Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 19, 11 May 1901 — MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele! Ka Makaikiu Kupaianaha! [ARTICLE]

MOOLELO HOONI PUUWAI -:NO:- Kuu Aloha i na Pua, Kuu Ipo o na Launahele!

Ka Makaikiu Kupaianaha!

MOKONA VI. ' IM2 Aū I 10 ALOHA ī I>ABIhA, AOI * LOAA—H4IA KA PWLENA AO *At O ke aloha lulu hma ka panai bope aaawaena o ka mpkaikiu a ke kah»napu!e, me na'kalokaio ana na ke Akua e boopomaikai mai i ko ka makaikiu alahek, alaila, hali a© ia uamakalkiu nei a huli hoi pololei no kona home I Ēnelani no ka hookuu ana iaia iho iloko o a ka hoomaha a me ka haawi ana i na aoonoo i ke aia e hiki ai iaia ke loaa o Sile?i«. He eiaa la o ka noho paa ana o ua makaikiu nei ma kona home, alaiia, puka ae ia kana olelo hooholo, aia tia ui Siieria nei iloko o Ladana, a malalo o ka aahu huna iaia iho, a mamua iho o ke aio o tfa makaikiu aei e waiho ae ana ke kli kaha o kē kulanakanhaīe kauiana o Irtd»na, wabi ua mftkaikju nei ma ka hope o kana olelo, O oe keia e Ladana, ka mea i olelo la aole loa e nppoo kott la, aiaila, iloko auanei malamalama o kou la e huli ai i keia mau mea pohihihi o Ailika Lema a me ke kino"f i Sil6via J a na ke Aku* e kokua mai la'u. MOKUNA VII. HAKŪ KE £IŪ MA EA MEHEtT.~"E KUPAIANAHA 0 NA KOPAIANAHA. 0 ka loaa oie ana o kekahi lono e piii ana i ko ka ui Silevia wahi i nalowale honua ai me kana kamaiki hehe, oia ka mea nana 1 hoekanmaha a hooehaeha maoli mai i ka naau 0 ka makaikiu opio, a o ia ka ua makaikiu opio nei i hoopuka ae ai" keia mauolelo: Lnhi hewa ka imī ana o ke aloha na hala koolau i ke -one apilipili, aka, 9 hookolo aku ana au mahope p kou meheu a hiki 1 kou ioaa ana. O keia na olelo a ua kanaka opio makaikiu ala, alaila, ku ae la ia maluna o kona mau kapuai a haawi i ke aloha no kona luaui, a haaiele aku la iaia (makuahine) a me ko laua home no ka hele ana i ka loa a me ka laula o Ladana, ho ka hanu a hookolo ana mahope o ka meheu o Mrs, Siievia Lenaa, ka lede opio hoi ana (Beleinehama) i haawi aku ai i kana olelo paa o ka hoohiki e hanu &na oia mahope o Ailika Leoia kana kane a hiki i ka wa ana e hoi* hoi hou mai ai imua o kona (Sile7ia) alo i ua kane a kanaka kumakaia nei a haalele wahine. A#, e ka mea heluheln, eia ka makaikiu opio ke hanu nei ma ka mehw o SiPßt!ft * ss« kaua bebe k«maik!l fcalOw«tfe*

