Ke Aloha Aina, Volume V, Number 30, 29 July 1899 — Page 7

Page PDF (835.36 KB)

This text was transcribed by:  Nina Agbayani
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA, POAONO, IULAI 29, 1899.

 

HE KAAO KAILI PUUWAI-:NO KA:- UI MINEWA. -:A ME NA:- Kaikunane Eiwa. I Hooliloia i mau Manu Nene Ahiu a i ole na Keiki i Hoehaehaia. Kakauia no KE ALOHA AINA

            A i keia wa pii no hoi i lohe ia aku ai ka leo o na kauwa e haawi ana i na leo huro o ka hauoli i kela a me keia manawa a na alelo ana ole o ke ahhi e pii ae ai no luna o ka lewa.

            A he mea oiaio, iloko o ka manawa pokole loa, ua hoomalamalama ia ae la ua kahua ia e na lapalapa ahi, a ua hoohikiwawe ia aku hoi ko lakou hamu ana i ua puu wahie la mamuli o kekahi oaheahe maka ni e pa kolonahe mai ana mamua pono o ka waha o ke ana, nana hoi e hoopiha koke ana ia loko o ke ana me na kolamu uwahi o ka lokoino.

            I keia wa a ke ahi e a nei me ka weliweli, aia no o Boliona ke kiai pa la maloko aku nei o ke ana, no ke komo hou mai o na kanaka o ka ele makule, a ua makaukau hoi oia no ka hoihoi ana aku ia lakou no lalo o ka honua, aka, aole nae i hookoia keia makemake ona.

            Mamuli o keia halawai hou ole ana o Boliona me na kauwa puuwai lokoino, nolaila, ua haalelel koke iho la oia i kona kiai ana malaila, a me na kapuai kaumaha, holo pololei aku la oia iloko o ka pouli uwahi no kahi a kana aloha e waiho ana, a me na lima palanehe hoi, lalau iho la oia i kana ipo e waiho kahela ae ana imua o kona alo.

            Ma ia manawa pu hoi i ikeia aku ai kona mau waimaka i piha me ka ehaeha, e hiolo ana ma kona mau lihilihi, me ka puana malie ana ae ma ke walohia, penei:

            E kuu Minewa aloha, o ka moe no ka kau, eia ka poino la ua hoea i ka ipuka o ka hale, nou e ke aloha a'u i poni ai i kuu puuwai, ke kumu i hoea mai ai o keia poino, aka, ua hauoli nae au i ka poino ana ma kou aoao, mahope hoi o ko'u hoao pauaho ole ana no kahi e pakele ai kou ole, oiai ua oi pa tausani aku kou makamae ia'u mamua o ke daimana a me ke gula.

            Me keia mau mapuna olelo i kulou iho ai oia a haawi aku la i kekani muki hope loa ana ma na papalina o kana aloha, a hapai ae la mamua o kona alo me ka haalele koke ana iho i ua wahi la, oiai, na hoopiha ia mai la ia me na pakui uwahi kenakena.

            I keia wa a ke koa opio e hiipoi nei i kana aloha mamua o kona alo, ala kona puuwai ke pana kapalili la me ka hauoli no ka poino pu ana me ke aloha ana i kuni paa ai iloko o kona puuwai.

            Ma keia wahi, ua hiki ole ia Boliona ke hoomaopopo i kna wahi e naku hele nei, oiai, ke halii paa iho la ka pouli uwahi ia loko o ke ana aka, aole nae oia i hookuemi hope mai i kona mau kapuai ma keia alahele pohihihi.

            A i ka hoomaopopo ana o ke koa opio Boliona, aohe o laua wahi e pakele ae ai mai ka lilo ana i moe puu na na kolamu uwahi kenakena e komo mai ana me ka hoomaha ole iloko o ke ana, a ke komo nui la hoi ka uwahi iloko o kona mau puka ihu nana e hoopalupalu ana i kona kino nui ikaika o na minute mamua iho.

