Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 28, 14 July 1900 — Page 9

KE ALOHA AINA

POAONO, IULAI 14, 1900

 

KA HUAKAI A NA ELELE NO KA MOKUPUNI O KAUAI O MANO.

 

Poakahi, Iulai 2. Haalele ia Honolulu kau ma ka Mikahala hora 5 p.m. no Kauai o Mano.

Na Elele D. Kalauokalani, J. K. Kaulia M. a me Mrs. Wilikoki me na keiki. Poalua hora 6 a.m. haule ka heleuma o ka Mikahala no Eleele o ae nei, aia na kamaaina e kiani mai ana me ua hainaka. Rev. J. W. L. Leleiwi, e kona mai ana i na elele e pae, he wahi ai iki no a he wahi i-a iki no, e ai ka malihini a ku ae a hele, aia ke iki ia aku la na lio a me na kaa i hoomakaukau ia no ke kipa ana aku o na malihini, ia wa, ua lawe ae la na elele i na kuka ana no kahi e pae ai na waa o na elele, a hooholo iho la ma Waimea e pae ai, a ia wa na lawe ae o Elele Kalauokalani i na hoailona kiani hainaka e hoike aku aua i kamaaina e hoonohonoho mai la, e hele loa aua na elele a pae noo Waimea, oia ka wa i ike ia aku ai ke ku o ka ea o ka lepo i na lio me na kaa e hoi hope ana. Hora 9 a.m. haalele ka Mikahala ia Eleele no Waimea a oiai ka Mikahala e hookokoke aku aua i ke awa ku moku o Waimea, pae ana ka leo o ka Elele Wilikoki ma keia kipuka one i hookuu iho ai o Lono Kapena Kuke i ka Heleuma o kona moku i kona ku mua ana mai i Waimea nei, nana iho la kamahele e momoe ana no na moali one o kahi o ka heleuma a me ke kaulahao. Aia kamaaina Luka Nakapaanu, e kali aua ma ka uwapo me ka makaukau e apo a hookipa aku i na malihini, a i ka pae ana aku i ke one o Luhi, ua hui iho la me kamaaina, a kau ma ke basa no kahi o Luka Nakapaahu, aia hoi o o Mr. Apukai Akina e nee mai ana i ka holo i ke one o Luhi me ka manao e lawe ae i na elele malalo o kana hookipa anaa, eia nae, ua lilo e ka eo ia Mr. a me Mrs. Luka Nakapaahu, a ma kona home i hoomaha iho ai na elele, aia na kamaaina e noho alakai ia ana e Apukai Akina, e haawi ana i na kauoha, oia no oe kahi Napoliona Bouebate, maluna o ke kahua kaua o Walata.

Ma keia wahi i hooluolu ai na elele, a ma ke kuka ana a na elele me na kamaaina, na hooholoia, o ke ahiahi Poakolu, Iulai 4, e malamaia ai ka Halawai Makaainana a ka Aoao Kuokoa Home Rula.

Mamuli o ka eleu o Mr. Akina, ua hooluu ia aku la na elele iloko o ka muliwai Ulailiahi o Waimea, a hoomanao ae la kamahele i ka wai auau o na makua alii.

Poakolu, Iulai 4, hora 3:30 p.m. Haiolelo ma Waimea Music Hall. Huina o na poe i akoakoa mai, mawaena no ia o 200 a me 300. Hoomalu ia ka halawai e J. W. K. Nawai, Peresidena o ka Ahahui Kalaiaina wahi ana. Hoomalu. E haiolelo ana na elele, a ke heluhelu hoike aku nei au i ka hana o keia halawai.

Pule o Sofa Lilikalani.

Lulu dala no na lilo.

Huina $4.95.

Kahea ia o D. Kalauokalani, wahi ana. E o’u mau hoa makaainana mai ka pahahapa o Polihale a ka Waiulailiahi.

Malia paha ua ao ia mai oukou aole e loaa ka mana koho balota, hoopunipuni, aole no he pilikia ina aole e hookaa ia ka auhau ina he 20 makahiki ma keia hope aku (paipai ia).

