Ke Aloha Aina, Volume V, Number 46, 18 November 1899 — Page 5

Page PDF (860.89 KB)

This text was transcribed by:  Nadine "alohatita" Samorano
This work is dedicated to:  Donna Iwalani Young

KE ALOHA AINA

 

POAONO, NOVEMABA 18, 1809

 

-----

KUPILIKII NA KOA BERITANIA

 

KE NAWALIWALI MAI LA KULANA IKAIKA.

 

Lawe na Boa i na Kulanakauhale - Aia o Ladysmith iloko o ka Poka.

 

            Berlin, Nov.2. He lono kai pahoia ae ia maanei i keia po mai Ladysmith mai, ua luku ia he hapanni o na pualikoa o Kenerala White, a o ke koena ua hopu pio ia e na Boa. Ua hoike pu ia mai ua lawe pio ia ke taona o Kimberly, a ua hopu pio ia o Cecil Rhodes.

 

KE KALI LA ME KA PIHOIHOI NUI.

 

            Ladana, Nov. 3. O ka ninau wale no i keia wa iwaena o na makaainana Beritania, oia keia, Ua hiki a nei ia Kenerela White ke paa i kona kulana no elua a i ole ekolu pule, a hiki i ka wa e hoea hou aku ai o na pualikoa? Ke kali ia nei na lono hope me ke pihoihoi, mamuli o ka ike ia ana, ina la a pau ke lawe mai nei ia he mau hoike poino makamaka loa, e hoike pu mai ana he nui na mea i huna ia o ke kumu hana maoli.

 

OKI PU IA O LADYSMITH.

 

            Ladana, Nov. 3, hora 5 a. m. Ua oki puia ae la o Ladysmith mai kona kukai olelo ana one ke ao holookoa. Ua oki ia na uwea me ka hoopuni ia o ke taona e na Boa. O na pukunaiahi aia ia ke lumai la i na poke pahu iloko o ke taona, oia hoi, ina aole oia i haalele ia, a i ole, i lawe pio ia paha. Eia o Ladana ke hoao nei e hoohauoli, aka, aole nae e hoea aku na kokua i Ladysmith maloko o hookahi pule, a ke naua ia aku ia ke kulana kupilikii o na kanaka he 10,000 o Kenerala White.

 

            He nui na lono like ole e i ahola la ma na kulanakauhale like ole ma ka ponei e pili ana i ka poino o na Beritania e hoomaka ana mai ko lakou haalele ana i ko lakou kulana a hiki i ko lakou iuku nui ia ana, aka, ua hoopuka ae nie ke Keena Kana, aohe mau mea oia ano i hana ia.

 

            E paa ana no o Ladysmith i kona kulana ma ka hora 2:30 o nehinei i ka wa a Kenerela White, i hoouna mai ai i kana hoike hope loa. Ua koho wale ia ae ua hoonua hou mai oia he mau lono no kona kulana kupilikii, aka, ua paa ia nae ia e ke aupuni mai ka hoike ana ae i ke akea.

 

NUI KA POINO O NA BOA.

 

            Ladana, Nov. 3. He lono kuikawa mai Ladysmith mai, no ka la 2 o Novemaba, e olelo ana, ua hooiaio ae na Boa i ko lakou mau poino ma na kanaka a me na holoholona ma na hoouka kaua ana mamua iho.

 

            O Kenerala Jan Kock, ke alihikaua elua o na pualikoa Transvaal, a i hoehaia ma ka hoouka o Elands Laagte, ua make oia maloko o ka haukipila o Ladysmith ma ka po Poakahi nei.

 

LAWE NA BOA I KE KULANA MUA.

 

            Ladana, Nov. 3. He lono kuikawa mai Ladysmith no ka la 2 o Novemaba, e hoike mai ana no ka hoomnau ia ana o ke kipoka. Ua lawe hou ae na Boa i ko lakou kulana kahiko me na pu nunui.  He Pololei ka lakou ki ana mai, aka, aole nae he nui o na poino i hana ia. He mau koa kai hoeha ia mai na apana laau i halawai mai me ka poka.

