Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 10, 9 March 1901 — Page 7

Page PDF (659.02 KB)

This text was transcribed by:  Danna Lyman
This work is dedicated to:  Kamehameha Class of 1962

KE ALOHA AINA

MARAKI 9, 1901

 

MOOLELO HOONI PUUWAI

––: NO :––

 

Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

 

Ka Makaikiu Kupaianaha!

 

MOKUNA II.

 

KA HOME PUANUANU I NELE I KE ALOHA—

KA WAI ACIDA KAILI PONIUNIU.

 

Ua kaakaa ae na maka o Silevia a leha ae la iluna, aia hoi, e ku ana imua ona he kanaka aoo i keokeo kona mau oho me ke kanikoo o na makahiki, a ma kona helehelena a me na maka ke hoike iho la ia i ka oluolu a me ke aloha.

Ke hoao nei oe e pepehi ia oe iho e kuu kamaiki, wahi hou a ka aoo me na maka i piha me ke pahaohao. 

Aka, o ka ui Silevia, ua haule iho la ia maluna o kona mau kuli malalo o na kapuai o ke kanaka aoo, a pane i keia mau olelo kakana o ke kipoka e kunahihi ai ua aoo ala.

No ke aha oe i hoopakele ae nei ia’u, a no ke aha kou mea i hookuu ole mai ai ia’u e make, ua oi aku ko’u makemake e make mamua o keia ola ana.

Mamua o ka pane ana aku o ka aoo, lalau iho la oia i na lima o Silevia a hapai ae la iaia iluna a hoonoho iho la maluna o ka he, alaila, kamailio iho la ia i keia mau olelo.  Ua hoike mai ka Buke Nui, aole loa he mea kuleana nui i ke ola, oia wale hookahi wale iho no, ka mea nana i haawi mai a nana no hoi e lawe aku, aole na kekahi mea e ae, nolaila, e hoike wai e kuu kamaiki heaha ia ke kumu i alako ia ai oe e hana i keia hana ekaeka loa o ka pepehi ana ia oe iho? 

Alaila, no ke aha oe i hookuu ole mai ai ia’u e make?  wahi a a Silevia me ka leo oolea.

Alaila, e kuu kamaiki, ina e ike ana au aia oe ma ke kae o keki pali nihinihi loa, pehea, aole anei au e haawi ana i ka’u mau hoopakele ana o ke alako ana mai ia oe i hope nei?  A ina hoi au e ike ana i kou heule ana iloko o kekahi ahili palapa, aole anei au e haawi aku i kekahi kokua ana e loaa ai ia oe ka pakele mailoko mai olaila?  Eo!  E kuu kamaiki, e noonoo akahele oe no kau mau mea e kamailio nei.

Ua haawi mai o Silevia ona nana pololei ana maluna o ka aoo. a iaia i ike mai ai i kona mau maka i hookaumaha ia me ka piha aloha, a pane mai la ia me keia mau olelo.  Aole oe i ike a maopopo, aole hoi i kahi mea e pili ana ia’u, nolaila la ea, aole e hiki ia’u ke ola.

Mamuli o keia pane a Silevia ua lalau aku ua elemakule nei i koua mau lima a paa iho la iloko o kona, aia hoi, he mea e ke puanuanu a me ka huihui me he mau lima ala no ka poe i make, a oia ka ua elemakule ala i pihoihoi ai, a me ka leo malie, pane aku la ia.  E kuu kamaiki palupalu, aole anei oe i ike o kou ola ana aole ia nou iho, aka, na ke Akua mai, aole e hiki ia oe ke hooloihi aku elike me kou makemake iho ina Oia e manao ana e lawe aku i keia manawa, a aole hoi e hiki ia oe ke hana ino ke ole Ia e ae mai.  Na ke Akua i haawi mai i ua ola aia iloko ou, a na ke Akua no hoi e lawe hou aku.

Aka, aole oe i ike i ke kumu a me na kinaunau a’u i manao ai e lawe i ko’u ola, owau wale iho no kai ike ia mea, a o ko keia ao la aole, wahi a Silevia.

