Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 44, 29 October 1898 — Page 3

Page PDF (900.02 KB)

This text was transcribed by:  Jake Uchihara
This work is dedicated to:  Mr. & Mrs. Daniel R. Dancil

KE ALOHA AINA

 

 

Nuhou Kuwaho.

 

            Ma ke ku ana mai la o ka mokuahi kina mai Kapalakikiko mai, i loaa mai ai ia makou kekahi mau lono makamaka hou loa penei:

LIULIU O FARANI NO KE KAUA MF. BERITANIA.

            Parisa, Oct. 19. Ua olelo ae ka nupepa Echo de Paris i keia la, aia ke hoomau ia la ka hooili ana i na lako kaua ma Toulan, me ka hoike pu mai aia na wahi hoahu pauda malaila ke hana ia la me ka puapuahulu nui. He eha mau mokukana hao a me ekolu mau mokukaua holomama e hooili la i na lako kaua. A he elua hoi mau mokukaua i kokoke loa e makaukau no ka holo ana aku. O na aliikoa kaua moana i hookuu ia aku lakou i ke kahea ia. He lono kai loaa aku i ka nupepa Petit Pariaienne mai Toulan aku i like loa me ka ka Echo de Paris, aia ke ho@ ee ia la na hana ma ka pa kapili moku me ka puahi nui i ke ao a me ka po.

            O ke kumu i ulu mai ai o keia manao kana o keia mau mana nui mamuli no ia o kekahi hoopaapaa kuleana aina ma Fashoda, Aferika, a me he mea la, ma ka waha wale no o na pukuniani e hiki ai ia laua ke hooponopono i keia ninau a laua e hoopaapaa nei.

HOOILI HE KAUA MAWAENA O NA AMERIKA A ME NA KIPI.

            Ladana, Oct. 20. O ka mea kakau o ka nupepa Times ma Madarida, ua olelo ae oia.

            Ua loaa mai nei ia Kapena Aunon, ke Kuhina Marina, he lono mai Manila mai, e hoike mai ana i kekahi kaua moana i malamala mawaena o na Amerika a me na poe kipi Pilipine, mamuli o ke kue ana o Adimarala Diuwe i ka huki ia ana o ka hae kipi maluna o na moku o ka poe kipi.

            ua olelo hou ae au lono la, au poino like no na aoao a elua, aka, ua pau na moku kipi i ka hopu ia. Aole i hoike ia mai o kahi i malama ia ai o keia kaua, aka, ua manao ia maloko no ia o ke kai kuono o Manila

PAU KA HAUNAELE.

            Parisa, Oct. 17. O na poe kamana hoohaunaele ua hoea mai la ka hopena o ko lakou hoohau naele ana, a ua pau aku na koa i ka unuhi ia mailoko aku o ko lakou wahi i hoonoho ia ai.

HAAWIPIO NA ILIEINI.

            Walker, Oct. 19@ He ehiku o na ilikini a ka @amuku o Amerika Huipuia i makemake ai i hoea ai imua o ka agena i keia auina la a haawipio aku la. A ua manao ia, ua hiki ke hopu la ke koena aku o na lawehala me ka nui ole o na poino.

AIA NO KA EMEPERA KE OLA LA.

            Peking, Oct. 19. ua kipa aku ke kauka o ke Kuhina Farani e ike i ka Emepera i keia la, a huli pono aku la i ke kulana o ka Mea Kiekie imua o ke alo o ka Emepera Wahiue, Keikialii Ching a me kekahi mau kanaka kiekie e ae. Aole he lono i hoike ia mai no ke kulana o kona ma'i, aka, aia nae oia iloko o ke kulana nawaliwali, a me ka malama pono wale no e hiki ai iaia ke loaa ke ola.

HE HAKAKA WELIWELI.

            Benetona, Oct. 19. O Patrich Rosch, nona na makahiki ha 45 a me John C. Lane, nona na makahiki he 30, e hooponopono ana maluna o ke kaupoku o kakahi hale o eha hale ke kiekie, ma ke alanui Hudson, ua ike aku la ia laua e aumeume ana maluna o ke kaupoku me ka hookokoke ana aku i ka lihilihi o ke kaupoku, a oia no ko laua  wa i ikeia aku ai i ke kakaa ana mai a haule ana iluna o ka lepo, ma kahi o kanakolu kapuai ka kiekie. Ua hoeha like ia no laua, a mahope o ke kaahope ana ae o kakahi mau hora, ua make aku la laua mai na palapu i loaa ia laua.

HOONAWALIWALI KE SUIETANA.

            canea, Crete, Oct. 16. I ueia la i hoike aku ai o Ismael Bey, ke Kiaaina Kaua Tureke i na Adimarala o na mokukaua o na aina e, ua haawi mai la ke Suletana i ke kauoha i na pualikoa Tureke no ka unuhi ana aku maileko aku o Crete, no ke hooko ana aku aku i ka makemake o ka palapala hui mai Beritania. Rusia, Italia a me Farani.

HOPUIA HE EIWA MAU ANAIEA.

