Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 19, 11 May 1901 — Page 8

Page PDF (590.57 KB)

This text was transcribed by:  Paul Hanohano
This work is dedicated to:  Edwin & Kuualoha Hanohano Ohana

KE ALOHA AINA

POAONO, MEI 11, 1901

HE KAAO KAILI PUUWAI

--: NO KA:--

UI MINEWA

--:A ME NA:--

Kaikunane Eiwa

I Hooliloia i mau Manu Nene Ahiu

a i ole na keiki i Hoehaehaia

Kakauia no KE ALOHA AINA.

            E lawe aku ia'u, wahi a ka moi i panai aku ai, no kahi o ka moiwahine i hoopaa pio ia ai i keia wa ano, a mai hoohakalia hoi o lawe koke aku no au i kou ola no ke kue i ka manao o kou moi.

            Ae, e kuu moi o kou makemake oia ka'u e hooko aku, aka, eia wale no ka mea apiki, aia oia malalo o ke kiai paa ana a kekahi puali ikaika o na enemi, a o ka'u e kanalua nei o ko lakou ae mai ia kaua e ko@o aku e huipu me kau aliiwahine iloko o kona rumi paahao.

            I ka hooki ana iho o ka leo o ua kiai la, ua ikeia aku la na helehelema kaumaha maluna o ua moi aoo nei, no ka mea, ua hoomaopopo io iho la oia he hana paakiki io no nona ka hele ana aku e huipu me ka mea ana i aloha ai e noho mai la iloko o ka ehaeha, oiai, o na kanaka e kiai la iaia, aole ia o kona mau koa ponoi, aka, o kona mau enemi no ia.

            A o kana mau leo uwalo e waiho aku ana imua o lakou, elike loa ana ia me ka lu wale ana aku i ka makani, a he puahiohio hoi ka mea loaa.  Nolaila, haliu hou aku la oia maluna o ke kiai a me ka leo pihoihoi pane hou aku la oia.

            E ke kiai maikai, he oiaio loa, ua pololei kau mau olelo, aka, o ka'u e noi aku nei ia oe ua loaa anei ia maloko o kou waihona noonoo, i ke alahele o kaua e hoea aku ai imua o ke aliiwahine me ka maalahi.  A ina pela e hoike mai ia'u ano, a e loaa no ia oe he uku makana.

            Ma keia wahi i lalau iho ai ua moi la iloko o kona pakeke a unuhi ae la he mau apana dala gula a hookomo iho ia iloko o na poholima e ke koa kiai.

            Na keia mau apana dala gula i hookomo aku i na manao hauoli iloko o ke koa kiai, a lohe ia aku la kona leo i ka hooho ana mai.

            O ke alahele wale no e lalawe nei ia loko o kuu puuwai, a'u hoi i manaolana ai e komo aku no kaua me ka lanakila iloko o ka rumi paahao, oia no keia, aole iloko o keia mau aahu a kaua e ku nei, aka, iloko o ka aahu o na enemi.

            Ae mai ia'u e hele aku iwaena o na enemi make e ahu mokaki mai la ma ke kahua mawaho o ka hale alii, a o ke kanaka e loaa aku ana ia'u me na hoailona alakai e kau ana maluna o kona aahu, ka'u e lawe mai ai nou.  A o ka aahu hoi o kekahi koa ka'u e lawe mai ai no'u a malalo oia mau kahiko hunahuna e hoea aku no auanei kaua imua o ke aliiwahine a me ke kue ole ia mai hoi e na koa.  Oiai, i ko lakou ike ana mai ia oe me na kahiko ali@ o ka oihana koa o ko lakou aupuni e kuhihewa mai no auanei lakou o oe kekahi o ko lakou mau alii, a o kau mau kauoha auanei a pau oia wale no ka lakou e hoolohe ana.

            Nolaila, e kuu haku moi ua apono anei kou lunaikehala no keia mau hoolala a kau wahi kauwa nei.  A ina pela kou manao e pane mai ano i hooko koko aku aiau i ka'u apana hana, no ka mea, o ka manawa kupono wale no keia, oi meha ke kula aohe lele pueo.