            I keia mau sekona a Boliona e ike nei i kona poino, oia koke no kona wa i haupu ae ai no ka elemakule Sinora, malia o loaa iaia he mau kokua ana, a nolaila, me ka hoohakalia ole, owaka ae la kona waha a kahea aku la me ka leo nui moakaka nana i hoopaia kuli ae hoi ia loko o ke ana, a wawalo hele aku ia maloko o kona mau paia anoano i ka i ana aku, penei:

            E Sinora, Sinora, auhea oe, ua halawai anei oe me na ulia pomaikai ma kou alahele pohihihi, e pane koke mai ano, i ukali aku ai au mahope ou, no ka mea ke ike nei e lanakila ana ko kaua mau enemi maluna o kakou.

            No kekahi mau minute pokole wale no kona hoomaha ana iho, aia hoi ua hoopuiwa ia @ la oia i ka lohe ana aku i ka leo koliuliu o ka ele nakule i pae ana mai.

            E kuu hoaloha, maikai, e hoomanawanui i mau sekona pokole hou aku, no ka mea, ke hoomaopopo nei ua kokoke loa au i ka pahu hopu o ka'u huakai, aka, he hookahi wale no mea nana e hookaulua nei ia'u, oia ka uhipa ia o ko'u alahele e ka pouli uwahi. E hoolana i ka manao a pane hou aku au.

            Na kei mau huaolelo a Sinora i pane mai ai i hoolana hou mai i ko ke kanaka opio noonoo, aka, ma keia kukau kamaiho ana nae i ma lamaia mawaena o laua, ua hoea loa aku ka wawalo o ko laua mau leo no kahi a na kaewa e noho ana me ka manao kuhihewa ana, ua make loa ka ko lakou enemi, a ia wa pu hoi i hoomaopopo iho ai, aole he hookahi wale no kino kanaka o ke ana, aku, he nui aku, oia koke no ka wa i puia hou ae ai ka lewa me ko lakou mau leo piha inaina i ka hooho ana ae.

            E hoolono aku i keia mau leo e hauwalaau mai la, a kakou hoi @ manao kuhihewa ai, he hookahi wale no enemi, eia ka he nui aku, a he lehulehu, a o Sinor kekahi leo a wallau mai la. E make ke kipi e pono ai.

            Ma keia wahi i puana mai ai kekahi o na kauwa i ka i ana mai me ka puuwai hauoli.

            Aohe he ahailono i koe no ko kakou mau pio, no ka mea, ua lohe maopop aku nei au, i kekahi o laua e hoike ana, ua kokoe loa laua e poino. Nolaila, e ohi hou aku i mau lala laau maloo, a he @oio kou mamua o ka puu wahie hope e hoomau ia no oia.

            E ohi hou aku i na lala laau, a lawe mai ia lakou no ke ana nei oiai, ke hoomaopopo nei au aole loa e pakele ana ko kakou mau enemi, wahi a ko lakou haku i panai mai ai:

            A he mea oiaio, e like me ka makemake o ka elemakule pela kona mau kanaka i hooko aku ai, a iloko a o ka manawa pokole ua huli hoi mai la lakou me ke kaumaha i na lala laau.

            A iloko o ka manawa pokole loa, ua puko'a hou ae la ke ahi iluna o ka lewa, e hoahuwale ana hoi i na pae kuahiwi o ua aina la, a ua like ia mau minute me he luaipele nui la ka hele a po i ka uwahi, a oia mau kolamu uwahi hoi, ua amio aku la ia no loko o ke ana.

