Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 11, 16 March 1901 — Page 7
| This text was transcribed by: | Linda Ching-ikiri |
| This work is dedicated to: | Kumu Kawaikapuokalani Hewett |
KE ALOHA AINA, POAONA, MARAKI 16, 1901.
HE KAAO HAWAII
NO
HAINAKOLO
Ka Ui Nohea o Waipio. Ke Kai kam@ne Nana i Wawahi i na Pani Paa o Kuaihelani a Haule Kona Kapu Ihiihi.
O na hoike keia i hoomaopopo ia ma keia moolelo no ko lakou haule ana mai ka mea hookahi mai aohe he ahailono, nolaila, na ka mana nui e hooko ia hoaliona aole paha, no ka mea, aohe he mau hiona hoohie ma kona kulana, oia mau mai kinohi mai, aohe loli ana no keia mau hana a na ui o ka papaku a me ka lewa, no ka mea, aohe he mau hoike oiaio maluna o ka lakou mau papakonane no keia inoa.
A ma keia huakai hope a Keaniniulaokalani, akahi no oia a ike i na liuliu kaua a na aupuni o ka lewa a me ka honua a me ke koena o na aupuni o ka papaku no ka inoa i weli ia.
A ua makaukau io ma na ano a pau aohe wahi hemahema o Hoohi la, ua eleu ma na ano a pau, ua makaukau ma na ano a pau, aohe loea i ka wai o@pu no ka lakou mau hana, a ua komo kino oia e ikemaka i ka lakou mau mea, me ka ike ole mai i koia nei kulana ma ka papaku a ka lewa maluna aku, pau loa ia ianei i ka ike ia aohe mea nalo.
Ua nui kona mahalo iwaena o na aupuni like ole ma keia hooala kaua ana no ka mea hookahi, nolaila, ua noho keia mau aupuni na ka mana kumu e hoike mai i ko lakou lanakila ana, ua hoomaka lakou ma ia kulana aohe mea lanakila o lakou pio no, a me ka mana o ka hoailona, @a haule like lakou aohe mea lanakila.
A ma ka mana i ka nuu ua ku mai ke kahuna nui a pane mai imua o na aupuni hui o ka pap@ku a me ka honua a me ka lewa, aole e hiki ia kakou ke kaua i ka nuu, no ka mea, oia ko kakou ola, oia ko kakou lanakila ma na ano a pau.
A@ina [Aina?] ua hoole oukou i na olelo mai ka nuu mai e pau loa ana kakou i ka make mai ke akua nui o kakou mai ka nuu mai, aole nae i hoolohe ia ka leo o ke kahuna.
Ua pau kekahi hapa o na aupuni hui i ka luk@ ia, nolaila, ua hoopau lakou i keia mau hana.
Maanei ka hoike a Keaniniulaokalani imua o kona mau hoa me ka oluolu maikai o ko lakou mau kulana ma na ano a pau ma keia hele loihi ana.
Imua o kou kiekie, kou nani e kuu akua, aohe a'u mea e ae e kaena ai ma keia huakai hoopalahalaha a kuu akua i na aupuni e @pu mai nei oia no ka loahi.
O ka'u ninau wale no imua o ka kou ina @ he mea kupona @a.
Akahi. E hiki ana anei ia kakou uuku ke kaua aku i keia mau aupuni lehulehu aole paha.
Alua. A@na e hiki ana, pehea e hiki ai, no ka mea, he @uku loa kakou imua o keia lehulehu, wahi a Kuahailo.
Pane mai o Keaniniulaokalani imua o Kuahailo me ka inaina nui, auhea ko mana kumu, auhea ko mana akua, auhea ko mana i ka hoailona, auhea ko mana i ka nuu. In@ ua maka@ oe no ka lawa ole o keia mau mana i haawi ia @a oe. I hookahi a'u pane no kau mau ninau.
Akahi. O Luukiaikaihiihikapu no ka ehu kakahiaka no ka hapa i koe o ka papaku.
