Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 10, 9 March 1901 — Page 8

KE ALOHA AINA, POAONO, MARAKI 9, 1901

 

HE KAAO HAWAII NO KAINAKOLO

 

Ka Ui Nohea o Waipio.  Ke Kaikamahine Nana i Wawahi na Pani Paa o Kuaihelani a Ha@le Kona Kapu Ihiihi

 

            Pane mai au mau kaikamahine nei ia Keaniniulaokalani, he olalo he pohinihi io, aka, ma ka mana kilo, mana hoailona a akua hoi, ke hoike mai nei o oe no ua kanaka la aohe mea e ae, no@@la e hooko oe i kahi o maua, oia ka hooko ana o na olelo a Kane ma o maua nei, oia nae k@'a ike, a nau e koho i ka mea like me oe, a o ka pau no ia o ka hoohiki a Kane no maua.

            He oiaio ma ka mana kilo a me ka mana o ka hoailona a akua hoi, ua hoike ia mai ia oe ke aka o ua kanaka la i like iki me kou ano, a o ka inoa ma kou papakonane aole i hoike ia imua o kakou, nolaila, e waiho malie ia noonoo ou a maopopo, alaila, au olaio paha ia ike ou aole paha, wahi a Keaniniulaokalani.

            Kuu akua, kuu haku a'o e pule nei i Kamahaku, kuu pane hope keia i kuu akua, maluna o kuu papa konane ke hoike paa nei au a hiki i kuu ikemaka ana i na hoailona ehiku mai ka nuu mai oia ka palena o kuu hoohiki.

            E paa oe ia mea a hiki ka palena o na hoailona ehiku au e hoike mai nei imua o kakou, ia wa paha e hoike ia mai ai ka oiaio, wahi a Keaniniulaokalani.

            Ua ike ae la kakou i na paio ana a me na koho ana a hooiaio ana maluna o ka laua papakonane a me na hoailona ehiku, nolaila, he oiaio aneane e huli pu oia i Hakawai a me ka inoa ponoi o ua kanaka la, haule alua i ka nani oi kelakela o Keaoolino.

            Maanei e kamailio ana kakou no ui, no ka nani ilike no me Aahoaka ina laua e noho like mai ana, nolaila, o ka hooko ana paha keia o na hoailona i hoihoi ia ai e Keaniniulaokalani i ua ui nei o ka papaku a oia ka palena pau aole mea malalo aku.

            Ua pane aku o Keaniniolaokalani imua o ua ui nei a me kona mau makua, ua malihini au imua o oukou a imua hoi o ko oukou aupuni a me ko oukou lahui kanaka.

            Aka, aohe kumu e ae o ko'u hiki ana mai i ko oukou aupuni o kela mean huna e waiho mai la imua o oukou aohe mea e ae. Pana ka ui imua o ka malihini, he mea oiaio na ka malihini ia mea huna, aka, elua mau mea huna e waiho nei imua o kakou, a una ua pohihihi ia mea i ka malihini, nani pohihihi ana ia a@a no imua o kakou.

            Pane ka malihini imua o ka ui a me kona mau makua, he oiaio elua mea huna imua o kakou a na'u e hooko ina ua like ia me kuu ike a me kuu mana mai ka nuu mai, alaila e hooko no au i na wea elua, aka, i na ua hoole ka nuu ia'u, alaila, e lawe no au me ka mea hiki ia'u.

            Pane mai au ui nei imua o ka malihini, ua oiaio kau pane imua o makou, ua hoike mai kou mana kiekie mai ka nuu mai, nolaila, aole a'o olelo ana no ia mea, no ka mea, aohe mana kumu, aohe mana kilo, aohe mana hoailona, aohe mana akua, aohe mana i ka nuu i @@ mamua o kou e kuu akua.

            A no ka ike ana o ka malihini ua hue pau mai ka ui i kona kulana, mai ka haahaa a i ka panepoo o ka mana o Kane, oia ka mea i hauoli loa ai o ka malihini.

            A no kou hoike ana mai i kou kuleana mai kou mau kupuna mai a hiki i na mana a Kane i haawi ai ia oe, nolaila, ua haalele oe i na olelo hoolaa a Kane nou no kahi mea.

            Eia ka'u pane ia oe e ka ui, o na mean mana a pau a Kane i hooili ai, nou ia no ka wa mau loa, mai hoihoi mai oe no'u ia mau mea.