'a hala «(3 ia nae n* puf« lolhf aole ioa i hoopomaieai ia mei huakai, 1}(;ko o ia n' )r- a mo, ka Juhi, 1 paopanaho a ua makAHem opio a?a, ua ma&lo ae a maalo : hoo ae no eha a elima m&nawa Hoko I o kela kulanakauhale pookela o dana me ka manaolana a ha)aw«i | mai ana oia me kana mea e huli nel eia nae he neo ka tnea i mai, a > oia hoi ka ua makatktu &ei ī k&mgilio aa *i. r O ke kupaianaha keia o na ku paianaha a pau a'u i ike ai ma ka'u | mau hihia i lawelawe ai a hooko, aole loa mai kinohi mal o ko'u hooko a lawalawe oih&na makaikiu ana 0 keia wahi hihia ano oie, ua hoo- [ haahaa maopopo mai nae hoi ia ia'u haaha la hoi, elike me kona kupaianaha no i ka hanau iaana mai i'o- : ko o keia ao, pela no hoi auanei e kupaianaha ai kona mea imi pohj- | hihl O! Soa!I £1 hana aku ana | an i na hana kupaianaha loa.i hana 1 a i lawelawe ole ia e ke akamai a me ka ike o ka oihana malama maluhia o Ladana nei. Noiaila, i mea e īko mai ai ko ke »o nei i ka'u mau hana Kopaianaha eia qiai ua hana ala. Aiaiia, y ka wa i hiki mai ai na oielo a ka makaikiu i ka hope, we he ae ia ia maiioko ae o ka pakeke o kona knka he umiumi kui loiLu a me kekahi maka aniani nni, a tne ia mau mea kau ae la ia maluna o kona mau heiehelena, a ia minute koke* no ua kahuli ae la ia mai ke kuiana opio a i ke kanaka aoo o kanaha makahiki. Ma kona mau lima e paa ana oia he apana pepa manoanoa me he buke ala ke ano, a mailoko uiai olaila e puka mai ana mai na lehelehe mai o ua makaikiu kopaianaha nei na halelu a Dayida e olelo ana penei: Auwel Aia hoi ka nani a me ka olūolu, O ka noho lokahi ana o na h6ahanau, Like no ia me na hau o Heremona, S iho mai ana mai na kuahirti mai o Ziona. Mai keia mau halelu ae ua pahee aku la oia i na mele a Solomona e kahea ana i na Etrubitaa a me na e hoala a hoonioni wale ak?4 t hiamoe ana o kana mea i ai. No ka mea, iie alok* M :a 0 oa pua, a he ipi ka launaheīe, Oiai, ka makaikiu hana kupaianaha o ka aka e paahana ana ma keia ano apana hana, aia na pip,i alanui o Ladana ua hoopiha ia me Ina makaikai, e ake ana e ike a e lohe i na olelo a keia kanakā ku- . paianaha, a ua hoopiha ia ko lakou puuwai ine ka hauoli no kaua niau ! hana, ua haawi ia aku na lu]u kokua ana no kona pomaikai, aka, aole oia (makaitriu) i Uwe aku, o kana olelo wa!a :io i pane mailll: * 0 Jfefia ao g me kela ao, aohe uiiha. | tloko o keia lehuleliu a pihajkaaole loa hookaui i

1 1 afawaf mai ma a na toakaf i | kfa ala 110 Xra in Wlel'a» <'Ōtaf, olt ā i Ihoomau t»k bia kela'k&t* ntt onn ; aia hoi, īloko o kuim poiwa »ui ike aku la oia i ua ui Sileyia nel i ka m£alo aua a« malurjB o kokahi kaa auiii ic6 tekaLl leile tftuobftr»o £, uobo pu aua roa kona aoad, a naīo aku la no hoi me ka hikmawe ma fcela kihi aianul mao. Baigu«3eneßi f 0 an«i k&la? Ke ole e wAhahee mai ka ike. ā ko'u m«u maka la'u oia maotf u" keh£ «ahi a ua ne> iam iho. alaila, huii awiwi a$ Ia i» maiuna o koua ooau kapuai a hookolo ma ko alanui a kel& k u a i kapaluiu aku 1& iloko o ka poaJii. I ka uaakaikiu i kaawale a oaamao k>a aku ai ouai ke aluka aku o pa kant,ka J ua wehe awiwl ae la ift i koo» umiumi kui me koea mak» aniani, aia hoi, ii; muuie a me ia s#koaa, o Henen Beteiuebau:«a no i* ka oaakaikiu opio kupaianaha, uu iioomAu aku uīi ma fcona alahelb imua, e heokolo ana hoi mahope o ka. meheu o kela kaa, a hiki i &a hora o ka liula i hoike nai ai, e hoi ke kmi • lalo ua ahiahi, ulaila, hoohiii ae la &a kapuai o ua kiu nei &o ka home, no ka mea, ua ikaika mai la zt« au ua ike ak« la i na maka o ka iuhi o na hoaluhi. Ae, he īkaika oa wawae, a be iiauuli hoi na helehelena ka eoea i; loaa ooai i ua makaikiu nei, a hoo-1 maikai at? Ja oia i na lani no kana mau kokua i haewi mai ai maluna ona» a ma ka <rielo ppkole ana ae» aia ua oaakaikiu Beleinehama opio nei e noho anA imoa o ke alo o kona mama e kaao ana i ka moolelo o |:ana hnakai a me kona īke ana ia Siieyi«, aka, koe aku nae ko laua haiawai ana he alo a he alo. O na huaolelo mahalo o ka hoonaaikai me na leo pule noi ī ke Akua e haaffi "a uiai na hoopomaikai ana ia maluna o kana keikl, oiaka ua Bel«inebama wahiD« ala i hookau | mai ai maluna o kana opio, a ma ke kakahiaka o ka la apopo, aia oia u» I haalele aku i ko laua hom.e me kona | mama aloha, a ke maalo hou nei ilo-1 kooLadana. | Ma kela alauui naua no ana i ha- { hai ai mahope o ka meheu <> ke kaa ma ka la inehinei, qaa ia aianui no oia i lawe hou ae ai ma keia kaka-, hiaka, a hoomau i kona ala ha&u j ke kiu ma ka meheu. ] O ke, kupaiaaek*? na kupaiaaa-: ha oia&« §&&*•s, ua makaikiu »ft Ipki kona kulana | opio a i ka hapauea oka alua, he | aahu kona e kahiko ana i hiki ke | oleio ia me ka hoopaapaa ple ] aahu ia i heie a me he ia aole i hoioi kopa ia mai koaa la i Mha a. komo ia, a ma kona poo e kap ana] he wahi papaie biva i piha me Jtaj pukamaaani, nai kon» lima t p&a M u he kaokoo laau ala&i, a k«. aau* ak« 11* wakaUiu , £& Ham iiMkl &«u«, ] K* mhM 4^iapC,

