Ke Aloha Aina, Volume II, Number 42, 17 October 1896 — Page 6

Page PDF (900.99 KB)

This text was transcribed by:  Waimea Williams
This work is dedicated to:  Ka Lahui

KE ALOHA AINA, POAONO, O@@@@@@

[For referencing date, see end of second column: Oct 13, ‘96]

 

            HE MELE NO NAWAHI.

Kaulana e ka hele a o Alameda,

Ma na aekai a o Hawaii,

Ua ku’i e ka lo@o lohe na moku,

E holo ana wau no Kaleponi.

E imi ae ana i ke ola kino,

A hoi mai hoi ma ka lanakila,

A ka hora a o ke ahiahi,

Ua wehe ka pilina me na hoa,

Ua oei ka huila i kana hana,

Hue pau ka hana i na Wiliki,

Haawi ke aloha peahi lima,

Ma ka wili hinaka aloha oukou,

A hala e ka hele ipukukui,

Kau aku ka manao no ka poe hele,

Huli ae e ke alo i ka aina,

Ka waiho kahela a Laeahi,

Nee mai e ka ua me ka makani,

Mea ole i ka ihu o ka Alameda,

Kohu ho kakele no ka moana,

Ka pakika lua i ka ohuku ale,

 

Ike hou i ka nani a o Kaleponi,

I ka hau hookuakea i ka ili,

I aloha ia no kou hoapili,

Hoahele o ka aina malihini,

Hea aku no au o mai oe,

O Kahooluhi no kou inoa,

            Haina ia mai ana ka puana,

O oe eke Koa Ola Hawaii.

 

Eia’e Alameda a hoea mai,

Ua ike ia hoi ma ke oeoe.

E lawe mai ana i ka mea hou,

No ka Pohaku Kihi a o Hawaii,

Ua : ala i ke ala hoi ole mai,

I ka la 14 o Kemakemapa,

Puiwa hikilele au i ka leo,

I ke kanikau hoi a ka nupepa,

Ua holo e ka lono lohe ke taona,

A lohe ke Kuini Wakinekona,

Ua lohe e keKini a o Koolau,

Mai Hawaii hoi a Kauai,

He aloha pau ole ko ka Lahui,

Kukuni paa hoi i ka puuwai,

Hea aku no au o mai oe,

O Kahooluhi no kou inoa.

            Haina ia mai ana ka puana,

            O oe e ka Koa Ola Hawaii.

                        Haku ia e

                                    LEINA HIU.

 

OLELO HOALOHALOHA

            Me na kulu waimaka kumahena walohia wale, ka ehaeha, kaumaha a luuluu i hoea mai ai ka lono, ua hala ka Pohakuhauoli, Kahokuloa o ka Paeaina o Hawaii nei, ka mea Hanohano Hon. Joseph Kahooluhi Nawaihiokalaniopuu, i kea la hoi ole mai ma ka aina malihini a ke aloha i noho ai, a hookuu mai la oia i kona hanu hope loa ma Kapalakiko i ka la a me ka hora i manao ole ia ai, e hiki mai ana ka Haku @ea hale.

            O oe no ia e ka liko, ka mu’o o ka lahui Hawaii, ka puuwai haokila ma ke kupaa oiaio i kona aloha alii, aloha aina, aloha i ka lahui kanaka ponoi.

 

IA MRS. EMMA AIMA NAWAHI, A ME NA LEI ALOHA A OLUA KEIKI, KA OHANA A PAU

 

                        Aloha oukou:

            O makou ihono na hoaloha o ka Ahahui Aloha Aina iloko o ka poai o na kane o ka apana kaulana o Kohala nui, Kohala iki, o Kohala ua Apaapaa me na manao lokahi ma o ko makou mau komite la.  A no ka mea hoi, ua oluolu i ka Mea Mana Loa ka lawe ana aku i ka hanu hope loa o kau kane i aloha nui ia, ma ka aina i olelo ia, malaila i hookuu iho ai i na kaumaha a me na ehaeha o keia ola ana, ka puuhonua hoi o kona Paredaiso o kela Aina Nani

@

@

@

@
@
@
@
@

mai kona puuwai mai, ma ka alo i kana wahine aloha. “Aloha aku oe i kou Moiwahine a me ka lahui a’e i aloha ai. E hoomau i ke kupaa no ke aloha i ka aina.”

