.  Ua ai a lawa, a ua inu hoi a kena, a ua haupa iho na poe a pau i na kohi kelekele a ka puukolu e waiho ae ana imua o lakou, a hiki i ka wa a ka puu moni ai i hiki ole @ke moni hou aku, a aole hoi he leo hoohalahala i lohe ia aku iwaena o ke anaina i akoakoa ae malaila.

 

Ua malama ia na lealea me ka maluhia a hiki i ka wa a na hora o ke aumoe i hiki mai, @ oia ka wa i hook@ia ae ai o na lealea, a hoi aku la kela a me keia no kona home me ka piha haouoli.

 

O ka makou e kalokalo ae nei e hooloihi hou ia aku na la o ka mea nona ka la.

 

UA HOPU IA

 

  Ma keia kakahiaka mawaena o ka hora 9 a me ka @o, ua hopu ia o F. J. Testa, ka Ona a Lunahooponopono o ka nupepa Ka Mak@inana, no ka hoe@ ana ia J. K. Kamakea, mamuli o kekahi ulia, oia hoi ka nalowale pinepine o kekhi mau buke moolelo, i haai ia aku i ka inoa hope nana e unuhi a hoopiha i na kolamu o Ka Makaainana me ia mau moolelo hooniua puuwai iloko oia nupepa.

 

Ua hookuu ia mai no  ka inoa m@ me bon@ ole, aka, mamuli wale no o ka hilina@ ia e noho oia a hiki i ka wa hookolokolo, ma ke kakahiaka Poalima. Sept. 25, hora 9 a.m. Nui no ka hei ka bilinal la o keia Lunahooponopono.

 

Ua hoopau wale ia ka hihia o Dominick Ferreira no ka olelo @o.

 

KA LA HEIHEI WAAPA.

O ka Poa@ i hala aku la o@ o na la piha lealea loa o na H@ Heihei Waapa o Honolulu nei, e ko@p@ @ hoi na moku kiakahi na h@ @ miomio, na @abu, na a@, na @ pela aku.

 

Mamua ae o ka hookokoki ana aku i ka manawa heihei ua nui a lehulehu ka poe i akokoa @e ma @a uapo,  ua hoomanao @e la hoi makou i ka wa o @ @puni alii e ku ana@ he hiehie ma o@ loa aku no hoi ke ohohia ia mamua @ mea a pau, ma na home, na kahua ak@, a hiki loa aku i na kaua beibei.

 

Eia malaio iho nei na Luna nei na@ malama na lealea o ka la:

 

Hookahi Kuhina, oia o Kapena Kini, hookahi Lutaneia, oia o Stanworth, o luna o ka mokukaua Adamu, a me Dodge, a lakou nei na Lunakanawai o ka heihei.

 

Na Komite o ka Hui Heibei Waapa Hawaii, ke Keikialii David Kawananankoa, no ka Hui Waapa Leilani: W. A. Wall no ka Healani a me W.C. Parke no ka Makala.

 

K mea nana e  a-holo Chas. R. Wilson.

 

1-Heihei moku kiakahi no ka Papa ekahi - Makana mua o $50, ua lilo @ Bonnie Dundee  Makana elua o $25. ua lilo ia Helena.  O na moku i k@ na keia heihei ana, oia o Helene, @ W. G. Irwin, Rescue no C. Johnson, Hawaii a me Bonnie Dundee no W. Lo. Wilikoki.

 

2-Heihei tabu - Makana  o $5. ua lilo ia Kahaikupana, a iloko wale no @ ka maalahi oia i hana ai mai a Eleu aku a hiki i kahi o na Lunakanawai e l@ ana, manawa 3 min., a me 10@ek.

 

3-Heihei Au - Makana o $5 ua lilo ia Kimokeo, iloko o 2 min. 13 1/2 @e lekolu lakou i au, o Anderson o ka Adamu, Kapule a me Kimiokeo.

 

4-Heihei Waapa o eha hoe - Makana o $25 mawaena o ka Matala a me ka Healan@, ua huikau @e laua makai iho @ Kamiloa, mamuli o ke kii ana o ka Matala i ko He@lani wai, ua hoi mai ka Healani a hoike i na Luoakanawai, a ua haawi ia aku ka eo na ka Healani.

 

5-Heihei waapa o na mokuahi, Ka@la no James Spencer, knau a me Kilauea Hou no Kapena Anaru, Iwalani, Kauai a me Ke Au Houn Frank Harvey, Lavin@ no R. M. Fuller, ua kaa kamakanamua o $25, ua lilo i ka waapa o Klauea Hou, makana elua o $15, ua Lavinia, a i ka Iwalani ka makana o $10, a o ka manawa holo, no Kilauea Hou 13 min. 52 sek.

 

6-Heihei Waa o eono hoe - Makana mua o $10, ua lilo i ko Keiki wa@ manawa 3 min. me sek., a i ko Kaimoa ka helu elua, nona ka makana o $5.

 

7-Heihei Waapa lana o eha hoe. Pomaikelani no ke Healani, Alf. Rogers no ka Matala, a ua kaa ke eo i ka Alf Rogers, nona ka makana o $25. manawa, 13 min. 48 sek., Pomiikelani 14 min. 58 sek.

 

8-Heihei Moku - Papa Elua, he eono moku i komo i keia heihei, oia o @makana 2 o $40, @

 

9-Heihei waapa @ia John Ma@ @ $5 maka@

 

10-Heihei Luu, maw@o Ki@me Ander@o l@o Adamu, ua lilo ia Kin@ ka makana o $5. @awa, 32 sek., iloko o ka wai.

 

11-Heihei Waapa @ o eono h@. alice M. no ka Matala, Carl W. no ka Healani, makana o $0, ua kaa ke eo@ alice M., manaw@ 28 min. 15 sek. @ ia Carl W. 2@ min. 54 sek.

 

12 - Hei hei Waa pea, ua like @o keia neihei me ko ka heihei waa o eono hoe ua kaa ke @o ia Keiki, @ ka makana @ o $10, manawa, 18 min. 34 sek., aia @ ka makana elua o $5. manawa, @0 min. 20 sek.

 

13-Heihei Waapa o elua hoe, he @ ka @ o na waapa i komo k=ma keia heihei, a o kekahi no hoi ia o na @ wikani a ua poe keiki kaeae@ ia o ka @oapo i h@wi ai i ke oolea o na @ @o ko lakou ka @ like ol@ i hoohapa ia, @ ua @ia Fair Play ao ka makana o $20 manawa, 5 min. 43 sek, a oa every Time ka @elu elua, 5 min. 47 sek.

 

14-Heihei Waapa buelo-noti o elima hoe, ua like no na kuhikuhi me ke ka heihei waapa lana o eono hoe o John Adamu no ka man@wa Adamu, maiaio o Lutanela Stanworth, a o Pilo@ noi malalao o Pinao. O kekahi kela o na heihei oi loa aku o ka hoopihoiho@ ia o na mea a pau, oiai, i ka @lele mua a@a no i kino@i, ua awala koke iho i! no na keiki waapa Pailaka i na ai a Hinakahua, a pulelo aku ia mamua o kona hoa kakele, a me ia ano lana @ @umeume ai a hiki i ko laua hoe@ ana mai i ka pahu ku,  aua lilo hoi ke eo ia Pilot, a haule aku ia o John Adams, makana mua $40; makana elua $10@ manawa holo, Pilot 30 min. 22 sek.; Johan Adams 30 min. 24 sek.

 

15- Heihei Waapa Huelo Boti @ hoe, U. S. S. Adams no Stanworth; @o aloha no A. G. M Robertson, makana $50. O deia kekahi o na heihei @ aneane loa e hoopaapaa, aka, i ke kaupaona pono ia ana, ua kaa ke eo ia Aloha, no ka manawa o 29 min. 26 sek., a o kona kokoolua he 29 min. me 30 sekona.

 

O ka hopena keia o na hana heihei, a hookuu ia na mea a pau e hoi no ko lakou mau home iho.

 

PAA IA KA HOPU IA.

 

ua paa i ka hopu ia o J. Kua, ka wahine, elua Pake a me kekahi mau kanaka okoa iho elua, no ka malama hale piliwaiwai, me ka p@ Poaon@ nei, na na Kapena Makai D. Keapa a me Aiwohi i hopu ia lakou ma Kamoihili.

