Ke Aloha Aina, Volume III, Number 21, 22 May 1897 — HE MOOLELO HOONANEA -NO KE- Keikialii Alabati. Ke Kaeaea o Pelekane. -A ME- Ka Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo. Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONANEA -NO KE- Keikialii Alabati. Ke Kaeaea o Pelekane. -A ME- Ka Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo.

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

Oiai nae ke kaikamahine alji e naaa koomau aku nei luka oke a© aina s oia no k» wa i bele ro«i ai o k«na kauwa wahine, i piha*tne na mauao makee alh • pahe «ai la me keia mae elelo: Ano, e■ liuli* oou iho, no ka mea, eia kakou ke hookekpke aku nei e pae iuka, a na ka makuakane no auanei a ko mea i aleha ai e kii mai ia kakoa a pau a lawe aku no kona haleahi nani. E ku koke ae, a e hele aku e hoomakaukau no* īho, no ka mea, aohehewa hou aku e kah ai, a he aoea hooha'kalia wale no ka hoolohilohi hou ana īho, i maNawa no kakou e apa ai, oiai n« maka o na kamaaima ke ake mai la, o ka hui a launa pu me na malikiai. O k«ia kauoha i haawī ia aku la i ke aliiwahme opio, oia kana i liulīu koke ae ai me ka hikiwawe loa, a ibs ak« la makope • ka moku, a kahiko iho la uia iho, elike me ka mea i leaa īaia. He maaawa pokole wale no keia aalo ana aku o «a Ui ala o ka ai*a pouii, a ;>ii how mai la eia iluna o ka ōneki me na laelehelena ala lamalama o kt mea i pilia kona puuwai i ke alobaA ®ia hoi ka t*ana*a * ko lakou wahi halelana ao i ke k;i e hookoieoke ioa akvi la iuka o ke «*o iina. A ke ike pon« a aku la na mea ap:u o uka i ka holoholo mai i ka ae one, r o ka maa'oalo mai hoi okanaka, oia ka mea i koe, aohe ike la aku. Huh ae la ke kaikamakme alii a pane aku la inaua o kaua .viiu kauwa wahine, me ka i pu ana aku i keia m? u huaolelo hoomakeaka. Kupanaha no hoi ka ma»ao a*a a penei ih» la e hookuewa ia ai »a!u*a e ka ili hualala ® ka moana.

K- nana aku r ; ko kakou *sau maka iuka o ka &ina, aolt na< boi be ike ia aku oke kama*ina, ina boi paha Ja nei, aoie la hes be olelo ana, «ia h«le waie tio ia Sa a k»u ana 1 ke aki. Aohe hoi e hihi, mamuh no u • ke'u manao paakiki, ina oo hoi e nele ans, nan* aeie aoa ue la wamuh e ka me» «'« i makewake *i. A ina hoi e loaa ana, alaH>, ua hoopokole i» ko kskou luhi, * ua P»u «o hoi ka manao e auwana be!f »alun,i o na a!e kuaioioa o ke kai. A o o»kou ananei a fau k* pw i»ang e houpuiapwU aku i keia ama ke eia nae ka mea a'u e iwi uei ma keia ama. » Oai no nte ke kaikamahiae asu e kamailio nela, oia no ka w.< s kapalulu aku ai o ka heleuma iloko o lt kai a ku ma'ue ?b» 1* ko lakou wahi puwh# ima i kahi hookah», «tf be ppkpa U ke ku mahe N« io *»!e «# aiin*ir i koe, »t«b, Um sc k« bo;a 15. aole «o b« wsbi ike kanak* ia #ku o oka o ks ama. e he'ē mu ana la h«u aka. o r« holoho!o«a hiliiu *»'.« n« ke hoīoke ani i e * i»"?! mt k» weiiwen iiui

