Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 27, 7 July 1900 — Page 8

Page PDF (637.40 KB)

This text was transcribed by:  Marchia Morey
This work is dedicated to:  Jack Hodges

KE ALOHA AINA

POAONO. IULAI 7. 1900

 

HE KAAO HAWAII

NO

HAINAKOLO

  Ka Ua Nohea o Waipio.  Ke Kai kamahine Nana i Wawahi i na l@ @a o Koaiheloni a Haule Koua Kapu Ihiihi.

 

  Ua loaa ka aina ka mea i upu ia no ka poino o kona hopena e loaa ana, ua hala ia me kana hana.

  I ka pau ana o na olelo a Keaniulaokalani, ua pane aku la o Kuahailo, ola na iwi i ka loaa mua ana o ka hoailona o ka lanakila ia oe, i lokahi ia e kakou, pau ka pilikia nohoalii maluna o ka aina a oukou i eha ai ka ili i na ihe wela a Kane ma laua o Kanaloa no ko laua lua kupapau no ka wa mua loa.  Aina ma ua noa.

  A me ia mau manao no ua olelo mai o Leimakani ia lakou ua olioli a hauoli nui hoi au ia Manukiu i ka loaa io ana o ka hoailona mua i loaa ia oe e like me kuu haku a akua hoi o kakou, ina iho no i ke alo, lalau iho no oe loaa aole i mamao aku.

  Nolaila, e kuu mau hoa make, a i ike i na mea he nui a me na ehaeha he nui, no ka mea, ua hiki mai ka paho hopu o ka hana, nolaila, me keia mau ano hana i loaa like ia kakou pela kakou e noho ai me ka maluhia ma Keaolino no ka wa mau loa, oia wale no ko’u manao no oukou e kuu mau hoa.

  I ka pau ana o na olelo a Leimakani imua o lakou me kona mau hoa, ua olelo mai la o Lonokaiolohia imua o lakou me ka malie, aohe a’u olelo ana no ke kumuhana i loaa kona haina ui lokahi like kakou ma na hoailona.

  Aka, ma kuu ano a oukou i hoo lilo, mai ai i akua au no oukou, no laila, ma keia ua mana au maluna o Keaolino no ka wa mau loa a ua lilo ia’u na hoonohonoho ana a me na hooponopono ana, a ma keia, ua apono au i na hana i haawi ia mai na’u e hana.

  Akahi no Keaniniulaokalani o Kealoh@l n@.

  Alua no Kuahailo o Kuaihelani.

  Akolu no Lonokaiolohia o Nuu mealani.

  Aha no Leimakani o Moanawai keoo.

  A lima no Leimakani o Keaolewa.

  Ua loaa no keia mamuli o ka mana i loaa ia Lonokaiolohia e like me ka Keaniniulaokalani i manao ai no ke aloha i na kupuna ona, a e ola na inoa i lukuia e Leimakani a pe a o Lonokaiolohia i hana ai ma na mahele iloko o Keaoli@o, a e ikeia no, wahi a Lonokaiolohia.

  I ka wa i lohe ai na kupuna a @e kona makuakane i keia mau @iahele a ma na inoa i leku ia i na inoa i makolo ia.

  Ua pane aku o Lonokaiolohi, ina ua hemahema keia mao hana a’u e hai mai, no ka mea he wa pono kei aole e hiki ke weheia ma keia hope aku.

  Mou e kuu haku makuakane ke makaukau nei oe no ke k@ aku i kau wahine a me kou makuahine no Keaolino nei.  E hai aku au ma na mahale i haawi ia nou a me kou mau noa malaila oe e noho ai me kau wahine a me kou mau hoa no ka wa mau loa.

 O ka haku o kakou oia me kana wahine kaawale laua no ka wa mau loa.

  No kua kahu hanai hoi kaawale kona no ka wa mau loa.

  No’u iho n@ hoi kaawale au no ka wa mau loa.

  Hookahi hui ana o kakou i ka makahiki, nolaila, e hoomanao i keia mau mea.

  Maanei i hoopau ae ai o Lonokaiolohia i kana mau olelo e like me ka haawina loaa mai kona mau kupuna mai.

  Ua ae mai o Keaniniulaokalani i ka mahele ana, he elua aupuni o Keaolino he hookahi hapa no Le@akaui me kana wahine me kona mau hoa.