 

KA NUI O NA POINO O NA BERITANIA.

 

            Ladana, Nov. 2. Iloko o iwa kalua o ke kaua i poha ae ia ma Aferika Hems, o ka nui, o na poino o na Beritani a ma ka make, hoehaia a me ka hopu pio ia ana mamua o ka poino o Amerika, ma ke kana hoolookoa i malamaia mawaena ona a me Sepania. O ka oi loa nae o na poino i loaa i na Beritania, mamuli no ia o ka hopu pio ia ana o na pualikoa o ka eheu hema o na puali o Kenerala White, a o ka nui o na poe make a me hoeha ia ua hoea pu aku ia i ka hua helu kiekie.

 

            He eha wale no ka emi iho o na aliikoa Beritania mamua o ko na Amerika ma ka hakaka iho nei me Sepania. O ka nui o na koa i make ua oi aku ia mamua o ka hapaiua o ko Amerika me ka pakui ana aku i ka 1000 koa i hopu pio ia me Ladysmith, e ike ia no keia mau hua helu o na poino ma ka aoao o na Amerika a me na Beritania, a penei ka hoohalike ana i ko laua mau kulana.

 

            Amerika, (mai ka hoomaka ana a hiki i pau ana) - Make, 23 alii, 225 koa, hoehaia, 113 aliikoa, 1456 kanaka, hopu pio ia, aole. Huina 1,847.

 

            Beritania, (mai ka hoomaka ana a hiki i keia wa) - Make 19 alii, 137 koa, hoehaia 61 alii, 492 kanaka, hopu pio ia, na alii a me na kanaka 1207. Huina 1,916.

 

LAWEPIO IA O COLENSO.

 

            Brussels, Nov. 3. Ua hoike ia mai i anei, ua hoauhee aku o Kenerala Lucas Meyer ia Kenerala White ma ka hema o Ladysmith me ka lawe pio ana ia Colenso hoeha ia ke alihikaua o na Beritania. He puali o na Boa Orange Free State kai lawe ae la ia Colesburg, ma ka Midland Railway, ma kahi he 11 mile me ka hapa ma ka hema aku o ka palena o ka Orange Free State.

 

HAKAKA KUIKUI PUUPUU NO KA INOA MOHO.

 

            Ma ka la 3 iho nei i malamaia ai ka hakaka kuikui puupuu no ka inoa moho o ke ao nei ma ke kulanakauhale o Nu Ioka, mawaena o Jefferies ka moho ku'kui o ke ao nei a me Tom. Sharky, ka haole luina e hono ana e kaili ae i keia inoa hanohano mai ia Jefferies mai.

 

            Ua haalele aku ke Conemaugh ia Kapalakiko, ma ka la 4 iho nei, aka, aole nae ana mau lono pili haikaka i lawe mai ai, mamuli o kona haelele ana i kona uwapo i ka la 3 a mo-ku ino la ma kahi mamao loa mai ke kulanakauhale mai. Aka, aia hae na pili ikaika loa mahope o Jefferies.

 

NA MOKU LAWE KOA NO MANILA.

 

            Portland, Ore., Nov. 2. O na moku lawe koa Amerika Penesalevania a me Olympia ua haalele iho laua ia nei no na paemoku Pilipine i keia po me ka regimana 39 a me alue puali o ka regimana 45 maluna o laua. Aia o Konela Bullard a me kona mau ukahi maluna o ka Penesalevania. Ma ka pakui pu ana aku me na puali koa e lawe ana, laua he mau Iako e ae no Pilipine.

 

HE PAUAHI NUI.

 

            I ka hora 3:30 o ka wanaao La Pule nei, ua hoohikilele ia ae la ke kulanakauhale nei, i ka wa a ke oeoe hoailona pauahi i kani mai ai, e hoike mai ana, aia he pauahi mawaho o Makiki. Ua hoomalamalama ia ae ka lewa lani e ka wena ula o ke ahi, e hoike mai ana aia he hale ke ulupa ia la e ke ahi.

