Ke Aloha Aina, Volume V, Number 26, 1 July 1899 — Page 1

Page PDF (665.43 KB)

This text was transcribed by:  Kä“hau Lucas
This work is dedicated to:  Kaʻiwakīloumoku

KE ALOHA AINA

BUKE V.  HONOLULU, POAONO, IULAI 1, 1899 HELU 2@

 

KA NUPEPA KE ALOHA AINA

 

            E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.

            Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule.  No ke kope hookah he 5 keneta.

            E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.

            E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike.  Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookua mua ia ka uku pepa

            E hoouna pololei mai i na Nuhou, na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.

            Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hoike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.

 

Ka Nupepa Puka Pule

Ke – Aloha – Aina

Hookahi makahiki……….$2.00

Eono mahina…………….. $1.00

Ekolu mahina…………......  .50

Hookahi mahina…………..  .20

 

EMMA A. NAWAHI.

Puuku o

Ke – Aloha – Aina

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono a Hope Puuku

S.P. KANOA

Hope Lunahooponopono

O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai o ka Puuku ma Honolulu.

 

Nuhou Kuwaho.

            Maluna mai la o ka mokuahi Dor@e i loaa mai ai ia makou he mau nuhou makamaka, e ko-u a@ ka puu o ko makou mau makamaka heluhelu, a oia iho keia penei: HAALELE O DR@US I KONA MOKUPUNI HOOPAAHAO.

            Parisa, Iune 9.  O ka mokukaua S@ax, ua hiki ole ia ke hookokoke aku i ka mokupuni Devil no ka lawe ana mai ia Drey@s o ka moku lawe kauoha Goeland, ua haalele aku oia ia Cayenne ma ka a@ina @ o nehinei no keia kumuhana.  No keia moku hope i lawe mai ia Dreyfus a hookau aku iaia maluna o ka mokukaua.  O ka manawa e haalele ai o ka Sfax, aole ia i hoike ia mai, aka, ua manao ia nae e holo aku ana oia no Farani i keia la.

            O keia ke aliikoa i manao waleia @ana i hoolilo aku i kekahi mau palapala kaua i kekahi aupuni okoa a ua lilo hoi keia kekahi o na hihia ano nui i lawelawe ia maloko o na aha kiekie o Farani, a i hookau ia aku hoi ka hoopai hoopaahao a pau ke ola maluna o kekahi wahi nona ka inoa o Devil Island.  Aka, mahope mai nei nae, ua ike ia iho la aole oia i hewa, a pela oia i kii aku la no ka hookolokolo hou ana.

 

MOKUKAUA EGRERIA.

                        Vanekoua, B.C. Iune 10.  Eia ka moku kaua H.M.S. Egreria ke hoomakaukau nei no ka holo ana aka ma kana huakai hooponopono hope i ka uwea moana e noonoo ia nei mai Vanekoua aku a hiki i Sidane.  E haalele iho ana ka Egreria i keia Poaono ae no Honolulu no ka lawelawe ana i ka hana ana moana no ka hoohui i na panalaau lehulehu o ka emepaea malalo o ka uwea telegarapa.

 

HOEA O ADIMARALA DIUWE I SINGAPORE

            Singapore, Iune 11.  O ka mokukaua Olympia me Adimirala Diuwe maluna ona, ua hoea mai la ianei i keia la mai Hongkong mai. E noho iho ana ka Olympia maanei a hiki i ka la 16 o Iune.

 

MAKAUKAU O ENELANI NO KE KAUA.

            Ladana, Iune 12.  O Alihikaua Kiekie Haku Wolesley, ua hoohala oia i ka hapanui o na la a me na ahiahi maloko o ke Keena Kaua, e liuliu ana no kekahi kaua ma Aferika Hema.  O na mokukaua o ka @apa ekahi ua hoomakaukau ia a o na puali o ka First Army Corps, ua hoolako pono ia.  O na aliikoa i hookuu ia aku no ka hoomaha ana, ua kauoha ia lakou e noho me ka makaukau no ka huli hoi ana aku no loko o ko lakou mau regimana.  O kela mau lono, ua hooiaio ia mai ai.

