Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 42, 20 October 1900 — Page 3

Page PDF (741.36 KB)

This text was transcribed by:  Jan Pappas
This work is dedicated to:  Puakea Nogelmeier

KE ALOHA AINA

      (Mai ka aoao ekahi mai.)

hale kaukanawai e hana ana lakou i na pono no na Hawaii a me na lahui e ae. O kona manao ma kela mau hua kelu he 16 i ka 1, he 16 balota no ke Keikialii Kawananakoa a he 1 no Wilikoki a i ole no Sam Paka.

      Ua hoolauna ia mai o Camara, kekahi luna makaainana o ka Aoao Demokarata, ua hoike mai oia i kona manao maoli, e hele ana oia e hooikaika no ka pono o na lahui e noho nei ma keia mau paemoku me ka nana ole i ka ili o kela a me keia kanaka.

      Mahope iho ona o Frank Harvey, ua hoike mai oia i ka nui o na hana lapuwale i lawelawe ia e ka Aoao Repubalika oia ka hoopilikia ana i keia lahui, ka hoonele ia o na keiki i hoonaauao maikai ia ma na kula o Punahou, Sana Lui a me Kamehameha me na hana maikai, a eia kekahi poe o lakou ke hana nei me ia maluna o na maku a ma na uapo, he mau hana kupono ole na lakou e hana ai, ua kaili aku na Repubalika i ko kakou hae, ka noho alii, a o  ka hope loa no puhi

ia na kino make i ke ahi, Aka, ua hoea mai la nae ka wa e naka haalulu ai na kuli, Ua olelo ae na Repubalika aole o lakou hopohopo noka Aoao Kuokoa Home Rula, no ka mea, ua hiki loa lakou ke k@pe ia. Aka, no ka ike o lakou i ka ikaika o ka Aoao Demokalaka, eia ua Aoao Repulika la ke nakaka haalulu mai nei na kuli.

      I kona noho ana iho ua hoolaunaia mai la o E. C. Makapolena ua ku mai oia a hoike mai la i ka nui o na popilikia i hookau@ia mai e na Repubalika maluna o na Hawaii me ko lakou hoao pu ana mai e hoonele i ka pono  no balota. E hoomanao e na Hawaii i ka wa e hoopilikia ia ai ko oukou mau pono, a i ko oukou wa a manao ai i mau kokua, aohe o oukou hoopakele e ae, aka, o ke Demokalaka wale no.

      O Hutchins a me McClanahan no haiolelo hope oia po a hookuu ia na hana me ka maluhia a me ke ohohia nui ia.

 

      He oi aku ka pono e puhi kukaepele mau ia ka Papa Ola i maemae ma ai oia.

      E noonoo o Damon kue ia Coelho! Owai o laua ke hana ana i pono nui no Hawaii maloko o ka Hale Ahaolelo. O na moho o ka Aoao Demokarata he oi kelakela ae lakou.

      E hookuku ae i na moho o ka Aoao Demokarata no loko o ka Hale Ahaolelo me ko ka Aoao Repubalika, a e ike no oukou iho ow@ la o keia poe kanaka ke haawi ana i aupuni oi ae o ka maikai no keia mau paemoku.

Nuhou Kuwaho_

      Maluna o ka mokuahi Kopatika i loaa mai ai keia mau lono a makou e kuupau aku nei no ka pomaikai o ko makou mau makamaka heluhelu.

 

AOLE I LOAA.

      Manila, Oct 5. O na hoike no ka hopupio ia ana ma kahi he kanaono kanaka o ka regimana 29, na hooiaio ia mai ia e Kenerala MacArthur a me Adimarala Kemp. O ka puali hoopakele o ka Iokotaona ua hoolele ia ma Torrijos ma ke kapakai o Marinduque a maki aku la no Santa Cruz me ka manao e loaa aku ana na poe i hopupio ia, aka nae, aole lakou i halawai me ka enemi.

      O Marinduque he wahi mokupuni nuku ia ma kahi he kanaha mile mai Luzon aku. Ua manao ia ua lawe mai na Pilipine i ka lakou pio i Luzon

 

KULANA MA AFERIKA HEMA.

      Ladana, Oct. 10. Ua hoopuka ae la ke Times i keia hoike mai Vredefort Panalaau Muliwai Alani mai.

      Ua malamaia e kekahi kolamu koa Beretania he hakaka me na kanaka o Kenerala Dewet no lakou ka heluna ma kahi o ke tausani kanaka me elima pukuniahi no ekolu la maloko o na mauna ma kahi kokoke maanei. Ua hoauhee ia na Boa, a o ka poino o na Beritania, aole ia he mahuahua. Ua hoopuka ae la ke keena kaua Beritania he kauoha o na regimana koa kuikawa i kahea ia i ka wa o ke kaua ma Aferika Hema, e hoopau ia. He 50,000 kanaka i komo ma keia kauoha.

      St Helena, Oct. 9  Ua hoolele mai la ka moku lawekoa Beritania Idaho he 200 pio Boa ma ka la inehinei. Eia o Kenerala Cronje a me na pio Boa e ae ke liuliu nei no ka hoomanao ana i ka la hanau o Paul Kreuger ma ka la apopo.

 

HAUNAELE KALAIAINA MA PORTO RICO.

      San Juan, Porto Rico, Oct 8. He aka poe i make, a mawaena o lakou he wahine, ma kekahi haunaele pili kalaiaina ma Guayamo, ma ka po nei. Ua hoomaka ka ulu ana o ka haunaele ma kekahi hale aina ma ke ahiahi nei, i ka wa o kekahi hoa o ka Aoao Federala i ki aku ai a hoeha ia he lala no ka Repubalika. Ua ala mai na hoaloha o ka mea @

poino la o ka Ao@

hoao iho la e li@

aka, na kue ia a@

ewalu Amerika @

ke aku ua Feder@

laila a holo mai @

 

pui ana i na Federala ma Guayamo, a na malama ia na hakaka weliweli ma na alanui. Ua hoomau ia ka hakaka ia po, a ua make he ekolu kane a me hookahi wahine, a he iwakalua poe i hoeha ia, maloko oia huina he lehulehu wale na makai. He lehulehu o keia poe e make ana. O na puali i lako me na mea kaua ua maki ae lakou me ka uwa a me ke ki ana i na pu e hooweliweli ana i ke taona. Aia ka apana holookoa ke hoolako ia i ka pu me ka hiki ole i na makai ke kue aku. Ua like a like loa ka ikaika o keia mau aoao. Aia na alakai o na Repubalika ke kauoha la i kona mau kanaka, aole e hooulu i ka haunaele, aka, aia nae na Federala ke manao la e hookau aku i ka uku panai o ke ino no ka mea e pili ana ia San Juan, a ua manao ia e hoea hou mai ana no he hookahe koko. O na manao inaina mawaena o ka Federala a me ka Repubalika ua hooi loa ia ae ia i keia wa e hookokoke aku nei i ke koho balota, ma na wahi a pau o ka mokupuni ua manaoia he manawa poha wale no no ka haunaele.

 

E HOOLULU ANA MA PEKINA.

      Pekina, Oct. 8  He 10,000 koa Iapana malalo o Kenerala Yamaguchi e paa ia ana, he 2000 koa e noho ana ma Pekina, a o ke koena iho ma Taku a me na laina kukai e ae. He 8000 Geremania e hoolulu ana ma Pekina i keia kau hooilo, a pela pu hoi he 1500 Rusia. O ka nui o na koa Beritania e hoonoh@ ia ana malaila, aole i maopopo loa. A me he mea la e waiho ana o Sir Alfrod Gaselee he hookahi regimana. Aia no koa lahui ke hoolako la ia lakou iho no eono mahina.

 

ANEANE 700 POE MA'I MAI MANILA MAI.

      Kapaiakiko, Oct  5.   Ma ka hoea ana mai o na moku lawekoa Sherman a me Meade, e hoopiha ia ana ka haukipila koa ma Paesidio me na koa ma'i. Ua haalele aku ka Sherman ia Manila me 411 koa ma'i maluna ona ma ka la 23 o Sepatemaba. A ma ka la 2 o Okatoba i haalele aku ai ka Meade ia Manila me 275 koa mu'i maluna ona. E kipa ae ana keia mau moku me Nagasaki, a me he mea la, e loaa hou ana la laua he mau ma'i hou malaila. Ma ka pakui ana aku me na poe ma'i aia he 12 koa pupule a me 71 koa paahao maluna o ka Sherman, a maluna hoi o ka Meade he 11 koa pupule. Eia ke kukulu ia nei mahope o ka haukipila he elima mau hale lole a maloko olaila e waiho ai he 200 koa ma'i.

 

      Mai poina, e kuho i ke Keikialii Kawananakoa, he pua'lii mai ka po m@i.

 

HE 11,216 KA NUI O NA POE KOHO.

      Ma ka hoike a Wray Taylor, ka mea hoopaa inoa koho balota. O ka nui o na poe i kupono i ke koho balota a puni keia mau paemoku i loaa mai iaia na hoike ana mai na papa hoopaa inoa i wehe ia ai ma na apana koho like ole na hiki aku ia i ka huina 11,216. He heluna haahaa loa keia i ike ole ia i ke au o ka noho Moi hope loa he ewalu makahiki a oi i hala ae nei, no ka mea, ma ia koho balota ana he 14,200 i hoopaa ia aku i ko lakou mau inoa, aka, o ke kumu emi loa mai no paha o na heluna balota mamuli no ia o ka anai ikaika ana o ka make. O ka nui o na poe koho o kela a me keia mokupuni penei no ia:

Hawaii . . . . . . . . . . . . . . . . 2,715

Maui, Mokokai, Lanai . . . .2,058

Oahu . . . . . . . . . . . . . . . . . 5,704

Kauai, Niihau . . . . . . . . . .   739

                           _____

                        Huina      11,216

 

MAKE O MRS. STEIGEMANN.

      Ma ka hora 5:50 o ka auina la Poaha nei i lele loa ae ai ka hanu o Mrs Steigemann ka wahine i hoopoino ia ai ke ola e kana kane mamuli o kona hoolalahu ana me kekahi mea okoa aku, maloko o ka haukipila, mahope hoi o ka hoao ikaika ana o na kauka e loaa iaia ka palekaua. O keia ka wahine i ki ia ai i ka pu pau pana ma Honolulu Hotele ma ka po Poalua nei e Mr. Steigemann a i hala mua aku hoi i ka make ia po no ma o ka lawe ana i k@ ola ma ka waha o ka pu panapana.

      Ua hoea aku ka ipo a Mrs. Steigemann nona ka inoa o Frank Berry ma ka haukipila, ke kumu i hoea mai ai keia poino maluna o keia ohana, me ka makemake ana e ike i ka wahine poino aka, ua kue ia mai.

 

NA NIOI WELA O PAKAALAHA

      Ninau. Ua hiki anei i kekahi Hawaii ke kuhi mai aia iloko o ke kahua hana a ka Aoao Demokarata he kumuhana i kulike ole me kana i apono ai?

      Eia kela la keia la ke lawe mai nei i na hiohiona holomua no ka Aoao Demokarata. Ua hoomaopopia he kahua maikai a me ua na moho maikai kona, a nolaila, aia he mau manao io no kona lanakila.

      O na hiohiona a pau o ka lanakila ala ia me ua moho Demokarata. O kona mau kanaka he maikai, o kona kahua hana he maikai, a o ka lokahi eia ke pahola nei maluna o kona mau alakai a me na poe paahana.

      Aole he kumu kupono no kekahi kanaka Hawaii o koho ai i na moho o ka Aoao Repubalika, olai no nae aia he mau kumu lehulehu e lilo ai oia i hoaloha maikai no kona makamaka, ka Aoao Demokarata.

      Owai kau o koho ai i Senatoa, o Keo Kauka a i ole o Kale Ake anei. He manaoio anei koa e palekana ana na pono o Hawaii Poko o ka poholima o Kale Aki mamua o Mr. Kauka? O Mr. Kauka he kanaka naauao @ pono oia. O ko Kale Aki k@ hoi e helu aku a @ iloko @ Aha @kolokolo.