Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 30, 23 July 1898 — Page 7

Page PDF (873.27 KB)

This text was transcribed by:  Terry Crowell
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA, POAONO, JULAI 23, 1898.

 

HE MOOLELO WALOHIA

-:NO:-

ALANADELA

 

Ka Wahine Hoopahaoliao o ka Aahu Keokeo

 - A I OLE: -

Ka Loea Hookani Pila o ke Kulu Aumoe.

            O e kuu Alanadela aloha, mai hopohopo no ka'u kane, no ka mea, ua hiki loa ia a'u ke hoopahua aku I kona mana maluna o'u, a o ka'u wale no e kuuipo o keia mau minute pokole, e ae ana anei oe e lilo au i ipo nau, a nau hookahi keia kino mai luna a lalo, a nan hookahi hoi e kekele nei kula loa me kou hopohopo ole ae hoi he pueo kekahi nana e hoopoino, nolaila, e ke aloha e pane koke mai ano i olu iho ai nei puuwai, a oia ka mea kakau e puana ae nei, ua kupono loa keia wahi hooheno no kea lii wahine o na powa.

            Auhea wale o eke ala lau onaona,

            Nou ke aloha o neia puuwai.

            O k oleo ka'u e kali aku nei,

Ahea Hoi oe maliu mai i anei.

            I ke kuu ana iho  o ka leo o Magarita i kana kamailio ana, aole he leo i pae aku mai ka waha aku o ka kaua Alanadela, aka, ke kuko la nae oia iloko ona heaha la kana hana pono e hana aku ai i ike ole ia mai ai oia ne wahine no oia i like me Magarita, aole he kane e like me kana I kuhihewa ai.

            A no kekahi mau minute loihi

Kona noho ekemu ole ana, aia hoi, ua hooholo ino la no oia iloko one, e huna no oia i kona kulana wahine, a e hoomau aku no ma kona ano he kane oia, nia la alahele wale no oia i manao ai malaila e loaa ai ai iaia ka lanakila mai kana wahi e noho pio ana, a i ka hope loa, ua lohe ia aku la kona leo i ka hooho ana me ka leo olu waipahe:

            Ke hilinai nei i kau mea e  kamailio mai nei, a ke hoopau loa nei hoi au i ko'u hopohopo no A2 alii powa, oiai, i keia manawa ua pau ka mana o ke kapenia mua, a he kapena hou ko keia wa. A he hookahi a'u mea nui e hoike aku nei, aole loa au e lawe ia oe i wahine na'u ina au e mau ana ko'u pio ana maloko nei o keia wahi o ka ehaeha.

            Alaila, pehea ana ko kaua pono i keia wa? E pane koke maim alia ua loaa ia oe kekahi mau noonoo maikai, wahi a Magarita i ninau koke aku ai.

            Aole, aole loa he manaolana i'oko o'u e hiki ana ia kaua ke pakele aku mai keia wahi aku, oiai, ua paa kuu mau wawae i ka hoopaaia me ka hao, wahi a Alanadela i pane ai.

            He maea oleia, wahi a Magarita i puana aku ai, no ka mea, ua hiki loa ia'u ke hoopakele ia oe i ua ma nawa a pao, aka he hookahi wale no mea nui a'u e aka nei e holop o na oia ko kaua hoao ana aku e mahuka.

            Kai no hui, he mana kou e hiki ai ia oe ke hele lanakila malona o keia mau kuahiwi me ke keakea oleia mai e kekahi o na powa, i hoomau hou aku ai ka kaua Alanadela me ke pahaohoa nui.

            He mea oiaio, e kuu aloha e hoike aku no au ia oe me ka pololei, aole e hiki la'u ke hele mawaho aku o na wahi i kaupalanaia, a he aku hoopai koikoi hoi ko'uina au e loaa mai ana mawaho o kahi i haawi ia mai no'u. Ina aole nae hopohope no ia mea, i na aole he kiai paa ia o mawaho aku neo o keia mau luahuna. Nolaila, e noonoo like mai no kaua i ka kaua hana pono e hana aku ai i loaa ia kaua ka lanakila.