            Alekanedero, Aigupita, Oct. 16. Ua hopuia aku la e na makai o Alekanekero he eiwa mau kanaka Italia Anakia ma ke ahiahi nei, a ua haule pio hoi ke lakou manao powa i ke ola o ka Emepera Uilama, e hele nei no ka Aina Hemolele, no ka hoau ana i ka Luakini o ka Hoola ma Ierusalema.

HE ULIA POINO MA KA MOANA.

            Ladana. Oct. 19. O ka mokuahi Mohegona i ikeia mamua o Cleopatra, a i haalele iho ia Ladana no Nu Ioka, ma ka la inehinei me kanalima ohua a me hookahi haneri kanalima luina, ua ili aku la ma Lizard, mawaena o Manacles a me Lowlands.

            Ua hoouna mai nei ke kiai o ke kahakai. aia ke piholo la na @hua elike me na lole.

            Ua loaa hou mai he ho@ke, e olelo ana. eia ke pae mai nei na kino make iuka nei o ka aina, a he hookahi wahine i loaa aku ua nakiiia iluna o kekahi papa me kona mau wawae i kaawaie aku mai kona kino aku.

            A elike me na lono i loaa mai nei mai Falmouth mai. mailoko ae o aiua haneri oia mai na ohua a na iuina maiuna o ka Mohegan, he ka@akolukumamakahi wale no i pakele mai.

            Ladana, Oct. 16. Ua hoopuka ae ka Hui Atlantic Transport i keia mau olelo e pili ana no na ohua a me na luina i poino o ka Mohegan. O na ohua he 11 i hoopakele ia. 10 kino make i loaa, a he '33 i nalowale loa. O na luina he 39 i hoopakeleia, 14 kino make i loaa a he 53 i nalowale. Mai ka wa mai i hoopukaia ai o keia mau olelo he 9 mau kino make i loaa hou aku

E HAALELE AKU ANA I KA NOHOALII.

            Nu Ioka, Oct. 15. Ua hoopuka ae ka mail a me k@ Espress he telegarapa e hoike ana, eia ke noonoo nui nei ka Moiwahine Victoria no ka haalele ana aku i kona nohoalii.

AIA KE HAKAKA LA NA POE KIPI.

            Manila, Oct. 14. He lono kai loaa mai nei, e olelo ana, o ke alii o ua apana aina elima ma ka akanaku o na mokupuni Pilipine, ua kue aku la oia la Aguinaldo, a aia ke malamala la ha kaua hahana mawaena o laua.

            Ua hoike pu ia ae aia o Kenera la Rios, ke alakai o na Sepania ma Iloilo, ke hoouna la i @a kiu mai ia wahi aku no ka noii ana i ko Aguinaldo manao, ma ka hoohulihuli pu aku i na hanaka e koi aku e hoihoi ia mai o Pilipine ai Sepania.

O KE ALOHA KA MEA  I OI AKU.

            O ka manaoio, ka manaolana a me ke aloha, o ke aloha nae ka mea i oi aku o keia mau mea ekolu. He mea ole ka manaoio, ke ole ka hana, a o ka manaolana hoi, ke ole kona hooko ia ana. Aka, o ke aloha ua oi aku ia mamua o na mea a pau, na ke aloha i hoano e i ka noonoo maikai o kekahi poe, a lilo lakou i mea e hoonawaliwali ai i ko lakou mau kino, aka, aole nae ia o ke aloha i makemake ia ma keia kukulu manao ana.

            Ua pili keia mahele o ke aloha no na poe i komo iloko o ka pilikia, elike me na kumu a me na haumana o ke kula kaikamahine o maunaolu i pau mai nei i ke ahi, ka poe hoi no lakou ke aloha e hiki ai ke kokua ia aku, aole ma ka hookonokono aku, aole hoi ma ka olelo ana aku, e kokua mai o@kon e mea dala a ke kumu, a pela hoi na haumana, aka, elike me ka hiki i ka noonoo maikai o kela a me keia e hana ei.

            Ua hoike aku makou i ko ma kou mau man@o aloha ma ke noi ana aku i ka lehulehu, e kokua aku i ka mea i hiki ana ke hoaahu aku i kela poe i hoilihune ia e na alelo lokoino o ke ahu ahi, ka mea nana i hookuewa mai ia lakou mai ko lakou home hoonui ike mai, a ma kekahi wahi kaawaie mai no kamanawa i maopopo ole ka loihi a lakou e noho ai pela.

            O KE ALOHA AINA ka nupepa mua loa nana i hoala ae i na manao paipai i na poe naau aloha no ka hoahu ana i mau lako aahu na mea ai, ke dala, a peha aku, no na makuahine Hawaii opio i hoonele ia i ko lakou mau pono kino a pela aku, a ke hauoli pei hoi ma ka lawe ana ae o kekahi poe huonoono o keia kulanakauhale, elike me E. O. Hail ma, B. F. Ehlera ma, a pela aku, i ka hoouna ana aku i na kokua lole, na lako ai a pela aku. He aloha ke kumu i hoea mai ai oia mau mohai me ka nana ole ia o na lilo. Mahalo nui.

NUHOU KULOKO.

