Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 12, 23 March 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

MO&UNA lĪI O Kk PILI AI/jBA k MAUA< UA lf t — SXLL AO A ME E£IA AO, 4OOK UAHA"■<Ik Alaila, « kua kamall!, e hoomaha •ku i k.OO mau luuluu imua o ka mea Mana Loa, a nana no e lawe aku i na luhi ft m« na luu!ua o keia ao, a ke hala ae keia ao kaumaha a me ka iaea, alaila, na ua makua hookahi nei no ma ka lani e hoofeipa aku ia oe iioko o kela ao maha a oam mamao maluoa, kahi hoi aole lia mau u toa, aole hoi he ma* waimaka e hookahe hou ia, wahi a -DagalBsa, OI E ka Makua DagalaBa, 0 kela ao a me keia ao aohe maha *ana no Sil«Tia, o na luhi o keia ao a me na kaumaha, oia. like no ke loaa mai »na īa'u ma kela ao. O ko'u hoolē ia ana ma keia »o aole au he wahine mare na Ailika Lema, oia !ike ap ka hoole ia ma kela ao. Ma keia no he aloha oia na'u i ka nani a ine ka uiuwehi o na poa, a he īpo iioi ikalau o na nahelehele, a ma kela ao he ipo a he aloha oia na'u iwaena o na miliona hoku a me na aouli kaalewa o ka lani, alaila, auJhiea ka maha ana, Aole, elike me ko'u nele ana i na maha a me na hauoh o keia ao, pela no auanei au ma ke!a ao. Elike *ne ka makal'a ana ae o ke aloha pumehana mawaena o oaaua ma keia ao, pela no e makala, a e puanuanu aku ai ma kela ao, aka, aole nae au e hoopoina "ana iaia. Ina pela e kuu kamaiki, alaila, e hoao iho e hoopoina iaia, lioopoina iaia ma keia ao, a e hoopoioa pu iaia ma kela ao, a e loaa no auanei i» oe ka maha, ua ehaeha oe a kaumaha, aka, e hoomanao naa eia he ao akea imua ou i piha me na luhi a me na mea o keia ola ana, a ,ke haia ae na la o ka auwe, aiaila, e komo aku auanei oe iloko o ka maha mau mao, kahi i olelo ia: Ma ke ao e naue nei, a I ka lani e māha ai iloko o ka olioli mau, Nolaila, oia olioli a me ia maha mau ma kela ao, oia ka'u e kali nei o ka hiki mai, no ka mea, ua kokoke loa ko'u hopena, wahi a Jka Makua I>BgalaBa me ka Teo moakaka a ku i ke aloha. Aka, oia mau olelo nae a ka makua uhane, ua pane ia aku la e SileTifl me na huaolelo a ka mea i nele 1 na manaolana ana iloko o ke kanalua, "Wahi a ua nel: E hoopoina anei au iaia! Ha, ha. Aole loa ! Aole loa au e hoopoina ana nona a hiki i ko'u eaoe pu ana me na hoomanao ana nona, a infl nu e ku aku ana īmua o k& uoho hookolokolo o

ke Akua ki<«k!e loa, kuu <i!a i koop&oalo ia e paa ana īīoko o ko'o poholima rT)c>. ao!<» !o« au e hoopoiua iui&. Ij luo aku aua mea a pau o k#ta ao mal !a 4 u akw, a he!e ; aku no kela ao he wahiee ; oele i na mea a patt, aole loa no la he ooea no'n e poma ai iaia» Aka, e ka ma- ! koa, anhea ka maha ana no Silc-via ;■ pnnwai noha 1 haaleie ia ma keia ao? Aole !oa- ' 1 Na keia pane a Si!evia i ko»o aku 4 ka makua uhane Dagalaßa e kulou fho oia ma ka aoao o a pane 1 keia mau oīelo a!ona me ke akahe!e, a ma he !a e ae kekahi a ua makua Paga!ai?a nei i haawi ai i kona noeau a me ka ike ma ka ho<>huli ana i ka naau paakiki o ke kanaka hewa mai ka noho mau ana ma kē kae o ka pouli. a i ka malamalama 0 ke o!a ana ilōko o ka pono. AUila, o keia ua mfnute mua loa ala a na kahunapnle D«giilaßa nei i hoao ai i konk ike lapaau i na uliane inulou a me na kino ī hoehaeha ia iloko o ke kaumaha, wahi a ua Makua Dagalasa nei. ! O keia ka makamua loa o na ma- ! awe k'aula o ira ehaeha i uhau ia iho maluna ou e kuu kamaiki, a ua maopopo ia'u, aole loa he mea kino f uhane ola i loaa ia haawina i nele oia me ua ehaeha ala. K ehaeha ana oia ma ke kino, a e el-aeha ana hoi oia ma fca uhane, a o ka hopena e hana ino iho ana no lakou i ko lafeoti ola me ka hoomanao a hoo- •;.