Ke Aloha Aina, Volume III, Number 5, 30 January 1897 — Page 1

Page PDF (674.93 KB)

This text was transcribed by:  Rose Mae Reeves
This work is dedicated to:  Carol, Terry, Pamela, Leslie, my sisters

KE ALOHA AINA

 

E hooopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Poalima o na pule a pau o keia me keia mahina.

Ka Uku Pepa, he so keneta o ka pule. No ke kope hookah, he 5 keneta.

E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, amai ka lima aku o na Luna Lawe    Pepa.

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoounaia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

E hoouna pololei mai i na Nunou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

Aole loa e hoopukaia @ hoolahaia kekahi manao ma na kolomu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hoike ma ii ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

 

E – ALOHA - AINA

 

Hookahi Makahiki……………..$2.00

Eono Mahina…………………..1.00

Ekolu mahina……………       .50

Hookahi Mahina………….      .20

EMMA A. NAWAHI

Puuku o

KE – ALOHA – AINA

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA.

Hope Lunahooponopono

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoouna pololei ma ii ka Puuku @ Honolulu.

 

NUHOU KUWAHO.

 

Ma ke ku ana mai o ka mo kuahi Copt@e i ka Poalima nei ua hoonuanua hou mai no oia in a mea hou na ko mako@ mau makamaka heluhelu e nuu iho a ke u ka puu, a oia keia malalo nei .

 

AOHE MANAOLANAI KOE NO KE

KUAKAHI UWAO.

 

Nu loka, Jan 15. Ua hoike a eke Journal Washington a wahi ana O ona Angalo Amerika o ke kuikahi uwao, ua hiki mai ia i ka hopena ma o ko Kuhina Nui Olney a me Sir Johan Paun @lot@ a me maku Salisbury @ ia i hooholoia iloko o ka Ahaolelo Senate o Amerika H@.

Ma ke koho ana o na boa o ka Ahaolelo Senate e hoike ana i ke kulike ole o ko lakou manao, me ko na hoa o ka Aha Kuhina ma ka Hoao ana e kaohi i ke kino holookoa o kela kuikahi.

Mamuli o ke kulana like ole o na hoa iloko o ka Ahaolelo, e hoomaopopoia, o ka poe e kokua ana mahope o na olelo o ke kuikahi uwao he 16 ko lakou nui, o ka poe kue ma kea no nui o na olelo o loko o ke kuikahi he 7 ia poe, he 7 hoi he poe hole loa ma na ano a pau, a he 9 hoi poe ma ke ana e kue ana i kea no o ka mahelehele ana in a palena, e like me ia iloko o ka ninau e ku nei, he 9 hoi e kue ana malalo o na hoakaka ana o ka manao o ka Aha Kuhna, a he 39 ho, poe ma ka aoao e kue loa ana, ma kea no nui, o na maheleia ana, e like me ia i hoakakaia maloko o ke kuikahi uwao.

He 60 poe i hooia i ko lakou ma’i manao koho maluna o keia kuikahi iloko o ka hale. Nolaila, ua maopopo e lilo ana keia hana a ka aha uwao i hana ai mamuli o ka lauwili o na hana a ka Ahaolelo Senate o Amerika.

 

HOOMAKA O AMERIKA HFMA E

WALAAU

 

Nu I oka, Ian. 15, ua loaa he lono telegarapa i ka nupepa Herald, mai Valaparaiso ae, e olelo ana. O ka nupepa Herald, ke hoomaka nei oia e ka mailio no na me e pili ana @ ka aha uwao hana kuikahi, malama a ii ka maluhia mawaena o Amerika a me Europa, he hooi ana ia i ko Amerika manao nui ma ka hoehui ana in a welau i hookah, malalo o ke kuikahi e kuhikuhi ana hoi in a mea a pau i hoopaaia inala lo o ua ao ana a Mon@e.

O kekahi mau pepa e ae no hoi, ma keia wahi, @ hoomaka lakou e haawi in a hoomaikai he nui, no ka hana uwao a Peresidena Kalivitana, Kuhina Nui Olney o Amerika a me ka Haku Salisbury o Enelani.

He ino nae ia mau hana i ka Aha Senate o Amerika a ke hoao ia la e wawahi a okaoke kela kuikahi i hanaia e ka noenu o ka lolo o ke poo o ko lakou Peresidena.

 

APONO KO LADANA MEIA I KE KUIKAHI

 

Ladana, Jan. 15. O ka Ha ku Meia o ke kolanakauhale o Ladana, George Fandel Phillips maloko o kana mau olelo maloko o ka nupepa Hoku, e olelo ana, o ka aha uwao hana kuikahi, ua lawe mai oia in a olelo o loko, a kaana pono iho, me he mea la nona ponoi ia mau olelo a wahi ana i hoike ae ai u kulike kona manao me ko Peresidena Kalivilana o keia kuikahi he hooloihi ana aku ia in a pono a me na pomaikai o ka noho ana maluhia mawaena o Beritania Nui a me Amerika ma kea no he mau makamaka a hoaloha no keia mau lahui elua.

