Ke Aloha Aina, Volume III, Number 44, 30 October 1897 — Page 4

KE ALOHA AINA

 

4                      KE ALOHA AINA POAONO, OKATOBA 30  1897                  

 

KE ALOHA AINA

Hoopukaia no ka

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa

na ka Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE,

Lunahooponopono

E. A. NAWAHI,

Puuku o KE ALOHA AINA

 

HONOLULU, OCT. 30, 1897.

 

HE KUAHAUA AKEA.

 

            Oiai ua hoohui ae na Aha Hooko o na Ahahui Aloha Aina a me Kalaiaina, ma ko laua halawai hui ma Honolulu, Mokupuni o Oahu, ma ka la 22 o Oct. M. H. 1897, no ka Hooholo ana e hoouna i mau Elele i Wakinekona no ke Kue Hoohuiaina.

            Nolaila, ma keia ke hoike ia aku nei ka lohe i ka lahui, ua hooholoia na Keonimana malalo iho nei i mau Elele, no lakou na inoa.

            JAMES K. KAULIA,

            DAVOD LALAUOKALANI,

            DAVID KAWANANAKOA,

            JOHN M. KANEAKUA.

            Ke konoia aku nei ka manao Aloha Aina oiaio o ka lahui, e haawi ae i na kokua ana, no na lilo o na Elele ma ka lima o ko makou mau Komite i hilinai ia e hele aku nei me na palapala noi da;a imua o ka lahui.

            A ua koho ia hoi ka Moiwahine Kapiolani i Komite Waiwai.

            Ma ke kauoha a na Aha Hooko.

                                                            ENOCH JOHNSON,

            Kakauolelo Nui o ka Ahahui Aloha Aina.

                                                            JOHN B. KUOHA,

            Kakauolelo o ka Hui Kalaiaina Hawaii.

            Honolulu, Okatoba 22, 1897

 

AUWE KA LEVI I HAULE ILOKO

O KA LIMA O NA POWA.

 

            Oiai makou e hoolono ana no na oni ana a ke au o ka manawa o keia mau la, ua lilo ke kumuhana hoouna Elele i Wasinetona i mea kamailio nui ia mai waena o na haole a me ka lahui oiwi, a mai ka poe i lukeana ia mea a ka poe kuleana ole, o na lahui like ole, o ka oi aku no nae ma ke kualehelehe o ka lahui oiwi. Ke kakoo nei na nupepa Ka Makaainana a me Ka Ahailono, i ka laua mau Moho oia o Akoni Rosa, a me Wiliama Olo. A o ka makou mau Moho oia na Peresidena elua a me J. M. Kanwakna Esq

            Ke hooikaika mai nei na makamaka nupepa i ka laua@ mau Moho a e kue ana i ka ke Aloha Aina mau moho, o kahi mea hilu loa nae, oia ko makou kakoo aku ia D. Kalauokalani, ka Peresidena o ka Hui Kalaiaina, a ma ka Ahailono, kana Nupepa ponoi iho no, ana e noho Luna Nui nei, e hoole ana i kona kupono ke hele i Elele, ma keia wahi ke ku nei makou a nana aku me ke kahaha nui, oiai makou e kamailio ana no kona kupono, ke hoole mai nei nae kana nupepa ponoi iho. oia anei ka make i oleloia ai, he make i ka hoa ai? O ka ka Haku hoi, "o ka mea e kioe pu ana me a'u i ke pa hookahi, oia no aua nei ka mea nana au e kumakaia." Malia paha, o ko Mr. D. Kalauokalani manao maoli no ia, e like me ka manao o kana nupepa, e hoomakapaa mai nei iaia, i na pela io, hoike ae i ke akea i noonooia aku ua kanaka kupono, ua makaukau makou e onou aku i ka inoa o ke Alii Kawananakoa ke makili ae ko Kalauokalani makalua. Auwe ka Levi i haule iloko o ka lima o na Powa.

 

AIA ILOKO O KA LOHAHI KA
IKAIKA.

 

            He mau la i hala ae nei, ua waiho ia aku ka hana a ka lahui e ake ia aku nei e puka mai ka lakou mau olelo hooholo maluna o ke kahua o ka pono a me ke kaulike, iloko o na Papa Hooko o na Ahahui Aloha Aina o na kane a me na wahine, a pela pu hoi me ko ka Hui Kalaiaina, aka, i ka nooh ana i kekahi mau la aku nei, ua hoao kekahi mau hoa e okomo mai i mau inoa hou, ma kahi o na poe mua i apono lokahiia, a ua ulu mai he okaikai ana o na manao like ole, a o ka hopena, ua waiho pu, a hoi hou ka hana iloko o na ahahui, a o ka wa ia i komo hou mai ai o na manao makee a aloha aina iloko o ka hapanui o na lala o kela a me keia ahahui a koho ihola me ka manao lokahi, e hoomau no i kela papa inoa mua o na Elele, me ka pakui iho o ke keiki alii Kawananakoa kekahi e holo pu ma ke ano Elele malalo o kona mau lilo ponoi. Aole hoi mai ko ka lahui pakeke ponoi ae.

            O keia ka makou i makemake ai e kakoo aku, elike me ka mea a na Ahahui Kuwaena e koho ai, oia no ka ka lahui apono ai, he mea ole ia makou na ulaleo hoonuinui wale no, he hupo a he kupono ole o mea ke hele i Elele, no ka mea, aohe ia he kanaka makaukau i ka olelo haole, a pela aku. He mau olelo hupoia, a na ka poe i loaa ole ka noonoo maikai, na lakou e olelo pela.

            He wahi hoomanao poina ole ka makou e malama nei, oia hoi, o ka Elele Hawaii a ka Moi Kauikeaouli i hoouna ai. he lehelehe hemahema loa kona i ka hoopuka ana i hookahi wahi huaolelo namu o keia la a kakou e ike nei, oia hoi o Haalilio, no ka hele ana e imi i ke kuokoa o Hawaii a kakou i malama ai no na makahiki i aneane e piha ke kanalima, aka, eia nae ka mea kupana, ua ikeia mai la oia ma ke ano he Elele piha mai na Paemoku aku o Hawaii, malalo o ke au poeleele no o ka naaupo, a ua loaa mai hoi ka makana o ka lanakila iaia, a kakou hoi i noho ai me ka mailani. e malama mau loa ia ke kuokoa o Hawaii no ka wa pau ole.

            I keia la, eia kakou ke uhai aku nei ma ka meheu a ia kanaka i hana ai no ka pono o kona one hanau ponoi, ka mea hoi a kakou e ake aku nei, e hoi hou mai na pono o ko kakou aina iloko o ko kakou mau lima ponoi, aole hoi i ka poe ma kahi e mai no a noho ana iluna o ka puu waiwai a ko kakou mau kupuna i imi ai no kakou, ma ka hoomau ana aku ke kupaa naue ole, no ka hoouna ana i mau Elele, mana piha mai ka lahui aku, no ka hoihoi hou ana mai i ko kakou mau pono i kailii a.

            O na manao kekeue o na la i hala, e kapae aku ia ma kuono a e hoiliwai like ae, i hookahi ke kaunu pu ana i Waialoha. pela hoi me ko kakou mau ahahui poo ekolu e hookuikahi ae i ko oukou manao i kahi hookahi, a e komo iho na manao walania o ke aloha iloko, a e hoomau loa aku i ka oukou mau hana imua, i ole ai e pa kakou i ka olelo. "he hana na kanaka aohe holopono." E pale kakouia mau olelo ma kulakula, a e noonoo iho ma ka lokahi ko kakou ikaika, a pela e hiki ai ka kakou mau hana a pau.

 

NA KOMITE OHI DALA.

 

            Ua hoopukaia aku na palapala noi i na manawalea a ka lahui no na elele i Wasinetona, ma ka lima o ko makou Komite i hilinai nui ia, a e ike mai ka lahai nui ia, a e ike mai ka lahai ia lakou me ka manao paulele no ka pono.

 

            MRS. LAHAPA MAULIAWA,

            W. H. KAILIMAI,

            G. W. KUALAKU,

            S. P. KANOA,

            E. W. PALAU,

            W. K. NAHALAU,

            W. H. KEALAKAI

            J. KAPONO

            S. W. KAMAHIAI,

            O keia na Komite i makaukau i keia wa, a e hoike hou la aku ana na Komite i koe.

                                                            ENOCH JOHNSON,

            Kakauolelo A. H. A. A.

            Honalulu, Oct. 25, 1897.

 

            No ka loaa ole o ke kowa kupono la makou i na pule i hala ae nei, nolaila, ua hookauloa iho makou i ka hoopuka ana aku i ka leta hamama a J. K. Kaulia ia Senetoa a kahi wa pono. He leta keia i haawiia ia Mogana mamua o kona haalee ana ia Hawaii nei a hoi aku la no Amerika me ia noonoo iloko o kona puniu no ka uahoa o keia mau olelo iaia. E hoopuka pu aku ana makou i kekahi pane moowini.

 

MOE KA-OO NO WASINETONA

 

Kani ka Moa I ke Aloha Aina

 

HOOKHI WAI O KA LIKE I WAIOLOHIA.

 

O ka Lokahi mau ko Kakou Ikaika

 

            Oiai makou e puka aku nei i keia la, me na manao ohohia o ka hauoli, oia hoi, ua maliu ia mai la ko makou leo, me ke koho lokahi ia o na Peresidena no a elua o na Hui Aloha Aina a me ke Kalaiaina, ke Koikialu Kawananakoa, a me J. M. Kaneakua, na Elele e hoounaia aku ana no ka pohai o Wasinetona, he poe hoi na makou i hilinai ai, ua lawa ko lakou makaukau no ka hana ana i ka pono o ka lahui ma na ano a pau, ka mea hoi a makou e kanalua ole nei, aia no he aila o ka naauao iloko o ko lakou mau lolo pakahi, kahi i waiho ia ai.