Pela io no paha aole io no au i ike i na mea e pili ana ia oe, aole i kou mau kaumaha ma ka naau a maloko o ke kino, aka, ma kou mau helehelena eia au ke ike nei i ka nui a me ka makolukolu o kou mau luuluu, aka, e kuu kamaiki aloha owau nei la ano ua elemakule a haalauea, a iloko o na ia a pau o ko’u ola ana ua ao a kuhikuhi ia mai au i na kanawai o ke Akua, ua ike au i ka ehaeha a me ka luuluu, ke kaumaha a me ka hauoli, a koe aku kela mea o ka lawe maoli ana ae i kona ola, ua ike pu no hoi au i na aoao a pau o ke kanaka, a iloko o ia mau ehaeha a me na luuluu a’u i ike ai, ua hoomaha aku la au imua o ke Akua, me ka lawe ole ae i kekahi o keia mau hana weliweli.  No laila, e kuu kamaiki ua liki anei ia oe ke hilinai a paulele mai malu na o’u ma ka hoike ana mai i kou moolelo o ka loaa aua ia oe o keia mau ehaeha a me ka luuluu?

Aole!  Aole loa e hoike ia ia mea me a’u no ia a iho pu ai iloko o ka lua, wahi a Silevia.

Auwe oe e kuu kamaiki ua opio pio loa oe no ia mea he make ana me ka ehaeha a kaumaha, aka, e hoomanao aole o ka nui ana o kou mau ehaeha oia ka mea au e hoonuiloa aku ai i na kaumaha, he oiaio o keia oia aole e liuliu na la, no ka mea, he mahu wale no ia i pua ae a nalo aku, me ka nana ole ia he hauoli paha a i ole he kaumaha paha, no ka mea, he hookahi no ia ano o ke ola, a he make ana hoi ia no ke ola hou mao.

Aka, no keia ano make au i hoao iho nei e lawelawe, alaila, e hai aku au ia oe, aole loa oe e huikala ia ana, a ina pela ka haina, alaila, ke ninau aku nei au ia oe, ua makemake anei oe e hookaawale a kipaku ia mai mai ke alo mai o ke Akua?

Aole o’u manaio pela, aka, o ka’u wale no i noonoo ai e hana i keia hana, i mea e huna ia ai na hilahila a me na hoowahawaha ia o ko’u ola ana, wahi a Silevia.

Alaila, e hilinai mai ana anei oe ia’u ma ka hoike ana mai i kou moolelo, a ina he mea hiki ia a ke hoopakele a kokua ia oe, alaila, e hoomanao o Dagalasa, ke kahu o Rafaela, ke kanaka i hiki ke hilinai ia me ka paulele no ka pono o ka uhane a me ka ehaeha o ke kino i keia mokuna ae.

 

HE LOEA HANA I NA MAKA.

 

O ka loaa pono ana o na MAKA ANIANI kupono no na poe i nawaliwali ka ike ana, oia ka mea nana e hoihoi hou mai ka ike elike me kinohi a’u hoi e hoolalo nei oia no ke alahele e loaa hou ai la oe ka ike.

O na mea au e ike po wehiwehi ana ma kahi kaawale loa e ike moakaka aku ana oe maloko o kela MAKA ANIANI.

O kela mau MAKA ANIANI wale no ka mea nana e haawi ia oe i na kokua ana.  Aole he uku o ka nana ana i ka maka.

 

S. E. LUCAS.

Kanaka Hana Maka Parisa.

 

Halepohaku Love, Alanui Papu, Rumi Helu 1, Pahu Leta 351.  Ma ka hale maluna. 

feb 20—3m.

 

MOKUNA III.

 

O KA PILI ALOHA A MAUA, UA MAKALA! 

––KELA AO A ME KEIA AO, AOHE MAHA.

 

I ka hoike ana aku i ko’u mau manao o ka hilinai a me ka paulele ana maluna ou e ka makua hemolele elike me kau i noi mai nei, e ae mai ia’u e hoi hope aku i na la io lilo loa, ma kahi okana aina o Kene, kahi hoi a kuu aloha lokoino i kii ae ai a loaa au i ka poli ihikapu o kuu makua.  Aka, e ka makua, ke i mai la ua mau la ala i hala hope.  E!  Ueki oe e ka wahine, a mai hoike aku i kekahi mea e pili ana i kou moolelo, a aole hoi i ka hilinai ana o ka paulele maluna o na keiki a kanaka, wahi a Silevia me ka hooki ana iho i kana kamailio ana.

