Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 45, 5 November 1898 — Page 8

Page PDF (773.37 KB)

This text was transcribed by:  Nadine "alohatita" Samorano
This work is dedicated to:  Harry Kaiana Pali, Sr.

KE ALOHA AINA

 

POAONO, NOVEMABA 5, 1898

 

-----

KE MOOLELO WALOHIA

 

NO KE

Keikialii Alabati

 

Ke kaeaea o Pelekane

A ME KA

Ui Madelina.

 

Ke Kukui Uwila o Ainapo

 

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

 

            A oia no hoi ko laua wa i ukali koke aku ai me ke kuupau ana i ka holo o ko laua mau lio pakahi me ka puahi nui.

 

            Ua ike ia aku la lakou e naholo ana ma na puu a me na oawawa, me ke akenui e komo maalahi aku lakou iloko o ko lakou kakua hoomoana me ka lanakila.

 

            Aka, ua kuhihewa loa ia nae lakou i ka maneo ana pela, oiai ka ikaika nalena ole o ka holo o ka lio o ka opio e kuu ia mai ana i ka pahu loa.

 

            Ua like ka piina a me ka ihona me ha honua palahalaka la, a o ka 10 o ka makani me he will ana la na ka puahiohio, oia ka mea e lohe ia ana iloko ola mau minute.

 

            He manawa pokole no keia a ka opio i kakele mai la i kona lio, aia hoi, ua hui aku la @ @ kekahi puulu o na powa e hoi malie ana, a na ia mea i hoohuli like mai i ke poo o ko lakou mau lio no kahi a ka opio e hookokoke aku nei mahope o ko lakou mau kua.

 

            Oia like no hoi ka wa i unuhi like ae ai o na powa i ka lakou mau pahikaua, me ka manao e lele mai maluna ona, aka, na hiki ole nae ia lakou ke hana pela.

 

            Oiai, me ka eleu nui, ua kakiwi koke aku la oia i ka wini oi o ka maka o kana pahikaua, a puana ae la me keia:

 

            E luku a e hooneoneo i kela mau ululaau, i piha i na poe omokoko, ka poe hoi aohe he aloha iloko o ko lakou mau puuwai.

 

            Ke hoohiki nei au ma o Alahe ia, e hooneoneo no ka maka o ka'u pahikaua, i k apoe no lakou kela mau haawina ino loa a'u i enemi ai.

 

            E emi aku ihope, e na ilio maka nahelehele o ka haoakua, a ke ole oukou e hana pela, he make wale no ko oukou ma na ano a pau.

 

            O ka poe i ikemaka i ka hakaka ana o ka opio, ua pau aku la lakou i ke auhee, no ka holo ana no ko lakou mau ola iho, me ka nana ole mai i keia poe o lakou i lele mai la e hakaka me ka opio.

 

            Aka, ua kuhihewa loa ia nae lakou i ka manao ana pela, oiai, iloko wale no o ka manawa pokole, aia hoi, ua neoneo kahi a ka opio e ku ana.

 

            A he mau minute wale no kona hoomaha ana iho, aia hoi kaalo ana kona, hoaloha Rokekila, me ka po i o kona mau ukali ponoi, no ka huli ana mai i ko lakou hoaloha opio.

 

            A me na nanaina o ka hauoli i hui like ae ai lakou iloko o na hooho leo ana o ka hoaloha i ka hoaloha.

 

            A oia no ka wa o Rokekila i pane aku ai i ka opio me keia mau huaolelo ku i ka hauoli, me ka hoike aku i kona pau ele nui malina o ka opio.

 

            Aole au i ike i kekahi kanaka opio makau ole ma ke kau lio elike me oe, nana i hoopahaohao mai ia'u pohea la e pakele ai ke ola o kekahi mea kino, maluna o kekahi no ahiu weliweli loa oloko o ko'u mau pa holoholona, i mea paani na kou ike a loea ma ia hana.

 

            Ke hoomaopono nei au i keia la, maluna ae o na mea a pau, o oe hookahi ka oi maluna o na mea a pau a'u i lkemaka ai.

 

            I ka pau ana no o keia mau olelo, oia no ka wa i pane koke aku ai o ka opio imua o kona hoaloha.

 

            He oiaio, ua hoopokole ia ko kakou luhi, ma o ka lilo ana o ke ola o ke alii powa i luahi na ka poe i komo pu me na kino wailua o ka poe make.

