Ke Aloha Aina, Volume III, Number 44, 30 October 1897 — Page 7

Page PDF (951.89 KB)

This text was transcribed by:  Lynne Minamishin
This work is dedicated to:  minamishin 'Ohana

KE ALOHA AINA, POAONO, OKATOBA @0 1897.

 

@-unreadable ka aoao eono mai.)

@-unreadable u.-Ua pomaikai loa ko'u

@-unreadable @@@ua ou, a ua manao au

@-unreadable o@ai, ke hoopilikia loa nei

@-unreadable no keia wa loihi o elua

@-unreadable p@ o ko kaua kamakama

@-unreadable @ookahi no mea nui a'u i

@-unreadable oia na kumu a@ i hai

@-unreadable a nui no na R@ia@ki au

@-unreadable nau hookahi, aole nae i

@-unreadable e hiki ai ia iakou ke

@-unreadable ka manao hoohuiaina,

@-unreadable mau pane, a me ka ha-

@-unreadable k@u, oia hoi i @a e hoohu@ia,

@e@e @ @a pono, a like me na I@@kin@,

aka, he wahi kumu moowini wale no ia e hiki ai ia Amerika ke pulumi mai ma na hoakaka ana no ke kulana o na Ilikini a me na Negero. Oiai, ua oi aku ka ike a me ka maopopo o ia mea i na Senate mamua o na poe e ae, aka, o na kumu au i hai mai nei malaila i kukulu iho ai na Roialika i ko lakou mau manao paa, ke olelo ae nei au, ua oi aku ko oukou ike ia mea mamua o na Senate, a o ka mua loa keia o ko'u lohe pono ana mai kahi Hawaii mai e like me oe, aka, mamuli no pahaia o kou lilo ana i alakai no na Roialiki ua ike ia no kekahi mau me ma na nupepa o ka wa i hala, a ua poina ka hoomanao ana, aka, ma keia ke ike au ke hoala hou ia mai nei, a he mau kumu oiaio a ka mea noonoo naauao e kanalua ole ai, i na e loaa aku na hoakaka piha ana a ko oukou mau Elele i na Senate, manao au he mea no ia e hookanalua ia ai ka hoohniaina aka, no'u iho manao au e lawe ana o Amerika ia Hawaii.

            Roialiki. - Alaila, e olelo mai ana anei oe, e lawe ana o Amerika e hoohui ia Hawaii nei, me ka nana ole la o ka makemake kupaa o ka hapanui o ka lahui Hawaii?

            Mea kakau. Aole e hiki ia'u ke pane aku ia ninau ia oe, oiai o ko Amerika Motoia, a @@ kahi wa aku paha hui hou kaua. Good Morning

            Roialiki. Good morning.

 

HE HOOILI KAUA HAHANA.

                        S@mla, Oct. 20. He lono pili aupuni kai hoea mai, mai ka Pupu Lockhart mai e olelo ana mahope o ka hooili kaua o ka Poakahi nei mawaena o na koa Beritania malalo o Kenerala Yeatman Biggs me na poe kipi mai Coagruua hoomoana iho la na koa Beritania i Ahi@wari, a o na kipi hoi ua hoomahuahua hou ae ia i kona ikaika kaua ma ke kiekiena komohana o Cha@ru

            Elike me kekahi lono i loaa ia Kenerala Yeatman Biggs, ua lawe ae la na enemi i ke kakai pali o Da@g@, nolaila ua hoouna aku la oia i ka mahele elua @ kona mau pualikoa no ka hoopuehu ana aku i ke kulana w@kani a na enemi e naa ana. He nihinihi ke ala e hiki iluna, a o ke alanui hookahi e hiki ai iluna ua kiai paa ia e na poe kipi.

            Ua kipoka aku na pukuniahi a na Pelekane i ke kiekiena a na kip@ e paa ana, no kekahi wa loihi ua hoounaia aku la na mahele koa Gordon Highanders a me G@ookas no ka lawe ana i ke kulana o ka enemi. Ua nee aku lakou imua o ke kahua akea me ka wiwo ole, ua nui ko lakou poe i make, a hiki aku la lakou malalo o kekahi ahua pohaku a na enemi e hakaka nei, aka, aole nae o lakou ike iho, a ia wa i auhee aku ai na enemi.

 

HE MOOLELO HOONANEA

NO

ALANADELA.

Ka Wahine Hoopahaohao o ka Aahu Keokeo.

A I OLE

Ka Loea Hookani Hapa o ke Kuluaumoe.

            A he manawa pokole wale no aia hoi ua ike ia aku la hoi na poe no lakou na kapuai wawae halulu a Rodika ma i lohe aku ai, aole hoi ia mau kapuai wawae no kekahi poe okoa aku, no na kauwa no ia a R@d@fa.

            A @oaluna hoi o ko lakou mau puhaka, e kaiewa ana na pahikaua, a ma ko lakou mau lima hoi, e paa ana lakou i na ihe loloa.

