Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 17, 27 April 1901 — Page 7

Page PDF (683.59 KB)

This text was transcribed by:  Uilani Paalua Campana
This work is dedicated to:  William H. and Ruth L. Paalua

KE ALOHA AINA

POAONO APERILA 27, 1901.

 

MOOLELO HOONI PUUWAI

NO

KUU ALOHA I NA PUA, KUU IPO O NA LAUNAHELE!

 

KA MAKAIKIU KUPAIANAHA!

MOKUNA V.

KA MOLE O KA NAAUAO – KE KII HOOLELEAKA KAMAHAO. – KA MAKAI-KIU BELEINEHAMA.

O keia hopu ana a’u ia Porofesa Cicelo, ua lilo ia i mea na kela oihana makai e akaaka henehene ai me ke kapa pu ana mai ia’u he hehena me ka pupule, a o ka oi loa aku paha oia no na poe koikoi, nui ko lakou waha i ke ahewa ia’u, loihi na lehelehe me na huaolelo hoino aka, ua hiki no nae lakou e ahewa a e hoino ana, oiai, aole lakou i ike i ka la e pelu iho ai ko lakou maa alelo a hoahewa iho ia lakou iho, no’u iho, aole o’u nana ia mau olelo, o ka’u mau hoike a me na hooia ana oia ka’u i waiho aku ai imua oka Lo o Aupuni, a na kona leo mana i kauoha ae i ka oihana me kai e haawi ia na kiai ana me ka makaala loa maluna o ka lawehala.

 

I ka la i hookolokolo ia ai o ua Porofesa aia, ua ae maoli ae no oia nana i lawelawe kela karaima me ka waha o ka pu panapana malalo o na manao lili a enemi mawaena ona a me ka Haku Meia o Ladana, a o ka hoopai li iaia maluna o ka amana oia kona uku hoopai i ahewa ia ai e ka aha, mamuli o ka’u mau hoike a me na hooia oiaio i loaa ia’u e ku ai ka hewa ia Cicelo ua hookaakaa ia ae la na maka o ua poe lehelehe lokoino nei o na olelo, a o ka leo mahalo ka lakou i haawi mai ai maluna o’u.

 

O ka puuwai o ka Haku Meia o Ladana, oia wale iho la no ka hoike nui i paa ai kela hihia o Porofesa Cicela, ka puuwai hoi a ua Porofesa nei i hoomoamoa ai iloko o kekahi omole wai alakohola, a ma ke ano aha la keia Porofesa i malama ai i kela puuwai.

 

Elua makahiki o ko’u huli ana ma ka meheu o ka limakoko, a he elua no hoi ia makahiki o ka loaa like ana ia’u me ka oihana makai o Beritania nei ka makapaa o ke pakalaki, a i ka hapa o ke kolu o ka makahiki, akahi no a loaa ia’u ke kolohe, aole no i mamao aku, aole na ua i haupu a haili mua o kuu kamuao kaha kii ka limakoko puuwai eleele, aka, ma ka ulia wale no o ka laki ko’u kipa ana aku i ona la malalo o kekahi misiona ina e hiki ana iaia ke kokua mai ia’u, aka, ia’nae i hoomahele ae ai na kamailio ana no na mea e pili ana i ka Haku Meia o Ladana, ua hoike koke mai la kona helehelena i ka hailepo a inoino o na maka, a eu koke ae la no ia no ka hele ana aku e kii i kela omole wai alakohola me ka puuwai e ka Haku Mela iloko, me ka manao paha e hoonalo aku ia mea mai ia’u aku, aka, ua ike koke aku la nae au ike ano o kana mea e hana ai, nolaila, huki koke ae la au i ka’u pu panapana a kau maluna ona me ka pane ana aku me ka leo oolea.

