Ke Aloha Aina, Volume V, Number 19, 13 May 1899 — Page 5

Page PDF (888.07 KB)

This text was transcribed by:  Violet Wilder
This work is dedicated to:  Jack Wilder

KE ALOHA AINA

 

 

KE ALOHA AINA, POANO MEI 13, 1899

 

HE MAKANI INO WELIWELI.

 

ULUPA IA NA HALE A WELUWELU LIILII.

 

He Lehulehu na Ola i Make.

 

            Kirksville, Mo., Apr. 27. I ka hora 6:20 o keia po, i  hookuu mai ai ka lewa i kona inaina ma kekahi makani ino i pahola ae ma Kirksville, a o ka aoao hikina o ke taona, ua pulami pau ia aku ia mailuna aku o kona kahua.  A he alahele malaelae hoi a aneane ekolu hapaha mile e waiho la maloko o ke taona.

 

            Ua  koho wale ia ma kahi o 400 mau home, kahi a na ohana he lehulehu e noi ana i ka Makua Mana Loa e aloha ia mai  ko lakou paina ahiahi, he mau hora mamua iho, i hookauhilia ia aku mao a maanei.

 

            Ua manao ia ma kahi o hooka hi haneri poe i make, o ka nui i hoomaopopo ia ma ka hora 6 ua hoea aku ia i ka 21, a mu kahi hoi o tausani i hoeha ia. I ka wa e hoea mai ai o ka malamalama o ka la apopo e ikeia ai ka nui o na poino. O keia ka makani weliweli loa i ike ia maanei.

 

            Ua hapai ia ae na kumulaau e loaa aku ana i ka makani, ma kahi o 100 i a maluna ne o ke kulanakauhale, a hoopokaakaa ia ae la elike me ka mauu ka mama He nui na kanaka o ka aoao a elua i hoike ae, ua like na kino kanaka i hapai ia ae e ka makani me he mau manu la e lele ana iloko o ka lewa.

 

            He hookahi lio i puhi ia e ka makani mailoko aku o kekahi kaa ukana, me ka maopopo ole o ka hopena i loaa iaia.  He nui na poe i loaa aka iwaena o na laalaau aole i hoehaia, a he nui na poe i laweia aku iluna o ka lewa me na apanapana laau.

 

            Ma na aoao o ke alahele o ka makaui ino, ua ikeia aku na ha'e e ku mai ana me na puka nunui me he mea la i ki la i na poka pukuniahi.  He iwakalua minute mahope iho, ua ike hou ia aku la he ao panopano eleele i ka pahola ana mai maluna o ke kulanakauhale.  Ua holo koke aku kokahi poe no lalo o na loa a o kekahi poe hoi ua ku makaukau aku lakou no ka halawai pu ana aku me ka hopena weliweli o ka make. Ua ne@ mai oia ma ka halala nui maluna o ke kulanakauhale a haole aku la ma kekahi aoao.  Ua hoopouli ia ke kulanakauhale iloko o 15 minute me ka ukali pu mai hoi o na pakaua koikoi no hookahi hora me ka hapa.  Ma ka hora 8 oia po nalo aku ai keia ino nui.

 

            Omaha, Apr. 27. He lono kuikawa kai loaa mai nei i ka @@@ mai Onawa, Iowa mai o olelo ana  Ua hoea ae he makani ino nui i ukali pu ia o ka ua ma Soldier Valley i ka po nei, me ka waiho iho i ka make a me ka poino ma kona alahele. O kahi ikaika loa a ka makani i ulupa ai, ma ka home no ia o Furnes. Ua hoi aku ka ohana e moe, aka, ua hoopuiwa ia nae lakou e kekahi halulu nui.  Ua hapai ia ae ke kino holookoa o ka hale iluna me la wawahi liilii ia ana.  Ua loaa aku ke kino make o Leslie Furnes, ma kahi he kahaono kapuai ma ka hale aku.

 

NA MOKU KOA HOU NO MANILA

 

            Ma ka Po@lima nei i hoea mai ai ka moku lawekoa Ohio, a ma ke kakahiaka Po@ono mai hoi i hoea mai ai ke Senatoa.  E lawe ana laua a elua i ka regimana Umikamamakolu o na koa kumau no Manila, a no lakou ka nui o hookahi t@usani a oi.