            Akahi no a ike hou ia aku ka pahola ana ae o na ula ohelohelo maluna o na papalina o ua moi aoo nei, a owaka ae la kona lehelehe a pane mai la.

            Ke haawi aku nei au i ko'u mau mahalo kiekie ana i na lani, no ka hookomo ana mai i keia alahele palekana e halawai koke aku ai me ka mea kuu puuwai e aloha pupule nei.

            Nolaila, e hooko koke aku i kau apana hana e kuu kiai hoolohe, a na na lani no auanei e haawi mai i na hoopomaikai ana ia oe.  E wiki a mai lohi, no ka mea, ke nee nei na hora me ka awiwi nui.

            Mahope o ka haawi ana aku o ua wahi kiai nei i na kunou aloha hope ana imua o kona haku, ua huli koke ae la oia me na kapuai wawae mama a haalele iho la i kona wahi e ku kiai ana, a nalo koke aku la iloko o ka pouli nui e uhipaa ana maluna o ua mokupuni nei.

            A mamuli o ka aaki o ka pouli ua hoea maalahi aku la oia i ke kahua o lalo me ka ike ole mai o na koa kiai, a i kona hoea ana aku iluna o ka lepo, aole oia i houlolohi wale iho malaila, aka, ua kamoe koke aku ia kona alahele no kahi a na koa make e waiho mokaki ana.

            Iloko o na sekona pokole wale no aia hoi, ua hoea aku la oia ma kahi manoanoa o na kino make, a ua hoomaopopo koke oia mamuli o ka hookuikui mau ana o kona mau kapuai wawae me na kino make,

            Ma keia wahi i kulou iho ai oia ilalo me ka lalau koke ana iho iloko o kona poli a unuhi ae la he wahi kukui helepo uuku, O kona mau kukuna malamalama hoi e oili pololei mai ana ia ma kekahi wahi puka poepoe elike me ke kukui a na makaikiu e lawe ai maloko o ko lakou mau poli.  A me kona wahi malamalama uuku i huli aku ai oia iwaena o na kino make i kana mea e iini nei.

            He mea oiaio, aole i loihi loa ka manawa o kona imi ana i ke kino make o kekahi alakai o na enemi, aia hoi, ua hoohauoli ia mai la kona puuwai i ka ike ana aku mawaena konu o kekahi ponaha a na kino make e waiho lala kukui ana, e waiho make pu ana he alakai kiekie o na enemi iloko o kona aahu piha a ma ka umauma o kona aahu e kau ana he medala hoohanohano.

            Lelele koke ae ia kona houpo me ka hauoli a wehe ae la i ua mau kahiko nei mai ke kino make e waiho oni ole ana, a lohe pu ia aku la kona leo i ka hooho ana ae.

            E na lani e hoonani mau loa ia oe oiai, ua loaa koke ka mea a ko'u puuwai e iini nei.

            I ka hemo ana ae o ua aahu nei mai ke kino ae o ke kanaka make, ua wehewehe hou iho la oia i ka aahu o kekahi koa, a i ka loaa ana o na mea a pau ana i makemake ai, oia koke no kona wa i hoihoi iho ai i kana wahi ipu kukui helepo iloko o kona poli a hoi aku la me na kapuai puahi nui no kahi a kona haku moi e kali mai la no kona hoi aku.

            Elike no me ka maalahi o kona oili ana mailoko mai o ka halealii, pela no ka palekana o kona huli hoi hou ana aku me ka ike ole o na kiai.  Iloko o na sekona pokole wale no ua hoea aku la oia imua o kona haku moi, a o ka huaolelo mua i pae mai mai kona mau lehelehe mai.

            E hoike mai ua holopono anei kau huakai me ke kue ole ia?

            Ae, e kuu haku aloha, ua halawai kau huakai me ka holopono, a aole hoi he kupueu nana i hoohalua mai ia'u. 