■:•■ ' ■ ■ i maopopo ole ae, o ua ola a!a oia ka makana a ke Akua i haawi manawalea mai ai i ko ke ao, Alaila, o ua makana ala i inanawalea wale fa mai ia kaieou, e hoao anti kakou e hoolei wale, a i ole e hoopoino wale īho no iaia? Aole. E waiho gku no kakou a na Kona ihiihi no ia e lawe a>n i m§a na ko ke;a ao e hoonani aku ai laia. Nolaila, e kuu kamaiki ehaeha, maluna ae o na mea a pau ke noi aku nei au e hoopaa mai oe ! kau hoohiki imua o'u j a imtia hoi o na lani a na kona loi koikiaikai wale iloko o ka hemolele I ola mau e alakai 'aku ia oe no ka maha mau loa mai keia ao aku a I kela ao nani mao. Pehea e ae mai ana anei oe e kuu kkmaīki? Alaila, e ka makua, o ke aha la kau hoohily e ma&emak.e nei ia'u e hoo'paa aku imua ou? Ua maopopo ia'u he mea waiwai ole ua hoohiki ala, oiai, e īho e aku ana au i ka lua mam'ua o ka hooko ii ana." Aole loa e hiki ia'u ke ola, a no ke aha la oe i kaalele ole iho ai ia'u e make, oia!, ko'(J mau minuie hope ua hoopaa ia me kela wai aeulaKe hoomanao ala au no īa mau meaau e kamailio m&i nei, aka, mamuli q ku ke Akua aloha a me Kona makemake ofe e haale!e koke iho oe i keia _ao l?a holno ana i ke o!a makamne Jna i Kaawi mai ai iloko ou, aia hoi, tta heouna mai ta 01 a ia'n no kft hoopakele »na ae ia oe, Ae e kuu kaiaaikl, ua pakelo

of; mnloko mat o It6Īa weīlweli o Va l&au walee? a J Ma mfnute «t« oe te ku »elhd wahine i makq iloku o ke ola hou ana, fce wa!ilns rj>fo 6 k°°* manAo &»a i e* b"6 oule na waw&e o kōu TBāaia alolm, ofat, koe mau 1& ukuiii wale, a mai ia niau ]a «kulii wale ou a htki mai 1 keia l a , ela oi be ome ta tnoa jQt)atiii,tiSne « m*ma no ka bom«. Ae e SiW!a, ke o'oei oe me ko!ft fnOa melmahieo ft he mam& hoi i na U op{o w&!«, u i na he maknahīne a ho mam» oe 1 hoopiha ia me k« aloha no kou ho* me, ala'la, • hoomanao kau feebe hoomanaō nona, olai, kou mau la e hiipoi a e milimili ana hla me tca mailani īloko o kou mau lima me ke aloha, a no ia mau moa la, au i nonoi aka la e hoopaā mai oe i kau hoohiki iiona o'u a imua o na lani. Kllke me ka nni o kon aloha no kou makuahme aa i haaiele aku la ihope he mad mile lehulehu ka mamao a me kon aloh'a hoi no 'kau hehe i haalele ia iho la e noho makamaka ole ma feeia īlihoaUa, alail» e hoohiki mai oe īmua o*u a īmua o ke Akna ma oko lana mau aloha a!a, mai hoao hou oe e iawe i kou ola maleeia mua aku, a aole hoi ma kekahi āno e hana ino ai oe i& oe iho. A3ail», ina o kou makemake ia e ka makua, ke hoopāa nei au i ka'u hoohiki o ka pono kehana ia a haule mai na lani, a e hooko ana hoi au me ka oiaio i na kanawai o ke Akua a hiki mai ka hopena. Aka, o kēla ao a me keia ua like no a like ko laua mau ano e loaa mai ana la'u/ aole maha, wahi a &ileYia. Ke hoomaikai nui nei au i na lani no keia ola hou i naawi ia mal la iloko ou, wahi a ka Makua I)agalasa 'me ka hoomau ana mai i ke kamailio. Ano, e kuu kamaiki, e haliu a e hooloha m»i ia'u, e haalele īho i keia ilina o ka poe make, * hoi aku no kou home me na manao aloha no kau keiki hehe, haawi īaia i oa hoolaulea