Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 14, 6 April 1901 — Page 3

Page PDF (679.51 KB)

This text was transcribed by:  Joanne Ha'o
This work is dedicated to:  Joseph Kamae Ha'o (KS1939) & Dora Naumu Ha'o (KS 1940)

KE ALOHA AINA, POAONO, APERILA 6, 1901                                    8

 

Nuhou Kuwaho.

            Maluna o ka moku lawekoa Hancock i loaa mai ai keia mau mea hou makamaka loa o na aina mamao, a no ka pomaikai o ko makou mau makamaka heluhelu ke hoopuka aku nei makou me ka awiwi nui penei:

AOLE I LOAA KE KINO O KA RIO

            Kapalakiko, Mar. 17.  Ua hoomaopopo ia i keia wa o kahi a ka Rio de Janeiro e waiho nei ilalo o ka papaku o ka moana aole loa ia e loaa ana.

            He nui na hoao ia ana e huii i kahi e waiho nei o ka Rio Janeiro o ka hui Pakipika Maila ame kekahi poe e ae, aka, aole nae he pomaikai i loaa mai, a nolaila, ua hoao aku la ke keena oihana kalepa e noi i na kokua ana mai ke aupuni mai, aka, ua hoole ia mai nae ia, no ka mea, ua haawi ia he uku makana i ka mea e loaa ai e ka hui Pakipaka Maila, a pela i manao ia ai aole loa he manaolana e loaa ana kahi a ka Rio Janeiro e waiho nei ilalo o ka hohonu me na oia i make, a me na waiwai he nui iloko ona.

HOPOHOPO KE ZA I KONA OLA.

            Cologne, Mar. 21.       Ua hoopuka ae ka nupepa Kolnische Volks Zeitung mai na lono i loaa mai Sana Petoboro, e olelo ana:  O na makai i hoonoho ia aku no ke kiai ana i ke Za, aole lakou i hilinai i na hoa a pau o ke aloalii.  Nolaila, ua hana ia aku kekahi mau laka pohihihi loa i na puka o ka rumi o ka moi, a he elua a i ole ekolu wale no mea i ike i ka wehe ana i keia mau pani puka mawaho mai.  He elima mau pakaukau i waiho ia maloko o kona rumi kakau, a e kakau ana oia maluna o lakou pakahi ma kela ame keia manawa i hiki ole ai hoi ke hoomaopopo ia kona wahi e noho ana i ka wa o na opu lokoino e hoao aku ai e hoopoino i kona ola.  Ua uhi ia na paia o ka rumi kakau me na papaa hao kila.

            Wahi a ka hoike a ka mea kakau aia na hui malu ke pahola la ma Warsaw.  He nui na poe i hopu ia a na piha a hu na hale paahao me keia poe lawehala.  A he nui hoi na palapala e hooulu ana i ka haunaele i hopu pu ia.

POINO HOU NA BOA.

            Bloemfontein, Mar. 22.           O ka hopena o ka nee hui kue ana ia Kenerala Fourie, ma kahi kokoke i Thaba N'Chu, oia no ka hopu pio ia ana he 200 Boa, 120,000 hipa, 6,000 lio ame kekahi heluna bipi.  Ua nahaha na Boa ma ka hema a auhee aku la ma o a maanei.

            Cape Twon, Mar. 22.  Ua hoike mai la ke Kuhina Kiekie ua halawai aku o Konela Scobele me na alakai Boa Fouche ame Molau ma kahi kokoke i Blaauwkranty ma kela Poakolu aku nei.  Ua hookauliilii ia aku na Boa no ka hikina-akau.  O ka poino o na Beritania ekolu i ma ke a me eha i hoehaia.  Na Boa 4 i make, ame 28 i hop@ pio ia.  Ua lilo pio pu mai he 148 lio.

EMI NA OKAIKAI KAUA MA TIENTSIN

            Pekina, Mar. 22, hora 2 a. m.  Ua hui kuka ae o Kauna von Waldersee, Kenerala Barrow a me Kenerala Wogack, a mahope oia mau kuka ana ua ae aku la o Kenerala Wogack e unuhi aku i na pualikoa Rusia mai ke kahua aku e hoopaapaa ia nei ma Tientsin ina nae e hooko ana o Beritania ia hana hookahi.  Ua ae pu aku aole he mea elawelawe ia no na palena alahao a hiki i ka wa e hooponopono pili aupuni ia ai.  O keia mau manao ua apono loa aku o Kenerala Barrow.  O ka manawa o Rusia a me Beritania e unuhi aku ai i ko laua mau koa ma ka hora 5 o keia kakahiaka Poalima, a pela i manao ia ai ua kaawale aku la na nanaina kupilikii e hekau nei i keia wa.

