Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 9, 26 February 1898 — Page 1

Page PDF (661.63 KB)

This text was transcribed by:  Gloria Vlachos
This work is dedicated to:  Na Lei Hulu I Ka Wekiu

KE ALOHA AINA

 

BUKE IV.                        HONOLULU, POAONO, FEBERUARI 26, 1898.                         HELU 9

 

-----

 

KA NUPEPA KEALOHA AINA

 

-----

 

                                                E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o ma pule a pau o kela a me keia mahina.

 

                                                Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule.  No ke kope hookahi, he 5 keneta.

 

                                                E loaa, no ka pepa make keen@ aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

 

                                                E pai ia no na olelo hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili papahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa

 

                                                E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao. na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

 

                                                Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

 

Ke  -   Aloha  -  Aina

 

                                                                                                           

                                                                                                                                                                        Hookahi makahiki                                                                      $2.00

                                                                                                                                                                        Eono mahina                                                                         $1.00

                                                                                                                                                                        Ekolu mahina                                                                          .50

                                                                                                                                                                        Hookahi mahina                                                                 .20

 

EMMA  A.  NAWAHI.

 

Puuku o

 

Ke  -  Aloha  -  Aina

 

EDWARD L. LIKE

 

Lunahooponopono a Hope Puuku

 

S. P. KANOA

 

Hope Lunahooponopono.

 

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

 

-----

 

Nukou Kuwaho.

 

HOOUNAIA KA MOKUKAUA WHEELING NO SITKA.

 

                        Seattle, Feb. 11.  Ua hoea aku ka mokukaua Wheeling no ke pani ana ma kahi o ka mokukaua Pinta.  Ua naalele iho oia i ke kaikuono o Kapalakiko ma ka la 1 of Ianuari, a holo aku la no ka akau me ke kipa ana aku i Esekimo, Wrangle, Juneau a me Skaguay, a hoea aku la oia i Sitka me ka la 25 o Ianuari.

 

HOOMAKA HOU KA HAUNAELE.

 

                        Panama, Feb. 11.  He lono kai loaa mai i ka nupepa Herald mai kona mea kakau ma Guatemala, e olelo ana ma ka hora 1 o ka po nei, ua hoaoia ae la e lawe pio na hale koa e kokoke ana i ka halealii.  Ua holo aku o Kenerala Morroquina, ke alikikaua hou o keia kulanakauhale no ka lawe ana ae i kona kulana alakai, aka, ua kipuia aku ia e Kenerala Najera, a make pu iho la me elua e kona mau ukali.

 

                        Ua lele kaua hou aku o Kenerala Najera maluna o kekahi mau halekoa e ae, aka, na hookuemiia aku nae oia ihope, a i kona wa i haalele iho ai i ke kulanakauhale, na kuahaua ae la oia o Kenerala Mendizabei i Peresidena ma kahi o Peresidena Borris o Guatemala i powa@a mai nei. Ua paa i ka hopuia o Zollinger, ka mea nana i powa i ke ola o ka Pereridena, a he lehulehu hoi na poe i hoohuoiia ua komo pu ma keia eana puuwai eleele.

 

-----

 

PAA I KA HOPUIA HE KANAKA AHIU.

 

-----

 

                        Seattle, Feb 5.  Ua paa i ka hopu ia e ka hope makai nui i keia la he kanaka ahiu no ka inoa o Wilham Russell.  No eono mahina i hala ae nei o kona hoomakaukau ana i na wahine a me na opio o na wahi like ole o King ounty, a e nalowale ma ana mai na maka aku o na makai o ke aupuni.  Ua alualu ia oia mai kekahi aoao o ka aina e na makai, me na ilio a me na poe ma@@ai i lako me na pu raifela.  Ua loaa aku oia malaila hoi oia i hoolilo iho ai ia wahi i ho@e nona.  Ka makapa loa iho la oia, a wahi ana, i na e keokeo loa ana kona mau onohi maka e lawe ana oia i kona ola.

 

                        He elua makahiki i hala ae nei, ua hele aku oia i British Columbia no ka eli gula, aka, aole no nae oia i halawai me na pomaikai, nolaila, ua hoi mai oia a Seattle, ua hele aku oia e huli hana aole nae i loaa, nolaila, ua hooholo iho la oia e hoi iloko o na ululaau he ewalu mahina i hala ae nei.

 

                        I kona wa i loaa aku ai aole he kamaa o kona wawae, aole he papale o kona poo, a o kona kuka hoi ua hele a weluwelu me kahi lole wawae hoi i hele a nahaehae.  O kona lauoho loloa a me kona umiumi ua kokoke loa e nalowale kona helehaleua i ka uhiia.  Ua hoike ua mai he hookahi wale no makahiki ke ike, aia ma ka halepaahao kahi i hoopaa ia ai.

 

-----

 

                        KE KULA NA O KA KAHUA MA'I LEPERA NEI.

 

-----

 

KULANA HOOPONOPONO.

 

                        O ke kulana o ke Kahua Ma;i Lepera i keia wa, he kulana kona iloko o ka ulumahiehie a me ka maluhia ma ka nana, a me ka hoolike ana me na makahiki i kaahope aku la, na a@o lol@ iki ae keia makahiki.

 

                        Iloko o keia mau mahina elua e n@e nei.  ua ikeia aku ko makou Luna Nui. Wm. Feary, e makaaia ana oia i na wahi a pau o ke kahua ma'i lepera nei, a ua kupono maoli no oia @@ a kulana.

 

                        I keia wa no hoi, h@@@@ maoli na aianui aupuni, a ua hiki hoi na k@a baikikala ke holo me ka poino ole, o na alualua, ke hoopihapihaia nei, a ma na wahi apuupuu ke hana ia nei a iliwai like.

 

                        He mea pahaohao i ka maka maka o na a ali@ni i komo mua mai ke komo hou mai. a ike i kahi a lako @@@@@@ ke apuupuu a alualua hoi, a ma ia wahi hoi i keia wa he nani wale no, i olaila, i ku ka makemake o na makamaka e kom@ pu mai ana me ua lala o ka Papa Oia, iloko o Iune, alaila, o na kaa baikikala oia ka mea kupono.

 

NA HOOLILI KULANA.

 

                        Ma keia mahina i waiho aku ai o Kahele Kapihe he Luna Paahao i kana oihana, a ua paniia kona hakahaka e Kea, a pela pu me ka Luna haawi ai, M. K. @@aena, a ua pani ia kona hakahaka e J. K. Imihia.

 

KULANA I HOOPIEPIE IA.

 

                        Ua hookiekie hou ia ae o W. K. Makakoa, ke Kahauolelo o ka Papa Ola o ke Kahua Ma'i Lepera nei, i Kapena Makai, a ua kupoao no ia mau kulana iaia, oiai, he puuwai kona i piha i ka ulumahiehie a me ka nanahe.

 

KULANA O KA NOHO ANA O NA MA'I

 

                        He maluhia ka noho ana o na ma'i i keia wa, a ke ano nalowale aku nei na hiohiona, ka hiohio pia, (suaipa,) elike me na makahiki hala aku la, o na haawina pa'i a@, palaoa, raiki e pela aku, pela pu no me na haawina i'a, he oia mau no aole i loli ae.

 

KULANA O NA LUNA.

 

                        Mai ka Lunanui W. J. Feary, a pela me kona mau hope aku ma ka oihana he kulana makaala ko lakou ma ka hana.

 

                        MAKANI INO, UA, UWILA ME KA HEKILI

 

                        Ma ka wanaao o ka Poaono, la 12. maawaena o ka hero 3 a.m., ua hoomaka mai ka ino, a ua ikeia aku na ao ma na pala lani e holo ana @@@ a maanei ma kahi a ka makani e pa lauwili ana me k @@@@ ikaika a e hoholo ae ana ma na p@@@ lani ka uwila ma he puhi ala.  ma ka nana ana a kou mea kakau, he mea ku i ke eehia na hana aiwaiwa a ke Akua Mana Loa, a e lohe aku no oe i ka nunulu ae o ka he@@@ @a kahi mamao, he hookahi hora ke kowa mahope iho o ka hora i hai @@ ae la maluna, ua hehik@ iho, ia keia ino maka Panalaau ne@, @@ nana i wawahi ae keia mau hale, @@@@@ T. Un@@@ Sr he hale kuke, ua ku@@@@@ia, no Uha (w) mahele puia a lele liiliii ka papa i kahi e, a o ka pahu have o ka Hui Naita, ua nukee a kapakahi ka moa. . nolaila, o keia mau alina, he hoikia no ka ino o ka wanaao Poaono.

