Ke Aloha Aina, Volume III, Number 26, 26 June 1897 — Page 6

Page PDF (762.21 KB)

This text was transcribed by:  Terry Crowell
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA, Poaono, June 26, @

 

NUHOU KUWAHO

            Ma ka Australia mai nei, i loaa mai ai ia makou na lono like ole o kea o, a oia ka makou e pahola aku nei no ka pono a me ka pomaikai o ko makou mau makamaka, a oia iho keia malalo nei:

KA PEPEHI KANAKA O AUSTRAILIA.

            Sidane, Iune 14, Ma ka hihia o Frank Butler, ka mea mana i pepehi he 14 kanaka, a i manao ia, ua oi loa aku mamua oia huina ka nui o kana poe i pepehi ai, ua noho ka Aha e noonoo i kona hihia i keia la, no ka pepehi ana ia Kapena Lee Weller, i hana ia i ka malama o Sepatemba, kokoke I Sidane.

 

EIA HOU NO UA POKA PAHU

            Parisa, Iune 14. I keia awina la, ua loaa aku i ka makai he elua mau ohe loloa i hoophiha ia me ka pauda a me na apanapana hao, ma kahi i pa-hu ai inehinei.

            Ua manao lakou, e hoouluulu lakou i keia mau mea a akoakoa i kahi hookahi, a i hookahi kanaka nana e hana keia mau mea a pau, a oia ka wa e hana ia ai ma Place de la concorder, Olai ka wa o ke Czar Nikolasa i kipa ae ai malaila.

            O na nupepa a pau oloko o ke kulanakouhale nei, ua kuikahi ko lakou manao, ua hana ia keia mea, i mea e pepehi malu ai ia Peresidena Faure, ma ka la inehinei, ua lawelawe ia keia hana e kekahi poe ano lua o ka manao o ke kanaka i piha i ka inaina. Aole hoi i hoeha ia kekahi mea.

KA HAUNALLE A ME KA PEPEHI KANAKA.

            Vryburg, (Bechuanaland) Iune 14. Ua loaa main a lono maaanei, mai ke kahua hoomoana mai o na makai, ma Mashowing, ua lele ia aku me ka hookaulua ole maluna o ke kino o 500 poe maoli ka nui, a he 6 poe makai i pepehi ia a make loa.

            O ke kahua hoomoana i hoe nohoia ma ka puuwai o ka apana, oiai na poe hoohaunaele I pahola ae ai ma ka malama e Ianuari i hala, a ua hoala ia mai hoi hana aihue, mai Langberg mai, a lawe ae la lakou i kahi hoomoana o na makai me ke kahaha ia.

            He 100 o keia poe hoohaunaele i pukaamaka ae ma kahi o na mea koikeike a hoomaka aku la i ka lakou mau hana hoohaunaele, e heie i ka loa a me ka laula o ka aina, me ka hoopilikia pu aku i na ola o kekahi poe.

            Berusela, Iune 14. O ka lono i loaa ae i ka Patriote,o kela apana o kekahi mahe'e o na poe maoli o ka aina, iloko o ka mahele aina o Congo Free State, a hooulu ae la i na hana hoohaunaele a me ka pepehi kanaka, maluna o kekahi o nan a hoahanau o ka Barona o Dhanis, a me 24 mau haole Europa.

            O na poe kipi, ua hao koke lakou i na lako oloko o na halekuai, e komo ana hoi he 3000 pu raifela, a me 20,000 poka. O ke kumu e keia pilikia ma na lona i loaa ae, ua pahola ae ia maluna o na Europa no kekahi mau pule lehulehu, i hoomaka mua ia ma na apana komohana e Cong Free State.

 

BARNEY BARNATO, MAKE MA KE KAAWE ANA IAIA IHO.

            Ladana, Iune 14. He lono telegarapa kuikawa awiwi kai loaa ae, mai Funchal, mokupuni Madeira mai, mawaho loa aku o na kapakahakai komohana o Morace, e olelo ana i ka hiki ana ae malaila o ka mokuahi Beritania Scot i keia la, ka mea i hale aku ia Kaikuono Pakaukau (Cape Town), ma ka la 2 o Iune, Southamton, e hoike ana, o Barney Barnato, ka Moi Damana o Alerika Hema kekahi o na ohua maluna o kona oneki, ua kaawe iaia iho ma kona lele ana iloko o ke kai mailuna aku o ka moku a malewale loa.

            Ua hoike ae na ohua maluna o ka moku ana i kau pu mai ai, mamuli no ia o ke poho ana o ka Barnato hana ma Aferika Hema, a wahi ana, aole e hiki iaia ke ola Ioihi.

            O kekahi o na ohua maluna o ka makuahi, ua olelo ae ola, ua haule maoli aku oia mailuna aku o ka moku, aohe ona manaoio, ua kaawe oia iaia iho.

            O keia lono o ke kaawe ana o keia kanaka waiwai loa mai Funchol ae, mai ke Kapena ae no ia o ka mokuaki Scot, o kana hoike e pili ana no Barnato, o ke kumu o kona haule ana mai ka mokuahi aku, mamuli no ia o ke kupikipikio o ke kai, aka, aole oia i malama i kona rumi ma ke pani ana ae I ka puka, a oiai hoi ke kai e kaiehu ana ia luna o ke kino hoolooko@ o ka moku a me he mea la, pela paha oia i lilo ai i ke kai.

            Ua kiola ia aku iloko o ke kai, he mea hoolana, aka, aole nae oia i ike hou ia aku, oiai ke kai e kueho ana i kona mau ale.

            Ua hoike ia aku ka lono i kona kaikuahine ma Nu Ioka, oia hoi o Miss Holbrook, he kaikuahine ma ken oho ana hanauna.

            Eia na pomaikai o kona kaikunane mawaena ona a me Mrs. Barnato ka mea i ike ole i ka hanu hope loa o kumumu kane oiai aia oia ma ke kulanakauhale o Ladana i keia wa, a uanalowale aku hoi mailoko aku o ka peai o na kanaka Pelekane.

            O kona mau makua he Pelekane Hebera, oia hoi, ua hanau ia ma Enelani he Hebera na makua, @ Barnato ua hanau ia oia ma na Panalaau, a ua lilo i na hana kalepa holomua, ka mea hoi non aka huina waiwai mamua o kona make ana he £3,000,000, a he Ona miliona hoi ka olelo ana I kona wa i make ai.

            Ua haalele iho oia he wahine, ka mea hoi i eo iaia ma ka mare ana ma Aferika Hema a na laua mai hoi na keiki ekolu e ola nei

 

KA LA IUBILE O KA MOIWAHINE VICTORIA.

            Ua hala aku la ka la hoohiwahiwa Iubile o ka Moiwahine Victoria o Enelani, me ka maiau nui ia e ka lehulehu, o kela a me keia ano lahui like ole iloke o ke kulanakauhale nei, a pela no paha ma na wahi e ae o ka Paeaina.

            Ua oili mai ka malamalama o kea o, me na hiohiona nani e hoike mai ana i ko ka lewa lani komo pu ana mai ma na hana ano nui ola la. A i ka oili ana mai hoi o ka la me kona mau kukuna ohelohelo o ka nani, ua hoolauna pu mai oia i kona mau hoomaikai ana no ka la o ke Aliiwahine Aimoku o Enelani.

            Ua malama ae na hale kalepa, na keena oihana aupuni, na halepai palapala o ke kulanakauhale nei, ma ke paniku ana i ko lakou mau keena oihana aupuni, no ke komo pu ana aku iloko e na hana hoohauoli i hookaawale ia e na Komite o ka la, a oia keia malalo iho:

 

NA HANA H@IHEI MA KE AWA NEI.

HEIHEI EKAHI: - Oia ka heihei moku pea o ka papa elua, a no lakou nei ka manawa o ka nu hele ana i ka moana he ehiku hora. Ua hoopaapaa ia keia heihei, a e holo hou aku ana ma keia mua aku.

            HEIHEI ELUA: - Heihei waa o eono hoe, hookahi waa elima hoe, ua kaa ke eo i ka waa elima hoe, oia hoi ko Kakaako, manawa 7:20, makana mua, $20, makana elua $10.

            HEIHEI EKOLU: - Waapa Lana, a ua kaa ke eo ia Alice M. o ka Matala.

            HEIHEI EHA: - Waapa huelo heli o elima hoe, makana mua $50, makana elua $20: a ua lilo ka eo i ka waapa o na makai, a o kekahi mau waapa iho, ua hoopaa, a mahope o ka noonoo pono ana o na Lunakanawai, ua holo hou laua no ka makana elua, a ua kaa ke eo I na keiki hoehoe waapa, a haule lo aka Ma@ona, amnawa holo, ua like loa me ko na makai oa @ makana mu@ o $50 I na makai makana elua i kaualii o ka mapo.

            HEIHEI ELIMA: - No na waapa laua o io hoe, @ hoi o Aloha ia Mano@ Hanakeoki ia Piledelepia, a ua kaa ke eo ia Mariona, he 28 minute, a i ke Piledelepia 20.

            HEIHEI EONO: - Na waapa o na mokuahi holo pili aina, ua kaa ke eo i ka waapa o Kinau, a iaia ka makana ekahi a i ko Mokolii waapa ka makana elua.

            O keia ka panina o na hana oia kakahiaka maloko nei o ke awa, mahope iho o ka nee ana i ka Piolani Paka.

 

HE MAU TAUSANI I HOONELE IA I NA HOME.

            Calcutta, Inia, Iune 14. O kela hoonaueue olai weliweli o kela Poaono aku nei, ua hala loa aku ia iwaenakonu o keia mau apana aina. He nui na waiwai i hoopoinola.

            Ma Manipur, ua hoohamamaia ae ka honua aina, a o ka laina kaaahi ma Assam a me Bengal ua hoohuli pu ia. O na poe ilihune Europa, Eurasia a me na kamaaina he ku i ke aloha ke ike aku ia lakou. He mau tausani ka nui i hooneleia me na home.

 

HOOLAHA HALAWAI.

            Ke kauohaia aku nein a lala a pau o ke Komite Hooko o ka Hui Aloha Aina o na Wahine o ka Hui Kuwaena o Honolulu nei, e akoakoa ae ma ka home noho e ka Peresidena Nui oia Ahahui, Mrs. Kuaihelani Campbell, ma Alanui Ema, i ka Poalua mua o Iulai 6, hora 10 a. m.

MA KA KAUOHA.

 

KE KULANA MA CUBA.

            Havana, cuba, Iune 14. Ua leie kaua aku na cuba maluna o ke kulanakauhale o Mariano malalo o Oardenas a me Aranguren. Na kekahi mau hora keia hakaka ana, ua nui ka make o na aoao elua, ua hoopuipuiia na puali koa Sepania e na koa Sepania mai Havana aku, aole nae i lawe ia main a hoike i ke akea.

            Ua hopuia o Mekia Antonio Torres a me Mekia Antonio Luesada o na puali Sepania no ka hohewale malalo o ke kauoha Weller, ua hoopaaia laua iloko o ka hale paahao  @ a kela pule aku nei. O ke kumu o ko lama hoopaaia oia no keia, ua hoonoho ia aku laua me @oo koa no ke kiai ana I kahi mahiko ma goyo Ruiz, hoelua mile mai Santa Clara mai, ua lele mai no cuba maluna o ua poo koa Sepania nei a luku iho la me ka weliweli nui, he 57 ka nui o na koa I make a he lehulehu wale na poe i hoehaia, a o Torres a @ Luesada ua olelo ae laua ua haule laua hook o na @emi.

