Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 32, 11 August 1900 — Page 5

Page PDF (741.73 KB)

This text was transcribed by:  Shaun Kamakea-young
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

KA MOKU HOLO LOA O KE AO NEI.

 

            Ma ka hoike i lohe ia mai o  ka moku holo loa i ike ia mai nei ma ke ao nei, oia ka moku topido Cobra, ma ka hoao ia ana mai nei o kona holo ua ike ia, ua hiki iaia ke holo he 35.886 nota i ka hora. O ka moku holo loa o ka Hui North German Lloyd, nana e hehiku nei na ale o ka moana Atelanika, he 23 wale no ona nota i ka hora, aka, eia nae keia hui ke makemake nei e hana ia i moku holo nona ka mama he 25 nota.

            Aka, i ka wa nae i hoomaopopo ia ai o ka holo o ke Cobra, he 35.886 nota i ka hora, e hoomanao iho kakou he 880 kapuai ka oi aku o ka nota i ka mile a kakou e kapa nei mauka nei o ka aina, Nolaila ma ka hoolilo ana i na nota a ke Cobra i holo ai ma ka mile, e ike ia no he mama holo kona o 41.09 mile i loko o ka hora.

            He mama keia i like ka holo me elua hapakolu o na kaaahi holo o Amerika Huipuia.  Aka, ua manao ia, he mau makahiki wale no koe ma keia hope aku e like ana ka mama holo o na moku ma ke kai elike me na kaahi mauka nei o ka aina.

 

EIA NO KE OLA NEI.

 

            Ua lilo ka make koke ole ana o Pueo, ka limakoko i pepehi ai ia Naomi kana wahine, a ka po Poakahi nei, ma ka Kapalama, i mea e hoopohihihi loa ana i ka ike o na kanaka, oiai, ma ka lakou noii pono ana i kahi i poino o Pueo, ua ike ia ua kokoke e lele kona poo mai kona apahu kino aku, ma o kekahi moku pahi kuhohonu mai kekahi pepeiao a kekahi pepeiao me ka moku ana o kona pu-ai, aka, iloko nae o keia palapu kuhohonui, aole oia i make.

            A hiki i keia auina la Poakolu, e kamau ana no ka hanu ola iloko o Puueo, a ua paa hoi ke kahe ikaika ana o ke koko.  Aole e hiki ke humuhumu ia kona pu-ai, mamuli o ka hopohopo ia a make koke oia.  O ka manao io o na kauka i ike iaia, aole oia e ola ana.

            O ka pahi a Pueo i lawelawe ae i kana hana weliweli he Pahi umimi, a ua loaa aku ia makai Baker ma ke kakahiaka ana ae.

            Eia o Pueo ka hanu nei ma kona pua-i, a malaila no hoi oia e hanai ia nei me ka pii mau ae o kona ikaika.  A ina oia e ola ana e make ana oia ma ka amana li kanaka.

 

            Eia ka halekuai o B.F. Ehlers ke kuai hoemi nei i na Palewawae Iapana.

 

HE PEPEHI KANAKA WELIWELI

Mai ka aoao 1 mai.

 

kumu, aole he maikai o ko'u noonoo.  A no ia kumu no hoi i hana ai au i keia hana puuwai eleele.  Aia oia ma kahi o Mrs. Kaluna no ka humu kapa ana, aka, aia no nae he mau manao kanala iloko o'u, a no ia, aole he oluolu o ko'u manao.

            Ua hele aku ai imua ona a me na waimaka e haloiloi ana, a uwe aku la imua ona mamuli o ko'u aloha no Naomi. Ua apo mai oia ia'u me ka akaaka ana, a koi aku la iaia e hoi mai i ka home me a'u.  Ua hoopaa maua a hiki i ka hora 4:30 o kakahiaka.  Ua makemake au iaia e noho pu me a'u ma keia ola ana, aka, he nui nae na holoholo olelo i hiki aku iaia e kekahi poe e pili ana no'u.

            E noho aa maua me ka maikai a hiki i ka wa o keia mau moolelo hoohilahila i poahala ae ai, a ma ia kumu i lawelawe ai au i eia hana puuwai eleele-mamuli o ko'u aloha.  He oi aku ka pono e make maua a i oi aku ka pono no na poe i hana mai i ka pilikia iloko o na ohana.  Ina maua e kaawale ana, he haawina ia e ao ana i na wahine a pau e waiho malie i na mea e pili ana no kahi mea e aku, i ka wa a lakou e hoomaopopo ai, o ka noe a lakou e kamailio ana he mau kane ka lakou e malama ana ia lakou.

            E nana kela a me keia i kona home iho, a e hana hoi i kana hana iho, alaila, aole he mau pilikia e ike ia ana iloko o na ohana. Me keia mau koakaka ke haawi nei au i ka'u pule no ka hoomana Karistiano mai Hawaii a Niihau, i na ahahui Karistiano a me na poola. No lakou ko'u aloha, a no ka'u mau keiki e ola nei, ke haawi nei au i ko'u aloha nui loa. Aloha oukou a pau loa.  Ke makemake nei au i ka hoomana Karistiano e hoopakele ae i ko'u uhane.  O ko'u kino e lilo aku ana i lepo, a o ka'u e makemake nei e lawe ia aku ko'u uhane i ke Akua, he manaoio ko'u e huikala mai ana no ke Akua ia'u, no keia hana puuwai eleeele, a o ko'u mau hewa hoi aole ia e ili aku maluna o ka'u mau keiki. No Naomi Kaaihue, ke olelo nei au ua aloha au iaia.  Ua aie au he mau dala maloko o keia kulanakauhale.  He $5 e loaa mai ana ia'u mai ka hui poola mai.  Ua makemake au e haawi ia he $1.40 i ka hui a'u i komo ai.  Aia he $45 malalo o ka malama ana o ka'u wahine a'u.  Ma ka hale aina pake, ua aie $1.35, i ke kaapio helu 37, 50 keneta, i ka pake lawe wai momona 5 keneta.  Ua makemake au e ukuia mailoko ae o ka dala e loaa mai ana ia'u. He mau keiki ka'u ma Kakaako.  Kuloloia a me Auwaiolimu.  He hale ko'u ma keia wahi hope, a he makemake au e kuai, a e haawi ia ke dala i ka'u mai keiki.  Ke haawi nei au i ko'u aloha no kuu aina hanau a me kuu hunona.  Ke pahola akea aku nei au i ko'u aloha i ke taona.  E aloha i ka leo honehone e na mea kani.

            Ua makemake au i ka Makai Nui o Hawaii, e oluolu oia e hookomo ia keia leta maloko o na nupepa, i ike mai ai na wahine a kekahi poe okoa aku, he hana hewa ke kamailio ana aku ia hai, a no ka hoike ana aku ia lakou, e waiho malie lakou i ke kamailio ana i na mea e pili ana i kekahi poe okoa aku.  Me ke aloha nui no ka Makai Nui.  Ina maua e make pu ana, e kanu ia ma kahi hookahi.  Ke kakau nei i keia me ka hoopaa i kou inoa me na waimaka e hiolo makawalu ana i na hoomanao ae no kuu wahine a me na la hauoli i hala hope aku la.  O, e kuu aloha, kuu aloha.  E hoehaeha ia no au ina au e ola ana.

            David Pueonuiokon Kaukahuahaleohawaii."

            O kei ae la na manao oloko o ko o ka leta a Pueo i unuhi ae ai mailoko ae o kona poli, a haawi aku la i ka makai, oiai oia e lawe ia ana no ka haukipiia iloko o kona kula-na nawaliwali

 

Nuhou Kuwaho.

LANAKILA NA IAPANA MALUNA O NA PAKE.

 

            Ladana, Iulai 27. Ua hoopuka ae la ka Daily Mail i keia mau la ike mai kona mea kakau kuikawa mai:

           

            Tokio, Iulai 26. Ua hoike ia mai la ma ka la 22 iho nei, he pualikoa o na Iapana kai lele kaua aku ma Shanhaikwau a ua loaa ia lakou he lanakila ana.