Alua. O Lonokaiolohiaikamahaku, no ka ehu awakea no ka honua holookoa.
Akolu. O Leimakaniikamahaku no ehu @hiahi no ka lewa.
A ua hooholo au ma kuu mana nui o lakou ke pani ma ia wahi aohe mea lanakila maluna o lakou, oia ko'u manao i puka mai kuu waha aku aole hoi hope.
Pane mai o Koahailo imua o Keaniniulaokalani:
Wela kau'uonae wela i ka la e,
He ahi p@ ha ko lalo ke mahanahana nei,
He @h@pahaohao paha no ka po e [@poe?]
E ala e ka hikiku ka hiki moe.
A nou e Kuahailo i ka nuu, e ku oe ma ia kahua a hiki i ke ko ana oia mea a ke ole paha oia ko kakou pomaikai e maalahi hoi no ia mea.
E hui mau oe me kou mau hoa kuka no keia kumu, nolaila, mai hoopalaleha i ka hana i loaa mai ka nuu mei, no ka @ea, aole au e hui hou ana me oukou maanei no ka wa loihi, alaila, hoi mai elike me keia hele ana.
E hooikaika oukou no keia hana nui a lanakila, oia ka pono, ka maemae ma keia noho ana no ka wa mau loa.
A nou hoi e ka moiwahine o ka papaku aia ka hana a ko makuahine i na aupuni e kokoke ana i kou aupuni e hoomanao oe a e kuka pu me kou mau hoa no keia mau mea nui i ole e komohewa ka mana o ko makuahine, oia mana he uhipu i ka papaku h@lookoa, aka e ike ana no paha o Luukia i kou aupuni, alaila, ua laki oe ma ia mea.
A nou e Hainakoloikamahaku kuu akua i ka nuu, eia kou haawina kiekie loa, a ua like oe me ka lei a kaua a me ka moopuna a kaua, a ma keia @n@a ua lanakila oe, a he akua oiaio, mai hoemi i kou kulana ma ia mea, no ka mea, e hele ana no a@ ma ko'u ano akua a kiu hoi no keia noho ana, a hoi mai no kaua no Keaoolino nei, alaila, e ike no oe i na kapu lehulehu o Keaoolino nei.
E kuu akua, kuu hoopakele, kuu hak@, kuu akua i ka nuu, kuu ia mai o Kaneikawaiola, ho m@i i ola nui, eia o Keaoolino ua ola, @a maemae, ua hamama na pani ehiku no kuu akua i ka nuu.
Pane mai o Keaniniulaokalani ia Hainakolo i ka nuu, ola ka aina, ola ka lahui, maemae o Keaoolino, hemo na pani ehiku e komo aku no ke noi.
O ke kahua hope loa keia o na hana i manao ai, no ka mea, ua waiho oia i na hana no ke kaua huliamahi e hiki, ua mahele oia i na hana o keia mea keia mea e hana ai no keia huakai hope.
A no keia huakai a Keaniniulaokalani e hele nei, aohe maopono i kekeahi o kona mau hoa, aka no Luukia ua maopopo no iaia aohe e nalo ana, no ka mea, ua ike mua oia ia hana nui a koikoi no kona pono iho @ hoomaha ana mai na hana nui ana i hana ai.
A o Luukia auanei kona hoa kakele no keia ha@a pohihihi i ka maka o ka opua, oia kai ike.
O Luukia kai ike i ka alanui o keia mea pohihihi e hele nei me ka manao e pau ana aole nae i pau, no ka mea, ua uhi paa mai ka noe o Alakai maluna o ke kamahe@e.
A me keia alanui na lanakila ke kamahele ina oia e ae, ua pono no, ao ka mea, aohe mea e ae maluna o ka pono aohe no hoi he mea maluna o ka hewa, oia wale no.
Ua pane mai o Leimakani imua o Luukia kana wahine, heaha kou mea e kamailio ole nei imua o kakou o na k@m@hana i haawi ia mai ia kakou e noonoo a hana hoi.
