Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 16, 21 April 1900 — Page 5

Page PDF (701.07 KB)

This text was transcribed by:  Kira
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

POAONO, APERILA 21, 1900.

 

POINO LIKE NA AOAO ELUA HE ELIMA MAU PUALI BERITANIA I HOPU PIOIA.

Make o Kenerala Marenil o na Boa--Paa na Kanaka i ka Hopu Pio ia e Kenerala Methuen.

            Maluna o ka mokuahi Kina i loaa mai ai ia makou keia mau lono makamaka hou, a oia ka makou e hoopuka aku nei no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, penei:

            Ladana, Apr. 6.  Ua hoike mai la o Haku Robata he elima mau pualikoa Beritania i hopu pio ia ma kahi kokoke i Bethany.

            Ladana, Apr. 6, hora 4:08 p.m.  O keia malalo iho nei na hoike i loaa mai i ke Keena Kaua mai a Kenerala Robata e hoke mai ana no ka hopu pio ia ana he elima mau puali o kona pualikoa.

            Bloemfontein, Apr. 5.  Ua hoea hou mai la kekahi ulia popilikia, a'u e hopohopo nei ua hopu pio ia aku la, he he ekolu mau puali o ka regimana koa Royal Irish Fusileers a me e@a puali o ka Regimana Eiwa, ma kahi kokoke i Reddersburg, ma ka hikina aku o Bethany, he mau mile mai auei aku.

            Ua hoopuni ia lakou e kekahi puali ikaika o na enemi me na pukuniahi eka.  Ua paa na Beritania i ko lakou kulana iho mamua o ke awakea o ka la 3 o Aperila, a hiki i ka hora 9 a.m. o ka la 4 o Aperila, a ia wa i haawi pio ai.

            Mahope koke iho o ko'u lohe ana i keia nuhou, ua kauoha aku ia au ia Gatacre no ka nee ana mai Springfontein no Reddersburg me ka hoouna awiwi aku i ka regimana Cameron Highlanders no Bethany.

            Ua hoea aku o Gatacre ma Reddersburg ma ka hora 10:30 me ke kue ole ia mai, aka, aole nae i loaa iaia he mau lono no na kauaka i nalowale.

            MAKE O KENERALA MAREUIL.

            Ladana, Apr. 6.  Ua loaa mai la i ke Keena Kaua he hoike mai Bloemfontein mai no ka ia 5 o Aperila, e olelo ana:

            Ua telegarapa mai nei o Methuen mai Boshof mai, iloko o ka Mokuaina Kuokoa o Alani ma ka hikina akau aku o Kimberley, penei:  Ua hoopuni ia o Kenerala Viliboia Mareuil me kekahi puali o na Boa, aole o lakou mea i pakele aku.  O Kenerala Viliboia Mareuil a me 7 Boa i make 8 i hoeha ia a me 50 i lawe pio ia.

            O ko makou poino.  Make o Kapena Williams a me Kapena Boyle no ka puali Yeomanry a me elua kanaka oia regimana, Hoehaia he ehiku kanaka.  He eha hora o keia niele kaua ana.

HAAWIPIO HE MAU KANAKA O KIT OHENER.

            Ladana, Apr. 6.  Ua hoike mai nei ka mea kakau o ke Standard ma Cape Town, no kekahi haawi pio i hoomaopopo ole ia o kekahi puulu kaua lio o Kitchener, ma ka la i hoopakele ia ai o Kimberley.

            Ua haalele ia iho keia puali no ke kiai ana i kekahi mahina ai ma ke muliwai Riet, a o ka nui o na koa malalo o Kenerala French, ua nee aku la lakou no ka hoopakele ana i ke taona.  Ua hoopuni ia iho la lakou e na Boa no lakou ka huina he 400.

            He 50 ka nui o na Beritania i haalele ia iho ai, ua haua aku lakou he mau puka ma na paia o ka hale e ku ana maloko olaila me ka paa ana i keia kulana no ekolu la.  Ua kue aku lakou me ka wiw@ ole me ka nele i ka ai, aka, ma ka eha o ka la ua paa iho la ia lakou i ka hopu ia he kao, a loaa iho la he ai ia lakou.  O ko lakou mau lio aole he mauu i loaa ia lakou, a ua pau aku lakou i ka make.