 

U hoomaopopo @a, o J. Kua, @ kekahi hoahanau o ka ekalesia o Kamoiliili, a ua kamaaina no hoi makou i kona mau helehelena ma na hana hoolaupai o ka ekalesia, a me ka @ pu hoi i na pono o keia noho k=ino ana, he kanaka inoa oia i loko o ka Apana o Honolulu aka, i keia wa ke @ nei oia iloko o ka Apana o @ moiliili, oia ke poo alakai@e kanaka e @ ana ma ia Apa@ nei, ua @e aku na hana e @ noho ana mai kona mau @ paha oia i komo @ iloko @alu nui o ka @ i@ i ka Halewa@

 

Ua maopopo no ia makou k@ o ko lakou iawelaw@ ana i kei@ oia no ka @ele i @ ana, ke ole nae@ malalo oia kumu @iloko e kuku@ kekahi o kona ma@ lalo o keia ha@ p@.

 

Ua hoopai ia o J. Kua no ke  kekanawai, ma ka @ waiwai aka, ua hoopa@ a  hiki i ka wa@ a ola ka wa e kao @kanawai maluna oia @ no e hoopau loa @kehewa ia mau wahi@ maka. Mai hhomau oia @Kaapa, ua puni me na makai k@ lehulehu wale, a @ no loko o ka @ oukou e paani p@ ana ka @ oukou i kumakaia, aole mawaho@

 

I ka hora 4:30 @ o keia P@ e lele baluna ai o @@dence Park.

 

Ua kaa ke eo o ka paani @ Poaono nei i ka Hoku a ua i ka Regiment, ia 14 @uni a ka @ia @ wale no a ka @ elua.

 

Mamuli o ka loaa ole ana # kaawale o ka kakou nupepa i @ nolaial, ua hooko iho makou i @ ho@ o @a aina e  a me ka leia a ka @a Lahui a ka pepa o keia @

 

Ua hopu ia he wahine Pake @ loaa @oa aku he elua mau @ opiuma, a me kekahi mau hua @ lehulehu wale , ua loaa aku ia Ka@ Makai Scott, ma ke alanui e iho la @ e Saratoga, ma Waikiki Hu@

 

Ua hoopai ia o E. H. I. Wolter ka uku ole i ka hane@ dala a kona @ ko ai oia i ka $1,220 oia hoi o W Ki@, a no ia kuniu, ua hao hoi k@ ko ia nei mana, a apono ka @ha e @ oia i keia mau dala ana i hoopoina @ kona loio.

 

Eia kekahi mau ko@ nei i ke kaha ku me @ Hiko@ me he mea la, aole @ paha e @ na la o ka manawa ma keia mua@ e lie aku ana keia ma@ keiki P@ mau loea malalo  o keia @ ma @ mua aku.

 

Ua Haaw@ ae ka Ho@ Kinipopo Ho@ he wahi paina laulea no na hoa o Hui Hoku, na hoa i pau na hoa @ oa na hui peopnioni elua, na l@na n@ ke kahua kinipopo a me kekahi @ hoaloha e ae i kono ia, a ilaila pu @ hui himeni Kawaihao kahi @hoon@ ai i ke anaina.

 

Ua holo waiwai ole ae ka W@ o ke Kaawai Helu Elua, ma ka @  @a Sabati nei, ua holo pupule ae oia @ ka papale ole ma kona @me @ hi wawae i paa i ke kamaa, me ka p@ ahi nui no ke kahua o ka pauahi, a@ aku ilaila , he neo ia. @he mea loaa, i ka hoi ana ma@ ua ake ou @ ke kanaka i loaa i ka mia i kanewa.

 

He uluku bakaka pen@ wai, ka@ @awaena o k@kahi p@ auna Pak@ ka aoina la Paoha o ka @ waena paha o ka h@ ia @ me 3 @ ka auma la, mahop aku @ Robaka Paka, ma ke Alanui liliha a @ mea kaua he oo@ a mahope o @ ulunoa ana, ua lawa ia @ no @ Halewai, no ka hoomaopopo, ana @ a o lakou ka mea pololei.