Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 17, 28 April 1900 — Page 2

Page PDF (640.55 KB)

This text was transcribed by:  Mahealani Chang
This work is dedicated to:  Edward Ying Chang & Harriet Kulamanu Laumauna

KE ALOHA AINA, POAONO, APERILA 28, 1900

 

Ke - Aloha - Aina

Hookumuia no ka

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa na ka Lahui Hawaii.

-

EDWARD L. LIKE.

Lunahooponopono.

JOSEPH K. LIKE.

Luna Hoohana.

HOGAN E. KALUNA,

Luna Hoopuka

EMMA A. NAWAHI

Puuku o KE ALOHA AINA.

-

HONOLULU.....APR. 28, 1900

-

I HUI KALAIAINA NO NA HAWAII.

-

            Eia imua o ko makou hoomanao kahi i maaloalo ai na manao pane a Ka Lahui Hawaii o Aperila 21 iho la ia makou penei:

            O na manao ka a KE ALOHA AINA i pane ai ma ka pepa o Aperila 14, ma kahi e olelo ana, "he manao hoolalelale ia o Ka Lahui Hawaii i na poe o ka auna hoohui aina o lakou," (oia nae ka ua hoa nei o makou e hoole mai nei me ka olelo mai, aole ka pela.) Aole ia manao i hoolaha ia no na poe hoohui aina, (nowai la ka) aka, he manao ia e paipai ana i na kanaka Hawaii a pau e komo malalo (e kolo malalo) o ke apo o ka lokahi, (o ka poe hoohui aina.) "Ina no ka e nana iho ana ka lehulehu e ike ana lakou, o na poe nona na inoa i hoakakaia e ia, a i konoia e lakou e hapai i hui hookahi no na Hawaii, aole ka lakou a pau he poe hoohui aina," (nawai la hoi ka ole.) I pane aku no ka Ka Lahui Hawaii e hoole nei, eia:

            Ke hooiaio nei KE ALOHA AINA ua pololei ka makou, oiai, ua puka ae nei ia i ke ao malamalama, he poe hoohui aina wale no ka hapanui oia poe ana i helu papa mai ai, a ehia mau wahi hoaloha o ka poe aloha aina a lakou i hapuku aku ai me kana puulu. Ke ole makou e kuhihewa he 4 wale no mau inoa a makou i minamina ai no ke komo pu ana aku ma kana pulapu ana. Ma ia wahi, ke olelo nei makou, o ka lehulehu hoi ko makou hoike no ia mea.

            E nana a heluhelu akahele iho i na inoa o ka poe i hoolaha ia ma ka nupepa Ka Lahui Hawaii o ka la 7 me 14 o Aperila, e loaa no ka mea oiaio malaila elike me ka KE ALOHA AINA i kamailio ai, "he hoolalelale ana no ia i ko lakou poe o ka auna hoohui aina."

            He mea oiaio he poe luna aupuni paa oihana wale no ka hapanui o keia poe e noho mai nei ma na wahi i hoakakaia, a "moi waiwaipaa ma" e paipai mai nei i na Hawaii a pau e hoolokahi aku me lakou. (Auwe! i ka poe aloha aina, ua like keia me na huaale mulea i onou ia aku na lakou e ale.)

            I mea e ike ia ai ka oiaio o ka makou, ke lawe mai nei makou a hoikeike hou aku ia poe a Ka Lahui Hawaii e manao nei e lilo @a lakou e alakai i na Hawaii a pau e noho ana ma kela pea keia pea o ka aina. Nolaila, i mea no oukou e ike iho ai e ka lahui aloha aina, a hoanaokoa ae ai oukou mai ka hoohuikau ana a me ka puni wale ana mai i keia mau ano alakai pulapu kapakahi.

            Eia iho na inoa o ua poe nei o ka "auna hoohui aina" a makou e hopo ole nei ke hoike hou ae a na oukou no ia e ike iho. He poe luna aupuni wale no ka hapanui a me ka poe kokua hoohui aina.

            Hawaii-J. H. Waipuilani, J. K. Nahale, Rev. W. Kamau, S. Lazaro, C@as. H. Pulaa a me J. W. Moanauli.

            Maui-J. W. Kalua, A. N. Kepoikai, D. Kahaulelio S. M. Kaaukai, Jno. Kaluna, Rev. Kalino, Sam. Kalama, J. K. Iosepa, W. L. Haia, J. K. Hanuna, Rev. M. Hanuna, B. K. Kaiwiaea.

            Molokai-M. Kane me Geo. Kekipi.

            Kauai-J. H. K. Kaiwi, S. K. Kaeo, J. A. Akina, J. H. Kahilina me J. Kakina.

            Oahu-F. Pahia, E. P. Aikue, J. H. Barenaba, Wm. R@thburn, A. Kauhi, Frank Acher a me Rev. Kekahuna.

            Na poe a makou i minamina ai i ka hoohuikau pu ia ana aku nei oia o John T. Baker, John R@chardson, William White a me S. K. Mahoe, aka, ina he mea okoa kahi mao aku o ka makou e minamina nei no keia mau inoa, aole makou i ikeia mea, aka, o ka nui nae, he "pau pulu aohe lau kanu," wahi a ka olelo ana.

            Aohe a makou olelo he hoohui aina o John T. Baker, aka, heaha ka waiwai o kona aloha aina iwaena o ko oukou heluna lehulehu loa, eia; ua like ia keonimana me he poo kii la na oukou ma ka hoohalike aku.

He ole ka heluna o Kohala loko,

Ua like no ia me Kohala waho.

            Ua lawa ka poe aloha aina i na inoa kupono ina e manao ia i kanaka Hawaii, haole, hapa haole paha ina i makemakeia ia mea. O ko makou kuleana i lawe ai i keia kulana he wahaolelo no ka poe aloha aina, oia ke ku a pale aku i na hana a pau i ku ole i ka makemake oia poe; a e kakoo aku i na mea i manaoia he pono ia no lakou.

            Aohe a makou hoino i na poe naauao a pau. Eia wale no, ua ikeia o kekahi oia poe ka hapanui i huli aku a apono i na hana hoohui aina, ka mea a ka lahui i hoihoi ole ai a hiki i keia la. O ka poe nana i hookahuli ke aupuni o ko lakou mau hoalauna loa aku la ia e hoopilimeaai ai, @ loaa ka waiwai ka hanohano ame ke kuonoonoo i kahi oia poe ma ia ano, oiai nae ka poe ilihune iloko o ko lakou nele, "e moe a make ana" i ke aloha o ka aina a hiki i keia wa. Aole hiki i KE ALOHA AINA ke ku me ka pea ae o na lima i ke kua a nana wale aku no i na hana alakai hewa a pau e hana ia mai ana no ka poe aloha aina, oiai no makou e ku ana ma kona hoeuli.

-

KA HOPENA O KA HOOHUI AINA.

-

            Wahi a Ka Lahui Hawaii no ka nui o ko lakou aloha i na kanaka Hawaii o lilo auanei i poe kuewa maluna o ko lakou aina ponoi iho, a o ke alahele wale no ka kela e hiki ai, e hoolokahi ka manao. He mea maikai no paha ia. Nawai ka hoi i hoolilo iho la i na kanaka Hawaii i poe kuewa ma keia hope aku mal@na o ka lepo aloha o ka aina? Na wai ka hoi i haawi aku nei ka aina a lilo i ka haole mai ke kuahiwi a ke kai? Aole na hai, aka! na Ka Lahui Hawaii no me kona poe.

            Haawi nui aku la a lilo ka aina, alaila, huli mai nei i hope e nui ai ka waha i ke kuhea, hoolokahi! hoolokahi!! waiho na manao hookuee o na wa i hala. I kue ia no hoi ua ike mua KE ALOHA AINA he mea ino ia, a e lilo ana na kanaka Hawaii ilihune i poe kuewa wale ke hoohui ia ka aina a lilo i na haole, ua maopopo elike ana lakou me na Ilikini. Oia iho la ka hopena o ka hoohui aina.

-

E HOOMAHA ANA KA AHAOLELO.