            Ma ka eha o ka la ua hoouna mai la o Kenerala Dewet he elele no ka haawi pio ana aku iloko o na minute pokole.  He elua pukuniahi a na Boa, a ua hoonawaliwali ia lakou wahi e pakele ai ua haawi pio aku la lakou.

 

E NUI ANA KA HAUNAELE.

            Eia kekahi mau nupepa namu o ka poai hoohui aina o ke kulana kauhele nei ke houpuupu mai nei e ulu mei ana he haunaele nui i ka wa o Amerika Huipuia e hoao ai e kipaku aku i na limahana Iapana he 30,000 i komo mai iloko o keia mau paemoku mahoope o kona hoohui ia ana aku me Amerika Huipuia.  Ma ko makou hakilo pono ana iho me he mea la, he mau manao keia i wahi e hooweliweli aku ana ia Amerika Huipuia, a hoololi ae hoi i kona manao i hooholo ai, no ka mea, o kona hooko ana mai i keia kumuhana he hana ia e hahao aku ana i kekahi mau hui mahiko iloko o ke kulana poino, a he lehulehu wale o lakou e ku wale ana aohe mau limahana e noonee mua aku ai i na hana.  Ua maopopo i na hui mahiko keia poino nui e hoea mai ana maluna o lakou, a eia kekahi poe o lakou ke noho mai nei me na manao maikai ole.  Aloha no ua p@ nei i manao kuhihewa ai e pa haneri ia ana ko lakou mau pomaikui ma ka hoohui ana aku me Amerika Ruipuia.

            E keeka ana no ka Orpaeum i keia po.

 

HAIHAI NA IWI O KE KOLOHE

            No kekahi mau la i hala ae nei, na hoohi a ia na maka o ka oihana makai no ka imi ana i ke kolohe nana na hana aihue wiwo ole i lawelawe ae malalo ponoi no o kona mau puka ihu.  Ua hoohuoi ia no nae aole he mea e ae anana keia mau hana, aka, na Hoopii no la, kekahi o na kanaka akamai i kaulana no ke akamai i ka ainue i na makahiki i kaahope aku la, a i haawi ia hoi he inoa kapakapa iaia o Bila Kamaa Ole.

            Ma kekahi la o ka pule i hala aku nei, ua ikeia o Kaluna, @e lioaloha no Hoopii e kuai ana he mau lako wili maloko o kekahi halekuai lako hao pake, e kekahi makai, a ua hoike koke ia aku keia mea i ka Hope Ilamuku Chillingworth, a ua haawi ia na kiai makaala ana i na kolohe.  Ua ikeia keia mau kanaka e poala ana ma kahi kokoke i ka hale kuai o T.H. Davis, nolaila, ua lioomaopopoia aia malaila ka laua wahi i makemake ai e kolohe.

            Mamuli o ka manaoio o ka Hope Ilamuku e malama ia ana keia haua ma ka po Poaono, ua noi aku la oia ia L.B. Kerr, e ae ia mai oia no ka pee ana maloko o kona halehuai.  A he mea oiaio, aole no i liuliu mahope iho o kona noho ana maloko o na hale kuai la, ua hoea io mai la na kolohe a pii mai la maluna o kaupoko o ka hale kuai mahope mai o ka pa papa o Alani, a ma kekahi puka aniani e kau ana maluna o ka hale kuai i iho mai ai ua mau kolohe la a komo iloko o ka hale ka Hope Ilamuku e pee noi.

            Aole laua i hoolalau wale ae ma o a maanei, aka, ua hele pololei aku la laua no kahi o ka pahu hao e ku ana, a hoomaka aku la e wehe.  Oiai no lana e nanea ana i ka hoao ana e wehe i ke pani o ka pahu, ua lele aku la Hope Ilamuku Chillingworth a hopu aku la ia laua.  Ua hopuia laua ma ke ano hikilele loa, a iloko o ka manawa pokole loa ua paa i ke kupee ia na lima i ka hao.