            Ae, wahi a Alanakela, o ka kaua hana pono wale no ia o ka noonoo i ke alahele a ka ua e hana aku ia a pakele hoi kaua mai keia heana aku o ka ehaeha. Ma keia wahi no hoi i hoalii ia ai kea no mehameha ia loko o na paia ouihui o ua rumi Paahao la, a i ke kaahope ana ae o kekahi mau minute loihi, aia hoi, ua loke hou ia aku la ka leo o ka Kaua Alanadela i ka hooho ana ae me ka leo hauoli, Penei:

            Akahi o komo mai la iau kekahi manaolana e loaa no ia'u kekahi alahele e loaa ai ia kaua kalanakilo, a pau hoi ko kaua noho ana he mau pio no loko o keia mau luahuna ke kokua pu main a mana lanila kaua, o oia keia.

            Mahope o ko'u noonoo loihi ana ihe nei me ka hoolala ana he mau tausani no kahi e loaa ai ia kaua ka paiekana mai keia wahi aku, a I ka hope loa o na hoolala like ole e pakaawili ana iloko o kuu punui poo, ua komo mai la keia hoolala ana iloko o'u. He alahele huna anei kekahi e niki ai mailoko aku o keia rumi no ke kahua o ka hale o ke alii powa e noho nei?

            Ae, i pane koke aku ai o Magarita, he alahele no kekahi e puka aku ai mailoko aku o keia rumi, a owau hookahi a me na luna kiai o na rumi kai ike ia keia alahele nuna, aia keia alahele ma ke kihi komohana o keia rumi a ne kekahi pohaku nui i pani ia aku mawaho, i huna aku i hamama mai o ka puka mai ka ike ia ana mai e ke akea.

            I keia manawa'I loheia aku ai ka kaua Alanadela i ka hooho hou ana mai me ka leo hauoli, nana hoi i hookomo pu aku i na manao ahuoli iloko o Magarita.

            Ua palekana kaua, no ka mea, ua hoolala iho nei au penei a nau ia e ike mai i ka pono a me ka hewa. Ma ke @umce o ka po o ka la apono e hiki hou mai oe ianei a wehewehe ae hoi ina kaula e hoopaa ne ia'u, a ke hemo au e alakai aku ia'u no kahi kokoke i ka halealii a malaila au e haawi aku ai i kekahi ma leo nahe@ @.

 

PIHOLO MA KA MOANA.

            Oiai ka makupea Topgallant e hookomo mai ana no loko nei o ke awa, ua ikeia aku la kona hae e hapa ana ma ke kia hope, a no ia kumu ua minau ia no kekahi o kona mau luina i make ma ka moana.

            Ma ka la 10 o Iulai nei, oiai ka moku he 15 la ke kaawale mai Nanaimo mai, e noho ana o John Schalter, ka luina i make iho la, ma ka aoaoo ka palekai o ka moku a oia no hoi ka wa a kekahi mau kikiao makani e puhi ana.O keia no ka wa a ka moku i iuli ino ae ai a kiola ia aku la oia iloko o ke kai.

            Ua ikeia aku oia e lana aua no iluna o ka ilikai i ka wao ka moku he mau haneri kapuai ka mamao mai ka moku aku, aka, i ka hoea ana aku nae o ka waapa ma kahi ona i ikeia ai e lana aoa, ua nalowale aku oia iloko o ka moana.

 

KE ALALOA A ME KA UAPO O WAIMEA.

Me ka awakea poakolu nei, I wehe akea ia ae ai na koho ana no ke alahele o Waimea a me kona uapo i lilo ai I ka waikahe iloko o ka malaa a o Maraki o keia makahiki, ma ke Keena o ke Kuhina Kalaiaina. Ua lilo ke koho haahaa ia Carl Jensen no $850, malalo o ka aelike. O kekahi mau koho e ae, oia o Kaiaikawaha $1,210 a me @ has B. Dwight $2,985.