0 keia k» wa i hookuu i* aku ai o ka waapa nia ka aoao oka meku, a o keia no hoi ke wa i pii ae ai o ka hae kalaunu oua kaikam.ahiae alii ala me he mea la e kahea aku ana i ke aloha, eia »u ua hiki mai. 1 ■ Ika wa a ka bae kalaunu i welo se a! 1 ka welelau makani, oia no ka wa i Ike ia aku ai w ha mea kino kanaka o ka'hale, e hele pololei mai ana no kahi a ka moku e ku ana. O keia ka wa a ke kaikamahme alii hooi o it ai me ka leo nui, me ka puili pu ana ae e kona mau lima pu*ahele i kona umauma, a pane aku la i kana kauwa wahine me ka leo 1 k«le a piha i ka haalalu, i ka i aaaaku: O keia anei ka mea a kuu 'uhaae i j h'a ai, ka mea hoi a kuu houpo e na-e kapalili net, no ka ike akn 1 kona mau heleheiena, eīike mē ka mea a'* i ike ai ma ka moeuhane. : XJa hoopau koke īa keia mau huaol*lo a ke kaikamahine alii, ma koaa ike ana aku a me ko luna poe o ka moku i ke ani peaki ana mai o na lima o ke aloha, e pae aku no uka o ka ai*a, Kakeia ani peahi Oj*a lima o k« kamaama, e pae aku rwj uka o ka aina, i ka*oha koke aku ai ke kapena i *akeiki koe waapa, e hooku* koke iho i ka īlikai, *o* ka lawe ana aku i na mea a pau *o uka o ka aina. He nianawa pokole wale no keia li*'iu ana ae, aia hoi, ua makauka* ae la na mea a pau, a eia no ka wa e ke kaikamahiue alii i iho aku ai a kau aku la iiuna o ka waapa, me kana mau kauwa wakine a rae na aliimoku pu no hoi. L T a kau pelolei la aku !a ka ihit oka ; w*api» *f.v k'hi * ke Keikialii Aiabati e 1 ky n 'i iuk*, a t»e he meaMa, o kahi

ia o Ke awa e pae aka ai. Mamua ;»e oli pae **a aku o ka waap? o ke «lii, na liei na po'oholona uihiu a pan, ua kamau ko lakou inau ko, a o ko lako* holoholo kolo ana noi i o a ta nei, ua ku malie iha la ia i kabi hookahi, aele hoi e iike me mamua ka holoholo mau, 0 keia boi ka wa o ke alu i huli ae ai a koopuka ak« la i keia mau buao!elo hoonakeaka iaiua o kona mau ho« e holo pu oer Ina o kela liwa e ani p«ahi mai la a • ka mra au e h'a nei, makepen# ka puia ana o keia mau p*pshna i r,\ htt-; nakai o kei* aiia malihmi, a o oukou! auanei a pau ko'n mau puuahele nui oj ama « kakou e nohe aku'nei. ! A ioa no hoi aole ia, «hia ke hoi «ea aloha, o k? p«lu hou ak* o keia man btona uhih'iM «aka, ī na hunakai kiheafcea iii o k* moana, oiai hoi, na ke kane ke kupone e taai ia tuau aaea a pau, aole n« ka wahine. Heaha la hoi kao», r hooko »c hvi i ka leo ko»o o ke kamaaina, ina iiae hei oia he kamaaina poao «o kakou, 1 keia wa, eia ka ih'. o k* waapa ke hauiani aku nei iuka o ka ai*t, a ht mau anana e!ua wal« no ke ki«wale mal kahi ana e ku ala, a biki i kahi o ka waapa e hookomo uku nei. A ou no noi k* w* a ke kaikamahine iiit i ike pono *ku »i i na he'eheien* o k* mea aaa i niohi ai, i huli i>on® »na mamua o ko«a *\\ t itke tne ka mea ana i ike ai «ia k« «leeuhaoe. I keia *a i h«tek i . ib» a- ea ku'u wai*ska . V«aa «»au ' V 'l\ p.o, a pu;h ae 1« t;a i kona mau •••»»« »a ko«a uma«iaas. a rar.e ae la oi* »e s« » ku i k« akhi.