            Ua pau kona paio ana, a na @ i kana hana, a e kau nei @ ka lei o ka pono, ke ola @ @, no ka pono a me ka pomaikai o kona aina, no ka pono a me ka pomaikai o kona uhane. E hooholoia:

1.       Ka komo pu aku nei makou iloko o kai@ pu ana me oe a ke wahine ka@ a me na keiki i hoonele ia i ka makua ole, ka ohana, ka lehulehu no a pau, e @ pu ana i ke aloha iloko o keia mau la o ka ehaeha.

2.       Ke pule nei makou i ka Mea Mana Loa iloko o Koea lokomaikai e hooluolu mai i kou mau luuluu a me ka ohana a pau.

3.       A he noi nei no hoi, e hoolohiia umi na la, a me na makahiki o kou ola a@, a o ka malu e haawiia ia ia oe, ma ka honua nei.

Me ka haahaa.

                        J. KAIMANA

                        J. B. KAOHI

Komite:           H. P. K. KAPAONA

                        M. @ KANIHA

                        ZEBEDAIO UAIA.

 

OLELO HOALOHALOHA

IA MRS. EMMA AIMA NAWAHI;

                                    Luuluu wale:

            Mamuli o ka oluolu o ka Haku Mana Loa ka lawe ana aku i ke ola o kau alii kane, Mr. Joseph Kahooluhi Nawahi-okalaniopuu ke Kuhikuhi Puuone kaulana o ke Aupuni Kawaii, ka mea nana i kaohi ka holomuku ana o kou lahui o ka oiwi hookahi i ka hoohui aina, nolaila;

            HOOHOLOIA: O makou o na Aloha Aina o Keauhou N. Kona, Hawaii, ke komo pu aku nei makou i auamo pu iloko o kou kaumaha, luuluu, me ka kanikau kom.kena i ke aloha no ka halaana  aku la o kou koolua ma kela aoao mau o ka honua, a haalele hookahi ia oe i ka aina malihini me na waimake a ke ehaeha, nolaila;

            HOOHOLOIA: Ke komo pu aku nei makou me oe me ka naau luuluu o ke kaumaha a  ke aloha i ka olua mau kamalei Albert Kahiwahiakai hui Nawahi me Alex Kaeaokalani Nawahi, na kama i hoonele ia iho la i ka papa, e noho u iloko o ko olua mau la opiopio me ka hoomanao ae i ko laua aina hanau, Kauakanilehua, nolaila;

            HOOHOLOIA:  Ke komo pu aku nei makou na makua, no keiki iloko o kela inoa e o nei, he Aloha AIna olai, na ko kakou Makua nui ma ka Lani e hoomama mai i kou noho kaumaha ana a me ka makou mau leo pule iloko o ka inoa o Iesu Karisto. Amene.

IONE HULI

E. S. KAULAHAO

MANUIA

E. K. KINIMAKA

Komite:           E. N. PILIAO

                                    KAAI

                                    MRS KALALOA

                                    B. W. KAHUKULA

                                    KUHAULUA

                                    KAHA.

            Keauhou, N. K. Hawaii, Oct 13, ‘96

 

HE MAU NINAU NA KA HUI ALOHA AINA O KIPAHULU.

 

MAI KA LUNAHOOPONOPONO,

                                                Aloha no:

            Olai @ o ka make ana aku la o ka Hon. J. K. Nawahi, ae Peresidena Nui o ka Hui Aloha Aina a @ ka Hawaii Pae Aina.  Owai la ke p@ me @ @ ?

            Owai ana la’ ke alakai nui me ko ka Lahui aoao ma na mea pili kalai aupuni?

            O makou iho mo @ o ko makou mai Komite la.

 

G. M. KAHUILA,      J. W. PAPALIMU,

J. K. ALAPAI,           J. MAKALIILII,

P. KAUMU,   J. KAHUE,

            L. K. KEAHIKAOLELE

                                    Aole i pau.

 

KA HOALOHALOHA A KA POE LAWE NUPEPA KE ALOHA AINA O KAILUA OAHU.

            I ka Mea i Mahaloia, Hon. Joseph Kahooluhi Nawaihiokalaniopuu, ka makou milimili, a ka punahele ne ka nupepa KE ALOHA AINA, mai kona hookumu ia ana i Mei 20 1985.

            Ua ili iho maluna o makou kekahi haawe kaumaha o ke anoano ilihia no ka la hauoli i Sept. 14, 1896, no ka hauleia ana o ke pukonakona, ka mea nana i rula na ale o ka Moana Pakipika a me na Puukinikini ou e ka Paemoku Hawaii a nolaila;

            HOOHOLOIA;--Ke komo pu aku nei makou iloko o ka pilihua kumakona pu me ka wahine kanemake a me na keiki i hooneleia i ka makuahine ole, ka ohana a me ka lehulehu no a pau, a ke pule pei makou i ke Akua Mana Loa, e hoomaalili ia mai ke kaumaha a me ka luuluu o ka wahine kanemake, na keiki a me na phana pu a pau.