 

Porofesa Cicelo!  Hoi koke oe maluna o kou noho a i ole pela, ki koke ia oe e a’u i ka pu.  Elike me ka’u kauoha ua hooko mai la no hoi oia, aka, ua oi loa aku ke ano e o kona mau helehelena, a o kona kino, ke naka haaluu alal ia me ka hiolo iho o na kulu hou nunui ma ka lae ua haawi koke aku au iaia i na niele ana me ke oolea a kuio o na olelo, a ua pane mai no hoi oia a hiki i kona wa i hoike maoli mai ai o ka puuwai kela o ka Haku Meia, a oia no hoi ka mea nana i pepehi he elua makahiki me ka hapa i hala mamuli o keia hoike maoli ana mai o Cicelo nana ponoi i hana i kela karaim, ua hopu keka aku la au iaia ma ka inoa o ke aupuni o Enelani, a lawe iaia imua o ka oihana makai, a o ka lua hoi o na manawa o ka’u hopu ana i kona kino.

 

Nolaila, e Mrs. Lema, oiai, aohe kuleana o keia moolelo i ko’u, alaila, e haalele kaua iaia, aka nae, o keia iho la ka mea nana i hoolilo mai ia’u i makaikiu oiaio i apono a i hookohu ia e ke aupuni.  Ina aole keia hihia, aole loa paha au e lilo i makaikiu i apono a i hookohu pono ia ma ke komisina e lawelawe ana i na hihia a pau e waiho ia mai ana me a’u, aka, aole no nae au i poina i ka’u olelo i hoohiki ai, nolaila, ke hoike aku nei au imua ou e Mrs. Lema, he makaikiu au.

 

Ua hoea mai la au i Sekotia nei no ka hoomaha ana no kekahi mau la, a oiai, o Makua Dagalasa he hoaaloha kahiko ia no ko’u makuakane a eia au malalo o kona malu e noho nei, a mamuli o kana kono ia’u, pela iho la au i kipa mai nei ma kou home nei.  Aole no o Makua Dagalassa i ike a maopopo he makaikiu au, a elike me kona ike ole ana pela no hoi oe, aka, mai keia hora aku a i ka mau loa ana, e hoomanao oe no’u e Mrs. Lema me ka poino ole, Heneri Beleinehama, ka makaikiu kupaianaha.  o ke kupaianaha a me ke kupainaha, o ka’u mau hana, na ka hihia uhaki mare a haalele wahine a Ailike Lema e hoike mai, a elike me ka’u i hoike mua iho nei ina ua pi ua Ailika Lema nei i ka lani, alaila, e pinana aku ana no o Heneri Beleinehama ilaila, a ina hoi ua ale ka honua iaia, alaila, e komo pu aku ana au iloko o ka opu o ka honua, a huli i ua Ailika Lema ala o ka haalele wahine a me ka uhaki kanawai mare.

 

Nolaila, ua maopopo aku la ia oe e Mrs. Lema ko’u ano, ano i ka hooko ana i ka hanohano o ka’u oihana e haalele koke iho ana au i anei no Parisa, a hookolo ma ka meheu o kau kane, a mai Parisa mai au e hoike hou mai a ia oe i ka hopena o ka’u huakai.\

 

O ka’u noi wale ia oe e kali oe ma Lokowai Home nei no elima la a ke loaa ole mai ka’u pane, alaila, e hoomanao iho oe aole i holopono ka’u misiona, a i makemake e haalele iho i keia home puanuanu i nele me ke aloha, alaila, ua hiki ia oe ke haalele mai iloko oia mau la, a eia he leta na kuu makuahine ma Ladana, oia kou home e hele aku ai e noho.

 

Alaila, me kela mau olelo hope a Beleinehama, lulu lima aloha hope ae la ia me ka haku wahine o ka hale a me kona makaunaka Dagaisa, a haalele mai la oia no kahi hookio kaaahi o Gerenoka, ma kona alahele huli ia Ailika Lema iloko o ka uluwehi o Parisa.

