Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 41, 13 October 1900 — Page 4

Page PDF (651.81 KB)

This text was transcribed by:  Jiji Lee
This work is dedicated to:  Chung & Lily Lee

KE ALOHA AINA, POAONO, OKATOBA 13, 1900

KE ALOHA AINA

Hookumuia no ka

Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu pepa na ka Lahui Hawaii.

 

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono

HOGAN E. KALUNA,

Luna Hoopuka

ALEX. NAWAHI

Luna Hoohana.

EMMA A. NAWAHI

Puu@u o KE ALOHA AINA

 

PUKA PULE

E hoopuka ia ana ma na kakahiaka

Po@ono a pau.

 

AUHAU PEPA

No ka Makahiki          $2 00

No ka Eono Mahina    1 00

No ke Kope Hookahi  .05

 

KEENA HANA

Ma alanui Moi, Leleo, kokoke i ka hale hoolulu kaaahi.

 

HONOLULU OCT 13 1900

 

PAU KA HANA A KA PAPA NANA.

Ma ka hora 10 o ka po Poalua nei i hoea mai ai ka Papa Nana i ka hopena o kona noho ana ma Honolulu Hale, e like me ke kauoha a ke ka@awai. O ka nui o na inoa i hoopaaia e keia Papa mai kona la mua loa i wehe ai a hiki i ka la hope i hamama ai he 5,891 inoa kupono i ke koho balota i hoopaa ia no ka mokupuni holookoa o Oahu nei, a o ka hapanui loa o keia poe i loaa ka mana koho he mau Hawaii. Nolaila, ua maopopo ia kakou e na Hawaii, eia ia kakou ka mana o ka pahu balota@ ina nae kakou e lokahi ana. A o ka mea nui a kakou e nana aku ai o keia mau la oia ka wae ana i mau kanaka kupono e hoolilo aku ai i mau wahaolelo no kakou maloko o ka hale kau kanawai no ka imi ana i ka pono kau like no na mea a pau.

Eia ma ka Aoao Demokarata he mau moho aloha aina oiaio, no lakou na manao aloha no ko lakou mau hoa makaainana i hoonele pu ia e na poe e paa nei i ke au puni, eia no ia ke mahanahana nei iloko o ko lakou mau puuwai. He manaoio ko makou, oiai, aia@ no kela manao lili iloko o lakou ke puapuai mau la no na hana lokoino a keia poe e ai hookano mai nei i na kohi kelekele o ke aupuni, e loaa ana ia kakou he mau kokua ikaika ia ana mai a lakou i ko lakou wa e komo ai maloko o ka hale kau kanawai o keia mau paemoku.

Pela makou e paipai mau aku mei e koho lokahi i na moho a ka Aoao Demokarata i loaa ai ia kakou he lan@akila maluna o ka Aoao Repubalika, ka aono pana i pakaha aku i ko kakou mau pono kumu.

I KANAKA IKE OLELO ENE LANI.

Oiai,ua maopopo loa ae la ka manao o ke kanawai a ka Ahaolelo o Amerika Huipuia i hana mai la, oia hoi, ma ka olelo Enelani wale no e hooponopono ia ai na lawelawe oihana aup@u@okeia mau paemoku a hiki loa aku i k@a hale kau kanawai o keia Paeaina. Nolaila, mamuli o keia pilikia nui i loaa i na Hawaii, ke noi nei makou i ka Aoao Kuokoa Home Rula, e wae i mau moho makaukau no keia kau koho balota e hiki mai ana, i mau kanaka makaukau ma ka olelo Enelani i hiki ai ia lakou ke hana no kakou na Hawaii i na kanawai maikai me ka paio a kue ana hoi i na kanawai e hahao aku ana ia kakou iloko o ka poino, a no ka mea, o ka poe ike ole i ka namu e noho ana lakou me he kii la me ka hiki ole ana ke hoike ae i ko lakou mau kalai manao ana ma ka olelo Enelani, no ka mea, he manaolana ko makou, aole he mahele olelo e hoohana ia ana maloko o ka Hale Ah@aolelo o Hawaii nei e hiki mai ana, elike me ko na makahiki lehulehu i kaahope ae nei i ke au o na aupuni alii a mahope mai.

O ka wa pono keia noonoo pono mai ana oukou, pehea iho no hoi na moho o ka Aoao Demokaraka, hewa ia la. A ina he mau kanalua iki no ko oukou no kekahi mau inoa aia no ia me oukou. Aka, o ka KE ALOHA AINA e manao mau nei oia no ko kakou huipu ana a hele malalo o ke apo o ka lokahi pela no e loaa ai ia kakou ka lanakila.

 

HE HALAWAI OHOHIA @IA

Ma ka po Poaha o kela pale aku nei, akahi no a akoakoa ae na Pukiki e kukulu i ka lakou halawai no ka hoomaopopo ana i ko lakou kulana kalaiaina, a kukulu hoi i na hui no ia mea. He 700 a oi aku ka nui o na hoa i kiki ae ma Hale Lusitana ma ke alo iho o Puowaina, ma alanui Alapai. Ua wehe ia ka halawai ma ke kahea a na keonimana Pukiki Messers Camara, M. Silva, Osario a mau hoa e ae, a na Mr. Camara i hoike mai i ka manao i kak@ea ia ai ka halawai. Nui ko makou mahalo i ke ohohia o na hoakanaka Pukiki o kakou, a me ko lakou noho me ka maluhia a pau ka halawai, ina no hoi paha pela ka kakou mau haua, he h@eike @na ia i ka oiaio @o ke kaena he l@hui @naauao kakou. O ka noho maluhia kekahi hou@@na nui o ka @@@ o ke kanaka@, a @he oi loa aku hoi lua na malama ia ia rula e k@kahi ana@ua @hulawai nui e like me ko ka p@ Poakolu aku nei i hala. Mahope o ke koho ia ana o Mr. Osario i luna hoomalu, a e M. Silva he kakauolelo ua hoolauna aku la hoi ka luna hoomalu ia Mr. Makalanahana, ka loea loio a kalaiaina kaulana o ka Aoao Demokarata, Hon. J. E. Bush, Mr. Silva o ka Heiau o na Paikini, Mr. Camara a me kekahi mau hoa e ae. Mahope o na haiolelo ua kukulu ia ka hana ma ke kakauinoa ana o na hoa ma kekahi papa inoa o ka halawai a na Pukiki o ka Aoao Demokarata.

Nui ke ohohia ia o na haiolelo, o ka oi ak@u hoi ka Mr. Makalanahana, he kohu meli na mamal@ manao, a he waipahe hoi na huaolelo e wehewehe ana i ke kulana o na Aoao Kalaiaina Demokarata a me Repubalika. Na wai ole no @noi i lokahi ai ke Pukiki a pau he poe Demokarata.

 

NO KA HUE ANA I NA KINO MAKE

He 37 mau pahu kupapau i hoolele ia mai ma ka Poakahi nei mailuna mai o ka Hancock, a lawe ia aku la no ka ilina o Maemae no ka hoopihaia ana me na kino make o na koa Amerika e waiho nei ko lakou mau iwi ma keia aina malihini. He 15 poe hana kino make i hoea mai la maluna ona no ka eli ana i keia mau kino make a hoihoi aku no ko lakou mau@ home ma Amerika Huipuia, kahi a ko lakou mau@ ohana e kali mai la no ka apo ana mai i ka lakou mau mea aloha i mauna i ko lakou mau ola no ke aloha i ko lakou aina.

Mahope o ke kau ana o keia mau kino make maluna o ka Hancock, e haalele iho ai oia no Guam, a malaila e eli ana lakou i na kino make i kanu ia malaila, a hoomau loa aku no ke alahele o Man@ila kahi b@e 1300 mau kino make e kali mai la no ko lakou hueia ana. A ma ka lepo hoi o Kina kahi hope loa a keia poe @hana kino make e eli ai i na kino i lilo@ aku he moepuu na na poka a na pake.

Aia maluna o ka Hancock he mau tau@@ni pahu kupapau@ a lawe ia ana no na kino make, na @uhi ia oloko i ka @piula a mawaho ae ka laau@. E lawe pu ana hei ka Hancock he ekolu puali o ka regimana paele 24 a me eha puall@ o ka regimana paele 25. Ua hala mua aku ka hapanui o na puali o keia mau regimana no Manila a e holo ana hoi lakou no ka hui pu ana, mawaho ae o lakou he 99 mau koa marino, a me kekahi mau koa e ae no ka hoopihapiha ana i na puali i hooheka@haka ia a no lakou ka hoina he 1200.

 

@@@@@@@@@@@@@

 

LOKAHI NA ELELE

 

O KE KEIKIALII KA MOHO NO WASINETONA

 

Ma ka Halawai Ana a ka Aha Elele o ka Aoao Demokarata i ka po Nei.

 

Ma ka halawai ana a ka Aha Elele a ka aoao Demokarata I malama ia ae ma ka halekeaka Orpheum, ma ka po Poakahi nei no ka no@noo ana i ka elele e hoouna aku ai i Wasinetona. Ua waiho koke mai o S K Kaloa i ka inoa o ke Keikialii David Kawananakoa i moho na ia aoao me ka haawi ana mai he mau manao e mahalo ana iaia. He mea oiaio, aole he mau kue i hoike ia ae e na lala o u@a aha la no keia inoa, a na hooholo ia iho la oia hookahi ka elele a ia aoao e kakoo ai mai Hawaii a Niihau no ka hoon@na aku i Wasinetona.

I ka pau ana o ka hana koho elele ua ku hou mai ka Lunahoomalu a hapai mai la he kumuhana, oia hoi, ke koho ana i mau komite kuwaena no na apana like ole, a mahope o kekahi mau noonoo akahele ana, na koho ia iho la keia mau inoa no keia mau apana penei:

Oahu- C. J. McCarthy, W.C. Wilder Jr., C.J. Campbell, J.M. Camara, S. K. Kaloa, a me S.C. Dwight.

Maui- J.L. Coke, J.L. Richardson, a me Hayselden.

Kauai- W.J. Sheldon, a me J.M. Sims.

Hawaii- Aole i koho ia ko laila mau komite kuwaena, aka, e hoike ia ana ma keia hope aku.

Ua holopono na hana I@ lawelawe ia e keia aha a hiki i ka hoopau ia ana o na hana me ka maluhia.

 

UA HALA AKU LA NO MAUI

Maluna aku o ka m@ku@ahi Kinau@ i kau aku ai o John E. Bush kekahi o na moho a ka Aoao Demokarata no ka Main@Malu Ulu o Lela no ka hoike ana aku i na poe mala@@@ ke kulaua o ka Aoao Demokarata, e kaapuni ana @ia i ka mokupuni o Maui me ka haiolelo ana, a e @hiki ana hoi oia ma Ma@laea i ka wa o ke Keikialii Kawananakoa a me kona@ mau hoa e hoea mai ai mai na Kona mai, a hoomau hou aku i ka @ena me keia mau hoa. O ka makou e upu ae @nei o hahai ia kana@ huakai e na pomaikai@ @o @ui.

 

He eh@a mau kanaka no lakou na inoa o John Puai, Waha, Joko a me Mauhia@, i hopu ia no ka lawaia@ me@ ke kia@@ pau@a ma na k@@au ae nei.­­­­­­­