Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 24, 16 June 1900 — Page 8

Page PDF (606.01 KB)

This text was transcribed by:  Jean Howard
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

8                      KE ALOHA AINA POAONO, IUNE 16, 1@00

 

HE KAAO HAWAII

NO

HAINAKOLO

-----------

 

            Ka Ui No@ea o Waipio.  Ke Ka! kan@ine Nana i Wawahi i na @   a  o Kunilelani a Haule Kona Kapu Ihuhi.

 

-------------------

 

            I nua o@e Ku@ailo ke huohuo nei @u ne ka elelo ana ua pau ka hana he hoomaoaiae aha a me ka hoi ana mai o Haina kolo a me Luu kia no ka aina pahaohao a i ole no Kea@lino paha e like paba me ka Hainakolo kapa a ia ia aina o K@uolino.

 

            Nolaila, e akahele oe ma ka hana ana, aole i like ko laua ano me kou, ua hana u akua ia mai ue u ai kou mau kupuna mai, a he moolelo o alo loa kou i ike maohope ia a uo Hainakolo a me Luukia he mau kino kanaka i like me a’u nei, a ma o ia nei i hui ai kakou a kamaiho pu, no ka mea ma aole oia nei i nui me ko’u makauahine, aole au e hui a kuka no keia mea.

 

            Pane mai o Kuahailo imua o Lei makakani, nui ka ike aohe wahi poopoo nalo nalowale i kou mana, ua ike oe i ko’u moolelo mai ko’u moolelo mai ko’u mau kupuna mai, molaila, aohe akua mai ka lewa mai i kii ai ia oe a loaa i ka opu o kou makuahine, ma na hoike aohe a’u pane e kuu haku, kuu akua.  Amama ua noa.

 

            Ua hiki mai au i ka pahu hopu o ka’u hana mai ka hoomaka ana a hiki i kea wa@  Eluu akua ina he koena kekahi e hoike mai i hiki ke hanaia ina ma ka aina ma ka moana, ma ka lewa paha, a ma ka papaku paha.

 

            Ua pane mai kona makuakane iaia aole aku i kahi e, ina iho no i ko alo,k he nuku ma ka nana ana, a ma ka hana he io, a e komo pu au@ kakou ma ia wahi hane, nolaila, e noi aa ina au la oe e kali a mahope heiko aku au imua o kakou no k@ mea, ua hoike au @  oe ina mea a pau koe keia aole au i hai ia oe.

 

            E kuu haku a akua hoi o maua me kuu makuahine, ua ae au me ka olioli nui, a aole au i hookiekie wale aku, i ka mea i haawi ole ia mai ma’u e hana, nolaila, ma ka na na i kauoha ia mai na’@  e hana, ma laila au e hooko aka ai, a ua kokua ia mai ia hana mahope aku, aole no ka hikiole ia Leimakani ia hana.

 

            He oiaio oia wale no ko’u kumu e k li uku nei, no ka mea ua ike au i na mea e hanuia ana no kakou iho, a o ke kumuhaua ua pohihihi mai a’u aku, nolaila, e kali no la kou no ka wa e ho@a mai ana ua makaukau.

 

            E kuu makuakane haku hoi o’u ma ka hanau ana mai a ulua mai ua @ wa ia @         ninau @ aku imua o oukou no kekahi mea, no ka mea, ua io@a ia’u na makahiki umikomamaono a oi e i ke me k@u makuakane haku e lawelawe nei i keia hana koikoi.

 

            Ua kupono ane ia’u ka lawe ana i kahi apana o keia kumuhana, a hoohana hoi e like me ka olelo a ka haku nui o kakou e komo like ana kakou iloko o keia kumhan@.

 

            Ua kupono anei ia’u ka lawe ana a auamo ia apana hana @  E pono ke pane mai me ka o @

 

            Ua pane mai o Keaniniulao@alani mua o ka@a moopuna me na waimaka.  Ola, ola ua iwi i kuu Akua aohe na he ninau he ahi hoomaemae.

 

            I ka lohe ana o Le@ak ni i na olelo a kona makuakane i ka pane ana i na ninau a kana keiki imua imua o lakou, aohe waimaka paa kohu akua makau weliweli lakou, aohe leo pae.

 

            Pane mai o Kuahailo o ka olelo me na ninau he akua oia, e like me a’o nei kona kahua akua, non@ au e noi nei o hoi pau ia na manao makau o kakou.

 

            Olelo mai la o Keaniniul@kalani ia Kuahailio, na oiaio na olelo no ka hanal@au koe au a me ka’u keiki no ia kumu hookahi e kali malie kakou a loaa ia’u he wa kupono no ia kumuhana, alail@  hoike aku au imua o kakou, no ka mea, ma ka iu@  ana a me ka hakilu ana he kaumaha a he loikoi @  ka hopena ina aole e paipai mua ia keia mau lala ku nahele.

 

            E kuu akua ke ike nei au me ko’u maka i ka pane ana me kuu manao iho owau wale @no kai ike ia nane huna, akahi no a ike me ia ano ka i loaa ai ka ike kieke a mana hoi i kuu makuakane.

 

            Nolaila, aole a’u nui hou ana no keia kumuhana a mahele apana ana, wahi a Lonokaiolehia imua o lakou.

 

            Pane mai o Kuahailo imua o lakou ona olelo a ka hanu nui a me kana moopuna, he oiaio he lala kamahele e pono e paipai oi uuku, nolaila, ma ko’u ike k@  mai ko’u mau kupuna mai, a ouli loi, ua like loa me na olelo a Keaniniulaokalani, aole e pulale e malie.

 

            No’u il@o o ua hana a mau a’u i l@ku ai i na kupua a me ka @ ua uukuia mamua o keia kum@h@na aka, o ka hoomapawanui ka mea e hiki nui ka panu h@pu o ka lanakila, wahi a Le@    i pane aku ai imua o@ kuu.

 

            O ka’u hoi e ike nei me kuu mau maka me ka poh@hih ole, a poina ole ua hoomanao ana no keia mea, aia hoi, me he mea la, ua mahele ia keia aina i elua ma ka’u hoi e ike noi, ake, ina no ka inu o na ike a kau maka e hoike me ka @aio wahi a Lonokaiolohia.

 

            Ua pane mai o Keaniniulaokalani imua o kana moopuna, he mau puu hela ia e imi ana i wahi @na @      e like me ka’o olelo ai ia kakou e malie ka oiaio.

 

            Nui ka ike, nui ka mana e kuu haku maikai, o keia mau puu he aina ia i maheleia i na @ like  @iloko ka aina hookahi, a pela i kike ia ma keia @ olelo, n@ la@ia, ua paa ko’u manao maluna oia ka I nakil@ me ka n@ue ole, i nui ke aho e kua akua a me k@u moepuna haku hele imua a lanakila a manao oe no Keaolino, ka aina kau ahao i olelo e Hainakolo ma kona ike kilo, wa hi a Kuuhuilo.

 

            Uu nui na pane no keia kumuhana i olelo ia e oili liilii mai nei, me he huna ahi la, noiaila, e imi i ke alanui me ka mai hia, alaila loaa me ka luhi ole, nolaila, o ko’u manao no keia kumahana ina lokahi kakou pau keia hana, wahi a Leimakani.

 

            Ae, wahi a Keaniniulaokalani, ua kokoke mai ka wa e pupuk@hi ai kakou no keia kumuhana.  Ua hookuu aku makou pau keia hana e Leimakani me kou mau hoa, no ka mea, ua laelae ke alanui, aohe enemi e lanakila maluna ou e kou akua a haku hoi.

 

            Pane mai o Kuahailo, oiaio, ua lilo io ia Leimakani ka pohaku mua ma ke kai puu ana, haule oe, haule maua me kuu haku moopuna, loiaila, aohe hana i koe.

 

==================

 

NA LEALEA HEIHEI O KA LA 11 O IUNE

----------

 

            Ua malama ia ae na le @ea heiheimawaho o Kapiolani Paka. Ma ka hora 10 ponoi o ka Puakahi nei, Iune 11, iwaena o na tausani makaikai i akoakoa ae malaila.  O ka heihei mua i malama ia ae, he heihei holo wawae no hapalua @le.

 

            He eolu poe i komo maloko o keia heihei, a ua lawe ae o A.J. Coats, ke kumu a’o hookaika kino o ka Y.M.C.A. i ka lanakila, iloko o 2:12 2-5, he manawa holo loa i ikeia iho la o keia mau paeniuku.

 

1.       1.   Heihei lio, mawaena o Venus a me Vioria no hapalua male, ua lilo ae ka eo ia Viora.