            Me ka emoole, ua komo mai la lakou no loko o ka rumi, a hoopuni ae la ia Rodika ma a me ko lakou haka pu, no lakou hoi ka huina i hiki aku ma kahi o ke kanakolu.

            A ia wa no hoi i lohe ia aku ai o ka leo o Rodufa i ka pane ana mai me ka leo moakaka, nana hoi i hoopaiakuli ae i na paia o ua rumi la penei:

            E a'u mau kauwa, ano, e hopiii pio aku i keia mau aeahaukae o ka po, no ka mea, ua komo mai laua ma ke ano powa.

            I ke kuu ana iho o ka leo o ua Rodufa nei, ia wa i ike ia aku ai ka lakou mau pahikaua e wanaoa ana i ka lewa, a nee hou mai la hoi imua o Rodika ma, @ne ka manao ana e apahu ae i ke ola mai ko lana mau kino ae.

            Aka, iloko no o keia wa, ua ike koke mai ia lakou ia Rodika, a hookuu hou iho la hoi lakou i ka lakou mau pahikaua, aka, ia wa no, ua lohe ia aku la ka leo hookikina o ua Rodufa i ka pane aku me ka inaina nui.

            Mai hoopakele i hookahi o laua, e lawe koke i ko laua mau ola ano, no ka mea, he mau enemi ino laua no ko oukou haku nei.

            A iloko no hoi o keia wa, i ike hou ia aku ka lakou mau pahi e paa ana me ka makaukau nui e lele aku maluna o Rodika a me ka wahine o ka uhimaka eleele.

            A i keia sekona no, i kani oeoe ae ai ka maka o na pahikaua e wawa@o hele ana hoi iloko o ka rumi, e hoike mai ana, o ka wa ia e ulele ana o ka hakaka, mawaena o Rodika ma a me na poe kauwa he kanakolu.

            No kekahi mau minute loihi hoi keia hakaka ana, aia hoi, ua ike @a aku la na kauwa e waiho mokaki ana ma o a maanei o loko o ua rumi la, aka, aole ke koena iho i haawipia mai.

            A iloko @o ka manawa a Rodika i mahui mua ole ai, e halawai ana ola me ekahi poino, oia no ka wa a kekahi kauwa i uhau mai ai i kana pahi maluna o Rodika, a i ka wa no hoi i pale ae ai, ua haki pu ae la kana pahi, a kapoo aku la ka pahi a kona enemi iloko o kona uha, aole i nana maka kona hoahele i keia poino i halawai mai me Rodika, aka, elike me ka mama i loaa iaia, ua lele mai la oia maluna o ka mea nana i hoeha maluna o kona hoahele, a me kona ikaika a pau, ua uhau aku la oia i ka pahi maluna ona,

a apparu pu ia ae la ke poo o kona enemi mai ke kino ae, a waiho aku la hoi iluna o ka papahele, ua haalele mai hoi i ka la i ka mea mehana.

            I keia manawa no hoi, aia ka maka o ka wahine me ka uhimaka eleele ke haka p@no l@ maluna o kona mau enemi, me ka piha inaina nui, a o Rodika hoi, aia oia ke waiho la iluna o ka papahele.

            Me ka puuwai @ piha me ka wiwo ole, ku aku la ua wahine nei a paio aku la i kona mau enemi, e alo ana, e hili ana, a hiki i ka wa i paupauaho mai ai oia, a hoomaka mai la hoi ka emi liilii ana o ka ikaika mai kona mau olona mai, aka, aole nae oia i haawipio aku.

            No Rodika hoi, aole e hiki iaia ke haawi mai i na kokua ana i kona hoahele wahine, mamuli o kona loaa ana me kekahi palapu kuhohonu, a o na mapuna wai koko mai kona palapu mai, e hele awai ana ia iluna o ka papahele.

            A iloko hoi o na minute pokole ua hoolana pu ia ae la o loko o ua rumi nei me ke koko o na poe i haule pio he moepuu na ka maka o ka pahikaua a ka wahine malihini.

            Hala ae @a he hapalua hora keia hakaka ana, aia hoi, ma kahi he kanakolu koa i komo mai maloko o ua rumi la, he umi wale no i koe e ku paio hei me ka wahioe i piha me ka maka'u ole.

            O ka elua hapakolu aku hoi i koe o na koa e waiho mai ana lakou iluna o ka papahele, ua haalele mai i ka pumehana o ka la, kekahi poe o lakou, a o kekahi hoi e loheia aku ana ko lakou mau leo ehaeha e auwe mai ana ma o a maanei o ka rumi.

            I ka ike ana o ka wahine he mau wahi enemi kakaikahi wale no kona i koe e paio aku ai, a ua maopopo pu no hoi iaia, e pau ana kekahi poe o lakou i ke auhee mamua o ka pau ana o ka hakaka, nolaila, ua hoomau hou aku la no oia i ka luku ana i kona mau enemi

            A i ka hala hou ana ae he hapaha hora, oia no ka wa i ike ia aku ai he elima wale no e ku mai ana mawaho ae o Rodufa, a ia wa no hoi i ike ia aku ko lakou hoomaka ana aku e emi i hope a hoomaka aku la hoi e puhee no waho o ka rumi no kahi e pakele ai o ko lakou mau ola

            Kahea aku la o Rodufa ia lakou no ka hoi hou ana mai iloko o ka rumi me ka haawi pu ana aku hoi i na olelo hailiili no ko lakou @ohewale, aka, oia mau huaolelo nae a pau ana i hoopuka aku i na poe e aihue la, aole he hookahi o lakou i maliu aku.