-

            Wasinetona, Apr. 18. Ua hooholo lokahi ia ae la e na alakai Repubalika, Demokarata a me Populist o na hale elua no ka hoopau ana i ka Ahaolelo o keia kau ma ka la 12 o Iune. O ke kumu o keia hoopanee ua moakaka loa. Ua makemake na hoa no ka hoi ana no ko lakou mau home no ke komo pu ana ma na hana koho peresidena, a ua ae aku ka Peres@dena i keia. E hoomoe ia aku ana na bila ano nui a hiki i ka noho ana mai oia kau hou aku.

-

            Ua hoea mai la ka moku lawe koa Hancock mai Kapalakiko mai, aia maluna ona he elima mau Komislua Amerika no na paemoku Pilipine.

            Mauka ae nei o Kunawai i hookuu mai ai o Pauelua i kela @la ana ma o ka hoomailo ana a ka ma'i maluna o kona kino. O Puua kona one hanau, a i hele mai @i oia no la ike ana i ka ohana i paa iho la i ka hoomalu ia. Ua olelo ia, he 115 ka nui o ko@ mau makahiki a make aku la.

 

NA LONO HOPE LOA

-

AIA NO NA BERITANIA KE HOOPUNI IA LA.

-

Hoahewa o Kenerala Robata ia Bula a me Warren-Kupilikii ke Kulana ma Mafeking.

-

            Ua loaa mai la keia mau lono makamaka hope loa ma ka mokuahi Moana mai la, a oia ka makou e unuhi aku nei, penei:

            Ladana, Apr. 17, hora 11:10 p. m. Ua loaa mai la i ke Keena Kaua keia mau hoike malalo iho nei mai ia Kenerala Robata mai, mai Bloemfontein mai, no ka Poalua, Apr. 17, penei:

            O ko makou mau pualikoa ma Wepner, eia no ia ke hoopuni ia nei, aka, ua hoike ia mai la nae aia ka enemi ke lele kaua la me na manao pihoihoi, i ko lakou wa i lohe ai aia he elua mau alahele a na koa Beritania e nee aku la no ka hoopakele ana ia Wepner, he hookahi malalo o Kenerala Rundie, ma Reddersburg ae, a o ka elua malalo o Kenerala Brab@nt me ke kokua pu ana a ka puali o Kenerala Hart ma Rouxville.

            Ma ka lawe pio hou ia ana ae o Rouxville ma ka la 15 o Aperila e Kenerala Brabant, o na Boa kakaikahi malaila ua pau aku i ka emihope, a ua hopu ia kekahi poe malaila.

            Ladana, Apr. 18, hora 4 a. m. Ua hooholo ae ke aupuni no ka hoopuka ana ae i keia wa he hoike mai a Kenerala Robata mai e hoahewa ana ia Sir Redevers Rula a me Sir Charles Warren, kekahi o kona mau kokua alakai.

            O keia mau hoike ua kakau ia ma ka la 13 o Feberuari, a he elima pule i waiho ai iloko o ke Keena Kaua. O ke kumu i hoopuka ia ai i keia wa iwaena o ke kaua, aole he mea i maopopo, aka, ua manano ia ma o ka hemahema o ko laua alakai ana i poino ai ko laua mau koa moa Spion Kop.

KUPILIKII KE KULANA MA MAFEKING.

            Ladana, Apr. 17. Ua loaa mai la i ke Daily Mai@ keia mau hoike malalo iho mai a Lede Sarah Wilson, mai Mafeking mai no ka la 5 iho nei o Aperila e olelo ana:

            O ka iniki ana o ka pololi eia ia ke ikeia nei, a o ua hoopakele ua oi aku ko lakou mamao i ko ka wa i hala ae nei. Ma ka la 31 o Maraki aole he mau kip@ka i hana ia a hiki i keia la, ua lawe ae la o A@ka@a Sayman o na Boa no k@ paniku ana i ke alanui o Konela Plumer. I keia la ua huli hoi hou mai la na Boa a k@p@ka mai la me na pukuniahi ikaika, he mau pu hoi i hooh@ @ @ mamua. Ua @lelo ae @ @ @ Beritania, aole e loaa ka ikaika o keia mau pu i na pukuniahi o Beritaina.