Alaila, e kuu kamaiki ehaeha, pehea la au e hiki ai ke ike aku i ke ano a me ka nui o kou pilikia, a pehea hoi au e hiki ai ke haawi aku i ka’u mau kokua ana nou ina pela oe e noho hamau wale ai no.  Aole anei oe e hoike mai ana ia’u me kou paulele a hilinai mai ia’u?  Malia paha ua ano like iki kou moolelo ehaeha—me ka moolelo ehaeha a luuluu no hoi o kekahi mea a’u e hoomanao poina ole nei ma ka papa kakau o kuu puuwai.  Ano, e kuu kamaiki e hoike mai ia’u i kou moolelo a na ke Akua mana loa e kokua mai ia kaua iloko o kona aloha no ko kaua mau pilikia.

Ua nana pono mai o Silevia maluna o Rev. Dagalesa, no kekahi mau minute, alaila, hoomaka mai la ia i ke kamailio ana, ma ka wehe mua ana mai me keia mau olelo o ka niele.  E ka makua hemolele, ua hiki anei ia oe ke hoike mai heaha la ke ano o keia mau pilikia e hekau nei maluna o’u?  No ka mea, i kuu mau la opio wale, aia au he kaikamahine e hooko pono ana me ka pololei i na hana a pau i haawi ia mai na’u e lawelawe, a aole no hoi o’u hoomanao iki he wahi kiumu @ iki i kekahi e pili ana ia’u.  No ka maemae o ko’u inoa e ae mai ia’u e olelo ae, ua haaheo nui loa au ia mea, a ua manaolana maoli no au me kuu manaoio a pau, o ka lei kalaunu nani hookahi ia iloko o ko’u ola ana, a o ka papale alii hoi i ko’u mau la e lilo ae ai i wahine, aka hoi, ina e nonoi mai ana kekahi kanaka ia’u me kona mau manao apakee a’u i ike mua ole ai me na olelo e hooia mai ana, e haawi mai no ia i keia honua holookoa i kumukuai no kuu inoa a’u i makee nui ai, alaila, e ae ana anei au, oiai, ua maopopo ia’u aole loa he kanaka hookahi ma keia ilihonua i lilo holookoa iaia keia hopua.  Alaila, heaha kau e pane mai ai, a heaha hoi ke kumu o ko’u oia loihi ana aku e lilo ai i mea e hoohilahila ia ai?

Ua haawi mai o Makua Dagalesa i kana nana pololei ana maluna o Silevia, me ka piha pahaohao, me ka maopopo ole loa iho la iaia kana mea e pane mai ai, a liuliu, ua kulou iho la ia ma ka aoao o Silevia a haawi iho la i keia mau ninau me ka leo o ke aloha makua.  E kuu kamaiki ehaeha, eia no anei he makuakane a he makuahine kou e ola nei?

O ka pane a Silevia, ua make mua kona makuakane he mau makahiki i au wale ke kahiko, a o kona wahi luaui makuahine, eia no oia ke ola nei, aka, he mamao nae ka aina no kekahi mau haneri o na haneri mile ka mamao.

Alaila, e hoike mai aia mahea ia aina nana i hookaawale mai ia oe e noho iloko o ka mamao mai kou makuahine mai?  wahi hou a ka Makua Dagalesa.

 

KUHIHEWA IA HE BUBONIKA.

 

Mamuli o ka make hikiwawe ana o kekahi kanaka nona ka inoa o Iolana, he kalaiwa kaapio, ua manao iho la na kauka aupuni ua loaa oia i ka bubonika, ma o ka ike a ana o kekahi mau pehu ma kona ai a me ka puu.  Ua lawe koke ia aku kona kino no kahi kaha kanaka, a mahope o ka nana akahele ana a na kauka Pratt a me MacDonald ua ikeia iho la, aole kona ma’i he bubonika, aka, mamuli no ia o ka paa ana o kona puu a me kani e hanu ai kona kumu i make ai.  He 42 ka nui o kona mau makahiki.