 

AOLE I PAU KA LAWEKOA ANA A KA @EALANDIA.

            Kapalakiko.  O kenerala J.B. B@b@ck Aukukana-Kenerala o ke keena ma Kai@, ua loaa mai nei iaia he hoike mai ke Keena Kaua mai i keia kakahiaka, e kokua ana i na lono nupepa, he elua bataliona o ka regimana Iwakaluakumamaha a me ka regimana Iwakaluakumamalima, e hoouna koke ia aku aku ana i Manila me ka hakalia ole me kekahi mau regimana e ae malalo o ke kauoha no ka holo ana aku e hoopuipui i ke kulana kaua o Otis.

            O ke keena hoolako a me na moku lawe koa, eia lakou ke hoomakaukau ia nei no ka lawe ana aku i keia mau puali koa.  Ua lilo hou aku la ka mokuahi Zealandia, moku lawekoa, a o ka Valencia e pili nei ma ka uwapo Haward, ua telegarapa hou ia aku oia.  O keia mau moku elua e hoolilo ia aku ana laua i moku e lawe ai i na bataliona o ka regimana Iwakaluakumamaha a me ka regimana Iwakaluakumamalima.

 

HOIHOI O IAPANA I NA WAIWAI PIO.

            Seattle, Wash., Iune 15.  He lono hiki ke hooiaio ia kai hoea mai la mai Iapana, e olelo ana, o na mokukaua i hopu pio ia o Kina ma kela kaua mawaena o na aupuni elua e hoihoi hou ia aku ana ia i ke aupuni o Kona.  O keia kumuhana kekahi i noonoo ia e Iapana, no ka malama ana aku i kona kokoolua mai na mana e ae.  He nui na mokukaua hou o Iapana i kapili ia.  Ua kokoke loa e paa na moku i kauoha ia i na pa kapili moku ma Enelani, Farani a me Amerika, a ua hoea aku lakou i Iapana, a i ole ma ko lakou alahele e hoea aku ai ilaila.  Ua manao o Iapana ua hiki iaia ke ku nona iho, me ke kokua ole mai o na mokukaua Kina ana i hopu pio ai.  Ua ike kona mau luna aupuni i ka hemahema o Kina i na mokukaua ole.  Ua olelo ia, o ka hana pono wale no oia ka hookomo ana he mau miliona dala no ke kapili ana he mau mokukaua hou malalo o na kuhikuhi ana a Iapana.

            Ua hoike ae ka nupepa @ Chronicle, ua loaa iaia na hoolala mai ke keena aupuni, a ua olelo pu ae hoi, ua hooiaio ae na kanaka nui o ka oihana kaua moana.  Ina e hooke ia ana keia mau hoolala ana alaila, o keia makamua loa maloko o ka moolelo o ka hoihoi ia ana o na waiwai pio o ka oihana kaua moana.  Ua hopu pio ia e Iapana he lehulehu wale o na mokukaua holomama a me hookahi a i ole elua mokuakaua hakaka.  He maikai ko lakou a ua kokua nui ku hoi lakou i ko Iapana ikaika kaua moana.

 

HAKAKA NA SERVIA ME NA TUREKE.

            Belgrade, Iune 15.  He heluna o ka puali Albanian i kokuaia e 2000 ko Tureke, kai hoikeia mai, ua lele kaua aku maluna o na kauhale Servia ma ka apana o Javlonitza.  Ua pakui hou ia mai he heluna nui o na kanaka i make a hoeha ia o na aoao a elua.

            Ua olelo ia ae, ua nui hewahewa na koa Tureke, a ua pio na koa kiai me ke panikuia ekolu mau kauhale.  He pualikoa ku mau Servia kai hoouna ia aku la no kahi o ka hakaka me ke kauoha pu ia aku e hoopio i na poe pakaha.