            Pane mai ka @i, aole paha o hiki ia'u ke malama o hoolilo i waiwai no'u, no ka mea, ua hiki mai la no oe ka mea nona keia mau waiwai.

            Pane ka malihini i ka ui, e hele kaua i ka nuu no laila mai kou waiwai.

            E kuu akua e kala mai oe ia'u mai kuu hanau ana a hiki i keia wa aole au i komo iki, e waiho mai oe ia wahi no'u e hoomana ai i kuu akua oiaio.

            A no keia paakiki o ua ui nei i na olelo oiaio a ka malihini, he pouli nui a mao ae aia laua i ka nuu kahi kapu loa, a he leo kana i lohe, nou ia mau waiwai no ka wa mau loa.

            Ua kemo ae nei au i kahi a'o i maka@ nui ai, nolaila, e kala mai oe ia'u no keia hewa a'o i hana ai imua o kou kiekie e kuu akua.

            Pane ka malihini ma keia nuu kaua e hui mau ai ma na oihana o ka noho hoomalu ana.  A e makaukau ana au e hoi i keia wa, e noho oe ma keia wahi ehiku la, alaila, hoi oe me kou mau makua.

            E kuu akua, kuu haku, ua oiaio kau hoike, pau na la kapu o ka nuu nolaila, e noho oe.  Pane ka malihini oiaio e noho au no keia mau la, no ka mea, he mau la kapu no ko makou oia ke kumu o kuu awiwi ana no ka hoi.

            Pane ka ui imua o ka malihini, he oiaio, aole au i m@euhane mua e loaa ana ia'u keia haawi@a kamahao mai a oe mai, nolaila, heaha la ka'u uku panai no kou lokomaikai, no ka mea, o ka'u e manao nei o kuu aupuni, kuu lahuikana@a a me a'opu, a e lilo pu makou i lahuikanaka aioia nou, a'e lilo hoi oe i akua no makou e hoomana ai.

            Pane o Keaniniulaokalani imua o ka ui, akahi au a hoike i kuu inoa ponoi ia oe, o Kamakahu, a e hoomanao oe eia oe i kahi kapu loa, nolaila, noua me a'o kou aupuni, oiai, ua koho mua au i keia aupuni i wahi hoomaha no'u, ma keia nuu i hookuleana @i, au ia mea, nolaila, @@ai hookaumaha i kou manao no kei mau olelo a'o imua o kou nani oikelakela a'o e ike nei, a pela hoi au e mahalo nui nei i kou kulana ma na ano a pau no ka nuu.

            Kuu akua a haku oiaio o'u i ka nuu, aole au i ike i kekahi aupuni o ka lewa a maluna aku i loaa ka nani aole no hoi ma ka honua, a hiki mai i kuu aupuni nei kahi hoi o'u hanau ai mai ka puhaka mai o kuu makuahine aohe mea like aku me oe.

            A na pono io no oe e lilo i akua no makou e hoomana ai elike me na hoike a ka nuu ia'@, a pela oe e lilo ai i akua no makou, no ka mea, ua apoia e oe na aupuni o ka lewa, a maluna aku, a pela hoi a hiki mai i kuu aupuni ne a'u i haawi ai nou no ka wa mau loa, a o na enemi ou aia iwaenakono, uhi no oe o ka nalo no ia, aohe kupua ikaika elike me oe, nolaila, o kou ae mai ola au a me ko'u lahui.

            Pane o Kamahaku imua o ka ui aole anei oe i lohe mua iho nei, ua hoolilo au i kou aupuni i wahi hoomaha no'u no ka wa mau loa, no ka mea, eia maanei na mea paahana i Kane i waiho ai ia oe, oia ko'u kuleana oiaio i pili ai ia oe no ke kaua huliamahi e hiki mai ana no ka wa maopopo ole ia'u, nolaila, ma keia kumu e ae, aka, ina ua lilo keia mau olelo a'o i mea koopilikia ai i kou noho aupuni ana, e hookuu laelae mai oe ia'u mai ka noho hoomalu ana i kou aupuni ua hiki no, aohe mea nana e keakea, no ka mea, mai makau a hopohopo no ka nuu, ua lilo loa ia nou no ka wa mau loa.