            O na lako aihue i loaa aku me laua he elua mau owili kiana panda, uwiki, kukaepele, hamare, a he mau lako wili.  A oiai aole i loihi ka hoohaua ana a ua aihue i ka laua mau mea oi maluna o ka pahu, nolaila, aole he nui o na poino i ike ia, aka, he wahi puka uuku nae ka na kolo he i hana ai me ka laua mau mea wili.

            Mamuli o ka maopopo loa ana ae la o ko laua ino ua mauaola na laua no na haua aihue i lawelawe ai i ka hale kuai o W.W. Dimond, Waila a me E.W. Jordan.  He mau kauaka no laua paa mea no keia he@a.

            Eia makou ke hoopuka aku nei he mau hoololi hou i kekahi mau pauku r@ a ka Papa Ola.

 

AKAHI NO A HOAO IA E HOOHANA IA AKU MALUNA O KE KEIKIALII.

            Ladana, Apr. 7.  O ka hoao ana a ke keiki opio a me kana pu panapana e lawe i ke ola o ke Keikialii o Wale, ua hoopiha mai ia ia Enelani me na manao hikilele i hiki ole ke hookaawale koke ia aku mahope o ka lohe ia ana mai, aole i piono kona ola.  O keia ka manawa mua loa i hoao ia ai e powa ke ola o ke Keikialii, aka, no ka Moiwahine nae, he elima manawa on a i hoaoia ai e powa kona ola.--Na Oxford i ka makahiki 1840, na Francis i ka 1842, na Bean ia makahiki no na Hamilton i ka 1849, a na McLean ma Windsor i ka 1882.  Aole he moi ma Europa i like ka nui o ka hoao ia ana e lawe ko aa ola, elike la me ka Moiwahine Victoria, a o kekahi mau alii e ae, koe ka Emeper Wihama he hookahi wale no o lakou wa i halawai ai me na hana powa.

 

KUU MAKUA ALOHA UA HALE.

            Ua haalele mai kuu makuakane ia'u no ka wa mau loa, ua hookuu mai oia i keia ao inea, a ua hele kohana aku oia i kela ao, kahi hoi a ko kakou mau kino wailua e noho aku ai.

            Ua haalele mai oia ia'u ma ka la 5 o Aperila, me ka loaa ole he mau kuee ana mawaena o maua, nona kuu hoo@ pau ole o kuu aloha.

            Ua haalele mai oia ia'u me ko'u pokii kaikuanane i kaawale aku i Molokai me na moopuna eha me ka'u kane mai ka hoomailo ana a ka ma'i hano iloko o na makahiki ekolu mai kona hauau ana a hiki i kona make ana.

            Ua piha iaia na makahiki he 63, a o Hilo hoi kona one hauau ma Kamoiliili, Honolulu, kona wahi i noho ai a hala wale aku la.

            Owau no kana kaikamahi i hoonele ia i ka makua ole,

            KAMALU.

Honolulu, Apr. 15 1900

            Ua ice io makou i kekahi manao hailuku o ka Avala@aisa @ ka Ahaolelo o Amerika Huipuia no ka mea e pili ana i ke kipaku ia ana aku o ua limahaua A@ mailoko aku nei o keia mau paemoku.  Ike pono iho ia no lakou i ka hewa o ka hoohui aina a lakou i liui nui ai e hooko ia.

            O ka nui o na limahaua Asia i hookomo ia mai no na mahiko mahope o ka hoohui ia ana o keia mau Paemoku me Amerika Haipaia, ma ka ia 12 a Angate, 1000, ma kahi no ia o 30,000, o keia poe ka ka Hale o na Lunamakaainana i hooholo ai e kipaku maloko o hookahi makahiki.  Nui ka poino o ka poe mahiko in a e holo like ana keia manao i na Hale Kau Kanawai elua o Amerika Huiapaia.