 

                        Nolaila, e kuu Aloha Aina, he mau wahi mea hou ia o ka Panalaau nei, a nau hoi ia e kamau iho i ka la-i.  Nui kela.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            KANILEHUA.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                Kalaupapa, Molokai

 

-----

 

KAHI A KE AKUA I HOONUI AI I KA I'A

 

-----

 

                        Aia iloko o kekahi aina pohihihi o Cocopohs, iloko o Kaleponi Lalo he kahawai, maloko olaila kekahi kahawai a na poe lawaia i ike ole ia i ko lakou luhi ma ka lawaia ana i ka po a me ke ao.  O Rio Hardy ka inoa o keia kahawai, he kahawai e kahe ana mailoko mai o kakahi aina no na luapele he tausani.  Ua hoopiha ia o loko o keia kahawai me ia i'a. a ua hiki ole i kekahi wa i ka waapa ke holo.  He amaama ka hapanui o loko o keia kahawai, a ua olelo ia he ono loa ke lakou io a he palupalu hoi ko lakou mau iwi.  O ke ano o ka lawaia ana a na Ilikini, ua lawe mai lakou i na kukui lamalama maluna o ko lakou mau waa i ka po pouli, no waena konu o ke kahawai, a mamuli o ka ikaika o ka malamalama o ke ahi e a ana i hoowalewale aku i ka i'a a lele mai lakou no luna o ka waa me ka luhi ole, a iloko o ka wa pokole ua piha ae la ka waa ia ka i'a.

 

-----

 

UA MAKE MAI NEI.

 

-----

 

                        Ma ke ku ana mai o ka mokuahi City of Peking, i loaa mai ai na lono no ka make ana o Hope Adimarala Baron Tsuboi, a Poo nui hoi o na Adimarala o Yokosuka.  O ka Adimarala i make aku la, ua hoomaka mai na haawina o ka ma'i maluna on a, ikeia kau makalii aku nei, a ua pauaho mai la hoi i keia loa ana ma kona home noho ponoi, ma Shirokane-dai-Machi, Shiba, Tokyo ma ka a@ina la Sabati, Ianuari 30, 1898.

 

                        O Hope Adimarala Tsuboi, oia kekahi o na Adimarala @hiena loa, iloko o kekahi o na mahele o ke kaua hope ana @ho nei o Kina me Iapan, a oia no hui ke p@o alakai o na makukaua  Iapana ma ke Kai Melemele, a o@a no hoi ke Aliimoku kiekie i huki ae i kona have Adimarala maluna o ka mokukaua lawe have Yoshino.

 

                        Mahope iho o ka pau ana o ke kaua, ua hoolilo ia aku oia i Poo nui no na aumoku kaua Iapana e ku ana ma ke awa, a i hoonee ia aku hoi i alakai nui no na Adimarala ma ke awa o Yokosuka, a ma ia kulana oia i paa ai a hiki i kona make ana aku la.

 

-----

 

                        Ua wehe ae nei o Tagami he halepaikii nona, kekahi o na Iapana akamai lua ole o Kalahiki ma ia @@@@, ma ke kihi o na alanui Nuuanu a me Pauahi, he oluolu loa ka auhau o ke pai ana i ke kii malaila.

 

                        O kela ua nui o ka Poakolu nei, ua hoohiolo aku ia i kekahi mau pa pohaku o waho o Waialae me ka hoopoino pu ia hoi o kekahi wahi o ke alanui aupuni, pela na Iono mai laila mai.

 

                        E malama ana ka Hui Hooulu @ Hoola Lahui i ko lakou halawai, ma ka hora 10 @ ke kakahiaka o ka la apopo, a ke kono ia aku nei na lala a pau o ka Hui e hiki kino ae ma ko lakou hale halawai mau ma Kapiolani Home, oia hoi ka hale hoohanau keiki ma Ululani.