Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 52, 29 December 1900 — Page 3

Page PDF (708.41 KB)

This text was transcribed by:  Arnold Hori
This work is dedicated to:  Bishop Museum; Herbarium Pacifica

KE ALOHA AINA

 

KE  ALOHA  AINA,   POAONO   DEKEMABA  29,  1900

 

(Mai ka aoao 1 mai)

 

pualikea Boa m,a ka akau. Ua hoemi hope ia aku keia mau lele kaua ia ana mai, aka, ua pakele aku nae kekahi mau Boa ma kela aoao o ka laina mai ka hema mai.

  O na hoike hope o ka la 14 o Dekemaba mai a Haku Kitchener mai, oia, na pualikoa o Dewet e hoao ana e hele aku no kela aoao o ka @aina koa ma kahi kokoke i Thabanchu, ua halawai lakou me kekahi poino nui. O na pualikaua lio South African Light Horse a me Thorneycroft Mounted Infantry, ua hopu pio ia ae la e lakou he pukuniahi, he mau kaa i piha me na poka, iwakalua-kumamalua pio Boa me kekahi mau holoholona hoiki a me lio. He hapa o na enemi aole i hiki ke nee aku no ka akau.

POINO  HOU  NO  NA  BERITANIA.

  Pretoria, Dec. 15. He 5 alii a me 216 kanaka, o na pio Magaliesberg i hookuu ia mai. Ua hoopani house na Boa me ka lawe pio ana he 120 koa Beritania o ka pualikaua lio Brabant's Horse maloko o ka apana o Zastron.

  O Konela Bomfield, a nee ana no Vryheid ua hoauhee aku oia i na Boa me ka nui o ka poino mai Scheepers Nek aku me ka hopu pio ana he lehulehu wale o na lako kaua.

  Ua ku aku na koa Northumberland Fusileers me ka hopo ole e like me ka loihi o ko lakou lako ana me na poka. E like me ka hoike a na Boa, he lehulehu wale o lakou i ka wa ho i ike ai he hana waiwai ole ka hoomau ana mai i ka hakaka, i make no iloko o ka hakaka.

LOLI  KE  AU  O  KA  LANAKILA.

  Ladana, Decc. 17, 5 p. m. O ka hoike no kekahi kaua hahana, a me ka loaa ana o ka lanakila i na pualikoa Beritania, ua loaa mai nei, E like me na lono i loaa mai, na hoomaka ka hakaka ana ma ke alaula kakahiaka o keia la, a ua hoomau ia no kekahi mau hora, O na Boa no lakou ka heluna ma kahi o 1,500 a ka 2,000, ua hoopuni ia ma ka muliwai Alani, a na hoopio ia lakou me ke koikoi o na make a hoeha ia, A he heluna o ua mau Boa ola i lawe pio ia e na Beritania.

PAKELE  O  DEWET.

  Maseru, Dec. 17. Ua hoomaopopoia he elua manawa o Dewet i hoauheeia ai, mamua o ka naha ana o ka laina kana Beritania ma kahi kokoke i Thabanchu i alakai kino ia e Dewet. Me kekahi mau kanaka kakaikahi hopo ole i nee aku ai oia me ka ikaika a wawahi aku la i na laina Beritania me kona puali e ukali kokoke aku ana. Ua haalele iho la oia he pukuniahi, he 15 kaa me na lako poka a me ai.

 

KULANA  KAUA  MA  PILIPINE

 

HE  OIA  MAU  NO  NA  HOOUKA

KAUA  ANA.

 

      Ka Hoike no Manila--Na Koa Amerika Kuikawa no ko Lakou Home.

 

  Manila, Dec. 16. Ua loaa mai la na hoike i anei mai Iloilo mai aia na koa Amerika ke nee la i ka akau a me ke komohana no kekahi mau la, a o ua puali o na regimana Eono, Umikumamawalu a me Iwakalua-kumamaono ua lele kana ia lakou ma kahi kokoke i ko lakou wahi hoolulu.