 

Ano, e ka mea heluhelu, eia kaua ke ike nei ia Heneri Beleinehama, ke kanaka keonimana opio he kanaka makaikiu, a o ke kanaka makaikiu kupaianaha hoi i olelo ia ma ke poo o keia moolelo.  O ka hopena o kana huakai a me ke kupaianaha o kana mau hana oia ka kaua e hookolo aku ai mahope o kona meheu a hiki iloko o Parisa, a iloko o Parisa, malaila kaua e na na’a e makaikai aku ai e ku ai kona lae i ke peku hoki (hoka) a Ailika Lema, a nui ka waha o ua makaikiu ala i ka alala i keia mokuna ae.

 

MOKUNA VI

Imi au i ko aloha i Parisa, aole i loaa – hala ka puulena au i ke kai.

 

O kela mau huaolelo, Makaikiu Au, a Heneri Beleinehama i hoike aku ai imua o Silevia, ua lilo ia i mea e hookahaha loa ai i na noonoo o ua ui la, iaia i hoomaopopo iho ai o keia kanaka opio i piha a i ae ole aku kona mau makahiki i ka iwakalua-kumamalima makahiki e ia ka he makaikiu oia.  Aole wale hoi iaia ia haawina o ke kanaha, aka o ka Makua Dagalasa no kekahi, a oia ka ua makua nei i pane mai ai, (oiai laua i noho kokoolua iho ai.)

 

E kuu kamaiki ehaeha, aole loa @ i lohe ai maopopo mua he makaikiu keia Beleinehama opio, ua ike au iaia i kona wa e noho a’o kana kii ana me Porofesa Cicelo e like no me kana i hoike iho nei, aka, koe aku nae hoi ko’u lohe ana aku ua paa oia i ka halepaahao Towera.  Ua ike a ua heluhelu iki au no kela makana o kanalima tausani dala maloko o na nupepa, aka, aole nae i lilo i mea na’u e hoomaopopo ai ia mea, a i keia la akahi no au lohe i ka moolelo oiaio, a no kela kulana makaikiu la aole au i lohe iki mamua akahi wale no.

 

He nui na koa paele a ka Logan e lawe nei no Manila.

 

Ma keia hope aku e paa ana na eke leta o Kinau he ekolu hapaha hora mamua o kona haalele ana iho i keia awa.

 

E hoomalu ia ana ka moku lawekoa Kilpatrick na eono ia, a i na e poha hou ae ana ka ma’i, ua manao ia e hoihoi hou ana oia i kana mau ohua no Kapalakiko.

 

Eia ka halekuai lole The White House ke kuai hoemi nei i na Palule Wahine ma ke $.50 pakahi, no ekolu la wale no keia kuai hoemi, e nana ae i ka lakou hoolaha e puka aku nei.

 

Eia ke noho nei ka Ahaolelo i keia mau po, a oia ka makou e ike aku nei, aia ka a kokoke loa e pau keia kau, alaila, hoike mai ua mau hoa nei i ko lakou manao io hana.

 

Eia ke kuai hoemi nei ka halekuai o Kukima i na lole hae e hana lei ia mai nei o ka melemele a me ke ulaula.  O ka loaa ana mai nei no ia, e hele koke ae o pau e auanei.

 

Ua hoopai ia o Aki, he kuene no luna o ka Mauna Loa no ke kui ana i ka maka o Mary Davis, he $15 e Lunakanawai Wilikoki.  Ua ulu mai no keia mamuli o ka hilihai ole o Aki i na hana a kana ipo lai manu.

 

 

W. & M. LTD.

KUAI HOEMI NUI LIHILIHI.

Eia Makou ke Kuai Hoemi nei ina Lihilihi Nani o na ano like ole.

He nui a lehulehu wale na ano Lihilihi like ole a makou i hiki ole ke hoakaka pono e kuai hoopakika aku ana i keia pule.  Aka, e kipa mai, a e wae nou iho.

 

WHITNEY & MARSH

I KAUPALENA IA

1045 ALANUI PAPU.