 

            A nolaila, o ka kakou hana wale no i keia wa, oia ko kakou hoea kino maoli ana aku i ke Kakela o na powa, kahi hoi a ko lakou puai i pau nui aku ai i ka holo.

 

            O keia hoike a ka opio, oia ka na ukali o Rokekila i hoomolio pono ae ai i na kaulawaha o ko lakou mau lio, a me ka leo o ko lakou aliikoa i puana ae ai:

 

            Imua no ke Kakela o na ilio omokoko o ke kuahiwi, e hooneoneo i ko lakou punana, i wahi paani na na iliohae a me na manu o ka lewa.

 

            Ua hooko kokeia mai ia e na koa kau lio o Rokekila, i ka nakeke o na pahikaua ma ka aoao o ko lakou poe hooholo, oia ka mea e lohe ia ana ma kahi mamao.

 

            Na ko lakou haalele ana iho ia wahi, i hoohuli ae i ke poo o ka lio o ka opio, mai kona hoaloha aku me ka hikiwawae loa.

 

            Auwe! Nani ke kupanaha o kona nalo hikiwawe ana aku mai a'u aku, a ke hooia nei au me ke kuhihewa ole, o oe io no o Aleferda kuu haku opio, ke hauoli nui nei kuu uhane, i ke kaa ana na'u i hoopakele mua i kona ola.

 

            Me kela mau olelo kaukau, i haalele koke iho ai oia i kahi ana e ku nei, a kamoe aku la i kona alahele no ke Kakela o ke alii powa.

 

            A oiai hoi, he kamaaina oia no ia mau kualono, a ua hiki hoi iaia ke okipu aku i kona alahele mawaenakonu o kekahi wahi ala ololi i ike ole ia.

 

            A ma ia wahi i kuupau aku ai eia i ka holo, elika me ka eleu i loaa iaia, me ka ike ole o na mea a pau iaia.

 

            Oiai na poe mua loa i hala aku la no kahi o na powa, aole loa lakou i mahui mua, ua hikimua aku la ka opio no kahi o ka hana.

 

            Ua keakea ia mai ka ikaika holo o ka lio o ka opio, e na tausani po wa e hoopuni ana i ke Kakela, a oia no ka wa i lohe ia aku ai na leo hooho o ua poe powa ia i ka pane ana mai:

 

            He kipi e! He kipi e!

 

            A o keia no hoi ka wa o na kau lio eleu loa o na powa i kia pololei mai ai ma kahi a ka opio e holo aku nei.

 

            Me ko lakou manao kuhihewa loa, o kona komo hookahi ana aku iloko o ke aiuka o ko lakou poai, he wahi mea paani ia na lakou e hauoli ai.

 

            I keia wa a ka opio i ike aku ai i ko lakou holo pololei mai imua ona, oia hoi kona wa i hoohemahema loa iho ai i kana noho ana iluna o kona lio, i wahi no ua poe powa ia e manao ai he kanaka hawawa loa keia i ke kau lio.

 

            O keia hoi ka wa a lakou i hou mai ai i ka lakou mau laau ihe, a e hili ana hoi i ka lakou mau pahikaua me ka weliweli maluna o ke kino o ka opio.

 

            I kona ike ana iho, eia ka make ua hiki mai imua ona, oia no kona wa i kuene pono ae ai i kona kulana hoohana.

 

            A me ka eleu nui, i hoohuli ae ai oia i kona lio imua o na maka o na powa, a me ka wikani o kona mau lima konahao, i lalau ai oia i kekahi o na powa e kau ana maluna o kona lio nani, a huki mai la iaia me ka ikaika.

 

            O ka loaa pono ana aku o ke kino o kekahi powa iloko o kona mau lima, ua lilo ia i laau ihe nana e luku ai i kona mau enemi.

 

            O keia kekahi o na mea kaua weliweli loa a na powa i ike mua ole ai, oiai, ua lilo ka palupalu o ke kino o ke kanaka i mea weliweli loa e hookuikui ana ma kela a me keia aoao o na powa, a oia ko lakou wa i huli like mai ai maluna o na hana pepehi a ka opio e hana nei.

 

            Aka, oia mau hoao ana nae a lakou a pau, aole ia he mea e hiki ai ia lakou ke lanakila, oiai, ka make e anai mau aku ana ia lakou i na wa a pau.

 

            A o keia ka wa i lohe ia aku ai na leo kahea mai na powa mai, e holo no ko oukou mau ole, oiai, aole e hiki ia kakou ke ku aku imua ona me ka halawai ole me ka make mai kona mau lima mai.