  O ka poino o na Pilipine iloko o na la he umi i hala aku he 5 i make, 7 i hoeha ia a me 40 i hopu pio ia. O ka poino o na Amerika he 2 i make a me 3 i hoeha ia.

  He lehulehu na Pilipine e hoohiki kupa Amerika nei. Ma kekahi mau lele kaua lehulehu i malama ia ma Luzon Hema, o ka poino o na Pilipine he 8 i make, 7 i hoeha ia a me 20 i lawe pio ia. O ka poino o na Amerika he 1 i make a me 2 i hoeha ia.

KA  HOIKE  NO  MANILA.

  Seattle, Wash., Dec. 13. O na leta i loaa mai nei i keia kulanakauhale e hoike mai ana ia i ka ili ana o ka moku lawekoa Amerika Garonne ma na kapakai o Luzon, Akau, ma Pilipine. He elua ona manawa i ili ai, a he elua no hoi manawa i hoopakele ia ai e ka Iokataona.

  Ua hoike hou mai na leta ua malama ia e ka pualikoa Amerika malalo o Kenerala Hall kekahi nee kaua ikaika ana. O ke alahele a iakou i nee ai maluna no ia o na mauna nihinihi, a na hele ia e lakou he 45 mile iloko o eono la, i ka hiki ana i ka pahu hopu o ka lakou huakai he 165 kanaka i waiho ia malalo o na lapaau ana a ke kauaka.

NA  KOA  AMERIKA  KUIKAWA  NO  KA

HOME.

  Wasinetona, Dec. 15. Ua hoouna aku la ke Kuhina Kaua he mau a'o ana ma ke telegarapa no ka hoomaka ana i ka hana o ka hoihoi ana mai i na koa kukawa mai Pilipine mai i hiki ai lakou ke hookuu ia mai ka oihana koa ma keia aupuni, ma ka la 30 o Iune ae nei. Ua lawelawe ia keia hana e like me ke kauoha a ka Ahaolelo no ka hoopiha ana aku i ko lakou mau hakahaka me na regimana kumau ma kahi o na pualikoa i kahea ia aku.

  He manaolana ko ke Kuhina Kaua a me na luna nui o ka oihana kaua o ka bila no ka hoala hou ana i pualikaua e waiho nei maloko o ke Senate e lilo ana ia i kauawai mamua o ka hoomana ana o Ahaolelo no na la kulaia.

  O ka manaoio o ke Keena Kana, aole he holomua o ka manao ana aku e hoopaa hou I na koa kuikawa ma Pilipine. No ka mea, he kakaikahi loa na koa e ae ana e noho hou mahope e ka pau ana o ka manawa a lakou i hoopaa ai i ka oihana kaua.

  O na hoolala ana a ke Keena no ka hoihoi ana mai i keia mau koa kuikawa ua hoike ia ma keia telegarapa penei:

  Keena Kaua, Dec 11. Mac Arthur, Manila. E hoouna mua mai i na koa nawaliwali ma keia moku lawekoa aku, a i regimana kuikawa ma ka moku mahope mai. E like me kau hoike he 69,000 ka nui o na koa i keia wa ke kauoha aku nei ke Kuhina Kaua ia oe e hoomaka ia ka hoihoi ia ana mai o na koa kuika wa a hiki i ka emi ana i ke 60,000 ka heluna i kaupalenaia e ke kanawai. E hoouna hou aku ana i mau regimana no ke pani ana me kahi o na koa kuikawa.

                      Corbin.

 

  E piha koa hou mai ana kakou ma ke alahele no Pilipine ma keia mua iho. Aola no i  mahinu aka na Pilipine. Aloha no na uhane ola makamae e hoomaunauna ia nei i ka waha o na pu raifela.

 

HE  ELUA  MAUIWI  KANAKA.

 

  I ka wa a na poe e hookaawale ana i na laau lanatana o ke kahua wawahi pohaku mahope aku o Lunalilo Home, ma ka Poaono nei, ua loaa iho ia ia lakou he elua mau kino iwi kanaka e waiho kokoke ana kahi i kahi. Ma ka nana pono ia ana ua ike ia iho la ua waiho keia mau kino malaila no kekahi mau makahiki loihi, no ka mea, e ulu ana ka lanatana maluna o kekahi o laua.

