Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 11, 16 March 1901 — KELA BILA KANAWAI A HON. HIHIO. [ARTICLE]

KELA BILA KANAWAI A HON. HIHIO.

M n ka l'oaha o kela pale aka o«i i nooooo i* ai ka bil» kanawai a ka Hon. Hihio i l&we mai ai im«a o ka H&le o na Lnnamakaamaiia, bo ka mea e pili ana i ka hoohfto% ia aoa o na baDa anpnni e na poe limahana Acoerika wale no, a he poa boi lakou i loaa ka pono kobo ba!ota ma Hawaii nei. Ama keia noonoo ia aoa a« ooi na hoopaapaa i paka mai miiwaena mai o na hoa no ktia bU» kanawai. Ma kh lonkoa nana ana he waiii bila uuku loa keia o kona man oielo o ka haka la ana, a penei paba ke ano ani o pa w*hi kanawai hoopola-kaaoaaka nei a Hon. Hibio i !»w* mai ai. "Pauku 1. O na hana aapnni a paa maloko nei o ka p<ina!aan o Hawaii, ina he hana mekanikn, hana Hoaa mikala, a ano e ae ptba, e h»na i* ia e na kapa Amerika wale no e aoho ana maloko o keia panalaan a he poe knpone hoi lakon i ke koho b*lota." Ma ka manao o kei i kanawai ina kakoo hoomaopopo ana, ua pili no la i na ano hana a paa' a ke anpani e haawi nei i na kanaka hana e like me ba kakon e ike nei i keia. Ma ba hapa maa o ke kanawai, ua maopopo ka mahele hana i hoike ia, oia hoi na hana mekanika a kana lima. Ua pili no ia i na hana paipn wai, hana hao, hana kamana a pela wale akn. A oia man hana, ke kol nei keia kanawai e lawelawe wale ia no ia e kā poe kapa Amerika maeli o loko nei o ka aina, a oia poe hoi he poe lakou i loaa ke kaleana koho batota iloko nei oke Teriton. Ma keia ano • kapae ia akn ai na kanaka o ko na aina e mai i loaa ote ia lakoo ke kuleaia koho b%loti a kiileana knpa Amerika hol, aole la koa e ae ia e hoohana ia ma keia maa hana aapnni. Aia ma ka tapa hope na komo na hnaolelo "a Ano e ae" ke ole makon e knhibe«ra, tta komo maiaila na haoa anpani a paa i okoa ae ko lakon ano o ka hoohana ia ana mni ko oa hana me&anika mai a hana lima paha, a nolaila, ua komo ma la wabi na hana oihaua anpnni o loko nei o ka aina, e hke me na knmnkula, oihana kakanolelo, oihana ana aina, oihann lunakanawai a oihana anpuni e ae paha e ike ia ana. Me be mea la, e koi ana keia kaoawai e lawelawe la na oibana aapani maoh o loko nei oke Teritori ena kupa Amerika o Hawaii nei, aole e na kapa Amerika o!e, a he poe boi lakou i lotka ke knp kohe balota maloko net o ka aina.

O kahi ptliki|k wāl« n<> o keiii <-ikn kīln be poe koho h|Uota ua poe la Ma ia hdo. • k ipne ia «oanei na wahine a me o» kaikāmahiūi Ha wiiii o loko nei o ka aina, mamuli o ke komo ole oia poe roa loko o ka poe kobo baiota no Hawaii nei. Aka, ina noe kapae ia ae īa wabi, a koe ibo no ka hapa moa o ke kanawai, me ka kekahi hooloii oUlo aaa, a aa noho paba ma OUwaii nei ne ekoia makahiki a i oie, o kekahi hooloii kopono e ae paha, e hiki ai ke ia aka na kanaka Amenk* komo hoo mai. iloko nei o ka aina, aoie i malookahi palu kai ī ka ili ma n& wa o ka pae ana mai a o ka hekaa ae la no ia iiona o na waa kanlaa be pa-umu haneri na īho, O ka haawii ana i na hana aapaoi i sa kapa Ameeika o loko nei o ka aiaa, oia kekahi kamo' hana a ka aoao Home Rqla m.e Repobalika i be!e si imaa o ka lehaleha koho bafota ma ke kau koho i hata akn nei a be mea po ; no a ka maoli no hoi i ke kiekie ; na o ka a»aik«t a me ka maema«, ' ke hooko ia keia nla leo a us! man Solona ne'i i berit% ai ia l'a •'! koa iho a ka lahni koho bi- j lota nana lakoa i koho j Ke maoao nei makoa o ka haa- j wi ana i keia kaipale no na hana j anponi pili bao» llaaa wale no, j aole hoi na hana anpani e ae ke- 1 kahi, alaila, be b%na no ia a na | boa kaokanawai o ka !eba*eha e I lawe ako ana I kahi papaa barena \ mai na wiha ako o na kaikamahin9 opio a o*9 na keikikane opio o loko nei o ka aiua, ī ka pono ma na oihaoa aopnoi, a haa- 1 wi akn i ko waho poe mai, he man menehune kolakoo lehnlehn j e hele mai nei. £ hoomanao ia no boi, aole i ' pili ke no keia wa aoo, aka, no ka wa e nee'aka ana ma hope iho o ka hooholo ia aaa i kanawai no ka ain» nei. O k'eia ka manawa pono e hoomaka ai ka hookoene pono ana i ko ka oiwi home ponoi ibo.