HE EONO HANERI I LUKU IA.

 

            Ladana, Iulai 27. Ua hoike mai la ka mea kakau kuikawa o ka Daily Mail i keia mau mea malalo iho nei no ka la inehinei:

            Ua hoea mai la he kahunapule Italia maanei mai Hensien Fu, mai kahi i luku ia ai he Bihopa Italia me ekolu kahunapule mahope o ka hoomainoino ia ana.  Ua hana ia kela ma ka la 4 iho nei o Iulai.  He eono haneri Karistiano i luku ia mahope hoi o ka hana hoomainoino ia ana o na wahine.  he eono mau kahunapule i mahuka aku no luna o na puu i manao ia ua make lakou malaila.

            O ke kahunapule i hoe mai l i Hongkong, ua piha kona alahele me na popilikia. Ua pee oia maloko o kekahi pahu kupapau no umikumamahiku la maluna o kekahi moku holo muliwai.

 

KA HOIKE A KE KAHUNAPULE.

            Hongkong, Iulai 25, hora 4:45 p.m. O Rev. Stephano Seite, he kahunapule Italie i hoea mai la ianei mahope o kona alo hoomanawanui ana mai i na inea o kona alahele mai Hansien-Fu mai Southon Human, ma kona niele ia ana aku, ua hoike mai la oia ma ka la 4 o Iulai, ua hoike mai la na Pake Karistiano iaia, o ka hale o ka Bihopa, ma kahi he elua hora hele ka mamao mai iaia aku, ua puhi ia i ke ahi, a o Rev. Antonio Fantozzati, ka Bihopa, me ekolu kahunapule a he mau haneri o na Karistiano i pepehi ia.  He eono mau Kahuna pule e ae i mahuka aku no na mauna.

            No ekolu la ko Makua Stephano pee ana ma na mauna, ua hoea mai la he mau Karistiano a lawe aku la iaia no ka muliwai maloko o kekahi pahu kupapapu ma ke ano kino make. Ua waiho ia aku oia maluna o Pekahi waapa, Mahope iho, ua ike iho la na poe o luna o ka waapa aole oia he kino make, ua makau iho la lakou i ka lawe ana i kekahi kanaka Europa, a i ka wa i hoike ia aku ai e loaa ana ia lakou he uku makana, ua ae lakou e lawe.  A mahope o ka alo hoomanawanui ana i na inea ua hoea mai la oia me kona mau hoaloha Karistiano i Canton, a mailaila oia i kau mai ai maluna o ka moku no Hongkong.  Ua hoike pu mai oia, aia ka apana o Hunau iloko o ka haunaele.

 

PEPE IA NA MISIONARI MA SHANSI.

            Ladana Iulai 26.  O na hoike i lohe ia mai la he heluna nui o na misionari Amerika a me Beritania i pepehi ia ma Shansi.  O kekahi o na lono i loaa mai Shansi mai, e olelo ana:

            O na misionari Canada i mahuka ma Hunau mai, he nui na popilikia i halawai ma ko lakou alahele no anei.  Ma na wahi a pau, ua ulu mai ka haunaele.  Ua lele mai na pae hoohaunaele maluna o na poe mahka me ka hoea mai ia lakou, me ka haehae ae i na aahu mai ko lakou mau kino aku.  O na wahine nae ka nui o na hana hoomainoino ia an.

            He hoike kuikawa kai loaa mai la maanei i keia la mai Iokohana mai, e olelo ana, o na mahele koa a pau o Iapana e hoolele ia ana lakou ma Taku ma ka la 31 o Iulai, a e hoea ana i Tientain ma ka la 3 o Augate. Ua hooholo mi la ka Ahaolelo o Nu Wale Hema, Auseteralia e hoouna i pualikoa i Kina o ka huipu ana me na koa Beritania.

 

            Mamli o ke kono i loaa mai i kekahi mau makuahine o ka lahui Mrs. James Campbell a me Mrs. Nawahi, nolaila, me he la e hiki kino ana laua e ike i na hana o kela ahaolelo o Waialua ma keia Poaono iho, ke ole he mau kula.