 

            O keia regimana e lawe ia nei no na Paemoku Pilipine, ua hoa mua lakou i ka hohono o ka uwahi pau d@@ma Cuba, i ka wa i poha ae ai o ke kaua me Sepania, me ka nui hoi o kona mau kanaka i hoi aku no lalo o ka lepo.  He nui na manawa o keia regimana i komo ai iloko o na koauka kaua hahana ana, aka, ua loaa no nae ia lakou ka lakakila.

 

            I ko lakou wa i hoi mai ai i Amerika Huipuna, ua ohi hou ia he mau kanaka no ka hoopiha ana ma kahi o na poe i make a i hoeha kukonukona loa ia, a pela hoi i piha pono ai kona heluna regimana.

 

            He nui na haunaele i ike ia ma kekahi mau alanui o ke kulana kauhele nei, i hooulu ia ae e na koa Amerika ona o luna o na moku lawekoa Ohio a me Senatoa.

 

KA LA HANAU O KA MOIWAHINE VITORIA

 

            Ua malamaia aw e na kupa Beritania he halawai maloko o ka rumi o ka Hui Waverly, maka po Poakahi nei, no ka noonoo ana i ka lakou mea e hana aku ai no ka la hanau o ko lakou Moiwahine e hookokoke mai nei.  Ka la hoi e piha ai he 80 makahiki o kona ola ana ma keia ao luhi.  Ua hoea pu ae o Kanikela Beritania Horace malaila, a ma ia halawai ana, ua hooholo ia e haawi hou i aha hulahula nui e like me ia i malamaia i na makahiki i kaahope aku la, aka, o ka hale nae e weheia ai o keia lealea aole i maopopo loa.

 

KE KAI HUAKAI NUI.

 

            Ma keia Poa@no iho e hiki mai ana e malama ia ai ke kai huakai nui a nu poali Kula Sabati like ole. E hoakoakoa mua ana na haumana Kula  Sabati ma ka halepaikau, ma Haimoeipo.  A mailaila lakou e @aki mai ai no mamua iho o ka Hale Mele Hou, kahi a na kahunapule o ka hoomana Kalavina o na lahui like ole e makaikai ai i keia hana hoolana manao.  Eia ke hoao nei kekahi mau Kula Sabiti e hookelakela ae maluna o kekahi ma na mele a me na aahu, aka, na ia ia nae e hoike mai i ka mea nana e kaili ae ana i ka hanohano oia la. Ina aole he mau kuia, hoea ae ana o Sam K Kamakaia me kana Poali o ke Aloha i hoala mai nei mw Waikane, Koolauloa, ma ia la hookahakaha nui,  Eia na komolte ke hana mai me ka pauaho ole no ka holomua oia la ano nui i ike mua ole ia ma ke kulanakauhale o Honolulu nei.

 

            KE NOII PONO IA NEI.

 

            Mai ka po i hoeha ia ai o Rawlins a hiki i keia wa, ela ka oihani makai ke huli pauaho ole nei i ka mea a mau mea paha nana oia i hoeha me ka manao powa. Ua waino ia aku keia hana na Hope Ilamuku Chillingworth e lawelawe, a ua loke ia mai, ua loaa he mau meheu ano nui i ka oihana makai i ka mea nana i hana i keia hana puuwai eleele, aole hoi e loihi na la e hala ae a paa oia i ka hopu ia.

 

            Ua olelo ae o Rawlins, he manao io no kona na kekahi poe koa no keia mau hana, no ka mea, ua hoo maopopo oia ma kana huakai hope no Waikiki e kau ana he ehiku mau koa iluna o ke kaa, aka, i ka hiki ana aku o ke kaa hapaumi i ka palena pau mawaho o Waikiki, ua ike iho la oia he ekolu mau koa ua lele mua ma kekahi wahi ana i maopopo ole, aka, i kona wa nae i huli hoi mai ai no ke kulanakauhale nei, oia no ka wa i kau mai ai kekahi o lakou me ko Rawlins maopopo ole, a uhau iho la iaia me kekahi pauku laau me ka manao ana paha e waiho maule koke iho ana oia me ka puai wahi leo ole, a oia no ko lakou manawa e lawe koke aku si i na dala mailoko aku o kona pakeke.  Ke pii mau ae nei ka oluolu o ka mea ia hoehaia.

 

            E paa kekahi mau hale oihana ma ke awakea P@aono no ka hookuu ana i ko lakou mau limahana e makaikai i ke ka huakai a na puali Kula Sabati.

 

            Ua hooholo ae ka Mana Hooko o ke Aupuni ma keia hope aku, o ua alanui a pau e hanais aku o ka kua aina aku nei, e hoakea ia lakou a le e emi halalo iho o 56 kapuai.