ana e loaa ai iaia ka oluolu me ka maha no ka loaa aka iaia o na la e haawi mai ai oia i konā mau lima kokua iloko o na la e hiki mai ana, a e hoomapao mau me ka poina o!e, owau nei o Makua Dagalasa he hoaloha oiaio ia nou i na wa a pau au e makemake al i ka'u mau kokna ana. Elike me feo ke Akua lioouna aaa mai nei ia'u no ka hoopakele ana ae ia oe, peia no auanui au e haawi. aku ai ī ka'u . m»u kokua a houpakele aua nou. Nolaila, e iioi e kuu kamaiki, no k« niea, ua aiimoe oiaoli keia w», a ka la apopo alaila au hiki aku no kou home a haawi i ka'u mau kokua aua nou e loua ai Oe ka noho ana hauoli, ft ; ole, iua kekahi ano paha e lawe ia mai ai Kela kane kuaiakaia im.ua o ke akea »o kona hoohilahila >a' Ia oe e hoi Wu fti iio kou home,' mai kamaHio a i ole hoap ae paha e i ua i. ■ * - • , _ - -V'

j LuaoMu o k& kw&lp* | oUh ih(/, ua waiwai oie i«īi ©la «aik | uo ka tuo&, aoho o'u A aoitt | hoi be taakutxiiikg um 0 . , H kuu olai o Dags>lftsa © olfc anft e hoomanao e lg&a qo īa oo hoaloha a mak»mftka oinio iioka OQBj ft roai kona mau limapoaoi hol e Ī.06» a e liaaw.i aku ai oia i kftnaL mau kokua »»a ai&luii& ou. aW!«, w» īelii maa olelo a k* Iwhanapale Bi#alBBk, hak! a« lī. fā 1 kanawihi ēkeēle a oiiahi a« 1* h® jw»jr*Uta dal« 'ma ka ga|aa haawi iho Uiloko o£a lima o #i!«K Tia, aka, na hookāliaha !oa ia &a& kOA kahnnapnle ala i ko Sitey(a pana ana »fca. Aoi» loa •& e lawe 1 hookahl ke» n«ta mai ia o« mai eka maka*. O •.fctfō hoohiki I haawi aku ai ia 06 u* paa ia» a aole loa mea nan* a holoi. Ua liio oe i hoaloha a i ho* ola hoi no'a iloko o ka hoopakele» aka, ma keia mea o ke dala, aole. Alaila, elike me kou hoole ana i na dala a kaa kaoe i hookaawale al naa a me ke keiki pela anei oe * hooie mai nei i ka'a kokaa t wahi a ka Makna me ka pilw pthaohao » kahaha: Ae « k* makua, aa oi k«i,po»o oo'aa me kuu kamaiki bebe <k make i ka poiolimaoaua q kuu Jaw& «na mai i kek«hi mohai makanfc mai. kekahi m«a ua hiki »0 ia'u ke loaa *i la'u ke a aole loa hoi au e hilahila no i% m«a. Na keia pane a Sileyia # ua īke hoomaopopo iho la o Hakua Dagalasa, he mea pgno ol§ aooa kfi Jiqq» uluhua hou aku i ke'kfyjkama|uaQ. opio ma ka haawi.ana aku i mohai aloha, koe wale iho no ke kakaliiaka o ka la apopo« kala, hoi ana e hele aku ai e ike ua kai* kamahiae &la, a ma ia manAwa & ha m ai oia i kana aB4» a pau e loaa ai i ua*le<le opio aU k* hauoli iloko o ka malia a hoomama ia o koaa puuwaUuulua. a ehaeha, Nolaila, me ka leo akahele a malie pane mai la ua Hakua neit Mai hopohopo a hoi na manaa e kim kamaikr, o kau mau koku& ana nou, e loaa" mau aku ana no ia īa oe mai ia'u m hoaha la hoi, ke haaiele mai nei oe i ka*u makana a. Vok«a in oe, apopo e hoea aku ana aa no kou home ama ua bome ala ou e haawl aka ai au**ka*u keikua j ana, aole ma ke dala, aole hoi ma ke I pula, »ka, ma ka lokomaikai o ke | Akaa, e hoi bka ai no ko'u ho- ) »0, e hoopii aku ana aa i ka*u leo | puleimua oke Akua no ka malama ) aoa mai ia oe iloko 0 kona malu, & U alakai īa hol oe ilofeo o na kiai | ana a koaa iokomaikai oO ka lanai kiia uui e ioaaai keia lei.aiii | iua kelii ao, _&cle i puu. | | Oia oo ea apaoa o Hilo amo , TdUa 1 kuhi lliau luuaLaa.kii«iuaaAa lakon, oial, hf* bila ilio no ka \ kahi ame kahl i panee maa mai r i«i īioko oka hai« i na 1* omak^ i. o ie kau t