Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 43, 22 October 1898 — Page 1

Page PDF (707.05 KB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  in honor of the talented kuiokalani "kui" lee

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA

HILO BAY, HAWAII

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

HOOKUMUIA 1 MEI 20, 1895

--

BUKE I8        HONOLULU, POAONO, OKATOBA 1, 1898       HELU 34

--

KA NUPEPA KE ALOHA AINA.

--

E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Poalima o na pule a pau o kela me keia mahina.

 

Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule: No ke hope hookahi, he 5 keneta.

 

E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

 

E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau me na Mele Inoa me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa

 

E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

 

Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Luahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Na Nupepa Puka Pule

 

Ke - Aloha - Aina

            Hookahi makahiki . . . $2.00

            Eono mahina . . .         $1.00

            Ekolu mahina . . .            .50

            Hookahi mahina . . .       .20

EMMA A. NAWAHI.

Puuku o

Ke - Aloha -Aina

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

            S. P.KANOA.

            Hope Lunahooponopono.

 

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoouna pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.

--

Nuhou Kuwaho.

--

            Ma ka mokuahi Gaelic i hoea mai la i anei mai Kapalakiko, i loaa hou mai ai ia makou kekahi mau lono makamaka hou a no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu ke hoopuka aku nei makou me ka awiwi nui penei:

 

NA MOKUAKAUA OREGONA ME KA IOWA.

            Nu Ioka, Oct. 10.  He lono telegarapa kai loaa mai nei i ka nupepa La mai Wasinetona e olelo ana:  Ua hoike pili aupuni ia mai ke Keena Kaua Moana i keia la Mai ka mokupuni Staten mai, kahi a na moku e ku nei, ua makaukau laua ma ka laua huakai moana o 18,000 mile a hiki i Manila.

 

HOEA O MOGANA I WASINETONA.

            Wasinetona, Oct. 6.  O ke Senate Mogana o na Komisina Hawaii, ua hoea mai la i Wasinetona nei i kei ala, a ua kipa aku la oia i ka Hale Keokeo no ka launa pu ana me ka Peresidena no kekahi hora.  No ka pane ana i na ninau, ua olelo ae ua Senatoa la, o na lala o ke Komisina e halawai ana lakou maanei ma ka la 20 o Novemaba no ka hoomakaukau a me ka waiho ana aku i ka lakou hoike imua o ka Peresidena a me ka Ahaolelo.  Ua hoole ae oia i ke kamailio ana i ka hoike a i ole o na mea a na Komisina i ikemaka ai, ua hoomau aku la oia ma ka olelo ana, o na hoike i hoopuka ia ae a na Komisina i hoomaikai aku ai, aole he pololei ma na mea ano nui a pau.

 

E HOEA IO MAI ANA ANEI HE KAUA

WELIWELI.

            Nu Ioka, Oct. 9.  O ka mea kakau o ka nupepa Honua ma Ladana, ua telegarapa mai nei oia, o ke kaua ma Farani e kukala ia ae ana ia ma Farani e kukala ia ae ana ia ma Farani maloko o kanaha kumamawalu hora.

            Ua olelo ae ka mea kakau nupepa o ke Journal, aia ke hoonee mua ia la na hana maloko o na pa kapili moku o Beritania me ka puahi nui no ke kiai ana aku i ka wa e hoea mai ai o keia manawa ino.

 

UA HOOUNA AKU LA O SEPANIA HE

MOKUKAUA I MANILA.

            Nu Ioka, Oct. 9.  O ka mea kakau o ka nupepa Herlad mai Wasinetona mai, e olelo ana:  Me he mea la i waiho aku ana o Amerika Huipuia he kue i ke aupuni o Sepania ma o ke aupuni aku o Farani, mamuli o ka hoouna ia ana aku la o kekahi mokukaua Sepania i piha me ka poka a me na lako kaua e ae no na mokupuni Pilipine.  Eia ke noonoo ia nei keia mea, a ua manaoia e lawe ia mai ana ia e noonoo ia o na Komisina Amerika ma Parisa.

            O keia mokukaua i hoouna ia aku la oia ka Buenos Ayres, kekahi o na mokukaua kokua o Sepania, a oia no hoi ka Adimarala Diuwe i hoike aku e hoea ae ana ma ke kowa o Singapore ma ka la 13 o Okatoba.  Ua apono ia aku nae ia e na luna aupuni, malalo o na kanawai pili lahui, ua like no a like ko laua mana me keia aupuni ma ka hoouna aku i na mea e hoomahuahua mai i kona ikaika malaila, no ka mea, o Manila wale no kai lilo aku ia Amerika.

 

MEKE POWA IA EE KAIKUNANE O MRS

MAKINILE.

            Canton, Oct. 7.  Ma hora 6:10 o keia ahiahi, ua kipu ia iho ia o George D. Saxton, he kaikunane o ka wahine a Peresidena Makinile, mamua o ka hale o Mrs. Eva b Althouse, ka wahine a George Althouse, ka wahine a George Althouse i make, ma ke alanui Lincoln, i manaoia i hele aku oia no ka ike iaia.  He elima ka nui o na poka i ki ia aku maluna on a, a he ekolu nae i kapoo aku iloko o kona kino.  He wahine nona ka inoa o Mrs. Anna C. George ka mea i hopu ia mamuli o ka hoohuoi ia ana nana i hana i keia hana puuwai eleele.

 

KUE NA SEPANIA I KA NOHO ANA MALALO

O AMERIKA.