  Aole he mau aahu e kau ana maluna o laua, a ua manao ia mamuli o ka loihi loa o ke laua waiho ana malila ua pau na aahu i ka popopo a naiowle, ma ko laua mau wawae e waiho ana he mau kamaa i hele a popopo. Na ia mea i hoike mai aole laua he au Hawaii, aka, he mau haole.

  O ko laua kumu i make ai malaila, aole he mea i maopono, ma ke koho ana a kekahi poe, me he mea la, ua halawai laua me ko laua hopena ma kekahi hakaka lua weliweli i malamaia mawaena o laua.

 

  Ua haawi makana ia aku la o Charles Peterson, ka luna nana moku mawaho o Kaimana Hila me kekahi eke dala o $400, mai na poe waiwai aku o ke kulauakauhale nei make ano he makana Karisimaka iaia. Pokeokeo no.

 

KOMITE  A  KA  LOAO  KUOKOA

 

  Ua halawai ae ke komite mana hooko o ka aoao Kuokoa Home Rula, ma ka Poakahi nei, a koho iho la i na lala o ke komite hana kanawai kulanakauhale. He nui na poe Demokalaka i wae ia e na Kuokoa Home Rula no ka lawelawe pu ana mje lakou i keia hana nei a o na keonimana i wae ia, oia keia poe inoa:

  R. N. Boyd, S. Meheula, J. K. Kaulia, J. C. Quinn, W. H. Kailimai, J. K. Kaunamano, E  C. Rowe, J. M. Kealoha, A Herbert, John Cassidy,, C. C. Bitting, D. Kawananakoa, C. J. McCarthy, D. Crowningberg, W. Ringer, A. L. C. Atkinson, E. H. Hart, J. H. Wilson, John H. Wise, J. D. Holt,, D. P. R. Isenberg, F. J. Testa, W. F. Ervin, Captain J. Ross, J. M. Poepoe, L. H. Dee, D. M. Kupihea, C. W. Booth, M. K. Keohokalole a me J. K. Nakookoo.

  Ma ka po Poakolu nei na malama ia ae la ka halawai mua a keia komite kulanakauhale maloko o ka Foster Hall. Ua hoomaka ia na hana ma ke koho ana i na luna nui. O keia na inoa i koho ia mai i au luna nui; no ka Lunahoomalu, F. J. Testa; Hope Lunahoomalu, C. J. McCarthy; a me Kakanolelo, Edmund Hart. I ka ike ia ana he mau Demokarata wale no keia mau keonimana, na hookomo ia aku la ka inoa o R. N. Boyd ma kahi o McCarthy a me Solomon Meheula ma kahi o Edmund Hart.

  Ua hapai hou ia mai he kumuhana no ke koho ana i komite hoolala hana, a o keia mau inoa iho oia ka i koho ia aku no ia komite: R. N. Boyd, A. L. C. Atkinson, Allen Herbert, Morris Keohokalole, E. C. Rowe a me Paul Isenberg. Mahope iho o ko lakou koho ia ana ua noho ino ia na hoa e noonoo i kekahi kumuhana.

  Ua hoike ia mai o ke kuma i haawi ai ka Aoao Kuokoa i ka hapanui nui o keia komite hana kanawai i na aoao e ae, oia hoi, i ke Demokarata, no ka hoike ana aku no ia i ko lakou manao kue ole no ia aoao. A aole hoi o lakou makemake e kapa ia ua lawe ae no lakou i ka mana piha o ka hoolala ana i keia hana nui.

  Ma ko makou manao iho he pololei maoli no keia manao, no ka mea, ua hala aku la na la o ka paonioni, a o ka lokhi oia wale no ke alahele e loaa ai ia kakou ka holomua. A no na manao hukihuki o ka Aoao Repubalika e hana mai nei i kanawai kulanakauhale e hokuu aku no iaia e hana nona iho, oiai, aole no e loaa ana ia kakou he noho kuikahi ana me lakou.