            Ma o ko makou mau Komite,

KAWELO,                 J. MAULIOLA,

MRS. L. J. ELAMA,  MRS. PALEKALUHI

 “ K. KANIAUPIO,   “ A KALELEKI.     

 

KA HOALOHALOHA A KA HUI ALOHA AINA O KIPAHULU, MOKUPUNI O MAUI.

 

IA MRS. EMMA NAWAHI, NA KEIKI MAKUA OLE A ME KA OHANA;

                                                            Aloha oukou:

            Mamuli o ko makou ike ana iho ma na kolamu o ka nupepa KE ALOHA AINA i ka lone ku i ka walohia no ka make ana o ka Hon. Jos. K. Nawahi, ma kahi noho o kona kauka imi ola kino ma Kapalakiko, Sept 14, 1896.

            Nolaila, ua ili iho maluna o na lala pakahi o ka Hui Aloha Aina o Kipahulu nei ka haawina luuluu o ke kaumaha me ka mokumokuahua o ka naau, ma o ka pauaho e ana mai la o ka hanu ola iloko o ke kanaka a ka Lahui i hilinai ai me ka minamina nui loa, ma me ano ke loea kakaoleleo kalai aupuni naauao loa nou e Hawaii Nui Kuailholihoikekapu.

            O ke kilo aupuni a kuhikuhi puuone kaulana loa a ka Lahui i kapa aku ai, ka Pohakuhauoli elua iwaena o ka Moana Pakipika, o ka Hoku Loa oili kakahiaka, ma na ipuka hale o ke kanaka Hawaii Aloha Aina oiaio, a o ke kanaka hoi nana ka maka peni koemi hope ole, a i weli nui ia hoi a kona mau enemi, oiai ke au o ka aina e paialewa ia ana e na makani puahiohio a ka opu lokoino me ke aloha ole, oiai, na

@
@
@
@
@
@
@
@
@
@
            O @ ka @ Lahui @ kana @ loa ae ai i @ Lahui, “E kup@ mahope o ka aina @ hie nei no ia iloko o ka @”  @ puuwai me @ wai @ ia e pip@ ina i ke ola @ @.

            Ua nalo o@, ua @ loea loa, a oa pau hoi kona hoo@ @ i @ p@ punahele (makahiki) maluna o ka papahele o ka nupepa KA ALOHA AINA, ka ipukukui uwila @ Lahui Walohia walke, a nolaila;

            O makou o na lala o ka Hui Aloha Aina a me Kalaiaina o Kipahulu ma o ko makou Komite la.

            Ke komo pu aku nei @ @ @ e ka wahine kanemake, na keiki @ ole, ka ohana a me na hoaloha @ na kipona kaumaha, luuluu no ka @ i hala e aku.

            A ke nonoi ae nei makou i ka Makua Mana Loa, e hooma@ ia ma@ kaumaha luuluu maluna iho @ @ kumalei a me ka ohana.

 

                        P. M. KALUNA,

                        S. K. PUPUNI,

                        J. K. KOLOMAIO,

KOMITE:       P. P. KAAMAAINA,

                        J. K. MALAI@I,

                        L. P. KU,

                        G. W. KAUMANE.

 

NOU KEIA KANAENAE WALOHIA E JOEPH K. NAWAHIOKALANIOPUU.

 

            E Hawaii-nui o-Kaawa, ua halawai aku la oe me h@ lono aheaha o kou puuwai me na kulu waimaka kihpahea i kou papah@a no ke kanaka au i hilinai nui ai, he lima akau no ka lahui.

            Ae, he mea oiaio, ua hala, ua nalo aku la ia hokuloa ou e Hawaii, ae a ka Lahui Hakai@ e poina ole ai iaia. E Lilinoe a me Pohaku ma wahine noho mauna, aole olua a kilohi kou iho @ i kona mau hiohoino, aka, aole no oia i poina i ka lohe ana i na mele o ko olua mauy hale mauna, oia hoi keia:

Maemae i ka hau kaluna o Maunakea,

O-pu iho la ilua, o ka Hinahina,

He lama wale no Kanahele ke ike akku,

Aloha mai nei hoi ka aina,

Me kuu kaikaina ka makani o lauaia o Kekaha.