2.       2.   Heihei lo ka, mawaena o Directress a me Billy, na ka inoa mua ka eo oia heihei.

3.       3.   Heihei lio mawaena o Ahui Manu, Fiatu-@fa me Allegro, elima hauewalu @     ia ALU:  Manu ka lau kaa, manawa l:03 15

4.       4.   Heihei ho k-a, Leahi a me Edith R, ua ko lio mua ka @naki la oia heihei

5.       5.   Heihei lio, mawaena o Ama @ a me A@        no hookahi mile, ua keili ae la ka lio hope i ka lanakila.

6.       6.   Heihei lio kea, manaena o Viol@ a me @  Lassie, na ka Violin ka ao oia heihei.

7.       7.   Heihei lio mawaena o Ga@  a me Sr. Casimir, ekolu hapaha mile, na G @ ka no o keia heihei.

8.       8.   Heihei lio kaa, aole i hola ia

9.       9.   Heihei no hu!  Ni mile, ma waena o Viers, Aggray ton a me Venus, ua hoohaule ia ka manawa holo o Aug 6 A@ i paa ai no ehiku makahiki, oia hoi, 1:45 l/2 a ka Vioris ma ka hapalua a kona, manawa i holo ia l:45, a o keia ka manawa hou e alualu ia ana e na lio heihei ma keia mua aku.

10.   10. Heihei lio mawaena o Weller, General Cr@je a me Antidote, no hookahi mile me ka hapa, na Weller ka lauakila o keia heihei manawa 2:47.

11.   11. Heihei no na lio i loaa ole ka eo ia lakou, lilo ia Evereth ka lanakila.

 

O keia ka panina hope o na lealea heihei lio, a hoi aku la na mea a pau no ko lakou mau home.

 

------------------------------

 

NO KE KUKULU ANA I PUALIKOA

 

            Ua loaa mai la he palapala noi ia Peresidena Dole ma ka Poaono nei mai Hilo mai, e noi mai ana  iaia e haawi ia aku he mana no ke kukulu ana i pualikoa malaila, a e lilo hoi i mahele no ka National Guard (Koa Lahui), ua hoounaia aku keia palapala Iiamulu Baranu@.  O keia palapala noi ua kakauinoa ia ia e na poe kalepa oia kulanakauhale, a ua hooiaio ia mai hoi e Makai Nui A@aru.

===============

 

            I keia la i weheia ae ai he hale inu kope hou ma ke alanui Mui, mauka mai o ka Gwapo @ manu.

 

======================

 

OLELO HOOLAHA

 

-----------

 

            Owau o Ah Kowai ke hake ia aku nei mua o ka lehulehu, a lilo ae nei i ka hui o

 

Wong Wo

            A ae kuhi la ka hale kuai mea ai Palama Gr@  ry, e ku maloko, a malaila au e loaa i i ko’u mau hoaloha a pau.  E kipa mai e kuni i na mea ai o keia a me keia ano like ole e waiho nei maloko o laila.

 

            Owau no me ka oiaio

                                                                        AM KOWAI,

                                                                        Luna Hoohana

Honolulu, Iune 12, 1900

 

--------------------------------

 

HALE INUKOPE ME AI SUPA

 

-------------

 

            Ua wehe aw nei o Wo Fat, he hale @      me ai supv, ma kahi ino keia @                 i ko ai, ma ke alanui Moi kokoke @    Ha@manu.  I ke ka@             me ke awakea a ka inu k@p@      ahi hi he a @   wale @   kope i keia Poalua, Iune 12, 1900 @  ai lei, h ale nolaila @ na makaa aku @ ki@ mai, a @ ua ia oukou @ hope a me @  maikai loa.

 

----------------------

 

OLELO HOOLAHA

----------

 

            Owau o ke mea nona ka inoa malalo iho ke hoike aku hoi au i ka akea i @ Luna Haaw@ iaiapaia Mare me na Lune Mara, ke hookeia aku ae ka iube ia lakou @  haawi kekahi Luna Haaw  Paia@               Luna Mare @ e @ ana me Honolulu, a @ ua @ ae o keia Paeaina i kuu k@ ma@  eia o Kanoe Keia, me kuo ae ole aku oiai ua hana ia @ hana @ ke     oia @

 

                                                                        M@ Koa Ka@

Laie, Koolauloa, Iune 1, 1@