Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 25, 18 June 1898 — Page 8

KE ALOHA AINA, POAONO IUNE 18, 1898

HE MOOLELO WALOHIA

NO KE

Keikialii Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane

A ME KA

Ui Madelina.

Ke Kukui Uwila o Ainapo

Hooh@noia no KE ALOHA AINA

            Oiai na Elele e huli hele ana i ka Moi Uilama i nalowale a me kana wahine, a me na ohana alii no hoi a pau.

            Aia hoi, ua lilo na kula oneanea a me na kula panoa wai ole i ka poe e huli ana i mea ole, e hele ana i ke ao, a e hoomaha ana ma ka po.

            O ke a@enui wale no na mea a pau, oia ka puai wahi lono mai, e hiki ai ke hookolo ia aku ma ka meheu a hiki i ka wa e loaa aku ai, a ina paha ua pepehi ia a make, a i ole, ua lawe pio ia paha ma kekahi aina okoa aku.

            O keia wale no ka makemake o ke Keikialii opio, a i hiki ai hoi iaia ke alualu aku mahope o ka meheu o ka mea nana lakou i lawe pio.

            Ma keia wahi e ko makou mau makamaka heluhelu, e hoalu iki ae ai kakou i ke kakahele ana no na poe elele e huli hele nei ma na wahi a pau o ka aina, a e nana iki ae hoi kakou i ka Moi Uilana kana wahine a me ka ohana alii e noho pu nei me laua iloko o ka lua huna o ka palekana.

            I ko lakou wa i komo aku ai iloko o ka puuhonua o ka lanakila, aia na manao anoninoni iloko o ka Ui Madelina @ahi i nalu ai, no kona hoa make, oia hoi ke Keikialii opio ka hua hookahi hoi mailoko aku o ko laua puhaka.

            Na ka waimaka no e hele, a aia hoi ka Moi Uilama a me kana kane ke haka pono mai la maluna ona.

            Aka, mahope o na noonoo akahele ana, ua ike iho la laua, o ke ku mu o ko ka Ui opio uwe ana, oia no kona aloha i kana keiki, ka mea hoi a lakou i hoike ole aku ai, e holo ana lakou no ka imi ana i wahi e pakele ai ko lakou mau ola.

            No keia kumu, ua komo m@i la kana kane iloko o na hoomalielie ana, me keia mau olelo e hiki ai i ku Ui Madelina ke manaoio iho, he pololei ia mau olelo mai ka mua a k@ pau ana, a oia iho hoi keia:

            E kuu hoa make o na la i hala, aole no paha i poina ia oe ka hoo manao ana ae no na olelo wanana a kekahi wahi kilokilo, nona kahi pauku kino pokole, oiai oia e wehe wehe ana i ka moe a ka kaua keiki, a oia hoi ka'u e hoike aku nei ia oe me ka pololei.

            Ua hoike ae ua wahi kanaka po kole la, o ke Keikialii wale no ko kakou mea nana e hoopakele mailo ko mai o ka lima o ko kakou mau en@mi.

            A ina pela aole anei e hiki ia ka kou ke manaoio iho, he olalo kana wanana, ma o ko kakou ikemaka ana i ka hooko ia ana o kana mau olelo, he mea oiai, aole a'u mea e k@nal@a ai noka @ a@, e loaa ana i kakou na hoopakele ana mai na lima ponoi mai o ka kaua keiki.

            A nolaila, e kuu hoapili nona hoi au i mohai ai i ko'u ola ina wa a pau e hoopau i kou manao kanalua imua ou, mamuli o ko'u hoomanao no n@ olelo a kela wahi kilokilo, no na ke kupanaha i ike oleia koua lua ma keia ao.

            O keia mau olelo a ke Keikialii Alabati, aole ia he mau olelo haku wale iho no na kona manao, i mea e hoopau ia ae ai na manao @alue@ o kaua wahine, aka, mamuli no ia o kona manaoio maoli no, e hoea mai ana na hooko ana a ka wanana maluna o lakou a pau.

            Malalo o keia mau olelo hoomalielie a ke Keikialii, ua ikeia aku la ka mao ana ae o na helehelena kaumaha e hekau ana maluna o ka Ui Madelina, a pela hoi me ka Moi Ualama a me kana wahine.

            Nolaila, ua hoea mai la kakou i kahi e hoopauia ai ke kanalua ana no kahi e loaa ia lakou o ka lanakila, a malalo oia ano, i huli hoomanawanui aku ai lakou i wahi no lakou e noho ai, iloko oia mau la o ke kupilikii.

            O ka moi Uilama, ua kamaaina oia i ka hele ana maloko o keia mau wahi, a ua ike pu hoi oia i na wahi i hoomakaukau ia ai no ka wa e hoea mai ai o ka pilikia.

