Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 23, 8 June 1901 — Page 1

Page PDF (534.77 KB)

This text was transcribed by:  Pohai Souza
This work is dedicated to:  Halau Hula Kamamolikolehua

KE ALOHA AINA

 

O ELELE BEKELE UA HOI MAI

      Ma ka hoea ana mai nei a ka moku lawekoa Lawton ma ke kakahiaka La Pule nei mai Kapalakiko i huli hoi mai ai ka Elele Bekele mai kana huakai aku nei i Kapalakiko me kekahi mau palapala ia Peresidena Makinile.

      Ua lilo kona hoea ana mai la maluna o ka moku lawekoa Lawton i mea e hoohikilele ia ai kona mau hoaloha, no ka mea, o ka Mariposa kona moku i upu ia aku ai kona hoea mai.

      Ua hoi pololei aku o Bekele no kona home mauka o Kapalama, a malaila oia i loaa aku ai i kona mau hoaloha.  Ma ka ninau ia ana o kana huakai aku nei no Amerika, ua hoike mai oia he nui kona hauoli.  Ua haawi aku na kanaka o ka Ipuka Gula i ko lakou mau hoohanohano kiekie ana no ka Peresidena Makinile.  A ua hooi loa ia aku hoi ke aloha o na kanaka ma o ka hoomailo ia ana e ka maʻi o kana wahine, Mrs. Makinile, maloko o ia kulanakauhale.

      No ka hopena e pili ana i kaʻu huakai kalaiaina aku nei i Amerika Huipuia, wahi a Bekele, ua hooholo au aole e hoike aku i keia wa.  O kaʻu wale no e hoike aku ua haawi mai ka Peresidena he leta iaʻu a e heluhelu ia aku ana hoi imua o na hoa o ka Ahaolelo.

      Ua hoouna mai ka Peresidena i kona aloha nui no na kanaka o Hawaii nei, a malia, wahi ana, e kipa aku ana no e hui me lakou mamua o ka pau ana o keia kau peresidena oʻu.  Mamuli o ko Makinile makemake e huli hoi koke mai au no Hawaii nei, nolaila, ua kau mai la au maluna o ka moku aupuni ma ke ano he malihini nana.

 

      Iwaena o na poe hope @, lawe ia aku e mele ia e ka Aha Kiure Kiekie o E. Caypless a me Lunamakaainana W. H. Hoogs, Senatoa E. White a me kekahi poe e ae.

      Ua pau i ke ahi ma ka Poaono nei kahi hoahu ai o na holoholona o ke aupuni Amerika ma Iwilei.  Aole he maopopo o ke kumu o ke ahi i hoea mai, a o ke poho i loaa ia Amerika he $@,000.

 

NA AʻO A PERESIDENA MAKINILE IA BEKELE

KA HOIKE PIHA A KA ELELE HOMERULA

E Hoopau ia ka Noho Paonioni Ana no ka Pono o ke Aupuni a me ka Lahui Kanaka.

      Ma ke kakahiaka Poakahi nei i hoea aku ai o Lunamakaainana Bekele i ka Hale o na Lunamakaaina a lawe hou ae la i kona noho maloko o ia hale kau kanawai, mahope hoi o kona kaawale ana aku nei ma ke ano he Elele na ka Home Rula, no kekahi mau pule no Amerika Huipuia no ka lawe ana aku i kekahi mau palapala ia Peresidena Makinile e haawi aku ana i ke aloha o Hawaii i ka Peresidena, palapala noi e hooloihi ia ke kau Ahaolelo mua a me ka olelo hooholo e hoopau ia Dole.

      Mahope o ka pau ana i ka heluhelu ia o ka hoike a ke komite o ka Hale maluna o na hoolilo o ka oihana koa Hawaii, ua ku ae la o Bekele a noi aku la i ka noho ina paha ua hiki iaia ke waiho aku i kana hoike no kana huakai aku nei i Amerika Huipuia i ka Hale ia manawa.  Ua pono ia mai.  A ma ia wa i hoike aku ai ka Elele Bekele penei:

      Ua haalele iho au ia nei ma ka mokuahi Mariposa o ka la 8 o Mei, a hoea aku la i Kapalakiko ma ka la 15 o ia mahina no, ma ia la no ua waiho aku au i na palapala i haawi ia mai iaʻu i ke kkakauolelo pilikino a ka Peresidena.  A he hana hiki ole iho iaʻu ka hele ana aku e hui kino me ka Peresidena ia mau la, oiai, kana wahine e waiho ana iloko o ke kulana nawaliwali loa.  Aole au i hoonee aku i na hana imua ia wa, aka, ua hele aku la au e launa me na hoa o ka Ahaolelo a me na hoa o ka Aha Kuhina ma Kapalakiko.  Mawaena o na poe aʻu i halawai aku ai o Kuhina Mahi Wilson kekahi, a me ia au i kamailio loihi ai no na pea pili ia Hawaii nei.  Ua hoike mai oia iaʻu e hoea mai ana oia i Hawaii nei ma keia makahiki aku no ka nana ana i ke kulana mahiai ma keia mau mokupuni.

      Ma keia noho hou ana aku o ka Ahaolelo, wahi ana, e hoao no au e hooholo ia o na haawina no ka pono o ka oihana mahiai ma Hawii.  No ka mea, i ka wa e pau ai na hoomaikai ana a ke kopaa ua loaa na waiwai e holomua ai o ka aina ma o keia oihana mahiai.  Ua hele aku au i ka hoike o ke Kula Nui o Kaleponi mahope iho o koʻu launa ana me Wilson.  Maloko o keia kula e hoolilo nei ka Mokuaina o Kaleponi he $40,000 i ka makahiki no ke aʻo ia ana o ka oihana mahiai maloko oia kula, a ma ia keena no hoi na puka pono mai he 240 haumana a he hookahi iwaena o lakou he wahine.

      Mahope o ka loaa ana o ka maha ia Mrs. Makinile, ua kipa aku la au e ike i ka Peresidena.  Ua loihi ko maua kamailio ana no ka mea pili ia Hawaii nei a me ka paonioni mawaena o ka Ahaolelo a me ka mana hooko o ke aupuni.  Ua haawi mai ka Peresidena iaʻu i na aʻo ana e hoi koke mai au i na mokupuni a ho-

      (E nana ma ka aoao 7.)

 

KAUOHA KA AHA E HULI PONO

      Ma ke kakahiaka Poakolu nei ua haawi mai la ka Aha Hookolo-Kaapuni i ke kauoha i ka Aha Kiure Kiekie no ka huli pono ana aku no hea la ke dala o ka aoao (party) Home Rula a na Lunamakaainana Penikalaka a me Mokimana i hanai ai wale aku ai i na hoa o ka Ahaolelo ma ka hale aina o Nolte a me ka hale aina ma ke alanui Alakea.

      Oiai, ua hoomaopopo ia o keia mau dala na lulu ia no ia e kekahi poai a i ole mau poai paha i kuleana i na bila kaaahi, a i ole bila waiona, a i ole o kekahi mau bila e ae.  No ka mea, o na hana oia ano he kipe no ia me ka manao ana e kokua ia mai e na poe hana kanawai.  Ua makemake ka aha e huli pono i keia mea, a e nana ia hoi ka hoike o na buke hookaa a ka aoao Home Rula.

      O na inoa o ka poe nana keia dala i iuiu ai a me ka manao oia iuiu ana e lawe ia mai ia maloko o ka hoike.  Ua hoi hou aku ka Aha Kiure no ko lakou keena a hoomaka hou aku la i ka hana e like me ke kauoha i loaa mai ia lakou.  O ka hopena o keia mau no@ hou ana e hoea mai ana no ia ma keia mau la aku.

 

POHA HOU KA PELE MA JAVA

      Batabia, Java, Mei 23.  Ua puka hou ae la ka pele ma ka lua pele o Keloet.  Aia na pohaku pele ke hooweliweli la i ka mahikope o Blitar a me Kediri.  Eia keia apana iloko o ka pouli nui.  He nui na kanaka i hoopuni ia e na pohaku pele a aia ka lahui kanaka o Blitar ke ahai la i kahi e pakole ai ko lakou mau ola.  Ua haule mai na lehu pele i keia la a ua uhi ia he eono mau apana ua like hoi me hookahi hapakolu o ke mokupuni.

 

      He nui na poe o ke kulanakauhale ne@ holo makaikai aku iluna o ka mokukaua Oregona ma ka La Pule nei.