Akahi ao a lana malie īho 'a ko'u koupo, no ka mea, • oe ao ia mailuna a lal»7 *ole wahi ā kuu māū maka e heohalahala aku »i, *o ka me'a, o oe no ia mai ka pike o ke poo a ka manea ou mau k&puai. A 0 keia no noi ka wa o kahi waapa o ua kaikamahine alii la i pae pololei aku ai raa kahi a ke Xeikialn e ku mai ar.a. A ne ki hookakaha ole īho, ua lele koke mai la ke kaikanahme alii mailuna raai o ka waapa, a hui «e 1* me ka mea ana 1 aloha ai ileko o na »uki papaliaa ana o ka ipo 1 ka ipo, i ka wa mua lo* ok« laua hui ana he alo a he alo. ī ka uao tu a« o na kikoni ana a ke aiona iioko • ko laua mau puowai pakaki, uia ka ke Heikialii Alabati | pafie *ai ai me keia nau huaolel* hoolauaa mua loa, i ka i ana mai: Ke naaa aku nei au ia oe mailuna a !alo, r.e he mea la, ua hookamaaiaa heleheleiia »1 pe, a pela paha oe ia'a, no kekahi tnau makahiki l@tbi i hala ae nei, a Kolaila, ua kuleana au e honi maa aku i ko ihu, ma ke:amoju*Jjl# oe na'u, a pela hoi au ia oe. A maialo no oia kuleana au i hele mat !a e haawi aku z na hookipa ana a pau a ko'u m»kua ia 0», me k» u hoike pu ak«, «a noa ke kapn o keia aina ia oe a me kōa kanaka, mai ka piko ok« kuahiwi a hiki i ka poiha nalu owako. A • hoo o?nao iho, aohe mea nani* e hoopilik.a 5 kekah' wahi hhi o kou fciuo, a peU hoi Vou ms* hoahele au pu m*i i ke kai niahope au, aai ka waha ?kr • keia mau kiai e niomoe mai nei.

A ke ole au e h«oa i ka mea a'u i aleoa ai, alaila, ua like au m« kekahi mea hriii, e kol« a«a, a nolaila, • ka wa keia e uoi aku ai kakou a pae no kaubaie, kabi i hoomakaukau ia nou i na wa a pau. I ka pt\\ ana o #a kamaili» ana « ke Kiiki'alii, oia no hoi ka wa * ke kaikamahine alii i puili hou «W ai i ka raei a kona pauwai i aloha ai, a pane aku la m« na m«na!a olelo o ka mea i bookiiwiu īa ke a!oha iloko !itw. Mai ka wa mi.a loa • ko'u kui ana me oe a biki i ke»a la, aial«ko o ai hiena hihi'e o ka moeuhane, ua hoehaeha m:ii kou «»au he!ehe?«na ! na sekona « pau a'* e noho * e hele ai wa'oko o «a kibap«t pua o ko'u at«a nm, ka mea hot «'u i liilioai at, e Ukoii ka oi «ku kt hoekuku i% s« ke «tā a me k« u'a oheīohel» o ko lakau mau waikoaiuo, u« wanao ih# la a«, aahe mea oi hou »e namui oia.

Ua !che t* mai on, *ia kt liuhu U k* mokuknua Amenlīa no V* kolo ti* m*i iknei, Ee m*u 1000 kct* e b*u*r4HA mii| aei, ui onuhi 4C Kekiki ok* Hui,j K*l*uim* m*t!«ku *ku «j k* £*p* m »c nei i ktk&hi tt*u m*ku* eke, leL'i oi* ku;, * ea *ka U n* kekih;, Keen* pi'i nupcv* h*«.t c.k«l* kuUa* k*«h*k, * t o.li kot *e *«* **^i-1 e'e'a heu sp hu : m*Vti4 a\vt* *Vi^ Ki awkeu &♦ ;Vt *V« u\ ;4^ m*ku* «2 V* VAr. Iki \Xt ik * ke mwiu'e ** v € :* »*1 ati eVt X* aota«ML