            Eia la ua hiki wai nei, a ua hoi aku la maluna o na ale o na kai ana i aloha nui a me na makani huihui o Hawaii.

            E na ale hanupanupao Alanuihaha a me na welelau makani Kona, kahi ona i paia lewa ia ai e na ale ah@ e ua moana kaulala la maluna o na wa@ me kona mau hoa oia huakai @ @ iloko o ka ino nui mai  Hilo ua ka @ ana i ka pono o ka lahui, a ma la holo ana mai ua loaa hoi iaiai keia inoa kaulana iaia, ‘Ka Neleaona o ka Pakipika.’  Aole oe e pehi hou ana i kou @ @ ma k@ maluna ona.  Auwe, @ wale.

                                    M @ MANU.

 

HOALOHA NO NAWAHI I HALA.

            Ka Peresidena Nui o ka Hui @ Aloha, ka Kuhikuhi Puuone @ @ , ka puuwai pupaa uaue @ @ ka pono o kona aina me kona @ @ o ka lima i weli ia e kona mau @@

                                                            Luuluu @

            Walohia ka manao i ka ike ana @ @ kahakahano kanikau ma ka n@ KE ALOHA AINA, ma ka la 30 @ @ i hala, a i ke kaulono pono a@ o na lena ike a ko’u mau maka @ koke iho la au o ka Lunaponopono  o ka nupepa KE ALOHA AINA @ hala, ua nalo, ua niau aku ia @ @, hoi hou ole mai. 

            Aloha oe e Hon. J.K. Nawahi @ pouha-na o ke Aupuni Hawaii i@ aku la, ke alakai ahonui mahope @ lahui a-a a ka lahui hoi i hilina@ ai, ke kui makeneki hoi nana i k@ na luahuna o na hana hoehaa ka @ loa o keia au hooponopono aupuni e ke nei.

            Aole hoi oia wale, aka, ua ku @ @ aku oe me ka puuwai o ke k@ kua a paio aku me ka wiwo ole i@ @ mau enemi ma ke kahua @ ke kakele makakila o ka hoolaha pepa, me na olelo ao naauao i ke aloha @ i ka lahui a me mo@ hanau.

             A ma kou hala ana aku la e Hon. J. K. Nawahi ma na keneturia o na keneturia o ke ala hoi hou ole mai, @\@ maluna o ka lahui ke koik@ manao mokumokuahua me ka @ o ka naau.  Lihaliha wale!

            Me ka wahine i hoonele ia i ke @ a me na keiki hoi i ka makua ole @ @ pu ana me keia ao inea, a @ Akua ma ka Lani e hopu iho i na@ awe o ke kaumaha ma ke hoo@ ana mai i na hoopaluea a ehaeha @ naau.

            Nani Mana Ihiihi ke Akua @ @ LAni Kiekie Loa, Nana no i h@ Nana no I lawe aku.

                        Lahui ALoha Aina.

                                    B. Malu@

            Puuhaoa, Hana Oct. 7, 1896.

 

UA HAULE KO MAUI PO@

 

Ma ka hookuku kinipopo i m@ @ mai nei, ma ke kahua o ko @ mau keiki kaeaea i wae ia, oia @ kahua one o Kahului, ua ahai m@ ka hui kinipopo Hoku i ke eo @ lakou aoao, ma ka loaa ana he ia @ a ko lakou mau hoa paani.

Mamuli o kea no apuupuu a @ like ole, i paani ai ko Honolulu mau kaeaea, me ko Maui poe ao@ kahua ulumaika, a he @ia p@ha @ nui hoi ia no ka@ o Kahului. O@ la ko laila kini, he a mai la ke ah@ huli Hoku ma ke K@laudine o ia S@ nei.

 

HE AHAMELE NU@

            @ wehe ana no Puali Mele Hui o ke @ p@hale nei i Ahamele Nui maloko @ @ ma Haimoeipo ma ka

PO POAONO, OKATOBA @@

@ hoi no Hui Mele Y. H. I K@mele @ Ai@ l, poe wae o Kui ete Kalaha, @ @ Hawaii o ka Bana Aupuni, a @ @ @ Kamoiliili. E mele mai ana la@ @ mele like ole i kela a me keia wa, a @ @ paani ai me ke ohohia nuiia.

            O na loaa a pau e haawi makana @ no ka Halepule o Kamo@lii@. E ala a@ @ @ i ka pono, e hele ae e ike i @ hauolia me ka poho ole o ka manaolana.