            E kuu akua, kuu haku i Kamahaku, aole au i ake lilo ka'u mau olelo i mea hoehaeha imua o kou kiekie e kuu akua i Kamakaku a hookaawale mai ia'u mai ke aupuni au i koho ai i wahi hoomaha no kau hana e kali nei, nolailla, ina ua hewa ka'u mau olelo imua ou e kuu akua i Kamahaku, e kala mai ia'u kau @auwa haahaa nei.

            Aole au e ae e hemo ia olelo paa a kuu akua a hiki i ke ko ana oia olelo a kuu akua no ka noho ana a no ke kali ana no ka hana ana i manao ai.

            Aole au e au e hookuu ia mai keia aupuni a hoihoi iea i kana olelo hookaawale mai keia aupuni aku.

            Olioli loa au ina he kumu ia no'u e make ai imua ona a me kuu lahuikanaka, aole au e holo mai a oe ae.

            Ina o ka @ku panai ia no keia mau huaolelo aole au e holo mai kou alo aku.

            Pane mai o Kaimihakuikamahaku, paa ia a paa mai pane hou ma keia mau kumu i hiolo oe a me kou lahui.

            Ua ae ia kau mau noi, ua kala ia oe a me kou lahui, wahi a Kaimihakuikamakahu.

            A ma keia wahi o ka moolelo e pili ana i na hoohiki a ka mea hookahi, a ua ha@le like lakou a pau i ka nani o ka mea hookahi.

            O Ulumahiehieikekapuakua, ua haole oia imua o ka mea hookahi oia paha ka mea i olelo ia ma ke mele.

            Aohe mea like aku me Laeahi,

            I ka haki nua mai a ka ale i ka moana.

            Aka, ma ka hoailona i ka nuu ua loaa pono aku la ua kaeaea nei ua oki oe e hene ana, a ma ka inoa ua haole iko ia oia, aka, ma kona kulana ua ano like no me Limanui, nolaila, na ka au o ka manawa e hoike mai i kona hopena.

            O na nani elua o ka papaku ka mea a Kane i akena ai aohe mea e ae, maluna o laua wale no ka oi ma ia kulana, aka, i ko laua hiki kino ana mai imua o keia nani e ku aku ana, ua haole laua mana ano a pau.

            O ka oi keia o na papaku, oia ka palena pau na papaku, ua olelo ia maanei, ina e hui ia laua ma ke aupuni hookahi ua hiki i ka mea kakau ke olelo ae, he mau mahoe laua, no ka mea, ina i kou e ku mai ekolu i ka wa hookahi me ka nani a kakou e ike nei ma keia moolelo, manao ka mea kakau, aohe wahi hoohalahala a ka maka ke ike aku,

Nani hinu maikai ka ili o ka laau,

Iini lua kapuulena,

Aala no i ka @aea ka hala,

Me ka lehua i ka mapu ana mai,

A kaulumano mahea ka nihi a ke aloha.

            A na keia mau lalani mele hoike mai i ke ano a me ka puana a ka moe no kei mau ui, aole i lawe mai ka ui a nani oikelakela o Keaoolino ia mau hoailona, aia no i na ui kahi i p@a ai.

 

W. & M. Ltd.

 

KUAI HOEMI O NA KOENA I KEIA PULE

Feberuari 25--Maraki 2.

 

            O ka makou Kuai Hoopau i na Koena, e hoea mai ana ia he elua manawa i ka makihiki.

            Aole makou e hoolaha wale aku ana ina aole e makaukau--ua wae ia me ke aka@ele e like me ko makou lawelawe ana i kekahi oihana e ae.

            Ua ana ia ko lakou loihi mai na Silika na Kalakoa, Lihilihi, Lawns, Bastistes, Oganadi, Cambrics, Kinamu, halii, palule, Ribine a ka Lilina.  O na i a a me ko lakou mau ku@akuai na kau ia me na hua moakaka, nolaila, na hiki ia oe ke maopopo nou iho.

            Mamuli o ka nui o na poe kuai i ka 1900 ua nui na koena i ko ka makahiki mua.  O keia ka makou no keia keneturia.  O na poe i ike ole i keia kuai hoopau nui e kipa mai i keia pule.

 

WHITNEY & MARSH.

I KAUPALENAIA

1045 Alanui Papu.