            Ho mea oiaio, iloko o keia mau minute a ka uwahi e komo nei iloko o ke ana me ka lawe pu ana mai i ka pakui hohono kenakena. Ua hiki hou ole aku ia Boliona ke hoomanawanui malaila, a nolaila me ka leo nawaliwali, poha aku la ia no ka wa hope loa, i ka i ana aku i ka elemakule elike me ka hiki i kona leo ke kahea aku, penei:

            E Sinora, kuu hoaloha maikai, he elima wale no minute i koe a haalele iho au ia oe, ina pela oe e hoapaapa mai ai, oiai, ke haalele aku nei ko'u hanu ola i ka houpo, a ke pii mai la no ke aili hope ana ae a lele aku.

            Nolaila e kuu hoaloha maikai, e pane mai no ka wa hope loa, ua halawai aku la anei kau huakai me na ulia o ka pomaikai?

            A i ka hookuu ana iho o ka leo o ua Boliona la, oia koke no ka wa i pae hou mai ai o ka leo koliuliu o ka elemakule i ka pane ana mai:

            E ke koa opio, e hoohauoli i kou puuwai, no ka mea, ua hoea mai la au i ka pahu o ka'u huakai, a ke ike io nei au, aia he alahele huna maloko o keia ana. E hoomana wanui i mau minute a hoea aku no au no ka hoopakele ana ia olua.

            Aka, ua lilo nae keia mau olelo hoolana a ka elemakule ia Boliona i mea ole i keia wa, a ia manawa pu no i pahemo aku ai kana paa ana i ke kino o kana aloha, a hehee mahe aku la oia no lalo o ka honua. ua hoomaopopo no o Boliona i ka haule ana aku o kana Minewa no lalo o ka honua, aka, ua hiki hou ole nae i kona mau lina wikani ke paa hou aku ike kino o ka wahine opio ana i enoi ai.

            A i kona ike ana, ua kokoe loa mai kona hopena, oia no kona wa i kunewa aku ai a haule aku la no lalo o ka lepo, a me kani ikaika ua ku i koe e kamau ana iloko ona,

 

EGAN DRY GOODS COMPANY. ALANUIPAPU. HE KUAI KUIKAWA NUI NO KEIA PULE

Na Kalakoa maikai loa 22 i-a i ke $1.00

Na Kalakoa Bolu Indigo 11 i-a i ke $1.00

Na Percale Farani 11 i-a i ke $1.00

Na Aaha o na Lede 75 keneta.

Na Kakini Keokeo 2 paa i ke 25 keneta.

Na Lole Aahu o na Kane.

Na Kakini Eleele paa o na Kane 10 0 ka paa.

Na Kakini i hana noeau ia 2 paa i ke 25 keneta.

Na Paleili Balbbrigan 75 keneta.

            Eia makou ke kuai hoemi loa nei i na waiwai o ko mkou halekuai me ka nana ole i na poho, nolaila, e kipa mai mai hopohopo, a e ike ia no penei kekahi mau kumukuai: EGAN DRY GOODS CO. HONOLULU. ALANUI PAPU.

 

hapapa pono aku la oia no ke poo o kana ipo e waiho ana, a me ka puuwai i hoopiha ia me ka ehaeha, kulou iho la kona poo ilalo a muki aku la i na papalina o kana aloha a maluna nono o kahi a ka puuwai o kana Minewa aloha i hina aku ai kona poo me ka poina pu ana ae o kona noonoo.

            A waiho maule aku la oia, aka, ua hauoli nae koua puuwai no ka make pu ana me kana mea i aloha ai.

            Maa nei e haalele iho kaua o ka mea heluhelu i ke kamailio ana no ke koa opio a me kana ipo e hooko koke aku la i ko laua hopena, a e aui aku hoi ko kakou nana ana i ka elemakule Sinora e imi la i ke alahele pohihihi.

            I ka ike pono ana o Sinora he alahele io no maloko o ke ana no lakou e pakele ai, oia no kona wa i lalau iho ai iloko o kona poli a unuhi ae la he pokaa kaula keleawe me ka hoopaa ana aku i kekahi piko ma ka waha o ke alahele huna, a o ka popo kaula hoi, oia kana i paa mai iloko o kona poholima.