            He mea ole ia makou ka olelo hoonuinui hoopauaka a kekahi poe, oiai, o ko kakou hanu hope loa keia no ke ea o ko kakou aina hanau, a me ka ihiihi mau loa o ka nohoalii o ko Hawaii Paeaina, i kailiia e ko kakou mau enemi, ka poe hoi e noho nei e ai hoonuu i ka mamona o ka lepo o Hawaii, a pehea, e noho anei kakou e nana maka aku i ka imu e ho'a ia mai ana no ko kakou make no ka wa mau loa?

            Aole! E pono kakou e kunai aku ia mea, mamua o ka enaean ana, a o ua hana la, o ia ka ka lahui i hooko iho la, ma na Papa Hooko o na Ahahui Aloha Aina me Kalaiaina. a i kakoo ia mai la hoi e kekahi mau alii hanau o ka aina, me ka manao paa, e hakoko a hiki i ke sekona hope loa no ka pono o ko aina, ka lahui a me ka nohoalii.

            O ko kakou hoouna ana i mau Elele mai ka lahui Hawaii aku, oia kekahi hana naauao loa a kekahi lahui nawaliwali, uuku a hoopilikia ia ma na ano a pau, me ka manao ia o ko lakou nele a me ko lakou ilihune ke kumu e ae ai ka lahui e kumakaia iho i ke aloha ana i ko lakou aina a haawi aku no ka mea a lakou i hoihoi ole ai. A i keia la, ua ku ae o Hawaii ilihune i hoopilikiaia a koho iho la i ka lakou hana hope loa, oia no ka hoouna ana akui mau Elele me ka paa pu aku i ka palapala hoopii kue a ka lahui no ka Hoohui Aina, ka mea hoi a kakou e hoihoi ole nei a hiki i keia la.

            Nolaila, o na manao kekeue o na la i hala, na manao hoino pilikino no na hoa i kohoia iho la, e hoopau loa ia mau manao, a e komo like ae kakou Hoko o ke apo o ke aloha, no ka mea, he mea makehewa ka hoino ana aku i ka mea i aponoia e ka mana hooko o ka lahui ma o na Ahahui Kuwaena la, a o na manao uilani hoi, e ake ana o mea a o mea ke holo, e pono e kapea loa aku ia mau mea, oiai, aole hookahi wa wale no o ka hana, eia aku no paha a hoea hou mai he hana no ia kahua, ua hiki no i ka lahui ke wae hou ae i poe kupono no ia hana, ke pono ka aina a iliwai hou e like me mamua.

            Aole no hoi keia he wa no kakou e houlolohi ai i ka kakou mau hana, oiai, e nee ana ka manawa imua, a ina kakou e hana ana pela, alaila, aole kakou i aloha i ko kakou aina, no ka mea, ua nana aku kakou i na olelo palaualelo a kekahi poe i kumu alakai no ka kakou mau hana e hoala nei, o ka pono, oia ka kakou e makee, wahi a ka Baibala, "o ka mea ike i ka hana pono a hana ole oia, he hewaia nona e make ai." Pela hoi kakou e hoala nei i keia hana no ka pono o ko kakou aina, a ke hana ole kakou i keia hana i ku i ko kakou pono, heaha ko kakou hopena? Aole anei he poino? Manao makou pela no.

            E ala ae kakou me ka naau lokahi, a hooholomua aku i na hana, a o na manao kuee o na ahahui a mau ahahui paha, iwaena paha o na kane, a i ole, iloko paha o na wahine, ke nonoi aku nei KE ALOHA AINA. e opu akii iho, wahi a ka olelo, no ka mea, aia iloko o ka lokahi ka ikaika, ina mokuahana kakou, e nawaliwali auanei a lilo i mea ole, o ka lohe ke ola, a o ke kuli no ka make.

 

LOAA KA OPIUMA ILUNA O KA
MIKAHALA.

 

            Ma ka hora 3 o ka auina la Poakahi nei, ua loaa aku la he 49 @ini opiuma e waiho ana iloko o ka rumi enekini i na makai kiai awa no laua na inoa o Kahuu a me Kaomea, mahope hoi o ka hoohuoi ia ana, he opiuma ko luna o ka moku.

            He elua manawa i huliia ai o ka mokuaha a i ka huli hopeia ana i loaa aku ai he elua eke e waiho ana iloko o kahi waiho o na lako paahana o ka rumi enekini, he hookahi i loaa aku he 19 tini a me hookahi eke he 20 tini opiuma, a he 10 tini i waiho liilii ia.

            Aole he maopopo o ka mea hana i waiho i keia opiuma malaila, nolaila, aole he mea hookahi i hopuia.

 

            Ma ka auina la o ka Poakahi nei, ua hopuia o Manuela Perry. he kalaiwa kaapio, no ka hooweliweli ana e lawe i ke ola o ka luna pa aupuni. ua hoea mai keia oielo hooweliweli ana, mamuli o ka ae ole ana o ka luna pa aupuni e hookuu mai i kona mau lio i hoopaa no kekahi uku ana i kaawi aku ai.