Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 35, 1 September 1900 — Page 8

Page PDF (633.33 KB)

This text was transcribed by:  Mapuana De Silva
This work is dedicated to:  Elizabeth Kekau'ilanikaaikawaha Kalama

KE ALOHA AINA.  POAONO SEPATEMABA 1, 1900.

 

HE KAAO HAWAII NO HAINAKOLO

Ka Ua Nohea o Waipio.  Ke Kaikamahine Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuaihelani a Haule Kona Kapu Ihiihi.

Ua hookoia ke noi a Lonokaiolohia no na lawehala o Keaooluna, a no keia hana ua kohoia o Kuahailo i lunakanawai, a no ka like ole o ka olelo hooholo hope me ka olelo mua, ua pane mai o Kuahailo imua o lakou a me Keaniniulaokalani.

O ka'u olelo hope no keia hihia imua o kakou e hoihoi ia ka pono kumu o Hainakolo no ka mea, aole keia hewa no ka honua.

Ke hooiaio nei kou mana akua no ka olelo hooholo a ka lunakanawai a kakou, no ka mea, ua ike au ma hope iho i na olelo ikaika a kuu moopuna a me Kuahailo, no ka mana nui o kana moopuna e wawahi ia Ke@oolino nei a lilo i mea ole.

Ina no ke kanawai honua aole o Hainakolo, Luukia, Leimakani a Lonokaiolohia no Keaoolino.  Nui ka ike, nui ka mana lua ole ola na iwi e kuu akua.

I ka lohe ana o Lonokaiolohia i na olelo hooia a Keaniniulaokalani imua o lakou, ua haalele koke o Lonokaiolohia i kona kapu a he akua nui e hiki ole i kekahi mana ke hoole iho.  Ua paa mu aku la na wawae o Keaniniulaokalani ia Lonokaiolohia.

Heaha ka manao nui ou e kuu haku, kuu akua, wahi a Keaniniulaokalani.

I mana nui, i ike pohihihi ole, i mana hooko, i lunakanawai hoopono ma ka hana, ua ko ia mau mea maluna ou iho a mau loa.

Pane mai o Kuahailo imua o lakou, ola na iwi i kuu akua moopuna, aole e kapa hou ia kou inoa he haku, aka, he akua ma na ano a pau, a e kuku'i ka lahui a@@@ mai ka lewa a hoea loa aku i ka papaku o lalo.

Ua pane hou mai o Keaniniulaokalani, ua lokahi ko'u manao ma Kuahailo ma na ano a pau no Lonokaiolohia i olelo ia aohe @@ua kupua ma ka lewa, aohe hoi ma ka papaku o lalo e hookui mai ia Lonokaiolohia.

I ka pau ana o keia mau olelo a Keaniniulaokalani a me Kuahailo no Lonokaiolohia.  Ua pane mai o Leimakani imua o lakou.

Eia imua o kakou o Keaoolino nei a me keia mau pio nui e noho mai nei.  Owai ka mana nui nana e ho'oponopono o Keaoolino a me keia poe pio e noho mai nei.

Pane mai o Lonokaiolohia imua o kona haku makuakane nou ka mana a me na pio, noho o makou ku e @@ @@ mea.

No ka mea, o oe kui ike i ka luhi ka inea a me kou mau hoa no Keaoolino a me na pio, me mau kauwa makou ma kau mau hana.

Eia ke aupuni a me kona lahui kanaka ke paa pio nei ia kakou owai auanei ka mea kupono e noho malaila.

Ua pane hou mai o Lonokaiolohia imua o kona makuakane.  O Alenui ka mea i kupono ma ia wahi, no ka mea, o laua kai auamo i na luhi a pae maalahi oukou i ka aina.

I ka pau ana o na hana o Keaolino a me ke alii o ka papaku olalo a me ka nohoalii ana o Alenui malalo o ka manao nui o Leimakani.

Ua pau na hana a'u i kokua ai no kuu haku keiki, a Le koena iki koe na kuu akua e hooko aku ia mea, oia hoi, kuu moopuna o Lonokaiolohia, no ka mea, he koena ko maua ia Leimakani.

Imua o oukou i keia la e kaawale ana kakou no hookahi makahiki alaila hui hou kakou, no ka mea, ma ka mana pakahi i haawi ia ai ia oukou, e ike ai oukou ia'u, a pela hoi au ia oukou.  Koe aku a Kuahailo ma keia olelo ana a'u, wahi a Keaniniulaokalani.