            Madarida, Sept. 25.  Ua hoike ia ae maanei he 10,000 sepania e noho ana ma ka mokupuni o Porto Rico i hoole aku la i ka noho ana malalo o ka hae Amerika, a ua koi aku la e hoihoi ia lakou i Sepania malalo o na lilo o ke aupuni  O keia ninau ano nui o ke kue ana o na Sepania, ua waihoia aku la i ka Aha Kuka o ke aupuni.

 

HOPUIA O SENATE QUAY.

            Piledelapia, Oct. 3.  Ua hoopuka ia na palapala hopu no ke Senatoa Quay, o Amerika Huipuia, kana keiki Richard S. Quay ka Puuku o na Mokuaina i pau Benjamin J. Haywood a me C. H. McKee o Pittsburg, ka hoa loio o lakou a me John S. Hopkins, ka mea haawi dala o ka Banako Makaainana, no ka hoohana wale ana i na dala no ka lakou mau hana ponoi iho.  Ua lawe ae o Hopkins i kona ola ma ka mahina o Maraki mamua koke iho o ka poho ana o ka banako.

 

LUKU WALE IA NA KANAKA.

            Manila, Sept. 30.  Ua hoikeia mai ianei, ua paa aku la i ka hopu pio ia na wahi e kokoke ana i Iloilo, mahope iho o ia hakaka ana i luku wale ia aku ai na kane wahine a me na keiki.  Me kekahi lono i loaa mai e hoike ana he 200 poe i pepehi hoomainoino ia e na puali o ke alakai kipi.

 

HOOAUHEE HOU IA NA POE KIPI.

            Madarida, Oct. 3.  O Kenerala Rios, ke kiaaina o na mokupuni Visays, ua hoike hou mai la oia i ke aupuni no ke pio hou ana o na poe kipi.  O na koa Sepania kuikawa, ua olelo ae oia, ua hooauhee pu aku lakou i na poe kipi ma ke taona o Bas an, a he 31 poe kipi i make.

 

HAALELE NA MOKUKAUA IA MANILA.

            Manila, Sept. 27.  O na mokukaua Beritania, Farani a me Geremania, na haalele iho la lakou.

 

KAUOAHIA NA PUALIKOA TUREKE E

HAALELE IA CRETE.

            Konatinopela, Oct. 5.  O ka palapala i hoakoakoa ia o Beritania Nui, Farani, Italia a me Rusia e koi aku ana e unuhi ia aku na koa mai ko mokupuni Crete aku, ua waihoia aku ia i keia la i ke aupuni o Tureke.  E kupaa ana maluna o ka manao e haalele iho na pualikoa Tureke i ka mokupuni o Crete, maloko o hookamahina nei keia la aku, o ko lakou hoomaka ana aku i ka unuhi ana e hoomakaia maloko o 2 pule.

--

            Ua loaa mai nei ia, Niek breham kekahi o na aahu a Kamehameha I i komo ai, a i huna ia maloko o kekahi ana mai Kona mai.

            Ma ka auina la Sabati nei ua halawai iho la kekahi kanaka opio nona ka inoa o Charles Bridges ma kekahi ulia poino, mamuli o ka moku ana o kona lima i ke aniani o ka puka aniani o kona rumi e noho nei, no ka on a mai no ke kumu o kela poino i hoea mai ai.

 

E NEE AKU ANA NO KE KIE-

KIENA O PUUWAINA.

--

            E nee aku ana na koa mai e waiho nei maloko o ka haukip la koa, no luna o kekahi o na kiekiena o Puowaina, ma o ka manaoia ana he wahi kupono loa ia no na koa mai.  He eha hale lole i kukuluia, a ma kahi o iwakalua poe mai e lawe ia ana ilaila, e kukulu hou ia aku ana he mau halelele no na poe mai in a e ikeia ana ke kupono loa o keia wahi.

            Ua olelo ae o Mekia Davis o ke kumu i ulu mai ai o ka mai iwaena o na koa, e hoolulu nei mawaho o Waikiki mai na loi laiki a me na wahi hana holoholona mai no ia.  A ia ma kahi o 115 poe mai e waiho nei maloko o ka haukipila koa.

--

BANA A KA LAHUI.

--

            Ina opuu rose a ka lahui ke kono aloha ia aku nei oukou a pau loa ka poe hoi i kaapuni aku nei ia Amerika e akoakoa ae ma ka hale hana o E. Wiliama, ma ke alanui Papu i ka hora 7, o ke kakahiaka Lapule Okatoba 28, no ke komo pu ana aku i ka huakai hoolewa e kekahi o kou io ponoi i haalele mai ikeia ola ana.  I aahu keokeo me na ohe pu me ko oukou mau papale kapu oihana, no ko kakou kanikau hope loa ia A. K. Kaiwi i aloha nui ia.

            Ke oukou kauwa hoolohe,

                        S. K. KAMAKAIA.

--

HE ELIMA TAUSANI A OI KOA

ROU NO MANILA.

--

            Kapalakiko, Oct. 10.  Ua lawe ae ia o Kenerala Meriama i ke koho ana i na alakai nui o na moku lawe koa like ole e haalele iho ana lakou ia nei mawaena o ka la 13 a me ka la 16, a oia hoi ka panina o na huakai lawekoa no Manila.  Ua kipa aku oia e hui me Kenerala Mila no ka haawi ana aku i ka mana o ka hoihoi ana i na pualikoa mai ke kahua kaua mai.  Iloko o na regimana koa, ua emi iho ko lakou heluna koa mai ko lakau wa i hoea mua mai ai i kinohi.  O na kumu mamuli no ia o ka hookuuia ana o kekahi poe e hoomaha no ka mai, na poe i loaa i ka mai, i mahuka hoopauia, a i make, a o ka huina o na koa a pau e laweia aku ana ma keia huakai hope ma kahi no ia o 191 aliikoa a me 5,579 koa.