            Alawa aku la ka wahine me ka uhimaka eleele no kahi a Rodufa e ku ana a ia wa no hoi i ike aku ai oia i ke kino holookoa o kona enemi e naka haalulu ana, me he mea la, ua loaa oia kekahi haukeke.

            Aole he leo i pae aku mau ka wahine aku, aka, ua nana aku la oia la Rodufa me ka inaina nui a hala ae la he mau sekona ua lohe ia aku la kona leo i ka pane ana aku me ka leo kakana a me ka puuwai hoi i piha me ka wiwo ole penei.

            E ka haku nona keia wahi, e hai mai heaha ka hoopai kupono a'u e hook@u aku ai maluna ou no kau mau hana puuwai eleele nana i hoopiha i keia rumi me ka hohono. Me kou manao kuhihewa ana hoi, e lanakilia ana kou mau kauwa maluna o maua, aka, i keia wa ke ike nei oe i ka hewa oia mau hookonokono ana, i keia wa e hai mai heaha ka'u uku hoopai e hookau aku ai maluna ou.

            Aole he leo i pae mai no keia ninau a ka wahine, aka, aia nae na helehelena kaumaha k@ hekau la maluna on a, a o kona mau kuli ke naka haalulu @a ia.

 

HALAWAI KA MOKUKAUA BALITOA ME KA POINO.

            Ma ke ku ana mai nei a ka mokuahi Kina mai Kapalakiko mai i loaa mai ai ka lono no ka halawai ana o ka mokukaua Balitimoa me kekahi ulia poino oiai oia i haalele aku ai ia Mea Ailana no Kapalakiko.

            Ua haalele aku oia ia Mea Ailana ma ke kakahiaka o ka Poakolu, Oct 20, me ka manao e holo ana no Kapalakiko a mailaila no Honolulu nei no ke pani ana me kahi o ka Piledelapela, aka, aole nae oia i hiki mai i Kapalakiko ua pahu ae la kekahi o kona mau paipu mahu, ua hoopaa kokeia kona holo, aole he maopopo o kona wahi poino, oiai, ka mahu e puka nui mai ana mai kona wahi poino mai.

            Nolaila, aole oia i hoea mai i Kapalakiko a hiki i ka holo ana mai nei a ka mokuahi Kina.

                       

HALA HE KANAKA OPIO NO KOLONADAIKA NO KA LAWE ANA I KONA OLA.

            Ua ike iho makou maloko o ka nupepa Koronikala i kekahi hui i kukulu ia ma Hilo, i kapaia hoi he hui lawe ola, a eia hoi i Honolulu nei kekahi o kona mau @a@a e noho nei, a penei ka hoike a ua nupepa nei:

            Vanekoua, B C. Oct 9 He hui lawe ola aia ma Hawaii, wahi a kekahi nupepa o Honolulu, i lawela mai nei i keia la e ka mokuahi Miowera. Ua kukuluia ma Hilo, a he umikumakolu hoi ko lakou nui, a o kekahi poe hoi aia ke noho nei ma Honolulu. Ua maopopo ko lakou mau inoa, aka, aole na@@ makemakeia e hoike ae i ke akea.

He hookahi manawa e hui ai o keia hui ma Hilo. Aole hoi he lala i oi aku mamua o 25 makahiki.

            Ma ka la 13 o ka mahina umikumakolu mai ka mahina hope a lakou i hui ai, ua akoakoa hou ae la lakou no ka halawai hou ana owai aku ana la ke make. He 13 ka nui o na balota mai ke i a hiki i ka 13 i hookomoia iloko o kekahi papale. O ka mea e huki ana i ka helu 13 oia ke hoopaiia ana. O ka huki koke ana mai nei no ia, a o kekahi kanaka opio o Hilo, i ike nuiia ma Honolulu e noho la malaila i keia wa, ua hoahewa ia oia e make no kona huki ana i ka balota he@u 13. Ua hoinoinoia kona noonoo no keia haawina weliweli, a ua hai aku oia i keia moolelo i kekahi o kona mau hoaloha ma Honolulu. Ua hooholo oia e hoopoino i kona ola e like me kana i hoohiki ai, a ua hoole hoi oia i ka hoike ana aku i na makai e hookolo la mahope o kona mau hoa, mamuli o kona kaalole koke ana aku no Kolonakaika me kona ukana, me ke dala ole a i lawa wale no ka uku moku. ao ke ano o kona lawe ana i kona ola aole maopopo iaia, aka, o kona h@l@ ana no Kolonadaika me ke dala ole i keia hooilo, ua lawa ia no ka lawe ana i kona ola.