            I ko lakou hiki ana aku iwaenakonu o ua ana nei, oia no hoi ka wa a ka moi Uilama i pane ae ai i kona ma hoa, me keia mau huaolelo a lakou e hiki ole ai ke hoopoina, a e ike pu aku ana hoi kakou i ka pololei oia mau olelo:

            Ano, ke homanao nei au i na ole lo a ko'u mau kahu nana au i malama, e hoike ana hoi he alahele ke@a o ka lanakila, a maanei hoi e noho ai ka mea pio a hiki i ka wa e hoea mai ai o ka pomaikai, a o ka pau no ia o ka pilikia.

            Nolaila, ke hoike aku nei au imua o oukou a pau e noho ana kakou ma keia wahi me he mea la, aia no kakou iloko o ko kakou halealii nani kahi i noho ai me ka hopohopo ole o ka manao.

            He mea nui keia na kakou a pau e ike nei, a ke koho pono nei o loko o ko'u puuwai, e loaa ana no ia ka kou a pau ka pomaikai ke noho lo ihi kak@u maanei.

            I ka pau ana o keia ma kukai olhlo ana a ka moi Uilama, o ka wa no ia o na ai puupuu ponoi o ka moi Uilama i liuliu ae ai no ka hoomakaukau ana no ka pono o ko lakou noho ana ma keia halealii hou.

            He mea oiaio no paha, he wahi keia i hoomakaukau ia no na ulia o ka manawa no ka wa loihi, a pe'a no i hiki ai @a lakou ke noho malaila me ka oluolu, me he mea la, aia no lakou iloko o ka halealii maoli kahi i noho ai.

            O ka noho ana o keia poe malaila, aia no he manawa h@ ko kei Keikialii hele ana e hoomakakiu ma na wa kaawale o ka po, ua puka malu aku la oia a hele iloko o ke kulanakauhale, me ka hoano e ia o kona mau helehelena.

            A iloko o keia mau makahiki loihi o ka noho ana o ke alii powa maluna o ka ai a, @i@ mau no hoi ke Keikialii Alabati ke hakilo mau nei i ke ano o ka noho ana o na makainana maluna o ka aina iloko o ka ehaeha, a he ku maoli no hoi i ka walania ke ike aku.

            O keia mau manawa hele o ke Keikialii, aole loa he hookahi mea i ike mawaho ae o kana wahine, oiai oia e hele ana ma kana huakai hele i na wa a pau.

            Ua ike mau hoi oia i na hana ino ia o ke lakou mau makaainana, a i kekahi manawa, no ka @ui loa o kona aloha ia lakou, ua komo kino maoli oia e hoopakele i ke ola o kona mau makaainana, me ka ike ole ia mai e na enemi, oia no ka hooilina moi o ke aupuni o Pelekane a lakou e noho hookohukohu nei.

            Ua lehulehu hoi na poe i make iloko o kona lima, a i ko lakou wa i huliamahi ai no ka imi ana iaia, ua palamimo iho la no oia a nalowale, a pela iho la oia e hoohoka mau ai i na koa o ke alii powa i na wa a pau.

            Ua lilo no hoi keia hana mau a ke Keikialii Alabati, i mea hoonaukiuki i ka manao o na aliikoa, a me ko lakou mau kanaka pu, a ua lawe loa ia aku keia lono a hoea imua o ke alii powa Alavina, a ua lilo hoi keia mau hana i mea hana i mea e pono ole ai o kona manao.

            I kekahi manawa, ua komo mai la na manao u'upui o ka inaina ilako o ka puuwai o ua alii ia, ke nana pono aku i ua alii powa la, kahu ka ena i na maka, me he mea la, ua ulupuniiia kona umauma e na manao ahi wela o ka iuaina.

            I kekahi la, oiai ua alii powa nei e holoholo ana mawaho o ka lanai o ka halealii, ua uluahewa ae la ka manao iloko ona, e kauoha aku i kona mau Kuhina a me na hoa o kona Ahakukamalu, e akoakoa mai no kekahi hana nui ana i manao ai.

            Mamuli o keia leo kauoha a ka moi, ua huliamahi mai la na hoa o ka Aha Kuhina a me ko ka Ahakukamalu pu hoi, no ka lawe  ana mai a noonoo no na h@na e hiki ai ke hopu pio ia ke kino o ka mea nana lakou e hoopahua nei ma na hana a pau.

            A ua loaa hoi ia lakou ka noonoo, ma o ko lakou hooholo pakahi aka, e lilo ia i kanawai a i rula paa no ke aupuni, oia hoi keia:

            O ka mea nana e hopu pio i ke kino o ka mea nana e pepehi nei

 

KUAI HOEMI NUI O NA WAIWAI

MA KAHI O

B.F. EHLERS & CO. Painapa ma

            E hoomanaoia o na Waiwai no lakou na kumukuai e hoike ia aku nei malalo iho, ua hoemi ia mai, aole hoi ia o na kumukuai o na wa i hala ae nei. He lehulehu wale na Waiwai e ae i hoemi ia, e hele mai e ike no oukou iho,

 

Na Dimiti Laalaau mai ka 10 keneta a hiki i ka 25 keneta o ka i-a.