 

            HE ULIA POINO.

 

            Mauka o ka hale hoikeike Bihopa e ku nei ma ke kula Kamehameha, ua halawai iho la kekahi Pukiki nona ka inoa o Joe Estavao Corbalho me kekahi ulia poino, oiai oia, e kapili ana i kekahi hale pakui o ka hale hoikeike, ma hora 4:30 o ka auina la Poalua nei.

 

            E hana ana oia ma kekahi paia i kui hou i mai, a ma kahi hoi ke iwakaina kapuai ke kiekie mai ka honua ae. I kona wa i kiei aku ai i na paha eia ka bakeke puna ke pii pololei mai nei ma kona wahi e hana ana, oia koke no ka wa i haule aku ai oia no la lo o ka lepo. Ua hookui aku kona poo me na pohaku kukulu hale he waiho mokaki ana malalo. Ua manao wale ia ua make koke no oia i ka wa ia pa ai kona poo iluna o ka pohaku. No ka mea ua loaa aku oia i na kokua ua make, me kekahi puka nui ma kona poo, a ua baki hoi kona a-i. Ua hoea koke aku o Hope Ilamuku Chillingworth malaila no ka malama ana i aha koronero.

 

            Ua haalele i no oia he wahine me elima mau keiki liilii. I ka auina la Poakolu nei i hoolewa ia aku ai kona kino make.

 

UA HOOKOHU IA MAI LA.

 

            Maluna o ka mokukau Badger i loaa mai ai ia Kapikela Haywood he launa kamailio ana me ke keena kana moana e hookohu ma ana hoi oia ka mana ma ka nana i ua mea i pili ana i ke awa a me ka @wapo o Amerika Huipuia. O ka manao o keia oia no ka eli ana i ke awa ma kahi e kokoke nei i Kakaako me ke @@ kulu pu ana he ekola mau uwano nunui.

 

            O Cowley a me Campbell na mea o kukuiu aku ana i ke kao eli awa a i hakalia wale no hoi i ka loaa ole mai o na lako o keia kao aka.  ua manaoia nae e hoea mai ana ma na la hope o keia mahina.  E hooku@ malie ia aku ana ke kao eli o ke au puni no ka eli ana ma ka aoao komohana o ke awa.

 

PACIFIC IMPORT COMPANY.

ALANUI PAPU, MODEL BLOCK.

 

HE LETA ANO NUI!

 

PACIFIC IMPORT CO.

S. Ehrlich, Luna Nui,

Honolulu, H. I.

 

ALOHA OE:

 

            Ke hoike aku nei makou ia oe ma ke kauoha a ka PAPA HOOKO no ke kuai hoemi loa aku i na MAMALU me ka nana ole i na poho. E pulumi pau aku.

 

G. Abrahamson,

Kekauolelo.

Kuai Kuikawa o na MAMALU

 

            Nolaila, e oluolu o nane koke mai i loaa la kumukuai @@ mua loa.

 

PACIFIC IMPORT CO.

 

 

KUAI HOEMI NUI NA MAMALU LIKE OLE

Silika, Satinia, Gloria, Alaparch, etc.

 

O kona misiona he kupanaha ke hoomaopopo iho

e nui ana ke poho, aka, pela wale no e hiki

ai ke hoopau ia na Waiwai he nui wale

 

            Aole makou e hopohopo, no ka mea, ua loi ia makou e @aus pela. Ma ke ia l@o lulai, 1899, i makemakeia si keia mau waiwai MAMALU e pau.  Ke kahea ia aku nei oukou.  E hoomaka ia ana ke kiai ho@m@ noi ma ka

 

            Poakolu, Mei 10, Hora 10, a.m.

 

            E hoopuka ia aku ana @o na kumukuai i ike mua oleia ma Hopoluluiu nei,m a ina oe e kipa mai ana a ike no oe i kekahi @ @@@ holomoku nui au i ike ole ai mamua.  He wahi na keia a he mea kupono ina mea a pau e loaa ona MAMULU he mau @@@@@ o lakou a makou e kuai nei a hel@ koke mai i loaa na Mamalu maikai.

 

MAMALU NANI mamua $1.00 o ku@@ la aku @@ ke @@ kenoa

      "               "         "       $2.00        "         "     @@

      "               "         "       $@.00       "         "    @@

 

MAMAMALU SILINA O WAHINE me na KANE mai ke @@@@ a pu aku

 

Ewao ka Luakini Katolika: