Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 49, 8 December 1900 — Page 1

Page PDF (650.07 KB)

This text was transcribed by:  Patty Mancini
This work is dedicated to:  In Loving Memory of My Father

KE ALOHA AINA

 

Ke Aloha Aina.

Picture-Hilo Bay, Hawaii

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO.

HOOKUMUIA I MEI 20. 1895

BUKE VI.                  HONOLULU, POAONO, DEKEMABA 8, 1900.               HELU 49

 

HALA NO WAKINEKONA

 

KA ELELE WILIKOKI NO KE
KAHUA O KA HANA.

 

Ua Ukali pu Aku ka Ohana me Kana Kekauolelo a me Kana Lede.

 

            Maluna o ke mokuahi Rio Janeiro i haalele iho ai ka Elele a ka lahui R. W. Wilikoki, i na kalaulu aloha o Hawaii nei ma ka hora 10 o ke kakahiaka Poaono nei, a au aku la i ka moana nui Pakipika no ka hauoki o Kaleponi, a maluna aku o ka lio ahi no ke anu o Wasinetona ka pahu hopu hoi o kana huakai i piha me na inoa he nui no ka imi ana i ka poino o ka aina, ka nohoalii a me ka lahui e nooh nei iloko o ka hune a me ka nele, maloko o na hale kaukanawai o Amerika Huipuia.

            Ua ukali ia aku ua Elele la e kana lede Mrs. Owana Wilikoki me na keiki elua, ke kakauolelo David Kalauokalani opio a me kana lede. He ulumahiehie ko lakou mau helehelena e ku mai ana iluna o ka oneki o ka moku e haawi mai ana hoi i na kunou hoomau ana no ke anaina kanaka nui i akoakoa aku, a ua hoohanohano pu ia e ka hana aupuni.

            Mamua ae o ka haalele ana iho o ka moku i ke awa, na lahau ka uwapo me na lahui like ole, aka, o ka hapanui no nae oia no ka lahui Hawaii, ua ike ia aku na makuahine Hawaii e helelei ana na waimaka me ka lohe ia aku o ko lakou mau leo kahoahoa e imi i ka pono o ka lahui a mai puni wale i na waiwai popopo o keia ao.

            I ka neeu ana aku o ka moku mai ka uwapo aku, a e hoohuli malie ae ana hoi kona ihu no ka nuku o Mamala, oia no ka wa i hookuu akea ia ae ai ka moku kolo Fearless i ka lehulehu, a maluna ona i kau aku ai ka puali puhi ohe e haawi ana i na leo mele aloha o Hawaii no ka hanohano o ka elele me kekahi piha kanaka nui o na kane, wahine a me na kamalii maluna ona, me ka ukali ana aku i ka mokuahi Rio Janiero no waho o ka nuku.

            I ka hiki ana mawaho o laila, ua mawehe ae la ka pili a hoi hou mai la ka Fearless me kona oneki i lehau me na kanaka, a au hookahi aku la ka Rio Janeiro ma kona alahele e hii ana i ka Elele a ka lahui. Aka, mama ae e ko laua kaawale ana, ua haawi ae e ko laua kaawale ana, ua haawi ae la ka lehulehu maluna o ka Fearless. he ekolu leo huro no R. W. Wilikoki me ka mele pu ia o ka mele lahui, "Hawaii Ponoi."

            O ka KE ALOHA AINA e kaloae nei, e uhi mai ka mana o ka Uhane Homolele maluna ona i ole ai oia e puni wale i na mali leo ana a na enemi, no ka mea, ua hala pu aku la me ia he moo nahess o ka aoao Repubalika e hoao ana e hookomo aku i ka elele a ka lahui iloko o ka lakou mau upiki ana.

            He nui no na kamaaina i kau pu aku la maluna o ka mokuahi Rio Janeiro a iwaena o lakou o W. H. Pain o ka hui kaa hapaumi a me L. A. Kakina.

 

UA MAKEMAKE IA.

 

            Ua makemake ka halekuai o Painapa ma, i ekolu keiki Hawaii hoopono i makaukau i ka olelo Enelani a me Hawaii no ke a'o ana i ka oihana kuai maloko ko lakou halekuai, a i ko lakou wa e maopopo ai i na mea a pau e pili ana i ka oihana kuai e hoomahuahua ia ae no ko lakou uku hana. He hana paa keia, nolaila, e na opio, eia ka wa no oukou no na keiki e makemake ana e ao i ka oihana kalepa e kipa ae ma keia halekuai. E wiki o piha e ananei keia mau kulana, no ka mea, o ka naauao a me ka makaukau ma ka hana oia ka makua o keia mua aku e nee mai nei.

 

            E lilo aku ana ke kiekiena Pakipika ma keia mua aku i wahi hoohela manwa no na poe o ke kulanakauhale nei.

 

KA HOIKE PILI AUPUNI

 

            O keia malalo iho ka hoike pili aupuni i hoopuka ia ae nei e ke aupuni no ka elele i puka ma ke kau koho balota iho nei o Novemaba 6, 1900. A ma keia e ike iho ai kakou i ko R. W. Wilikoki heluna balota kikekie maluna o Sam Paka a me ke Keikialii David Kawananakoa.

 

NO KE KAU POKOLE 56.

 

Apana Kohe       Kawananakoa             Sam Parker                 Wilikoki

 

   1                              156                              414                              549

   2                              173                              468                              530

   3                              388                              581                              711

   4                              466                              1380                            879

   5                              320                              843                              1095

   6                              147                              170                              319

                                    ----                               ----                               ----

                                    1650                            3856                            4083

 

NO KE KAU PIHA 57.

 

Apana Koho                Kawananakoa             Sam Parker                  Wilikoki

   1                              152                              419                              544

   2                              166                              464                              546

   3                              393                              580                              714

   4                              476                              1381                            886

   5                              319                              837                              1097

   6                              150                              164                              321

                                    ----                               ----                               ----

                                    1656                            3845                            4108

 

            O ka heluna balota oi ae o Wilikoki maluna o Sam Paka no ke kau ahaolelo pokole 56,227; maluna ae o David Kawananakoa 2433; no ke kau ahaolelo piha 57, balota oi ae o Wilikoki maluna o Sam Paka 263, maluna ae o David Kawananakoa 2452.

 

            He mea pono ina makua mea keiki ke waiho i ka lakou mau keiki liilii aole e lawe i ka holo kau uwila ma na auina la La Pule, oiai, he manawa piha a hookeke loa ia o na kaa uwila.

            Ua hoopai ia o Mrs. Mon War he $50 no ka hoeha i kahi kaikamahine Pake nona ka inoa o Ah Ho. Ua hoopii loa aku la oia i kona hihia i ka Aha Kaapuni.

 

E HOAO IA ANA E HOOLANA.

 

            Havana, Nov. 16. O L@nela Kapena Lucion Young, ke k@pana o ke awa, e waiho aka ana @ he koho no ka hapai ana i ka @ine. Ma kela makahiki aku nei he ekolu poe i noi aku e hooluna ia ka mokukaua @Maine me ka aku ole, a e lawe hoi lakou i ka moku. Aole he mau mea hoo@hu i hiki @ ke hoohana ia no ka hapai ana i ka moku. O ka mo@ua Amerika keia i hoopahu @ e na Sepania ma ke kai@o o Havana ma ka makahiki @898, nana hoi i hoala mai i ke kaua mawaena oia mau aupuni @kikane aina ma o ka lilo mau wale ana e kekahi mau ole A@ o luna oia moku, aka, ua @ila nae o Amerika Huipuia @a ona.

 

HOOPAI IA NO KE KUAI

RAMA.

 

            Ma ka hoolohe ia ana e @hihia o Poloaea no ke kuai @momona me ka waiona i p@ maloko, ua ike ia iho la ua he @i hewa kuai rama a ua hoo@ ia he $100.

            Ma kela pule aku nei ua @eolimalima iho la o David K@pa i kekahi mau kanaka no @ na inoa o Kuhio a me Kaol@ pela na lohe i loaa mai ia makou. A na lana i hele aku e polo ia Poloaea e haawi mai i wahi wai wela, a oiai, he olelo ia no ka haawi ana mai i kekahi wai ikaika maloko o ke k@aha wai mom@, na hooko mai la o Poloaea mahope o kona haawi ana aku i keia mau kiaha me ka waiona. Ua hopu kokeia oia e Kaapa, a ma ka huli la ana aku ua loaa aku la he omole gini, ua olelo ae o David Kaapa he nui na poe kuai mai momona o ka makeke e lawelawe nei Paeia hana haihai kanawai. Nolaila, e na poe e lawelawe nei i keia ana hoopilikia o ka wa keia hoopau aku ai ia hana ina.

 

            Piha a hookeke na kaa uwila o ke Kiekiena Pakiuika me na poe makaikai ma ka La Pule iho nei, a ua nui no na okoni i loaa i ko kona mau ona.