            Ma ka Poakahi nei hoi, ua wehe ia no koho ana no ke kakulu a nana ani i uapo i hanaia me ke kila o elua p@a, a no 100 kapuai ka loibi o ka mea hookahi, a i hiki hoi ke kau me ka maalahi ma kela aoao o ka numu wai o Waimea me ka pilikia ole. Ua Lilo ka aelike oia hana ma o Wilson & Whitehouse, a oiai hoi, o ka laua ke koho haahaa mamua o ka kekahi poe e ae' non aka huina $2,016. Eleu no.

 

HE BUKE HOONANEA HOU NO NA HOME.

He buke hoonanea hou no na Home Hawaii, ke liuliuia mai nei no ka hoopuka ana aku imua o ka lahui Hawaii e kekahi mau loea haku noolelo oia hoi o William Kapu a me Joseph Keakahiwa, mai ka helepai mai o ka Buletina:

            O ka nioa o keia Buke hou o "Ka Lei Momi" a maloko ona e paiia aua kekahi moolelo mikololohua a ka maka e haupa iho aia kena. He 25 keneta ke wale no ke kumukuai o ka buke hookahi O ka makou e kalokalo ae nei e haawi ia no hoopomaikai ia ana I ka malihini hou ma kona wahi e kipa aku ai me ka haawi puia mai o na pu'ama pumehana ana.

 

UA HULI HOI AKU LA NO IAPANA.

            Ma ka maokuahi Coptic o ke awakea Poaha nei, I huli hoi aku ai ke Kuhina Noho S. Shimamura o Iapana maluna o ka mokuahi Coptic no kona home kulaiwi, mamuli o ka loaa ana mai o ke kauoha iaia no ka haalele ana iho ia Hawaii nei. Ua kipa aku oia e ike i ka Peresidena Dole i ke awakea mamua o kona haalele ana iho I na kapakai o Hawaii nei.

            Aole I maopopo kona hoi hou mai i Hawaii nei, a o na lawelawe ana no kana hana maanei, ua i@i aku no a malu na o ke Kanikela oia aupuni. O kekahi kumu nui paha o kona hoi, oia no ke onawaliwali o kona ola kino, oiai hoi kana wahine ua hoi mua no Iapana he makahiki i nala ae nei, mamuli no o kona ma'i.

            He hoaloha maikai ola no ka lahui Hawaii, a he kalaiaina akea hoi ma ka noonoo, a o kona waiho ana mai i kona kulana hana, he hoohakahaka ana mai la i ke kanaka kupono no ia makalua i piha i ka hilinai ia.

 

O MAUI NO KA OI.

            Oiai mamuli o ka eleu o ka Peresidena o ka Ahahui Aloha Aina o Puuiki, Hana, Maui. P.K. Momoa, Ua hooili mai oia ma ka lima o P. Kauimakaole kona hope ponoi: he $10.00, no na hana hookipa a hoohiwahiwa no ka Moiwaine i aloha nuiia.

            Nolaila, ke hoike nei au me ka oiaio ua loaa pono mai ua mau dala la i olelo ia maluna ae ma ko'u lima. Ua lawe.

Me ka mahalo

L.W. P Kanealii.

Junahoomalu o ke Komite waiwai

Honolulu, Ialai 19 1898.

 

NA PEPA NOI DALA.

            Aole loa he mana o na Pepa Noi Dala, e lawe ia nei e na hoa e ae o ka Hui Kalaiaina, aia wale no a kakauinoa ia e a'u, L. W. P. Kanealii, ka lunahoomalu o ke Komite Waiwai. E hoihoi koke ia main a dala a pau I na ua loaa aku i ua mau hoa la o ka Hui Kalaiaina, no na hana pili i ka Hookipa Alii ana.

Mahalo,

L.W. P. Kanealii,

Luna Hoomalu o ke Komite Waiwai.

Honolulu, Iulani 21, 1898.