Ua ninau mai o Leimakani pehea la oe i haalele mai ai ia makou iloko o na la loihi no ka mea, aole makou i ike i ke alanui kupono e alo ai i na pilikia e hiki mai ana.

E kuu keiki a akua hoi mai kana lua a kuihe e like me ka mana i loaa ia oe i kou mau la opio, oia mana kau i luku ai ia Kane ma.

E Leimakani e hoolohe i ke akua nei mai ninau imua ona i like ke ano me ia, no ka mea, ke hoihoi ia mai nei kou ike, oia kou luku ana ia Kane ma.  Aole o oe wale no kai haohao i ko kiea heleloihi ana o kakou no a pau, nolaila, na ka mana i kau ia maluna o oukou e hoike mai.

Ua oiaio na olelo ao a Kuahailo ia Leimakani.  Wahi a Keaniniulaokalani, ia'u e kaawale aku ai ma keia akoakoa ana.  E malama oukou i ka maluhia mai ho@o e hana i na hana pono ole, i keia kaawale ana o'u he nui ka'u mau hana ma ka lewa a me ka papaku o lalo me ka nana pu mai hoi i ko oukou kulana a me na pio a kakou no ka wa mau loa.

A nou e kuu haku Lonokaiolohia e malama oe i na kihi eha o Keaoolino nei i mea e hookaa ai i ko kaua aia ia Leimakani kou haku makua kane.

No ka mea, ke hoihoi nei kaua i kona poho ma ka hoonoho ana i kona mau hoa i alo ai i ka mea ma na oihana kiekie o ka papaku olalo, a oia mana hoonoho aia no ia i ko makuakane aole ia kaua.

I ka pau ana o keia olelo a Keaniniulaokalani, aia hoi he oiai nei e hoolilo ana ia Keaoolino i opa@@ me ka pouli nui a mao ae, ua nalo o Keaniniulaokalani me ka ike ole ia.

Ua pane mai o Leimakani ia Kuahailo a me Lonokaiolohia.  O ka hana a kakou e hana ai a me na hooponopono ana.

Ua pane mai o Kuahailo imua o lakou, ina e hookui na mana ekolu ho'okahi, haina aohe e like ana no ka mea, o keia huakai hele no hookahi makahiki e poai puni ana oia no ka honua, a me ka lewa a me ka papaku o lalo.

Aohe mana akua, aohe mana kupua, aohe mana kilo, aohe mana kuhikuhi puuone, e loaa ai keia huakai huna a Keaniniulokalani, wahi a Kuahailo.

He oiaio aohe haina pololei e loaa ana ia kakou no keia huakai kamahao i ike ia aole mamua aku, aole mahope mai a hiki i kona hele ana aku la, wahi a Lonokaiolohia.

Ua pane hou mai o Lonokaiolohia imua o lakou ina oia ke kumu o ka olelo hooholo no Hainakolo i hooholo ia iho nei e Kuahailo e hoihoi ia ka mana kumu o Hainakolo, a e noho oia no Keaoolino no ka wa mau loa.

Oia ke hoihoi i ka mana lunakanawai ia'u no kuu paakiki no Hainakolo, nolaila, mai ka la i hooho oia ai ka pono o Hainakolo a hiki i kona kaawale ana aole oia i hui me Hainakolo.

Pane o Kuahailo, e kuu haku moopuna ua pololei oe, aka, o ka olelo hooholo e ku oia pela a hiki i kona mao ana, no ka mea, o ke alanui keia e hiki ai.

Ua pane hou mai o Kuahailo imua o kona mau hoa kuka.  Ke hoihoi nei o Lonokaiolohia i ka ale ia Leimakani ma ka hoonoho ana ia Manukiu me Alenui ma na oihana kiekie.  O Manuahiahi a me Aleiki oia ko Lonokaiolohia me i koe alaila pau.

Aole e noho ana o Keaniniulaokalani me Keaoolino, no ka mea, ua haumia a ua pelapela loa oia.

Ua pane mai o Leimakani, aole paha pela ka manao o ke akua nui o kakou no keia mau olelo a kakou.

 

UA HOOPIHOIHOI IA AE

He mau hiohiona pihoihoi kai ike ia ma ke kahua o na poe hoomalu o Kalihi e noho nei @@  ma ke alanui waina, ma o ka loaa aua aku o ke kino make o kekahi puke.  I ka wa i hoomaopopo ia ai ua male keia pake, na hoomaka koke kakahi poe e puolo i ko lakou mau ukana me ka manao aua e holo aku no kekahi wahi okoa aku, aka, ua hoopau ia no nae ko lakou mau manao pihoihio, i ka wa a ke kauka aupuni i hoopuka mai ai i kana olelo hooholo mahope e ke kaha ia ana, aole he ma'i bubonita ke kumu i make ai o keia pake.  He umi la o kona waiho ma'i ana.

 

K. HAIDA.

(HE KAUKA IAPANA.)

Ua hiki ke lawelawe i na mai pili ili a me ke kaha ana.  Keena hana makai o ka Halepule Palama, Alanui Liliha,

Na Hora Hana.  9 a.m. a ka 12 m.

1 p. m. a ka 3 p.m.

7 p. m. a ka 8 p. m.

No Na La Pule.  9 a.m. a ka 12 m.

Iune 27 - 8 m.,

 

OLELO HOOLAHA

Ma keia ke hoike ia aku nei ka lohe i na lula a pau o ka hui o Kahana, e malama ia ana he halawai ma ka halepule o Kahana, Oahu, ma ka la 1 o Sepatemaba, 1900, no ka noonoo a me ke koho ana i ke kumuhana no ka hoomana ana i na luna nui o ka hui, no ka pomaikai o ka hui i olelo ia a me kona inoa, e huipu aku me ka mea hoopii ma ka hoopii kanawai no ka pono kaulike e waiho nei maloko o ka Aha Hookolokolo o ka Aha Kapuni Mua mawaena o Mary E. Foster a me J. P. Mendonca no ka hoopau ana i kekahi ae like hoalimalima o ka aina holoholona o ka hui, i hana ia e Makanui a me kekahi poe ae ia J. P. Mendonca i olelo ia.

A no ka hoomana ana aku i na loaa nui e kukulu i hoopu no ka pono o ka hui i olelo ia no ke koi ana aku i na pono ia J. P. Mendonca i oleloia a me Kaneohe Ranch Company no ka hoopoino ana i na aina ululaau a me na waiwai e ae i kuleana ia o ka hui i olelo ia.

JOHN D. HOLT.

Peresidena.

E. H. WODEHOUSE,

Puuku

S. KAPALI,

Kakauolelo o ka Hui Kahana.

Honolulu, aug. 17, 1900.

 

OLELO HOOLAHA.

Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei ke kauoha aku nei ia Sam Koa, e kii mai i kana Umeke Laau e waiho nei ma kuu hale hana me ka uku mai i ko'u luhi o ka hoomaemae ana me na lilo e ae.

A ina e kii uleia mai ana keia umeke a hala na la he 15 mai keia la e puka aku nei ka hoolaha, he mana ko'u e hoolilo aku ai i uku ia ai ko'u luhi o ka hoomaemae a me ka malama ana a me na lilo e ae.  Oiai o ka eha mahina keia o ke ku oleia ana mai o keia umeke.

Owau no me ka oiaio,

JOHN MALAEY

Leleo, Honolulu, Aug. 29, 1900.

 

OLELO HOOLAHA

Ma keia hoolaha, he papa ia nei na mea a pau, aole  e komo wale, kuai, hana, a lawe wale me ke kuleana ole i na waiwai paa a me na waiwai lewa o kuu kane mare i make kauoha ole, oia o Alapai Makahio.  He 19 eka aina iloko o ka aina Hui o Kukuiula a e Kipahulu, Maui, he 1 ha e laau, 5 bipi a me 1 lio, owau wale ae e ka wahine mare a me ke keiki hoohihi a maua ka mea kuleana ma ua mau waiwai la.  O ia mea a mau @@@ e @@@@@@ i keia, e hoopii ia uo e a'u ma ka halawai.

Owau no me ka oiaio,

MRS. WAILUA ALAPAI

Kipahulu, Maui, Iulai 26, 1900.

 

UA LOAA

Ua loaa he waapa kau nui me kekahi mau pono, a o ka mea a mau mea paha nona keia waapa e kii koke ae ma ko'u wahi noho ma Iwilei, a i ole i ke Keena o Ke Aloha Aina, a i na e hala na la he 15 mai keia la e puka aku nei o keia hoolaha, a lilo no ia'u keia waapa, @@ @@@ @@@@@@ pu mai i ke ano i keia waapa a me ka uku o ka w@l@ma@@ ana.

GEO. MALISA

Honolulu, Aug. 27, 1900.