Ke Aloha Aina, Volume III, Number 10, 6 March 1897 — HE MOOLELO HOOMANAO NO ELIKAPEKA KALIKOOKALANI KAPAINAO. [ARTICLE]

HE MOOLELO HOOMANAO NO ELIKAPEKA KALIKOOKALANI KAPAINAO.

j I rja makamaka, na hoaloha a me ka •bana a pau, e noho ana tftai Hawaii a ■ ONlihau, ke hoike aku nei maleou n*e ka luulou, a ra« ka walohia'nui, ua haaleli mai o Elikapeka Kalikookaiapi Kapit)tt> i.a k«kou, a ua niau pālanehe aku ia oia raa kela aoao rnau o ka honuā", ua make cfta ma Honuakaha, Honolulu nBi t .flaa ke ahmhl hora. p.m.j o ka Poaha, Ftheruari xB, 1897, ma ka hotn« p«noi • Jtanajita!} k§iki, Hon. me Mts. E,JL'L!lika!|.ni, . s Ua hanau ia 0 EUkapeka Kalikeekalani ma Kai»atiu, Kena Akau, Hihe eiwa a umi paha makahiki ona mamua aku 0 ka hiki ana mai o ka pono Kanstiano ma Hawaii nei i ka makahiki 1820, -mal ka~puhaka n»ai 0 leremia Martm, he haole Beritania i H>ki mua loa mai i Hawan nei, ā me K«". mau (w) kekahi 0 na kaikamahine papa a haku kanu 0 ka aina 6 na Kona. Penel kona Kuauhau A!ij, Ehahau nnai lalo mai a hiki la Kaukautkanuuolea (k) a aieXaahufo!ea (k), ka o&a--n« Alii o Kau ma o Kuehu ab. 0 Kaahuioiea (k) noho i kana wahine, hanau o Nui (k) noho \ Kana wahine 4 baas>'u 0 Ipaapuka (fc) - noho la Umi (w) hanau o Keaka (w) a ni* Kalamau (w) o Kalamiau (*) noho ia Ifcremia Martin, hanau 0 Elikapeka Kalikookalani a me ke A'ii ka Mea Hanohano Wjlham,Thomss M«itin 0 Kau, F}aw«u, 1 make aku nei. ka hiioholo ana i ka-Wa kamaui,' 1 kona wa.kamaīii, ua noho ma\i oia ma na a oia kona ainu knlaiwi, a hala na makahiki pae mai na Kumu Misionari mua ma Kailua, Hawan, a nr»ho ka pono fr>a Hawaii, ua Kukulo mua ia ka ha'epule pohaku mua o Mokuaikaua ma Kai'ua na fcona makuakane ponoi, leiemia Martin, 1 kuWilu ua Luakini e ko nei a hiki 1 keia la. A mahope iho ka HaWlii pohaku e ku nei waluko o Hoiihee, ot.< iioi ka Hale 1 ke AJii Kuakini, na kona *nakwakine no i kukuio, a pe!a no ka halepehiku e- Naihi? a me e kv nei ma Ka.;wa!o3» H*w*u, 0* r«re«MA M,-rt'n i kukulu keu mau H#lep«haku 'oa e ku nei n\j3 , Hawaii nei a hiki i keu b, a pda iho 1« I holoholo *i o Ehkapeka Kalikoo%aUn« « me kona m-u makua elike ke kauoha a na a «a 1 4 a . o Teremia Maain. , 'S na Ali* Vui o fca *ma, ia Kuakin N\:i a iue KnpioUni Nui, a pu no hvi .r,e -.neii i>ana t*ii ©ooleio. XA MARE ANA 5 KF KAM-, t k» lth* nui *.n« ae <> ka peno Ksri*ljaho ns* Hawau ne% ua kukulu U ke KuUn*i o Lahamaluo*» a u« paka tnai o "]"t>Oinas Hoohliamamu wai ke Kulanui a u* nn» »<Uu* 0 EUkapeka KaHkookala?l -'a Una kane WH ioa, « u « •<*«»* pahi'e j>«h* iaia lui t« m«kahik< i kon* wa i uuk l O ke»t H«x»UH*v*mr ket« <t kiui*n «*t U wo*, f .• feft nU ka "T?a U»po * iU«Ui«in>anu. a hvvkah; l*ī k*m»ki&e ®*e »a o Kahoauhmi V »J A m«ke o T, #,k kou <** t u Vm h*ft? u |w»erfc ttrM7 lelihl ,> n* • %* VvKvN

