Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 37, 15 September 1900 — KE KAHUA KALAIAINA DEMOKALAKA. [ARTICLE]

KE KAHUA KALAIAINA DEMOKALAKA.

( Unuhiia e J. ,ff. Buah.) (Hoomauw,) £A M4NAO MŌKROE, ' U ka oleio koahnua ma ke kahua kalaiaina i aponoia tna ka Halawai Ahac!yie 11»» Pila'lelapia i i malama ia i luoe 1900, e i aut\; eia no ka Aoao llepobalika ke kupaa eei muhope o k* olelo o ka Rula Mouroe, be maopopo loa ; iie mau olelo oiaio a be apuka. . O keia mau olelo ua, kue ia hoi e ka manao kalaiaina no a lakou i hooia akea ai, e kae ana i ka mauao o loko o ka Eula Monroe, e lawe mai a e paa i ka maua maluua o na wahi akea o na aina e aku a me oa luhui kanaka he noi wale maloko o ka mahele poepoe honua Hilnn». Ke oielo hoopaa nei makou e malama pololei loa ia na Hula Monroe ma kona ano piba a pau ma na olelo ana a ena ka uhane pu hoi, oiai be mea kupono hoi i mea e keakea ia ai ka pahoia ana mai o ko Europa mau mana maluua o keia mahele poepoe honua, a b<e mea kupono hoi i ko kakou noho maua ana ipa na mea ; piii Amerika. A ia wa hookahi i noke kukda nei makou a'ole loa e paa ia me ka ikaika a me ka ae ole e noho hoomaiu īa e na maūa £oropa. KUE I KA MANA KOA. He kue makou i na hana mana koa. O kona ano he lawe pto i ko waho a he hooweli 1 ko loko, a he hookaumaha ma ka home. He lima ikaika kona ano a he mea hoopoino hoi i ke k-ulana o na mea a paa e hapal ai 1 ka noho kaokoa ana. O keia ka mea a kekahi mau miliona lehulehu o to kakou man knpa e noho nei i holo mai ai mai Europa mai. He mea hoi e hookan iho ai malnna o ko kakou mau kanaka ake a aloha malohia i ke koikoi o kekahi pualikaua ani kumau, i kokahi mau auhau kupono ole, ahe enea hooweli mau hoi i ko ka lahoi kuokoa. Ua lawa loa 'hoi lloko o ka wa maluhia i kahi puaiikaua kumau kupono a &e na pualikoa mokaaina mai n<i ka lehulehu ae i a'o pono ia. Aole boi he wahi kekahi iioko o keia Bepnbalika no kekahi oihana paalikaua palena ole, ka mea e faoike mua aea ke ku t na hana hookikina e komo i ka oihana kaoa a e hopu wale a hookomo e hele i ke kaua. 1 ka manawa o ke aupuui e kti ai i ka pllikia o na koa puwalu i wata k* poc> kupono a maikai noho hn pale no ka aiua. Ile . nuikai p hoomauao djhu ia na Pualikoa Lahuī o Auienka Huipuia iloko o u* puuwai o &Toha aina o

kekahi lahui kuokoa. He man ! haawina a he palekana hoi na pualikoaoia ano. No ka manawa mna iloko o ko kakoa moolelo, a e ike pn ia ana i ka manawa hookahi me ke kaai% ma Pilipine, i ike ia ai ka haalele kaokoa la o ka mea i maiama ia no ka manawa loihi a i aponō ia hoi, oia ke ano o ko kakou mau oihana koa pnwalu. 'Ke knkala ahewa nni nei maUou i keia hana he kue'i ke ano o na mea Amerika, | he ktt ole i ke ano D mok»r«tn, a | he ano Repubalika ole, a he hoo- ; kahnli ana no hoi i na rula pan j kahiko o na !abui kuokoa. ■ NA MONOPOLE 1 He mea hiki ole na monopole I pouo pilikino ke palepafe ia a ke | hoomaiiawanui ia E hoopio an» ] hoi 1 ke kalepa maoli ana e hoo- ; paa ar i hoi i ke kumukuai o na ; mea a pau i hanaoie īa a o na j mea hoi j hana ia a maikai, a mai ! la ano hana e powa i ka wea | hooulu a i ka maa nana hoi e ai a aahu paha. E hoemi mai aoa ■ i ka hana a ka panhana u e ana i ' ka nku a me na kumu me ka ma- | nao paukiki, a e hoonele ana hoi i ka loaa ana he manawa e hoo-1 pomaikai ai i ka ikaika a me'ka' pono o na kala uuku m'ai i ka hoohana aku. keia ka mea j oi hookahi 1 ike īa i hana ia no ka ohi ana i ka hua o ko hai hoo-' ikaika ana no ka hapa uuku mai ka lehulehu mai, a ma aole e j kaohi ia ko lakou alnna, e lilo ana ka waiwai a pau malok<s o ka lima o ka poe kMk»ikat i a hoopoiuo ia ana hoi ka Repuba- j lika. O na hana hoohunahuna a ' me hookamaemae i ka īno nui he j hoohuihui, a ka Aoao Repubalika ! maloko o ka lakou Papa Kalai- ] aina Mokuaina a me Papa Kalaiaina Lahui oia na hooiaio piha ' o na olelo 1 hoeili ia malnna o ka Aoao Repubalika ne keiki kalai-\ aina no lakoa ha hni; ua hanai ia ' hoi lakon e k« tanawai a ka Aoi ao Rep< balika, a tia malama ia I lafkon e ka mnna hooponopono lanpnni he okn no ka luīn <3a!a a Ime na kokua l ka waihona elala I kokna holo balota a ia aoao. I Ke hoopaa oei makoo i ka Aoao I Demokarata e palo hoom »ha ole I maloko o na kulanakauhale* ra lteritori,Da mokonioa* a ina k& I aina holookoa, i na mounpole o I kanala a i»e na hni nu na &no » i pan, £ hookoia na kaaawai & i pau e kue auo 1 ka monopole a I me na hui, a e hoohana a hooko I ia hoi na kanawai i oi aku ka I ikaiki), e hoomaopopo ani eo ka ' hookuu akea ia o ka ike t pill I aoa i oa moa pi!l I ua hui kahii ; wiiwai mawaemi o ua moluaiuA ' a e kouo hoi i na ahahin kalep&'; ■ e hoike, mamoA o ko Ukoa hoo? 1 knmn aoa i k* J*ko>n haoa. m£ ' waho o Ito hkeu wo'knahiH 3 1 ! 4 I J

noi, aole boi iakoa i īiooi 'wal'e aku i ka hela o na mahele knleaoa mamna o fee mahele walwai io a aole ne» hoi i hoao e haea o li'ke .me ia, a āoie e hoao nei ano, e monopole i kekalii lala j o kē a i ka hoohana ' afia i kekahi mea kupono no ke j kalepii ana; a e lilo br>i, ma be i kanawai, na ka Ahaolelo e hoohana aku ka mana mulnoa o na hana'kalepa ana mawaena o nā mok'oaina, ame ua l # awb leta ana 0 na £no a pau, e . pili ana i na ' Ahahoohuihūi Kalepa a me mo- | nopole, E hoololi ia boī na .kanawai oku auhau ma ke kau nna ma ka papa belu <> ua iuea kmo wale na mea a na Aliiihooduihui # i 1 mea e pale ia ui ka monopole malaio o ka olelo e kau 'a ka auha.u dute i mea e hoomalu la ai ko ka poe o "ka aina e ko w ho mai. NA HANA OIAĪO OtE A KA AOAO REPUBALIKA. | Ka hana ole ana o ka Mana ] Hooponopono Aupuui, oiai aia! iaia ka mana piha maluna o ua j lala a pau o ke aupuui, e hana | aku i kekahi feauawai i maoao ia ! e hooki a e hoohaiki mai i ka | mana omo o na hui a me na hod- j huihul ku ole ī ke kanawai, ai ka j hnoko ole i na kanawai kue l na | monopoie a me na hui e pa» nei j ma ke kanawai, he hooia ana 1 ka j oiaio ole o ka Aoao Bepnba!ika | ma ka lakou mau mea i olelo ai | malalo o na huaolelo kauike 010-! ko o ka Papa Kalaiaina a ia aoao' \ fie mea maikai hoi e malama ia | ka p ona hui ame na Oihana | Hoohuihui ia, ma ko lakou maa I kuleana a me ko lakou mau pouo ! ma ke kanawal, aka, o na hoao ! ana a kekahi hul & monopole e akeakea me na pono akea o la lehulehu a \ ole e paa paha i ka : mana nana lakou i ae e kukola la he pono e papa Ia malalo o na hoopai kopono e IUo ai be mea hiki hou ole la lakou ke hana ! hou ako elike me la. ' KA HASA t»ALA MA KE AKA 1$ I KA 1. ' Ke hooia ake hoopaa neī ma- ' koti i ke knmnhaoa kalalaīn» o ' 16 i ka 1 i knkala ia ma ka Papa I Kalaiaiua PeiuokaiiiU o Xs?0 4 & ;Ve h&pai hou aku uel hoi i ke . koi a ia kahua kalaiaiua uo Ve* , kah; papa haua aua Amenia t i haua ia e ka lahul Auienka uo ! Ukou iho e hikl ai ke hoala & 1 hoouiau ia kekahi ana kulike e !ke kumuka&awai o ua meU!» ! dala elua» a e pIU aua hoi I ke- ! kahi uialek oia auo aaa ka ee 1 loke aua e haua ia ka keaiea ola ia o ke JaU keokee * me la u:a aua rutb o lola uuuawa o XG i ka 1, ke kali ele ! ke kokua a ao aua mal a le ! kuhi lahui e aku. • * * * ! KC|?O >\'x T N A $EVĀIX [F* asftlou i\t

iia o Ke Kumukanawai ft3er!*lB a hoomaopopo a'na no kc tobo atta i i na Senate'o toa ke koho a. me teia kanaka» a lie kcVua oaa- [ Vou i nā kohō polōlei a ia"mai ia. _ ' lahni mal ma na aoo a * ** TA. ~ I He kokua mākou 1' ka baca |it<yke !a o keia Alawai -oki. K»" i ahewa oēi makon 1 ka hoopuniI *>iinī oka Aoao i£*pobJlilu i ki I honholo ole an» I W Bilā Kana--1 Wftl no ia mea. * * *• ! ' HA TERI*CRt . 1 ' * | Ke ahewa nei malou ika hooI ko ole ia o ka o!efo e lilo ua Te- ! ritori o Ari2ou», Mekiko Kon & !me llkalahaoia, i niau »i*e mē ka olelo a ka Aoaō Repob«likft, a he kokua makou i honm Tttla no Al«ska a me Pcto Bfeb. ' ' t" - - ''' JE kokua no i ka hoo* mau paa ia o ka hooko ia aua o | ke kauawai e papa ana i ke komo | aua m»i oka Pake. a ke kau j aūa aku o ia rula o nala- | hui a oia aaQ. *|* * *