            A me ka puuwai hauoli, huli aku la oia no kahi a ka leo hope o Boliona i pae mai ai, a me ka hookau lua ole iho, kahea aku la oia:

            E Boliona, e hoike mai auhea oe, i hi@ ai ia'u ke hookolo aku malalo o kou leo a hiki i ko kaua halawai hou ana. E pane koke mai, a e wiki, mai hoohakalia hou aku.

 

            Ua pii mahuahua aku na poe noi no ka holo ana aku i Molokai a hiki ma hahi o 200, he 51 i loaa na palapala, a o ke k@ena iho eia ke noonoo ia nei. He elima poe kakau nupepa e holo pu ana. I ka @ @ o ke ahiahi Poalima, e @ iho lakou me na lala o ka Papa Ola.

            Ua hoikeia mai ia makou ka lohu o na loaa o keia Aha Mele Mana walea i haawi ia maloko o Kau@a kapili ma keia po Poaono aku nei, Iulai 22, ma o na pua, inu kope, ai hau kalima, ua hiki aku ka @ ke $@0.50, a o na hoolilo he $10, a o ke koana he $@0.50, e haawi i na hemahema o ka halepule o Kapalama, Nui no kela.

 

Nuhou Kuloko.

            Aia ma kahi o 150 ka nui o na inoa i waho aku i ka Papa Ola i ka lakou mau noi no ka holo ana i ke kahua ma'i lepera o Molokai.

            Ma ke kakahiaka Poalua nei, i haalele iho ai ka mokuahi haukipila Relief ia Honolulu nei me kana mau koa ma'i a hoeha ia no Kapalakiko.

            O ka Poalua o keia pule aku, ka la hanau o ka Emepera o Kina. Eia ke Kohina Noho oia aupuni ke liuliu mai ne no ka haawi ana i aha ike nui ma ia la.

            Ua powa ia ma ka po Poano nei, ma ke kihi o na alanui Puowaina a me Beritania o Tom Cummins, e kekahi poe koa Paele, a ua lilo aku he $17.50.

            Ua hoohui ia ae ma ka bertia laahia o ka mare o Mr. Geo. T. Robinson a me Miss Annie Kalakiele, he mau opio lana no keia kulanakauhale, ma ka po Poaoano nei mauka o ke alanui Kula.

            Ua loaa mai nei he lono n oka pau ana o ka hale hoahu ukana o R. R. Hind, e ku ana ma Honoipu ma ka la 17. iho nei o Iulai, o ka nui o na poho mai ka hale a na ukana e waiho ana maloko ona ma kahi no ia o $40,000.

            He 1,200 ka nui o na limahana i hoea mai la maloko o keia mau la pokole, mai na mokuahi like ole malalo iho nei; Pekna 600 Iapana 23 Pake a me 3 Korea; Gaelic 216 Iapana a me 27 Pake; a me ka thyra, 364 Iapana.

            He wahi panahi uuku ko ka Poakoi nei, ma ke alanui Pauahi kokoke i ke alanui Nuuanu, ua pio e no nae ke ahi mamua o ka hoea ana aku o na kaa kinalahi, no ka hale o kekahi Iapana keia panahi, pela na lono i hoike ia mai.

            Ua halawai ka mokuahi Pekiua me kekahi iho nui ma ka moana ma na la 9, 10 a me 11 o lulai mawaho o Iokohama, a no 24 hora kona paialea ia ana me ka @ki ole iaia ke holo. O kekahi keia o na ino nui ana i ike ole ai no kekahi mau makahiki loihi.

            Ua loaa mai nei he lono maluna o ka moku haukipila Relief, na hoeha ia o George Lewis he keiki Hawaii i holo aku nei me na pualikoa Amerika no Pilipine ma kekahi hoouka kaua i ulele ia me na Pilipine, aka, ke pii mau ae la kona oluolu mai maloko o ka kaupila ma Mauila.