 

            O ka mea nona keia hale i hamu ia ae la e na olelo ana ole o ke ahi, no Hiram Kolomoku, e ku ana ma ke kihi o alanui Keeaumoku me Kinau, a ua pau pu aku me na lako hoonani hale a me na lako aahu i ke ahi.

 

            Aole he maopopo o ke kumu i hoea mai ai o ke ahi. Ua paa keia luale i ke pani hakahaka ia no ka $1700, ka hui pani hakahaka o J. S. Walker a me $300 ao no lako hale. Ua laki nae ao ie he ikaika o ka makani oia po ana ua pau pulu na hale e ku ko koke ana aohe ahailono. Ua hoomaka ia ae kekahi hale o loko o ka pa o H. E. Waity e a ia, aka, ua hoopio koke ia aku no nae.

 

            Ua hoolanaia mai nei ma Kapalakiko ka mokuahi hou o Waila ma, nona ka inoa Liliuokalani.

 

HE LONO OIAIO.

 

            Aia ma kela huli ana Koolau o kakou, ua laweia mai la he lono oiaio i o makou nei, eia o Samuel K. Kamakaia ke liuliu mai nei i kana hana i manao ai he maauauwa pai ai, aole e liu loa na ia a hoea mai oia i Honolulu nei me kana holoai i hapa ponoi ai me kona mau lima ha a o ka io hookahi, a oiai oia ke noho mai la ma kela a na kaulana i Kalopaa, oia hoi, o Waiahole, a nona hoi nei olelo ana. "E kii Kalepea i Waiahole."

 

            Nolaila, o ka makou e kalakalo ae nei, imua e ka oiwi oiaio a lei i ka pahu hopu o ka lanakila, no ka pono o kau hana i manao ai, a ke Akua e hoopomaikai mai ia oe. A ke lana nei no hoi na keiki o KE ALOHA AINA e hoola wa pu ia mai ana makou me ua poi uouo kaohi puu ala o Waiahole, Koolaupoko, Oahu, a ina he mau la walu oopu pu mai kekahi, pono loa, ola mau.

 

            E hoolaha ia aku ana ka wa e makaukau ai oia ma keia hana nui a koikoi a ko kakou hoaloha oiaio e hapai mai nei.

 

KE KUHINA WAIWAI.

 

            Ma keina Poakahi i lawe ae ai o Theo. F. Lansing i kona kulana Kuhina Waiwai no ke aupuni Hawaii, no ke pani ana aku hoi ia noho i hookahakaia, mamuli o ka waiho ana mai la o Kuhina S. M. Damen ia kulana, oiai, oia e kaahele la me Europa no ka huli ana i mau limahana no keia mau mokupuni. O ka elua iho la keia o ko Theo. F. Lansing lawe ana ae la i ke kulana Kuhina Waiwai no ka Repubalika Hawaii.

 

-----

PACIFIC IMPORT COMPANY.

PROGRESS BLOCK            ALANUI PAPU

 

Ua loaa mai ia makou he heluna nui o na WAIWAI HOU loa a ua weheia no ka makaikai ana e na poe a pau.

 

O KA MAKOU MAU KUMUKU AI HE EMI LOA

 

Na Kapa Moe no na po anu .....          79 Cts.

1000 Apa o na Lihilihi Holoi mamua 15 cts. ...          813 Cts.

Na Palule Hana o na Kane mamua 75 cts. ...  35 Cts.

Ua loaa mai la ia makou na Kaloka Wahine Nani a eie ke kuai ia nei mai ka ...         1.25 a ka 10.

 

He heluna nui o na PALEKOKI WAHINE e kuai ia nei me ke kumukuai emi loa.

 

-----

Ke hoike pu aku nei hoi makou i na mea a pau ua wehe ae la makou he

 

50 Pahu i piha me na Kii Paani no ke Karisimaka e hookokoke mai nei.

 

Nolaila, ke kono aku ia nei oe mai poina i ke kipa mai a makaikai hoi nou iho.

 

-----

EIA MAKOU KE HOOLILO NEI I NA WAIWAI HOU ME KA MAKEPONO LOA.

 

Pacific Import Co.

PROGRESS BLOCK            ALANUI PAPU.