 

ALAKAI O AGUINALDO I KONA MAU KANAKA.

            Manila, Iune 16.  Mahope iho o ke oki ia ana o ke alahao a me ka uwea telegarapa ma Apalit, ehiku mile ma ka hema aku o San Fernando, me ka manao ana, e hoopau ia aku ka launa ana me Manila, ua lele kaua ia mai la na laina kaua o MacArthur ma San Fernando, ma ka hora 4:30 o keia kakahiaka.  Ua halawai lakou me na Amerika me ka hoauhee pu ia aku.  He 75 ka nui o na kipi i make, he 30 i hopu pio ia, a he lehulehu wale na poe i hoeha ia.  O ko makou poino he 14 i hoeha ia, aka, aole nae i kukonukonu loa na palapu i loohia ia lakou. Ua hoike ia mai na Aguinaldo no hoi i alakai mai i na kipi, no kekahi mau la kona hoomakaukau ana me ka lawe ana mai i na kanaka mai Dagupana me Candaba ma luna o na kaaahi.

 

NA MOKU LAWEKOA NO MANILA.

            Kapalakiko, Iune 16.  E haalele iho ana na moku lawekoa, Zealandia a me Valencia ma ka la 22 o Iune, ka Penesilevenia ma ka la 23, a me ka Sheridan a me Wyefield ma ka la 24 o Iune.  E lawe ana lakou he @000 koa a me 10,000 lako kaua @ koa o Kenerala Otis.  He ukana wale no ka Wyefield e lawe ana.

 

LOAA HE MOKUKAUA.

            Dunkirk, Iune 16.  I ka wa eli ia ana maanei no ka hoakea ana aku i ka uwapo, ua loaa iho la he mokukaua laau me na pukuniahi kahiko, ua huna ia iloko o ke one.  Ua manao wale ia o keia kekahi o na moku o ka ulu mokukaua nui o Sepania i kapili @ no ke kaua ana aku me Enelani i ka 1@89.

 

HOOMAHUAHUA O ENELANI I KONA IKAIKA MA AFERIKA HEMA.

            Ladana, Iune 17.  Ua hoike ae ka Daily Mail he ekolu @ ri o na pukaa, me 15 alii a me 500 kanaka, e haalele iho ana ia Aldorshot ma ka la 15 o Augate no Ladysmith, Natal, Aferika Hema.

 

MOKUKAUA ARGENTINE NO HAWAII NEI

            Kapalakiko, Iune 16.  O ka moku aʻo kaua Argentine Presidente Sarmiento e haalele iho ana oia ia nei ma ka Poakahi no Honolulu.  Mai Hawaii aku e holo ana oia no Iapana a me na Paemoku Pilipine.

 

NA KOA HOU NO MANILA.

            Kapalakiko, Iune 16.  E hoouna hou aku ana o Amerika Huipuia maloko o hookahi pule a i ole umi la, he puali nui o na koa no Manila e lawe ana ka Sheridan he 1300 koa, ka hapanui o lakou he poe ohi hou, Zaalandia e lawe ana oia he 900 koa.  Valencia e lawe ana oia me 600 koa, Penesilevania e lawe ana 1200 koa.  Ina e @ki ana i ke aupuni ke loaa hou ka mokuahi Puebla, alaila, e hoouna hou ia aku ana oia me 1000 kanaka maluna o ka pau ana o keia mahina, e hoea @ ana he 5000 koa ma ko lakou @ahele no Manila, no ka hoopuipui ana aku ia Kenerala Otis.

            Ma ke ahiahi Poakahi nei i hoea mai ai ka mokuahi Coptic mai Kina a me Iapana, a ua hala loa aku la no Kapalakiko i ke awakea Poalua.

            He @ ahi mai kekahi kaaahi kai pulumi ae i kekahi mau eka ko ma ka mahiko o Koloa Kauai, ma ka auina la Poalima aku nei.  He kanahiku ka nui o ua eka ko hopoino ia.