Ke Aloha Aina, Volume III, Number 38, 18 September 1897 — E LILO KA UNUHINA BERITANIA I MEA OLE. Ka Olelo Hawaii ke Kumu O ka Hana, ke Hone ae nei. [ARTICLE]

E LILO KA UNUHINA BERITANIA I MEA OLE.

Ka Olelo Hawaii ke Kumu O ka Hana, ke Hone ae nei.

Ma kokalii m&nao pepa, o ka makamaka nupepa "Ke Kuokoa' i ike iho a( makou i na hooniole ana a kena Hookapuhi, i ke ano o ka manao o ka olelo hooholo a ka halawai ma- , nui a ka Iah v ui Aloha lina, I waiheia aku ai e ke Kolm;te o umikumamalima lala i mua £ ka Peres : dena Dole a me kona Aha Kuhina. : • Wahi a ua makamaka nupepa la, "makemake na Roialiti e hoomau loa ia ke aupuni Repubalika o Hawiii." Helena Hokupaa o ka pii hou ke kai a Kahinalii, aole Ioa t e loaa aku ia mea maikai ia oe e ka maleamaka mai na Rofāliti aku. O lawe ana mai o ka makamaka a unuhi ae i ka olelo Beretania unuhina o ka eleloj .Hawaii, ke kumu mai o ka olelo hooholo, aole la he mea e nana ja aku ai he pololei. I na e like me ka ke Keokoa e kukulu mah nei i kona kahua paio maluna o ka ©lelo hooholo, alaiia, eia ke ano o ke au o na un«hina, hakuia ka olelo hooholo ma ka oleio Hawaii maoli, a lilo ia i olelo kumu alakai no ka olelo hooholo, a mai lailā mai i unohiia ae al ma ka olelo Beritania, * lilo ka olelo Beritania i unuhina no ka olelo Hawaii o ka olelo hōoholo, a na ke Kuo koa i unuhi hou ae mai ka ole--16 BeTitania unuhina o ka olelo HaWaii kumu o ka olelo hooholō, a lilo i mea e loli ano nui ai, Tja i hookumuia, mai ka olelo Hawaii a ka plelo Ber!tania, a mai Beritania a hoi hou i ka olele ftawaii. Ke olelo nei makou, aole i pololei ka ke Kuokoa kahua i kukulu mai nei, oiai, ma na rula naauao e nanā mua ia ka olelo kumu kahi i kukulma ai ka olelo i unuhiia, a|>je e lilp ka unuhina i mea e maiee ai ka olelo kumu, a n@ ka hooiaio ana aku i keta manao. o ka olelo Hawan o ka olelo hooholo ka I kaka«4inoa pakahi ia e na Komite he umikumamalima a o ka unuhina Beritania, he !k©pe wale no ia i unuhiia a hoopili la me ka palapala leumu, a q na hemahema a pau o ke kope i unuhiia, e nana ia aku no ka olelo kuinu kahi i loaa mai ai kona unuhina, a maiaila e hoopauia ai ke kuhihewa o ka makamaka. # Ma ka olele Kumu Hawaū o ka olefo hooholo; e oaa ana pe nei ka heluhelu ana ma ka olelo kumu kahl a olelo hooho lo i ku a?. "A tu> ha mea hou Ua manaa paa loa ka L '»ul Hawau a

me ka hapanui o na kaaaka o keia Pae Aina, e noho kuokoa mau ao keia mau Pae Moku, a i aupini kuokoa mau no hoi malaio o ka hoomaiu ana a ko~ na mau kanawai ponoi iho no.' f Nolaila i ke kue ana o ka unuhina olelo Ber*tania i ka' olelo kumu, aole loa e loaa„he Aha nana e lawe a hooholo ihoj a iilo ka unuhina i mea paa, a mana hoi, a. o ka olelo kumu kahi i unuhiia mai ai, e lilo i mea ole, aole loa e loaa ana ia mea, ma ka rula o ke (eommon ]aw) kanawai o ka nianao, o ka oielo kumu ke alakai o na hemahema o ka unuhina, e nana lia aku no ia ma ka olelo kumu |i unuhiia mai ai, he koho wale ka ke Kuokoa e olelo mai nei,. elike me kos£ uluahewa no ka olelo hooholo hoona-na, a ua Jloialiti, oololei oe ma ia wahi! oiii iho la kp na Rou"'t hau;.< ana hele a "W.ela ] _ ka Uwea/' Inao? e aaiia iho ma ke kope o ka olelo Beritania i hoopili ia me ka olelo kumu o ka olelo hooholo, e ike iho no auanei oe i na huaolelo moakaka loa o ka olelo Beritania ma ke poo penei, Tanslaiion e hoike maopopo ana ua mau "Unuhina" e hoike ana o na huaolelo Berita nia ma ka ol_elo fipoholo malalo 4ho i unuhiia, a ina he mau like ole, e nana ia aku ka manao io maoli ma ka olelo Hawaii, pla hoi, "a i aupuni. kuokoa mau no hoi, malalo o ka hoomalu ana a kona mau kanawai ponoi iho no," aole i olelola, "a i aupuni Repabalika kuokoa mau no hoi, malalo o ka hoomalu ana a kona mau kanawai'ponoi ih© no," e hiki ai ke manaoia e fike me ka ke Kuokoa, ua okpa loa ka ke Kuokoa koho aaa i ka waiwaiio o ka olelo hoo holo.