He oiaio, aole he wahi manao ike malalo o ka houluulu ara in a heluna koa nui no ka hoouna ana aku iluna o ke kahua hookah koko weliweli, he hooi ana ma ii ka houoli no ka Iubile daimana o na Moiwahine o Enelani

Kamahao no na olelo a keia kanaka kilo aupuni o Enelani e h ooi ana in a olelo e kokoa ana i ke kuikahi.

 

UA HOOLE O MCKINLEY.

 

Kalivalana, Ohio, Jan 15. Ua hoike ia ae kekahi lono i keia po, mamuli o na manao maikai o ka Peresidena hou i kohoia, oia hoi o McKinley, ua hoopahaohao ia oia i ka hoea ana aku o ka inoa o Horace Davis, i Kuhina Kalaiaina.

O na hoaloha o ko Kaleponi moho no ia kulana, ua kipu aku lakou e ike i ka Peresidena McKinley a ua loaa mai h oi ka pane mai lalo mai e hoike ana, aole oia i noonoo mua no ia mea a eia iho kana pane malalo.

Canton, Ohio, Jan. 15. Ua hoike ae ka Peresidena hou McKinley, a wahi hoi ana: Aohe ona manao nu ii ka wae ana ma ii kekahi mea main a kapakai mai o ka Pakipika, i hoa no kona Aha Kuhina, no kekahi mau la kakaikahi wale no.

 

Ua haawi pu ae no hoi oia i kekahi mau kumu k@e Ikaika loa maluna o keia mau lono e laulaha nei, me kona hoike pu ae no hoi, ua loaa mai no kekahi palapala hoomanao iaia mai a McLaughlin, ka Lunahoomalu o ke Konite Kuwaena o na Mokuaina waena, e kue ana i ke noi a ko Kaleponi poe no ka lilo ana o kekahi o ko laila mau kaeaea i hoa no ka Aha Kuhina.

Mamuli o ka waiho ana aku o ke Komite Kuwaena o ka Mokuaina i ka lakou hoike a me na Senate o ka aoao Repubalika, a me na hoa o ka Ahaolelo Makaainana ma ka hoouna ana aku i ko lakou elele i Wasinetona.

 

O Mark Hanna, eia no oia ke hoopiha ne ii kona kulana iloko o keia mau la o ko Kalivaiaua noho ana.

 

KA PEPEHIKANAKA A KA POE AIKANAKA.

 

He elua mau pepehi kanaka hou loa i hanaia mai nei e ka poe aikanaka o ka lahui New Hebrides, (oia hoi ka poe Fiji) i loaa ae na lono i ka mea kakau o ka nupepa Sydney Herald.

O Ambrym he wahi ia i lohe nui ia ma na moolelo i hala ae nei, ma na hana pepehi kanaka a pela pu no hoi me Ianna, he wahi e moe ana ma na kapakai hema, kahi hoi a ka mokuahi Fijan e hekau ana o kona heleuma ma ia wahi he wahi hoi i maa ia no keia mau hana ino. Aole nae i hoike ia maloko o keia @ hia, kekahi mea e hoonaukiuki aku @ ka manao o na kanaka maoli o ka aina.

F@ ike ia, o Mr. Wamage, he Malamamoku ola no luna o ka moku Espiegle, ua holo aku la oia no uka o ka aina maluna o ka waapa, ma kana huakai me kana wiwai kalepa hoopukapuka.

A i kona wa i kokoke aku a ii ka ae one, a he 20 wale no hoi iwilei ka manao, mai ka ae one mai, oia no ka wa o na kanaka o ka aina i kipoka mai ai, a he lehulehu wale o na poka i ku ma i ka waapa, a o kekahi hoi, ua komo mai iama ke poo o ka malamamoku.

O kahi i kipoka ia mai ai he hoailona i a no na hana pepehi kanaka he lehulehu wale i hanaia ma ia wahi.

Hoko o na la mua o ka malama o Novemba, i laweia ae ai kekahi lono i Waisisi, aia hou no he kanaka ma ka inoa o J. Clark, ua loaa aku ua kipokaia iloko o ka nahelehele.

Ua lilo keia hana a na kanaka maoli i mea e hoahewaia ai, aka, o na kumu i hoahewa ia ai, ma kekahi alahele e loaa ai na olelo hoakaka kupono, oia wale no ke kahua e hiki ai ke lawe ia mai keia hana a noonooia.

Ua kanuia ke kino o na mea i kipokaia, a ke kali ia la, o ka hoea ae o kekahi manuwa ma ia wahi no ka ninaninau ana no keia mau hana karaima.

 

HE HALEKUAI LAAU HOU.

 

O ka Halekuai Laau hou e manaoia nei e wehe aku, oia paha kekahi o na halekuai laau ano nui iloko o ke kulanakauhale o Honolulu, a o kona kahua, aole ia i hoomaopopo loa ia ae i keia wa. He pomaikai nui keia o ka lehulehu, ma o ka mahuahua mau ana oia mau ano hale iloko o ka aina nei, he hoemi ana mai paha i ke kumukuai o kekahi mau laau kahiko a lakou nei @ ke hanoa nei makou in a io he oiaio ia mau lono.

 

Ua hui @ mai nei o Mrs. W W Kaimana, ka wahine @ ka Oni @ ka Hale Kuai @ m@ o ka @ oki mawa@ e ke @ a moe @a wa@ a @ p@ o @ kekahi @ @ ma keia m@a iho.