 

KE LEI MOMI

            Ka inoa o ka Buke Moolelo e hoopukaia aku ana i keia pule no ke kumukuai o 25 keneta. E loaa ka Buke main a Lunahoopuka aku. E hoouna mai no kauoha a pau i na Lunahoopuka me ke ola pu. Ma ke kuike wale no.

            No na mokupuni he elima keneta uku kaulele no ke poo-leta.

            Hookauluaia a keia pule ae.

 

W.H. KAPU,             Na

J. KEAKAHIWA, }    Lunahoopuka.

 

Nuhou Kuloko.

            Ua hopu ia he eha poe keiki Pake a me I keiki Kepani no ka uihue i keia kakahiaka. Ino ia

            O ka heluna o na koa oloko o ka regimana o ka puali pualu o Nu Ioka he 1,300, o lakou na poe e noho loihi ana maanei.

            He nui na kamaaina i huli hoi mai nei maluna o ka Alameda, a mawaena o lakou o Miss Mattie Richardson a me Miss Ivy Richardson, o Hilo.

            Ua hala aku la ma ka Mariposa o kak po Poakolu nei o Henry Smith, ke Kakauolelo nui o ka Aha Kiekie no Kapalakiko no ka lapaau ana i kona pepeiao.

            Ua make ma ka wanaao Poakolu o Mrs. Niniko Sumner, ka wahine aloha hoi a John Kapilikea Sumner, ma ko laua home ma Kalia ae nei, he kamali wahine kiekie oia no Tahiti, a ne hoahanau no ka Moiwahine Pomale.

            Ua Hoao kekahi wahine haole non aka inoa o Mrs. T.H. Patterson, ae malama hale hoolimalima nei ma ke alanui Hotele e lawe i kona ola ma ka inu ana i ka laaumake, aka, ua loaa koke aku no nae oia i na hoopakele ana, ma ke kakahiaka o ka Poakolu nei.

 

KA MOMI O KA PAKIPIKA.

            He nupena Puka Pule me na moolelo hoonane no na Home Hawaii, i unuhi pono ia mailoko mai o kekahi mau buke moolelo kaulana loa, a e hoepuka pu ia aku ana no me ko lakou mau k@i pakahi iho, no ka hoowehiwehi ana i kona kino lahilahi no ka pomaikai o ka lehulehu, a e hoopuka pu ia aku ana me kekahi mau mea pili akeakamai.

            E hoopuka mau ia ana ma Honolulu i kela a me keia Poalima, o na Hebedoma a pau.

            E hoomaka an aka helu mua i keia pule ae, ma ka Poalima la 22 o Iulai, 1898.

 

NO KE HOPE HOOKAHI - .20

No na kauoha pepa a me na hookaa dala ana, e hoouna mai i na mea no laua na inoa malalo iho nei:

 

HE KOIKE KA RULA

            He @ea pono e loaa koke main a kauoh@ i ole oukou e nele e na makamaka i na helu mua.

IOELA K. KAMAKEA

Lunahooponopono.

Geo. HAILI,

Hope Lunahooponopono.

 

BOROKA

$10,000   MA   KA    $10,000

Waiwaipaa

            Ua makaukau e Hoaie aku ma ka Moraki i ka poe a pau, he mau Waiwaipaa hihia ole ko lakou.

            Ua makaukau e huli maloko o na Buke Aupuni, i na Aina pohihihi ma na ano a pau a me ka hooponopono aua i na Aina e paaia nei me ke kuleana ole.

            Ua makaukau e hana i na Palapala Kuai, no Palapala Hoolimalima na Pelapala Moraki a me na Palapala o kela a me keia ano i ku i ke kanawai.

            E ohi la no na Aie oo kela a me keia ano ke waiho ia wai. E hookoia no na kauoha me ka eleu.

            Ke kona aku nei i na makamaka a pau e kipa mai ma ko maua Keena Hana, ma ka Hale ma Ewa o ka Hale pule o Kaumakapili, Alanui Beritania, John Prendergast, (Kap@mawaho.)

WILLAIM MOSSMAN, (Mokimana)

Honolulu, Mei 24, 1898.         3m dl wk