Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 24, 11 June 1898 — Page 1

Page PDF (736.32 KB)

This text was transcribed by:  Danna Ebia
This work is dedicated to:  Asinsin-Ebia

KE ALOHA AINA

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

 

BUKE IV              HONOLULU, POAONO, IUNE 11, 1898        HELU 24

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

E hoopuka mau ia aku ana mai ka

Poakahi a ka Polima o na pule a

pau o kela a me keia mahina.

 

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pole No ke kope hookahi, he 5 keneta.

 

E loaa no ka pepa maike Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

 

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na hanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.

           

E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

           

Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

Ke  Aloha  Aina

Hookahi makahiki $2.00

Eono mahina $1.00

Ekolu mahina .50

Hookahi mahina .20

 

EMMA A NAWAHI.

Puuku o

Ke  Aloha  Aina

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

S. P. KANOA.

Hope Lunahooponopono

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei maiki ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

            Ua loaa mai ia makou na mea hou makamaka loa, ma ke ku ana mai nei a ka mokuahi Dorika, a no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu ke unuhi aku nei makou penei:

 

HE ELIMA MOKU LAWE KOA E KIPA

MAI ANA I HONOLULU NEI.

            Kapalakiko, Mei 28.  Ma ka la inehinei ua hooholo iho la ke aupuni no ka hoouna hou aku i mau pualikoa no Manila.  O ka mokuahi Kina a me Colon no ka Hui Pakipika Iaua.  O ka mokuahi Kina he nui oia e like me ka Pekina a e lawe ana oia he 1,000 koa.  O ke Colon e lawe ana oia he 800.  A o na mokuahi Ohio a me ka Centennial mai ke Sound mai e lawe ana laua he 1,800, o ke Zealandia hoi e lawe ana oia ma kahi o 800.  Ua manao ke aupuni e hiki no ke lawe ia he 4,500 koa maluna o keia mau mokuahi elima.  Ua upuia maloko o elima la e haalelo iho ai keia mau moku ianei.

            O ka uku o ka mokuahi Kina oiai oia malalo o ke aupuni o Amerika, he $1,500 o ka la.  He eha ai ole he elima la nona e kiola ai i kona ukana mamua o kona haawi ia ana aku malalo o ke aupuni.  He maikai no kona kulana, nolaila, aole oia e hoomaemae hou ia ana.

            Iluna ke Colon o ka pa kapili moku kahi hoomaemae ia ai i kona ku hope ana mai nei, a ua hiki loa oia ke makaukau no ka holo ana aku iloko o ka wa pokole.  O kona uku no ka lilo ana aku i moku lawe koa no ke aupuni he $750 o ka la.

 

KAALO NA MOKU SEPANIA MAWAHO O ST. NICHOLAS.

            Port Au Prince, Mei 27.  He lono kai hoike ia mai ianei, he puulu mokukaua Sepania o umikumamaha mau moku kai kaalo ae i ka Mole St. Nicholas, e holo ana no ka Akau maloko aku o ke alahele makani.

           

MAI KA LEWA E KIPOKA MAI AI.

            Nu Ioka, Mei 23.  Ua manaoia o ka lele kaua ana aku maluna o Havana, aole wale no mai ke kai a ma ka aina, aka, mai ka lewa mai kekahi.  O William A. Eddy kekahi o na haole imi naauao, ua hoolala mai nei oia no ke kipoka ana i ke kapitala o Cuba mai ka lewa mai.

            Ua olelo ae o Mr. Eddy i keia la, ua hoolako aku oia ia Lutanela Wise o ka Ninth Country me kekahi mau lupe i hoopaa ia aku me na mea pai kii, e lawe pu ia aku ana ia mea e na pualikoa no Cuba, a e hoolele ia ana ia maluna o Havana no ke paikii ana aku ia loko o na papu kaua o na kahakai a me loko o ka aina, kahi hoi i hana hou ia o na papu a me na papu hou i kukuluia.

            I ua e holopono ana keia mau hoolala aua, alaila,me ke kanalua ole ua hiki loa ia Eddy ke hoao i kana mea ano hou i hoolalaai, oia hoi, na ka lupe e lawe i na dainamita maluna o ka lewa, a i na e kau pono maluna o na enemi, oia no ka wa e hookuu ia iho ai.  He nui na lupe i manao ia no keia hana, o ka lupe nae i manao ia e hana he lupe ia nona ka laula o iwakalua kapuai, a e lawe ana ikekahi mau paona dainamaita nona ke kanmaha o kanahiku paona, a i na e haule pono maluna o kekahi papu ua hiki loa iaia ke wawahi liilii aku.

            Ina a holopono kana lupe paikii, e noi ana o Mr. Eddy e ae ia mai e holo pou aku me na pualikoa no Cuba no ka hoohan ana i ke kipoka ia ana o Havana ma ka lewa.

           

KALI O CERVERA NO KA HOOMAIIUAHUA ANA I KONA IKAIKA.

            Ladana, Mai 28.  He lohe kai hoike ia mai i ka nupepa Financial News mai Kingston Jamaica mai e olelo ana:  O ke kapena o ka mokukuna lawaia Jane, i hoea mai nei ianei, ua hoike ae oia ua loaa iaia he waapa me elua kanaka o luna i mahuka mai Santiago de Cuba mai.  Ua olelo mailaua aia na aumokukaua o Adimarala Cervera maloko o ke kaikuono, e hoopiha nanahu ana, a ua makaukau no ka holo aku i ka wa o na aumokukaua mai Cadiz e hoea mai ana i keia puleno ka wawahi ana i na wahi i panikuia.