 

            Na keia mau leo hooho i haalele awiwi iho i ke koena o ka hana no ke kua ana mai i ka opio, a wehe aku la ke akule noho i ka hohonu, me ka nana ole mai hoi i na kino make o ko lakou poe.

 

            Ua lilo ae la ia Ed. S. Boyd, ke kulana kakauolelo kiekie o ke Keena Aina, ma kahi hoi o C. P. Iaukea i waiho aku la.

 

-----

KUAI HOOPAU NUI!

MAKAHI O

B. F. Ehlers & Co.

(PAINAPA MA.)

 

E hoomaka ana i ka Poakahi, Oct. 31

No Hookahi Pule Wale No.

 

Ekuai hoemi ana makou i na Waiwai malalo iho me ka nana ole i na poho.

 

Na Makalena Laalaau mamua 15 keneta o ka i-a, ua hoemiia no 8 a 10 i-a i ke 1.00.

Na Makalena Laalaau mamua 8 i-a i ke 1.00; na hoemiia no ka 10 a me 12 i-a i ke 1.00.

Na Makalena Laalaau mamua 10 i-a, ua hoemiia he 14 a me 15 i-a i ke 1.00.

 

Na Satina Laalaau mamua 7 i-a i ke 1.00 i keia wa he 10 i-a i ke 1.00.

 

Na Kalakoa Paina waihooluu paa loa 36 iniha laula 7, ia i ke 1.00.

 

Na Kakini o na Wahine mamua 3 paa i ke 1.00, ua hoemiia he 5 paa i ke 1.00.

 

Na Kakini o na Kane mamua 3 paa i ke 1.00, i keia wa 5 paa i ke 1.00.

 

Na Libine Wai 1-1/2 iniha laula 15 keneta, 2 iniha laula 20 keneta 2-1/2 iniha laula 25 keneta, 3 iniha laula 30 keneta.

 

            E hoomanao no hookahi pule wale no keia kuai hoemi nui. Nolaila, e hele koke ae malaila me ka hakalia ole i loaa ai ia oukou na waiwai hou no ke kumukuai haahaa loa.

 

B F EHLERS & Co.

            ALANUI PAPU, HONOLULU.

 

-----

HE KUAI HOOPAU NUI LOA.

 

Lihilihi, Libine a me na Lole Aahu.

MA KAHIIO

L. B. KERR

No Hookahi Pule Wale No.

 

Na Lole Huluhulu Farani, mamua 50 keneta, i keia wa 25 keneta o ka i-a.

Na Oganadi Farani Ano Hou 5 keneta o ka i-a.

Na Kalakoa Nainsooks, 5 keneta o ka i-a.

Na Lole Keokeo o kela a me keia ano, he 5 keneta o ka i-a.

 

-----

O Keia mau Waiwai he Emi

 

Nolaila, e komo mai, a e kuai no oukuo iho.

 

L. B. KERR.

Alanui Moiwahine. Honolulu

 

-----

OLELO HOOLAHA.

 

            Ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau, ua hoopau ia @ a noho luna ana o Mr. Kamakee maluna o na aina o Pukoo 1 ame 2, ma Molokai, a ke kauoha ia nei ka poe nona na holoholona o kela a me keia ano e lawe a hookaawale aku i ko lakou mau holoholona mai luna aku o ia mau aina mamua o ka la hope o ka mahina o Novemaba o keia makahiki, a o na holoholona e loaa ana maluna o ka aina mahope o ia la e hanaia no elike me ke kuhikuhi o ke Kanawai. No na mea i koe e ninau ia S. K. Kupihea, ma Pukoo, Molokai.

 

W. L. Wilcox,

Honolulu, Okatoba 31, 1898.

ccct 31 - 1m dly wkly

 

-----

UA HAALELE KUMU OLE MAI

 

            E ike auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke hoole loa aku nei au i ka uku ana i na aie i hanaia ma ko'u inoa e ka'u wahine mare, Mrs. Kaniu Koki, no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u. A o ka mea e kue ana i keia le@, maluna no ona na poho a pau.

 

Owau no me ka oiaio.

 

MOSES KOKI.

Waimea, Hawaii, Oct. 24, 1898.

 

-----

HAWAIIAN WINE CO.

FRANK BROWN, Luna Nui.

 

-----

28 me 30 Alanui Kalepa, Honolulu HI