O ka aoao Demokarata o Amerika Huipuia ko kakou aoao ia, o ka aoao Repubalika i Amerika Huipuia ko kakou ia, aka, no loko nei o ko kakou aina he Aoao Kuokoa Home Rula.

O ka aono Repubalika a me Demokarata, mailoko mai no ia o ka aoao hookahi, aole e hiki ia kakou ke noho pu me ke Diabalo.

Ua haawi mai nei o Amerika i kanawai no kakou, no ka hoike ana i ka oiaio o ko oukou manao e Waimea ina i manao oukou a hooholo o R. W. Wilikoki oia ka elele i Amerika, e hoike i ko oukou hooia ma ka huro ana i hookahi, (Huro ia).

He kaulike ko kakou aoao, a e kupaa me ka lokahi.

Hoolauna ia mai o B. W. Wilikoki. I ka makahiki hope o 1893 i hoonele ia ai o Hawaii i kona kulana Aupuni Moi, i ka makahiki hope o 1895, he kaua aloha aina a nele no, a na hoouna aku oukou ka lahui ilihune aole o ka poe waiwai palaualelo, a na oukou no i hoouna o Kalauokalani, Kaulia a me Keoni Likikini, no ka imi ana i ka pono o ka hoihoi Aupuni Moi a me ke kuokoa, a i kela makahiki hope aku nei, ua hui au me ka Peresidena o ke Kalaiaina, a me kona papa hooko, no keia kumuhana kahiko no, aia ia kakou ka pono koho i keia la, nolaila, e kupaa a lokahi.

Maanei i ku mai ai o J. K. Kaulia a hoike mai la i ka lakou huakai i hiki aku ai imua o na makaainana no ka hoakaka ana aku i ke ano o ia mea he Aoao Kuokoa Home Rula, me ka hoike pu aku hoi ua hala na makahiki wi ehiku, a eia ka lahui iloko o na makahiki momona, e like me ka moauhane a Iosepa no na bipi wiwi a me na bipi momona ehiku. “E pepehi i ka moo.” (Huroia.)

Ku mai o S. K. Pua. Wahi ana, ka manaolana o Enelani he kuokoa, ua omo pu ia ka aoao Repubalika a me Demokarata iloko o ka Aoao Kuokoa.

Ke nonoi aku nei au ia oukou e hoonioni mau aku na makuahine me na kaikuahine i ka oukou mau kane.

Hoolauna ia mai o Mr. Wm. Brown. Wahi ana, na kamaaina no kakou maanei ua lapa mai ka manao ia’u e holo i moho no Kauai nei, aole no ko’u manao ua hewa lakou, aka, ua hana lakou i kahi mea, aole i ao mai ia kakou, no ke aha? o nele lakou i ka hana, ua manao au he mea pono e hana ia i kanawai no ia mea.

Na olelo hooiloilo, ua hoohaiki ia mai na keiki a kakou, nolaila, ua manao au e holo moho aia no ia ia oukou mai, o oukou no ka paakai ke pau ka liu o ka paakai, pehea ia e liu hou ai.

Hoopaneeia ke koena o na hana ma kahi o L. Nakapaahu.

Hoolauna ia mai o Liwai Kauai. Wahi ana, ua loaa ia’u ka hanohano o ke ku ana aku imua o oukou. Owau, he luna hana au no ka Aoao Demokarata ma ka apana o Waimea nei, no’u aia au ma ka Aoao Demokarata, aka, no ka mea i hoike ia iho nei e na elele, he Demokarata au, a ma ka hana, he Kuokoa au. O ka lokahi ka mea nui. Nui kuu hauoli me ka mahalo, he mea ole ia ke ole he lokahi, a o na mea i lohe ia e kakou i keia la, e lawe a e hana a malama a hooikaika o ka lilo ia kakou o ka mana oia ka mea nui, nolaila e hooikaika kakou e na hoa i lilo na olelo i mea ole. E koho kakou i na Lunamakaainana a me na Senate i kanaka Hawaii wale no.