            He ulu mahiehie no ke ola o Kalani Aimoku i keia mau la.

            He 180 ka nui o mai e waiho nei maloko o ka hau kipila mai.

            He kuai hoopau nui ke malamaia ana ma kahi o Painapa ma i keia Poakahi ae no hookahi pule wale no.

            O ka indiana a me ka Ohio na moku lawekoa e hoea mai ana i keia awa ma keia pule aku me ka pualikoa no Manila.

            Ua lilo hou aku ia no ka mokuahi Zealandia i moku lawekoa i Manila, a e hoea hou mai ana oia i keia awa me ka piha koa.

            Maluna o ka mokuahi Aorangi o ke ahiahi Poakolu nei i hala aku ai o Kanikela Haywood no Victoria, a malaila aku e holo ai oia no Wasinetona.

            Ma kahi o 2,000,000 omole bia i pau ka wai oloko i hooili ia aku maluna o ka mokupea Aloha no ka hoihoi hou ana aku i Amerika Huipuia.

            he nui na poe e mahalo ma nei i ke ola o ka laau Ilikini Kikapu, a aohe no he hewa o ka poe i loaa i na onawaliwali ke hoao ae ia mau laau. A ua kokoke loa keia hui kuai laau e haalele iho i keia kulanakauhale.

            I Augate i hoea mai ai na Komisina, a i na la hope o Sepatemaba i hoi aku ai lakou no Amerika Huipuia. Ua kahea Aha Elele ae na kane, a pehea hoi i kahea Aha Elele ole ia ai kekahi poe iho, oiai, ua loihi no hoi na la o ka noho ana o na Komisina maanei.

            Ma ke kakahiaka Poalima, i haalele iho ai ka mokuahi Columbia i ke awa o Kou nei, a hoomau aku ma kana huakai halihali ohua a me ukana mawaena o Kina a me Seattle. Ua hookuu ia mai oia malalo o $19,200 bona a ma ka mahina ae nei o Ianuari e hoolohe ia ai kona hihia imua o ka aha kiekie, a na ka Hui o Davies ma i uku aku i na aie a pau o ka mokuahi.

NA PALAPLALA

He Hanohano io anei no na Ekalesia

     Kalawina o Kakou nei ke

     Hoohui Aku me Amerika Huipuia - A

     he Kono Aloha anei ia na Karisto?

 

HOOMAVIA

 

Aka hoi, i kupono ole, ku ae no a maloeloe ke kane, ka wahine a me ke keiki a puka aku mailoko aku o ka he@u@ o na pona, he wahi hoi i noho ole ia e na hana powa i na la hala aku la, a hoea mai nae ka wa a ke Akua oiaio e hoao mai ai i ke ano io maoli o nei poe, ke ike nei kakou e like me ka la i ke awakea loa.

Nolaila, e like me ke ake hanohano o na ekalesia o ka mokupuni o Hawaii i hooholo mui nei.  Pela no auanei lakou e auamo ae ai i na auhau a pau o na elele e koho ia ai no ka hele ana aku i ka ahahua e malamaia ana ma Pelekane, a o ka nui na dala i makemakela no ia elele ala a mau elele paha, ma kahi no ia o elua tausani no laua elua, ea: Hananee kikala o ko Hilo kini.

Hoi luuluu i ke one o Hanakahi.

Ke ke ahua, hana ka haawe au e na hoahanau aloha aina a pau e kokua aku ai i mai dala holo kaa uwila no na elele au e ka mokupuni o Hawaii i pupuahulu mai nei, me ko oukou ike iho no he poe kauwa oukou na na hoahanau o kou ekalesia, a o ka lakou mea e kauoha mai ai ia oukou e hana oia ka oukou e hooholo e iho me ka ike ole, a lohe ole hoi o na hoahanau o kou ekaleaia i na kumuhana hoohui ekalesia kuai hewa a oukou i hooholo mai la, aka, e kala mai no ia'u i na no i like ka manao o ka hapanui o na hoahanau me ko lakou kahu ma keia mea.

Aka, no'u iho e hoakaka ana au maluna o ka hanohano o na ekalesia Hawaii ke hui aku me ko Amerika, a oiai ke nee nei ka manawa imua, ua makemake au e kamailio aku i na mea e pili ana i na hoakaka manao ana a na kahunapule o Oahu neu, no na mea e pili ana i keia hanohano pookela loa e onou ia mai nei i papale alii nou e na ekalesia o ka mokupuni o Oahu, a wahi a kekahi o ua poe anela ala, he hanohano keia i haawiia mai ia kakou.  A o ke Iesu lima keia e kono aloha mai nei ia kakou.

He hoopalahalaha a@a hoi i na kihapai lanatana o Hawaii nei i Amerika a he hookahi ka lanatana pu ana.  A he mau kumu lehulehu wale aku ka kela mea i ku ae a hoike i ko lakou manao maluna o keia kumuhana ano hou loa.  A oiai hoi ua hoike ia ae ka manao o ka papa Hawaii, ma keia mea, a @penei na mea i hooholoia.  “E a@o aku kakou i keia kono aloha”