  No’u, wahi a @uahailo, aole au i manao a i ole ia ma ka moeuhane la hoi e loaa ana ia’u keia haawina kiekie mai kuu moopuna haku mai, nolaila, i anei ka @ke kulaia imua o kou akua, aohe hope e hoi ae ai a onumu liilii, kau i ka lele na kuu akua, na Lonokaiolohia e hea i k@ inoa, ola ka aina, laupai o Keaolino, ulu koa kanaka ia Lonokaiolohia.  Amama ua noa.

  No’u hoi, wahi a Leimakani, aole au i haupu mua e papahi ana au i ka ha@ohano kiekie e like me keia a’u e ike nei, nolaila, e kala mai ina ua oi keia ma@ olelo mamua o ka mea kupono imua o kuu haku keiki.

  Imua o kuu haku makuakane a me kuu haku keiki a me Kuahailo, ka wiwo ole, ka mak u ole, hope ole mai kuu mau kupuna a’u i luku ai a me Kukuiuokahiki.

  Ke makaukau a ke liuliu nei au no ke kii ana ia Hainakolo a me Luukia no ka hoihoi ana mai i Keaoolino nei no ka wa mau loa, no ke mua, ua pau ka’u hana a me ku’u mau @ ia

  Ae wahi a Kuahailo.  Ua oiaio na olelo au e pane mai nei ia’u a ua @ie nui au no kou hoolu@e i na ma puna olelo mai a’u aku, nolaila, aohe a’u makana nui e uku aku ai ia oe, aka, he wahi makaua no i k@e mai, mai ko akua mai mamua o kuu houlilo ana iaia.

  E Loimakani e, he wahi makana ka’u ia Kua o ka’u wahi makana o Kuaiwahia o ka pa ia o Keaolino nei kuu ka luhi aohe nemi nana @ uhi o Keaolino nei ia kou i ka puaaneane.

  E Leimakaoi kua keiki kou haku ola na iwi, ua he uo na poi o ka luahuna a Kuahailo ia oe he mea huna pohihihi i loaa ole i ou mau kapuna, wahi a Keapipiulaokalani.

  Mamua o kou ha lele ana iho ia Keaolino nei, eia ko alanui e kii ai i ko makuahine a me ko wahine o Kuaiwahia, noa ia Leimakani ke kapu nana i wawahi Kukuluokahiki, Kahikimoe ola io no na iwi.

  I ka pau ana no o na olelo a Kuhailo imua o lakou, ua pane mai o Lonokaiolohia me ka ninau ana mai i na kupuna ona, aole anei e hiki ia’u ke hele pu a hoi mai no hoi me kuu kaku makuakane.

  Pane o Kuahailo, e Lonokaiolohia e kali ka manao o kuu akua a hoi mai au me ko makua kane ma ka imo ana a ka maka hiki mai oia me ko makuahine a me ko kupunawahine, a mahope aku o laila hookuu au ia oe e like me kou makemake.

  Maanei, ua hooko io no o Leimakani i kana huakai kii makua a wahine hoi aole no hoi i liuliu noho ana i Keaolino a hui lakou ma kahi i hookaawa leia iloko o Keaolino me na manao oinolu, aka, he mau nana nui no ma ka hooponopono ana.

Nuhou Kuloko.

  Ua haalele aku la ia Kapalakiko ma ka la l o Iulai ka moku lawekoa Grant, a e kipa mai ana oia maanei me ka piha koa no Manila.

  Ua malamala ae he hakaka mawaena o kekahi mau haole ma ke kihi o na alanui Papu a me Hotele ma ka La Pule nei, a me kia hana nui na makai i hopu ai ia lana.

  Ua lohe mai makou he lehulehu wale o na kupa Beritania e waiho aku ana i ka lakou mau oihana aupuni e paa nei, mamua o ka ae ana aku e laweia ko lakou mau pono kupa Beritania no ka oihana a lakou e paa nei.

  Ua hoea mai la ka wa no ka uku ana i na pahu leta a he mea pono i na mea pahu leta ke uku koke aku me ka hakalia ole, no ka mea, he rula hou kona, o na poe e uku koke ole aku ana, e hoopau ia ana ko lakou kuleana ia mau pahu.

  O na Komisina i hoea mai la @o ua lunakanwai o ka Aha Kiekie a me ka Aha Kaapuni, oia o Lunakauawai Little a me Lunakauawai Gaibraith.  Ua lawe ae ka inoa hope i ka hoohiki o kona keena imua o Lunakauawai Kiekie Frear ma ka Puaono nei.

  Ua holo hoomaha a hooluolu aku la ko makou Mokuahine Po@ku no Hilo, mahope o kona kaa ma’i ana no kekahi mau l@ e hala ana paha he elua pule iaia @ hele hoomaha ai ma na koaaina a hoi.  No na hookaa @ pep@ ana i kona wa kaawale me Edward L. Like no e hooponopono ai.

 

MA KE KAUOHA

OI ELO HOOLAHA.

  Ma keia ke hoike ia aku nei o na inoa malalo iho nei, ua kohoia aku ia no loko o ke Keena o na Hana Hou, pene:

  James H. Boyd, Kakauolelo Kiekie.

  W. E. Rowell, Kokua Luna Nui o na Hana Hou.

  Andrew Brown, Luna Nui o ka Oihana Wai a me Kakauolelo o ka Makeke o Honolulu.

  Marston Campbell, Luna Alanui, Apana o Kona, Mokupuni o Oahu.

  Kapena A. Fuller, Luna Kia i Awa.

  Na Kapena J. C. Lorei@on, John R. Macaulay, M. N. Sanders, E. R Cameron, na pailata, no ke Awa o Honolulu.

JOHN A MCCANDLESS.

Luna Nui o na Hana Hou.

Keena o na Hana Hou. Iune 14. 1900.

 

OLELO HOOLAHA.

  Owau o Ah Kowai ke hoike iaUa hiki ke lawelawe i na mei pili lili a me ke kaha ana.  Keena hana mak aku nei imua o ka lehulehu, ua lilo ae nei i ka hui o

  Wong Wo a ke kuai ia ka hale kuai mea ai Palama Grocery, e ku nei ma Leleo, me ua waiwai a pau maloko, a malaila au e loaa @i i ko’u mau ho@loha a pau.  E kipa mai e kuai i na mea ai o kela a me keia ano like ole e waiho nei maloko o laila.

  Owau no me ka oiaio.

AH KOWAI.

Luna Hoohana.

 

K. HAIDA.

(HE KAUKA IAPANA.)

  Ua hiki ke lawelawe i na mai pili ili a me ke kaha ana.  Keena hana makai o ka Halepule Palama, Alanui Liliha.

Na Hopa Hana                        9 a.m. a ka 12 m.

                                    1 p.m. a ka 3 p.m

                                    7 p.m. a ka 8 p.m.

No Na La Pule.           9 a.m. a ka 12 m.

Iune 27 6m.

 

NA KAKO GULA HOU LOA.

  I hoea mai nei maluna o na mokuani mai Kapalakiko mai.

  Ma ko’u Halekuai, malaila e hana ia ai na Pine, Komo, Kupee Lima, Uwati, a pela aku.

H. C. Biart.

Alanui Papu, Helu 4041

 

HALE INUKIPE ME AI SUPA.

  Ua weha ae nei o Wo Fat. he hale inu kope a me ai supa, ma kahi iho nei a ke kaa poniuniu i ku ai, ma ke alanui Moi kokoke i ka oapo Haaiiliamanu.  I ke kakahiaka a me ke awakea ka inu kipe, a i ke ahiahi he ai a ipa wale no aole inu kope.  I @ia Poalua, lune 12, 1900, i wehe ia ai keia @ale, nolaila e na makamaka a kipa mai a e i a@ no ia oukou ua kope a nie ua a@pa maikai loa.

Allen me Robinson

  He mau mea kuai Papa, Na Lako Kukulu Hale Kona ame Aila a pala pu no h@ me ka N@ahu.

  Keena Hana uia Alanui Moiwahine.

 

KAUKA L. F. ALVAREZ.

KEENA ME KAHI NOHO HELU @

ALANUI EMMA.

Na HORA HANA:      8 a ka 10 a. m.                         

8 a ka  3 p. m.

                                    7 a ka  8 p. m.

NA LA PULE:             8 a ka 10 a. m.

                                    7 a ka  3 p. m.

Telepono 644