Ke nonoi nei au la oukou i hookahi puuwai. E hele kakou e hoohiki i loaa ke kuleana koho balota mai noonoo no na mea i hala.

Hoolauna ia mai o Apukai Akina. wahi ana, e na hoa makaainana, e hoomanao kakou e koho lakou i elele e hele ai i Amerika no ko kakou mau pono.

Ina o na inoa o Iaukea, Parker a me Kawananakoa, e hoomanao oukou o Iaukea he puuku oia no na alii, a hiki i keia la he kumakaia oia, o Sam. Parker, oia kekahi o na kuhina nana i kumakaia ko kakou aina oia anei ke kanaka kupono me ka hana ino i ka lahui, a o D. Kawananakoa, he alii nui oia, aka, heaha kona ano, he bebe oia, ke hoole nei au mai ka ole “O” ekahi a ka ole, “O” pau loa aole ia he kanaka kupono no kakou.

E hai aku au ia oukou o R. W. Wilikoki ko kakou kanaka kupono, aole anei pela? (Hoohoia pela no.)

E pale na manao enemi e lokahi no ka pono o ka lahui.

Mahope o ka pau ana o kana, ua hookuu ia ka halawai me ke ohohia nui ia, oiai, ua ikeia aku la ka wehewehe ana mai o na kuka Demokarata a me Repubalika o kekahi poe, a pau ana i ka lele liilii, a aahu iho la i ke kuka Kuokoa Home Rula.

I ka hoopanee ana o ka halawai, ua nee aku la na elele no kahi hoomoana mua, a ma ia poeleele ana iho hora 8 p.m. ua hoea mai la ko Koloa a me na wahi e ae. A wehe hou ia ka halawai, a o na hana oia halawai, e hoopanee iki a hoea aku.

(No kahi wa aku)

 

HE MAU PAHU OPIUMA.

 

Ma keia ku ana mai a ka mokuahi Auseteralia mai Kapalakiko mai ua lawe mai la oia he elua panu opiuma no ka Hui o Sing Chong ma Honolulu nei. O ka makamua loa keia o ka hoouna ia ana mai o kekahi ukana opiuma me ka huna ole ia. Ua ike na luna kiai i keia mau pahu he opiuma ko loko, aka, oiai aole he kanawai e kue ana i ke komo ana mai o ka opiuma maloko o keia mau paemoku a ua ukuia hoi ko laua dute, nolaila, aole he mau kue i hana ia aku e na Luna Dute Awa, a hooleieia mai la laua no uka nei o ka aina, maluna o keia mau pahu e kau ana keia mau hua palapala. “Sing Fat & Co. a Sing Chong o Honolulu. He hookahi pahu opiuma nona ka waiwaiio he $300” A pela o na huaolelo e kau ana ma kekahi pahu, koe wale no ka huina waiwai he $400.

Ua hoea koke aku o Hope Makai Nui Chillingworth no kai o ka Hale Dute, no ka huli pono ana i ka oiaio o keia mau hoike, a ua ike koke iho la oia i keia mau pahu. E lawe ia ana keia mau pahu e ke aupuni, no ka mea, aole i pau ka mana o ke kanawai e ahewa ana i na poe malama opiuma, eia no keia mau pahu ke waiho nei maloko o ka Hale Dute ma ke kii ole mai o ka ona nona keia waiwai i hoounaia mai la no hopehope o nanahu aku no ke kanawai iaia no ka malama opiuma.

 

Ua loaa mai la na hoike mai ia Mekia Pota mai, ua hoea maalahi aku la na mea hoikeike o Hawaii nei i Farani no ka hoikeike nui o Parisa. A aia oia ke hoomakaukau ia i ke keena e waihola aku ai ia mau mea hoikeike.

 

Ma ka huli ana mai la a ka mokupea Ceylon mai ka mokupuni Lyaan mai, ua lawe mai la oia he mau luina o ha moku poino M@r, mai Honolulu aku nei no keia moku i hooanaia ai no ke kii ana aku i na lepo manu ma la mokupuni, a ua ili oia a @ ka @ mawaho mai nei. Ua pakele na ola a pau maluna ona.