            Ua hoihoi ia aku na koa marina maluna o na moku.  A ua kue aku la hoi o Adimarala Seymour i ka noho hou ana o na koa kuikawa Auseteralia e kiai i ke alahao.

OLELO HOOHOLO A KA PAPA NANA.

            Kapalakiko, Mar. 23.  O ka Luna Nui o na mokuahi, ua haawi mai lakou i ka lakou olelo hooholo no ika poino ana o ka mokuahi Rio de Janeiro.  Ua hoopau ia aku ka laikini o Wiliki Nui Herliby o ka Rio.  Ua hookau aku la lakou i na ahewa ana maluna o Kapena Ward no ka haalele ana aku o kona moku i kahi ana i ku ai ma ia kakahiaka, a ina eia no oia ke ola nei, i na oia kekahi e hoopau ia kona laikini kapena.  Ua ahewa pu ia o Pailata Jordon, aka, aole nae he kuleana o ka Luna Nana o na Mokuahi i kona kulana, nolaila, ua waiho ia aku la na ke komisina o na Pailata e noonoo i kona hihia.  O ka waiwaiio o ka Rio i kona wa i poino aku la he $500,000, ka waiwaiio o ka ukana maluna ona he $4000,000.

NO KA HOOWALEWALE ANA IA AGUI NALDO.

            Manila, Mar. 23.          Eia o Kenerala Funston ke lawelawe nei i kekahi hana no ka hopu pio ana ia Aguinaldo.  O ka haua ana e hooko ia ana aia iloko o ka pilikia, aka, aia no nae na manao hope ole ke laiawe la no iloko o kona puuwai.

            E hoolilo ia aku ana na kiu ia Auguinaldo a me na alakai Pilipine ma ke ano he mau kipi, a e lawe aku ana hoi imua o Aguinaldo ma ke ano pahele ia Kenerala Funston a me kakahi poe e ae ma ke ano he pio na lakou.

            I ka wa e hoea aku ai mamua Aguinaldo, a i ka wa kupono hoi a Kenerala Funston e ike ai, e haawi koke ae ana oia i kekahi hoailona, a oia no ko lakou wa e @pu opio aku ai iaia.  He eono la o keia huakai no loko o ka aina e hele ai no ka hui ana me Aguinaldo.

            O keia mau hoomkaukau ana na pau ia i ka hooponopono ia, aka, me ka lawelawe akahele ia no nae.  O na pualikoa ma New Viscaya a me New Ecya a me na na mokukana liilii Vicksburg a me Albany e komo pu aku ana lakou i na kokua ana me na pualikoa o Kenerala Funston.  Ua manao ia e hoea mai ana ka Vicksburg i anei i keia la.

HALAWAI HOU ME KA POINO.

            Pretoria, Mar. 25.        O ka puali o Babington i huipu aku me Shekleton, na lele kaua aku la i ka puaii o 1,500 koa o Delarey ma ke komohana o Ventersdorp, a hoauhee aku la iaia, me ka uhai pu aku o na Beritania ma hope o na Boa, a o ka hopena ua hopu pio ia he mau pio lehulehu me ua lako kaua.  Ua hoike na Beritania i ko lakou wiwo ole ma ka nae ana imua o na Boa.  Ua lawe pio la e na Beritania he elua pukuniahi 15 paona, hookahi pukuniahi nui, eono pu kani pinapinai, Maxim@, 320 puni poka nunui, 15,000 puni poka  liilii 160 pu raifela, 53 kaa ukana ame 24 kaa liilii mawaho ae 140 paahao i lawe pio ia.  O ka poino o na Beritania aole ia i mahuahua, a he lehulehu wale o na Boa i make a hoeha ia.

NA NANAINA PIOO MA BRAZIL.