            Ma Can de la Para, kokoke ma Sagua la Grande, ua hooukaia ao ha kaua Habana mawaena o na pualikoa Sepania malalo o Laiso@ a me na poe kipi malalo o Aleman, ua make he @ aliikoa @ koa a me na poe he lehulehu wa'e i hoeha ia ma ka aoao o na Sepania, a ua @ hope aku lakou no Sagua.

            Ma Pau@a ua hanau mai he kaika@ @ wehaha na Neke Puli @ ka ia @ wei o lune.

(mai ka aoao Ekahi mai.)

            Mahope iho o ka pau ana o kana haiolelo, ua ku mai o T.S. Nahinu a kokua mai i ka haiolelo o ka la, ua kamailio nui mai oia i na mea e pili an aka mea non aka la, a hiki i na kanaka kaulana o na aupuni o na aina e. Nui ka mahaloia o kana haiolelo.

            I ka pau ana ae o kana, ua ku mai ka Luna Hoomalu a haiolelo pakole mai me ka maikai a makaukau no hoi, oui no ka mahale ma ka haiolelo ana. O keia ka panioa o na haiolelo o ka la i malamaia e ke anaina me ka maluhia.

            Hookuuia ke anaina me ka himeni o ka Papa Himeni "Royalist;" E Hawaii nui o Keawe a me ka pule a ka Luna Hoomalu.

 

AINA AWAKEA.

            Ma hope iho o ka pau ana o na anaina elua no hookahi her aka hoomaha ana, ua eleu ae na Komite Mea Ai i ka laua apana hana a pahola ia mai la he papaaina i hele a lehau i na mea ai Hawaii a me haole, ua hiki kino mai ke kumu Poo Miss Bruce o ke Kula Olelo Beritania, o Kaluaaha, i ukali ia e kakahi o kana mau haumana a me kakahi mau malihini, a i ka makaukau ana o na mea ai, ua noho iho na mea a pau ma kahi i hoomakaukauia, hoomaka ka ai ana me ka pule a ka Luna Hoomalu, ua ai a lawa, ua inu a kena.

 

AHA MELE HOONANEA.

            Mahope iho o ka pau ana o ka paina awakea, ua malama ia he anaina hoomanea, ua wehe mai ka Papa Himeni i ka lakou mau leo mele i hakuia me ka maiau a i ko larou mau leo e mele ana elike me na manu Iiwi o ka luna o ka Makaolehua i hui ia me ke kani hone o ke kani o ko lakou mau mea kani no elua hora o keia hoonanea ana.

 

PAINA AHIAHI.

            Mahope iho o ka pau ana o na hoonanea, ua pahola hou ia mai no he pa paaina i like no me mamuo, oa ai no na mea a pau mahope iho o ka ama@ ana o ka pule a ka Luna Hoomalu. Lawa a kena na mee a pau.

            O keia ka panina hope o na hana ka la o ka hanau o ka Na'i Aupuni mamuli o ka pokole o ka manawa, ua hoopanee ia no hana ku mau o ka Ahahui a me kakahi mau hana e ae a ka wa pno.

            Ua malamaia ke anaina holookoa me ka maluhia, aole i ike ia aku kekami a mau mea paha ua kahiko iho me ka maku o ka waiona. Ka huina oui o ma lala a pau ke hui ia na makua a me na keiki, na malihini ma kahi o ka 223.

            Hookuuia ke anaina holookoa me ka himeni Hawaii Ponoi.

Henry H. Ewakito,

Kakauolelo.

 

            He hoomaluumalu na mau k eke kulanakauhalae nei i keia mau la ao'e nae I ka mahuahua iho.

            Ua nui a lehuiehu ma poe aea haukae e hiu malu mai i na waki aa moni a kekahi poe a mo @ mea la o ka poe nana e hama @, he poe ai uala kahiki.

            P@ kui ai uwai @ ka Po@holu mei i na kanaka, eo ka makaikai ana i @(rest of text - 2 lines-are unreadable)