" Law@                                               " "        10       "                "         "  25   "                       "

"Oganadi                                             " "  25             "                       "           "  30    "                       "

"Makalena Hapakanikau   20             "                       "           "  25    "                       "

"Halula                                                      10                       "                       "           "  25    "                       "

"Satina Laalaau                                   15                    "                       "           "  25   

"Law@ Sekotia                       he 16                              i-a i ke $1.00

"Kalakoa Marinaka maikai loa he 20              "           "   $1.00

"Kinamu mai ka 10 a hiki i ka 20           i-a i ke $1.00

 

Na Palule Wahine o na waihooluu like ole mai ka $1.25 a hiki i ka 3.00 o ka mea hookahi

Na Palule Keokeo o na kane ma ka 50 keneta a hiki i ka $2.00.

Na Miki@ima Silika mai ke 50 keneta a pii aku.

Na Ribine, Lihilihi, Huluhulu Falanela, Kakini, Hainaka a me na Tawele, ua hoemi ia iho ke Kumukuai.

            E hele mua mai ma ko makou halekuai, a e makaikai no oukou iho mamua o ke kipa ana aku ma na wahi okoa aku. Mamuli o ka nele o keia mau la ke kumu i hoemi ia ai o ko makou mau waiwai i loaa i na mea a pau e hele mai ana i ko makou halekuai nei.

 

Keena Hana Papale: Ua makaukau loa makou e hoolako aku i na lede a pau e makemake ana i mau Papale hou, i hoohiwahiwa ia

                                                                me na pua like ole o kela a me keia ano, he emi loa ke kumukuai

B.F. LHLERS & Co.

ALANNI PAPU. HONOLULU

 

kona mau makaainana, e loaa no ia ia he uku makana kiekie o 250,000 dala.

            I ka wa i pahola ae ai o keia kua haua a ka moi punikoko Alavina, oia no hoi ka wa i uleu ae ai ka poe puni dala a ake hanohano hoi, no ka hulu ana i keia mea nana lakou e hoohaahaa nei.

            Ua lilo na wahi kuanea kapaka ole, i wahi alahula i ka wawae o na kanaka me na holoholona.

            E auwana hele ana i ka hihipea o na laau, me ae akeuni hoi e halaa wai kino me ke aka o ka mea nau@ lakou e hoopahua mau nei i na wa a pau.

 

KA LA 11 O IUNE.

            Ua malama @o ia ae na lealea heihei no ka hoomanao ana i ka la hanau o Kamehameha I, mawaho o Kapiolani Paka, ua hoomaka ke piha o na kaa hapaumi mai ka hora 6 o ke kakahiaka nui a hiki i ka po ana i na poe makaikai e holo ana no ke kahua heihei, a e hoi mai ana mailaila mai, a oia hoi kekahi ia kanaka nui i ikeia malaila, ua nui na poe i hoi me na eke i puipui ma ka ulia laki i loaa ia lakou ma ka pili ana, a ua nui no hoi na poe i hoi nele mai, aka, o ka mea apiki nae, aole he hookahi o keia p@e i hopu ia no ka piliwaiwai.

 

W. C. AKANA

Kalauki

            He Loea Maheleolelo mawaena o ka Lahui Hawaii a ma na keiki o ka Aina Pua. He makaukau oia ma ka hana ana i na Palapala Hoolimalima, na Palapala Kuai a me na hana a pau e pili ana i na Waiwai Pua a me na Waiwai Lewa. He waipahe ma ke kuka ana.

            Keena Hana. Ma Kanaana, kihi o na Alanui Moi a me Alakea.

feb. 21 - 1yr.

 

BOROKA.

$10,000 MA KA $10,000

Waiwaipaa

            Ua makaukau e Hoale aku ma ka Moraki i ka poe a pau, he mau Waiwaipaa hihia ole ko lakou.

            Ua makaukau e hu@i maloko o na Buke Aupuni, i na Aina pohihihi ma na ano a pau a me ka hooponopono ana i na Aina e paa@a nei me ke kuleana ole.

            Ua makaukau e hana i na Palapala Kuai, na Palapala Hoolimalima, na Palapala Moraki a me na Palapala @ kela a me keia ano i ku i ke kanawai.

            E ohi ia no na A@e o kela a me keia ano ke waiho la mai. e hooko@a no na kauoha me ka eleu.

            Ke kono aku nei i na makamaka a pau e kipa mai ma ko maua Keena Hana, ma ka Hale ma Ewa o ka Hale pule o Kaumakapili. Alanui Beritania. JOHN PRENERGAST, (Kapamawaho.) WILLIAM MOSSMAN, (Mokimana)

HONOLULU, MEI 24, 1898. 3m dl wk

 

OLELO HOOLAHA.

            E ike auanei na kanaka a pau mai keia la aku, aole au e uku i na aie i aie ia ma ko'u inoa, ke ole au e kakau me ko'u pulima

GEO. W. PAHU,

Puunui, Mei 16, 18@8. 1m-dly