            Eia ka aahu a e komo iho me ka hookaulua ole, no ka mea, ke olowalu mai nei ka leo o ka moa kuakolu, e hoike mai ana ua ao kaua e kuu haku:

            Ae, a lalau mai la kona mau lima i ka aahu, a me ka hoohakalia hou ole aku, ua komo iho la oia i ka aahu aliikoa a ke kiai i lawe mai ai.

            A iloko no oia manawa i nalo koke aku ai kona mau hoailona alii a i keia wa hoi he aliikoa kiekie oia, a pala no hoi kahi koa kiai, ua loli ae la ko laua mau nanaina a o na koa o na opio.

            A i ka paa ana o ko laua mau kahiko oia no ko laua wa i haalele iho ai i kahi a laua e ku nei a kamoe pololei aku la hoi ko laua alahele no ka rumi paahao kahi a ke aliiwahine Anita e noho ana ma ke alo ponoi no o na kiai o na opio.

            Aole i pau.

            Ua hoea aku la ka mokuahi Helene i Kapalakiko, he 9 1/2 la mai Honolulu aku nei, no ka hooponopono ana i kahi poino o kona hoe,

            He elima mau olelo like ole i hiki i ka Moiwahine opio Wilemina o Holani ke kamailio, oia ka olelo Farani, Geremania, Enelani, Italia a me Rusia.

            O ka mokuahi Peru ke pani ana ma kahi o ka Rio Janeiro i poino no ka holoholo ana mawaena o Kapalakiko a me Kina, a e haalele aku ana oia ia Kapalakiko ma ka la 11 o keia mahina.

 

HOOLAHA HOOKAPU AINA.

            OWAU o Naholowaa (k), ke papa a ke hookapu loa aku ne au, aole e hele wale kekahi kanaka maluna o kuu aina e waiho la ma Waimanalo, Koolaupoko, Oahu, i kapa ia o Kamahiili, me ke kuleana ole, a aole pu hoi e lawe i na waiwai maluna o ka aina.  O ka mea o hoolohe ole ana a hana i kekahi mau hana e  hoopii ia no ma ke kanawai no ke komohewa. Ke hookohu aku nei au ia Kaleikini (k) i hope no'u ma ke kauawai.

            Owau iho no me ka oiaio,

            NAHOLOWAA.

            Honolulu, Apr. 23, 1901.

 

OLELO HOOLAHA.

            Ke hoike ia aku nei ka lohe i na poe a pau e noho ana mai Hawaii a Kauai, he mau laau Kou, Milo, Kamani, a pela aku, ka lakou e makemake ana e hana i umeke, a i ua poe hoi he mau umeke kahiko a nahaha ka lakou, e lawe mai ma ko'u Keena Hana, ma Leleo, Honolulu, a ua hiki ia'u ke hoomaemae aku ia lakou me ka eleu.  No ka auhau he Emi Loa, a mai hopohopo.

            Owau no me ka oiaio.

            JOHN MAL@EY.

            Leleo, Honolulu, Apr. 26, 1901.

 

W.& M. Ltd.

KUAI HOOPAU O NA PAHULOLE

No Elua Pule Wale e Hoomaka Ana

i keia Poakahi, April 29.

            Na Pahu Lole, a me na Paiki Paa Lima o na ano a pau ke hoolilo ia aku nei ma ke kumukuai haahaa loa e loaa ai i na mea a pau.

            Na Pahu Lole Holomoku, 28, 30 iniha loihi, $9.90, $10.65 a pii.

            Pahu Lole o na Kane, 30, 32 iniha loihi, $16.50, $17.50.

            Pahu Lole o na Wahine, 28, 30 iniha loihi, $4.60, $4.90.

            Nolaila, e na Hawaii mai poina i ke kipa ana ae malaila a e kuai i mau paiki nou.

WHITNEY & MARSH,

I KAUPALENAIA.

1045 Alanui Papu.