 

ALUALU KA MOKUKAUA KAPALAKIKO AOLE NAE I LOAA.

            Provincetown, Mass. Mei 22.  Ua hoea mai ka mokukaua Kapalakiko, mahope o kona holo ana aku e makai i na enemi, i ka po nei.  Ua hoike mai oia ua ike aku oia i kekahi mokuahi nui e holo ana ma kahi he 35 mile mawaho ae o Bosetona.  Ua alualu aku ka mokukaua Kapalakiko iaia, ma ka hookuu ana i kona mama holo he 18 nota i ka hora me ka hoolele ana aku i ka malamala o kona uwila maluna o ka mokuahi, aka, no kekahi manawa loihi kona alualu ana, aole nae i  hooko ia kona makemake.

 

PII NA MEA KUAI MA MANILA.

            Hongkong, Mei 27.  O ke kulana ma Manila aole i loli ae.  Ua neho malie na poe kipi.  O ke kumukuai o ka paona bipi ma Manila he $2.50.  O na lono, ua kipu ia ke kapena o ka mokukaua Callao i hopu pio ia e na Amerika, aole he oiaio.

 

HALAWAI KEKAHI PUALIKOA ME KA ULIA POINO.

            Wasinetona, Mei 22.  Ua loaa mai la Kuhina Kana Alger he lono telegarapa kaumaha i keia Ia mai ia Kenerala Brooke mai e hoike mai ana no kekahi ulia poino i halawai me kekahi kaaahi lawe koa o na koa Pualu o Misouri ma Chickamuga.  Ua olelo mai oia he hookahi koa i make a me eha i hoeha ia, a o ke kino o ka mea i make ua hoihoi ia aku oia no kona home ma Misouri.  A ua olelo hou mai no hoi oia o na poe i hoeha ia eia lakou ke malamaia nei maloko o ka haukipila.

 

KUE NA WAHINE AMERIKA I KA AAHU ANA I NA LOLE MAI FARANI MAI.

            St. Joseph, Mei 22.  He kanahiku kumamalima wahine o kekahi mau ohana kuonoono i halawai ae maanei i keia la ma ke Country Club, a malaila lakou i kamailio akea ai i ko lakou manao e pili ana no keia kaua mawaena o Amerika Huipuia a me Sepania.  O ka hopena o ia mau kukakuka ana, ua hooholo iho la na wahine, aole lakou e aahu i na lole i hana ia ma Farani, a e hoopau aku hoi i ko lakou kii ana ia mau waiwai Farani i na kanaka kalepa a lakou i hoopomaikai ai.  O keia mau manao kue i ulu mai ai mamuli no ia o ka manao ia ana ke kokua nei o Farani ia Sepania.

 

HAUNAELE MA BHOWANIPOOR.

            Culcutta, Mei 22.  Ma kahi o 3000 kanaka i komo pu ae ma kekahi haunaele nui ma Bhowanipoor.  he kanaiwa kumamaiwa mile ma ke komohana aku o Dynagephor, ma ka la inehinei.  He lehulehu wale na poe i hoeha ia, a ua hoauheeia aku hoi lakou e na makai.  He lehulehu na hoao ana no ka hooulu hou ana i ka haunaele, aka, ua hoopuehu ia aku nae ia e na luna aupuni.

 

HOOMAKAUKAU O FARANI NO KA HAKAKA.

            Barisa, Mei 27.  O ka nupepa Matin o keia kakahiaka, ua olelo ae oia:  Ma ka hakilo ana aku i ka mea e hiki mai ana i keia kaua mawaena o Sepania a me Amerika Huipuia, o M. Lebon, ke Kuhina o na Panalaau, Adimarala Besnard, ke Kuhina Kaua Moana a me Kenerala Billos, Kuhina Kaua, ua halawai ae lakou ma ka la inehinei, malalo o ka noho Peresidena ana a M. Faure,no ka noonoo ana i na mea pono e lioahewa ole ia ai lakou.

            Ua hooholo ia o Kenerala Billos e hana oia i na papu pale o Farani, Corsica, Algeria a me Tunis, a o Adimarala Besnard e malama oia i na kapakai o Farani a me na Panalaau a pau.  Ua ae aku o Lebon i keia mau hoolala ana, a e hoopuka koke ia aku ana he kanawai, no ka hooko ana i keia manao.

           

HE 40 PUKUNIAHI I HOOUNAIA AKU NO SEPANIA.

            Gibaraleta, Mei 25.  Ua hai ia mai nei e kekahi mea i hiki ke hilinai ia, ua hoouna ia aku la he kanaha pukuniahi a Krupp i kupono no na papu a me na mokukaua mai Essen, Geremania aku no Cadiz, a i keia wa, aia lakou maloko o Sepania kahi i hele ai.  Ua olelo ia ae ua maalo aku keia mau pu maloko aku o ka Hale Dute o Geremania, Farani a me Sepania ma ke ano he mea hoonani noloko o ka rumi kuke.

 

            Mailoko mai o ka huina o 2,500 koa a na mokuahi ekolu i lawe aku la no Manila, ua koe iho la he eha koa i ke kulanakauhale nei, he hookahi no ka hoohuoi ia na loaa i ka mai ulalii, hookahi i kipakuia no ka hoolohe ole i kona mau alii, a o kekahi mau mea i koe iho elua, ua hoohihihi maoli no laua ia Honolulu nei.