Pane aku o Luukia me ka inaina nui imua o kana kane, e kou akua, kuu haku, aole oe i ike i ko'u noho mumule ana imua o kakou no kahi kumu koikoi e hiki oe ai ia oe ke hoopau ae ia pohihihi, no ka mea, aole i loaa ia oe, aole no i loaa ia oukou a pau, ia'u wale no, nolaila mai ninau, mai ninau hou @ ai oe ia'u no keia kumu pohihihi i loaa ia'u, nolaila, e noho m@mule no ia kumu.
Ua pane hou mai o Leimakani imua o Luukia, ina pela e hookaawale aku oe mai keia hui a pau ka makou hoolala ana i ka makou mau kumuhana, alaila, hoi mai oe.
Pane mai o Keaniniulaokalani ia Leimakani e hoopau oe i kou mau manao inaina no Luukia, no ka mea aia iaia kuu ola a me kuu make, elike me na hoike a ka hoailona iaia pela oia i noho m@mule ai.
Pane me o Leimakani imua o kona akua makuakane, e kala mai oe ia'u kau kauwa.
Pane mai oia ua kala ia oe.
I ka pau ana o keia mau olelo a Keaniniulaokalani ia Leimakani ua nalo iho la o Luukia no kona mau aupuni me ka ike ole ia. Ua pane aku o Leimakani e kii ia Luukia imua o kona makuakane ua hoole mai oia, aia pau kona inaina e hoi mai ana no ia.
Pane mai o Kuahailo imua o kona ak@a i kamahaku, no Luukia aohe ana mea makau imua o makou a pela no hoi imua o kou kiekie imua, aohe, aohe ana mea e weliweli ai.
Pane mai o Keaniniulaokalani imua o Koahailo, no ka pono aole oia e makau mai ia'u, no ka mea, ua maemae na mea a pau mai ka hoailona mai.
A ma keia kulana ua menemene oia nou no kekahi kumu nui i loaa iaia no'u mai ka hoailona mai no.
Pan@mai o Lonokaiolohia imua o lakou a imua hoi o kona akua kupuna, ua nui kuu mahalo a me kuu olioli no Luukia, no ka loaa ana iaia o keia nanehuna, oia wale no ke ike i kona ano ma na ano a pau. Pane mai kahi leo ia Lonokaiolohia he loaa no ke maluhia oe elike me kou makuahine.
Owao no kekahi i olioli a hauoli no ka loaa ana o keia mea kamahao ia Luukia, aole mai mua mai, i keia wa wale no, ka noho m@mule ana o Luukia, nolaila, ua ike au no'u iho ua noho au malalo o ka'u hana ponoi i hana ai, a ua ike au ia hana ua kaumaha, ua luuluu, ua ehaeha, aka, o Luukia ua paio ikaika oia no'u a ua loaa ia'u ka lanakila.
W. & M. Ltd.
KUAIHOEMI O NA KOENA I KEIA PULE
Feberuari 25 ― Maraki 2.
O ka makou Kuai Hoopau i na Koena, e hoea mai ana ia he elua manawa i ka makahiki.
Aole makou e hoolaha wale aku ana ina aole e makaukau―ua wae ia me ke akahele e like me ko makou lawelawe ana i kekahi oihana e ae.
Ua ana ia ko lakou lohihi mai na Silika a na Kalakoa, Lihilihi, Lawn@, Bastistes, Oganadi, Cambries, Kinamu, halii, palule, Ribine a ka Lilioa. O na i-a a me ko lakou mau kumukuai ua kau ia me na hua moakaka, nolaila, ua hiki ia oe ke maopopo nou iho.
Mamuli o ka nui o na poe kuai i ka 1900 na nui na koena i ko ka makahiki mua. O keia ka makou no keia keneturia. O na poe i ike ole i keia kuai hoopau nui e kipa mai i keia pule.
WHITNEY & MARSH
I KAUPALENAIA.
1045 Alanui Papu.