            Nu Ioka, Mar. 25.       He hoike kai loaa mai la i ka nupepa Herald mai Rio Janeiro mai, e olelo ana:

            Ua pahoia ae la na nanaina pioo maanei i ka wa i hopu ia ai o Adimarala Custodio Jose Mello a me kekahi poe e ae no ke ahuwale ana o kekahi oh@mu kipi e hoihoi hou ia ke aupuni moi, ma o ka wa i lawe ae ai o Baron de Burgal i kona ola.

            Ua haawi ia na malama akahele loa ana e ke aupuni i kahi e ulu ole mai ai ka haunaele.  Aia ka nui o na hopu ia ana iwaena o ka oihana kaua moana.  Aia na mokukaua ke kiai ikaika ia la, oiai, aole he hilinai ia o kona mau alii moku.

            O na mea i hoolala ia ana no keia kipi a Baron de Burgal i haawi aku ai i ke aupuni ua hoike ia ae ia i ke akea.  O ka ma nao o na poe i komo ma keia hana, i hoopukaia ae, ma ka wa e powa ia ai o ke ola o Peresidena Campo Salles, oia ka hoailona o ka hoomaka ana o ka haunaele.  A iloko o ka wa a ka pioo e pahola ai oia ka wa o na poe makee alii maloko o ka oihana kaua aina a me moana e lawe ae ai i ke kulanakauhale, a e paa pu ai hoi i na keena aupuni.  O na poe alakai nana e hooko i keia hana oia o Adimarala Mello, @a@uk@ Cantoria a me Lunakanawai Kie-Lafayette Perecia.

            Ua hookaawale ia o Adimarala Mello mai ke kulanakauhale aku, oia, na manao ia o kona noho ana maloko oiaila he hoouiu ana mai no ia i ka haunaele.  Ua lawe ia aku oia no ka mokupuni Cobias kahi ona e paa ia la malalo o ke kiai ana a Adimarala Proenca.

PERESIDENA MAKINILE NO NA KAPAKAI PAKIPIKA.

            Nu Ioka, Mar. 25.       Eia o Mr. Cortelyou, ke kakauolelo a ka Peresidena ke hoomakaukau nei i ka huakai a ka Peresidena i na kapakai Pakipika, wahi a ka mea kakau o ka Tribune ma Wasinetona.  Ua haawi aku na kanaka o ka hui kaaahi i na kokua ana iaia ma kana hana.  E haalele iho ana ka Peresidena me kona aha kuhina no Kaleponi, ma ke alahele ma ka hema, a o Nu Olina kahi a ka huakai e hoomaha ai.  A i ko lakou wa e huli hoi mai ai e kipa aku ana lakou i ka hoikeike o Buffalo, mamua o ka hoea loa ana aku i Wasinetona.  E ukali ia ana o Makinile a me kona aha kuhina e ka lakou mau wahine a me kekahi poe e ae o ko lakou mau ohana.

            O ka elua o na kaaahi e ukali aku ana i ka Peresidena no Kaleponi, e lawe ana ia i na hoa o ka mokuaina o Ohio maloko o ka Ahaolelo, a me kekahi mau Ohio e ae i ike nui ia, mawaena o lakou o Kiaaina Nash no ka makaikai ana i ka hoolana ana o ka mokukaua Ohio o ka hui kapili moku Union Iron Works.

HE MAKANI INO.

            Birmingham, Ala., Mar. 25.  Mahope koke iho o ka hora 10 o keia kakahiaka ua hoea mai la kekahi makani puahiohio weliweli ma ka aoao hema o keia kulanakauhale.  O ka nui o na poe i make i keia ino he 25 a he 5 o lakou he mau ili keokeo.  O ka nui o na waiwai i hoopoino ia ma kahi no ia o hapaha-miliona dala.  He 18 mau kino make i loaa mamua o ka hora 7 p. m. a he lehulehu wale hoi i hoehaia a i lawe ia aku no ka ha@kipila.

            Ua loaa mai ke kulanakauhale i ka makani ma ka aoao hema a nee aku la hoi kona alahele no ka hikina nona ke akea o kana wahi i hooneoneo ai he 150 kapuai, a na hapai ia na hale ame na kumulaau ma ko lakou wahi e ku ana a lawe ia aku la no kekahi wahi okoa aku  I keia po ua malama ia he halawai e na makaainana no ke kokua ana i na poe poino, 500 i hoohanee ia, a o na waiwai i hoopoino ia ua hiki aku no ia i ka $350,000.

 

            He kuai hoemi nui ka W@itney & Marsh e malama nei no ka La Pakoa.