imua o Jnf>.~ Mijler, ke Kaaikela B«ritania Nui ntif Hawaii nei, i kn M. H. 1850, he Alukoa P#Tekaoe i holo hootoOlu jflai \ Hj»waii }ie|,Ji male la, a na Taua 1 haiīau rnai Hanohano k? A|]i , J<sseph _Henrjr Sn»;th $(crtin o Rau, a iiana ma[«ar keiki 1e hulehu, e ola n_er. ' , "" A make la kaiīe, maretroii i kapa ia e n» kan«Va 6 Laliaina o Kat»ana, no mea he&amana kan'a yi'hana, aua 'make"no hol ia kane' f me ke keiki «le i ola, a mahope ihō rjiare hou me Elia Kapinao no Kau-, Hawaii, a fia iaua na iteikf kan«! a mahine e ela nei. r " KA HANAU ANA I KA KEIKI, ,Ua hanau mai r a : likapg.ka Kāhkookalani me na kai)e i olelo nei, na kejKi eono e ola nei, a ua rpake aku ka nui, a mailoko ae 0 na ktiki 6, elua keiki kane a eha kaikamahine, na na keiki {eune elua i haaau mi na meohe 9, a na na kaikamahine eha 'l hanau mal na moopuaa he 22, a na na moopana 1 hanau mai nā kjjakahi he 5, nolaila, kehoulaulu nei.Tftalcou i ka huina nui 0 ha mamo mai "kona puhak» aku, penei; . " ; "" 0 Elik'apeka Kalikookal&m, nana ponol i hanau aku na kefki feont>, rta moopuna he kanakotukutti&kaKC Y na'e nā kuakahi.he eīima, nona "ka Ih\nna piha he kanahakumamalua e ola nei, mailoko ae 0 kera hulna nui, he i?Tkane a"h<-24 #āhttie. " " ' ' He ftakf iVahi loa 0 na makuahme .ka afna, iloko o na home Hawaii 1 like [aku me Ehkapeka ka !(eie di kēlakela, o ka 01 a me ka bōoulu iiōltp o ko Hawaii P«eaina, kKA MARE' ANA O NA KEIKI NA MCMOPUNA - - Ifnlto o ke»a hanauM 'ēkolu kona puhaka aku, ua mare ia ft kaoa ma"ū keiki i o»e na mtfopun», kek'ahi poe' kniikof, waiwai, a h*««*h*n6 0 ka aiha, mawaeni b ea home Hawni, mss sHawau • Kaual, a me na haale wafwii nui a kuonoono mai na sma ē ma», a n>ē A na oiwi j>onoi, o ni kapkau ihi o ks aiq?, s he nui na putapula hou e "hoo-.. lue nei uo'ka posiō o Hawiui, - . ■ ■■ JtCNA ANO MAOU, () Va poe kakaikah! e ota nei i ike pona a i ho!oholo .īke STikāpeka !t3hfcooka!at>! f \©na wa o», aa C>l-Ic!a. oia kekahi o na wahine ul, maikai i kona wa op<opio, ua kaer7a ois» "Ka Umeke Laau a Kele* a no ia ui a m«fa i k* noho mālie wiioahe, a o*u A t»a ho*>m&&Ma £ks H 1 A!it Kauikeou*< o E'ikapeiu | fre kam» kane nuu !o?, no i 1 1 rtionK«s Hooliha'waiui i elelo'a, ko ke j kanaka I watt la.

U«t k»)e u oia tc*w»en« o ni w»hm< h»uiu keiki niii, m«kv«h:n« nnlim»' i* !*twj * me ft» «nce;mn*, » ' t M n* .i!"ui, lutlukoitv J ot*. ote, « bt t*ei mn ?o® o; • %f«ft p«o«i) k» m*n,74» \vl o>' ftO k*cMt >t\*u a n>* lra«m%» * p»». * WklulAe h h-\ Ik» m* ke *Uh««e I* IMb * m* U I•.!*•••» | kl«l Mtf i w*ihc» «n* «Vc *>| fefe6*k*K%» «Mk* k« \ac**īse! M» »f>} »e ,%**. | *?>KĀ WA : 4t 1 koa* w*; ;<* * € inU \u

loa la, ua puili mai la oia i kana mau kaikamahine elua ma Ikona na huaolelo paupau j|hei msi, jt)ai tōna waha rrak ''E. n'ohp hke. o»kou me ke kaikunane o a loa, ua' ho* ae la <31 ia ; A īaa mai J?a ejua,;"a mi| na kaikamahine mai ma|», a me kekahi mau moopuna, a" ua iji<j lakoū aj)au i ka" haiiu *hope iOta o |p lakoul iaaui makuahine, la oia, a kuu me ka maa]ahj iljoko p īea poli 0 erahama ma kela ao,pau ole, i ke kan.awaluku_mamahiku o"ko£a mau makahiki. .. ." • Pomaikai ka poe r make iToko oka :: Me fca ' " p Manaiakalani. Honoialu,. Ftb. 34, 1897.