•' 0 "Mk '.laM»; n«161,,«!i-.ma i 0 kau j he!« !a f',>naopopo oU wb fci 'lj}K j ole k€» koho pololei akn ftia i ka jneft o Bn©vlft h&i i nelio $>i # rr;a k&la a mo keīa ao*o 0 kala ii"ī, b<? wale na Hle e ku aua m« feo lakoq leH&kiU jls£o 0 ka hi» a ka ul. ka Iho U vj» neU noOnoo &0 mea « t&nft ai* 1 \ kijhqj»e 10% boobglo fho la ia 0 oia &* % **ht a i e ' jke afctt H^VBilfev% ; iea oia e fcele js>u fpa»J. «ao i ka bc>!o ka^ 1 - . .: '* ' ' He «aeaae » hookah*^»#, kei§r kaii aoa o u» $<*C 1 u» maj.££»»m>tt., kuto .1», nejjyWNk i» fii. . o Sil*«i« . «« Imw» V£, , «..te i» t» 2S«Bjy^|. : ,itu u»" ala&ui, ua hoao akn «a Ā||ftlktil oai e aloaiu qpahop&|p we ala i jta ui Sxievia .fc'Jpe kpoa kokoolua, noonoo hou ae la i» he mea makehewa wale no īa, a he mau haoa hupo hoi ia o ka heheoa oke alualu a&a,aka 0 kekahi kmo kanaka nahope 0 k«ia kaa e.puahi a!& fca hoio ika lawe a uieiu poabi ua huila. Nolaila, hooholo heu iho la ua makaikiunei e ako &0 ia ekaii r>e« ia» a malia o huli hoi hou mai Hā kaa aia ua ia waM heokahi # ia wa oia e hahai &ku ai a hiki i k& ioaa ana iaia, a he mea oiaio, ao!d paha i piha ka hapalua hora 4 ua hoea hou oaai la ua kaa nei a kaaia ae la ma ko Beleiaehama aoao me ka puahi, me ka aiawa a oana ole ia iho 0 keia wahi jlemakule. Eiike me ka puahi 0 ka lawe &n« 0 ka huiia kaa i ka mama holo imua o koua mau epaepa, pela no hoi ka eieu me ka mama o na wawae 0 B&* ieioehama 1 alualu aku ai, a i ko Silev>& oe» kaa uo hoi & komo iloko o ka poka pa, ku ana 00 hoi ua Beleiaehama nei mawaho, a me ke kali a hookaulua hoa ole ihQ, aia ua makaikiu nei ua komo aku la no ioko oka pa a pii iluna o ka lanai a hookaoi ika kele no ka hoikeaim aku i ko ka hale poe &ia he maliiii* m mawaho. Emooie,« ku ana imua oka makaikiu ka iede kauwa no ka hooko ana i ka hanohano 0 keh beie kahea a o ka huaolwio mua o ka hoolauna a ua wahine luawa nei i pane ai o» ke ooiea: Heaha koo makets*ke, a owu kau e ake nei e ike? Oka iedf «oca keia kii, oia ka'u i makemakeai, eiaaneiolamaloko m> o kem haie? wahi & ka makiikm ®ae ka bo!ke ana aku i ke kii 0 Sile"▼ia imua 0 ka tedt kaowa< Aoieipau,

m nalania !s acs te lielke & fco! m* Hilo, nu &a ma» liliui ae oei o lane, a ea t&&&kO ia hm 600 m*ii ktaU «ebatl *al tm «p«c* like #]# «f *e* r'-yi, - - r •■: