Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 32, 10 August 1901 — Page 5

Page PDF (733.56 KB)

This text was transcribed by:  Desiree Shahoian
This work is dedicated to:  To Mrs. Odon's Kindergarten Class of 1955

KE ALOHA AINA

POAONO, AUGATE 16, 1901.  8

NA LETA.

  Aole e ili maluna o makou ke koikoi o na ahewa ana no kela mau mauao i hoopuka la malalo o keia poo aka, e ili no ia maluna o na poe aa lakou i kakau mai.

HE LETA WALOHIA.

  Honolulu, Aug. 5, A.D. 1901. I na kaha ekaleaia, na luna nui a me na hoahanau o ka Hoomana Karistiano Nanao,

Aloha oukou a nui loa.

  Oiai kakou a pau e uhai a holo ana me ka iini aui no kela pono lani ma kela ao, me ka wiwo ole a me ke kupaa oiaio me ka ikaika a pau no ka hooholomua ana i ko kakou wahi ekaleaia uaku imua o ko ke ao a pau.

  He oiaio, ua ike kakou e o’u mau heahanau aloha i ka nee mua ana o ko kakou ekalesia imua a i ka mau a i ka mau loa aku. Aka, eia kekahi mea akeakea mai, ke ku nei mawaena o oukou a me a’u, ko oukou wahi pokii nei, e alalai mai ana ia’u mai ke kome pa hou ana aku me oukou ma ke kaana pu ana i na mea a pono ai ko kakou wahi ekalesia.

  No ia mau alalai ka’u e noi aloha aku nei i ko oukou oluolu e ou mau hoahanau e kala mai ia’u mai ke komo pu hou ana aku a kaana pu i na mea e pono ai ko kakou ekalesia. A no ka mea, aole loa au e pono e kapa hou ia mai owau kekahi i kuleana i loko o koa kihapai o kuu Hoomana Naauao. A no ka mea, he kanaka hewa lea au imua ou e kuu ekalesia aloha, a imua hoi e kuu Akua a’u i berita ai i akua no’u. A he mea hoohilahila wale no no’u ka hoi hou ana aku i ka poli aloha e kuu ekalesia. A ke waiho aku nei i keia mau manao a pau imua o ko ke ae nei. Aole me ka manao iao, aka. me ke aloha no, ma ka manaolana no nae, ke pau ae nei ao luhi, aia he home ma’o.

Me ka haahaa,

SAMUEL KAMAKAIA.

MAKAUKAU KA SHAMROCK II NO KA HOLO ANA I AMERIKA.

  Gourook, Iulai 25. O na hoomakaukau ana no ka haakai moana a ka moku heihei Shamrock II no ka holo ana aku i Amerika Huipuia o hoao ia e kaili mai i ke kiaha kaulana a Amerika Huipuia e paa nei, ua pau pono ia i kela la. O kona mau lako a pau aia maluna ona a ua hiki iaia ke haalele i ho ma ka la apepo ina e makemake ia. Aka, mamuli nae o ka manae ia he ia pakalaki ia, no ka mea, he Poalima ia, nolaila, ua koopanee ia kona holo ana aku a hiki i ka hora 10 o ke kakahiaka Poaono. O na koo o leko o ka moku ua hana ia me ka paa loa e hiki ole ai i ka ino o ka moana ke hoopoino aku iaia.

HALAWAI A KA PAPA OLA.

  Ua malama ia ae he halawai e ka Papa Ola ma ka Poakolu nei, a he pui na kumuhana i lawe ia mai e noonoo. Maloko oia halawai ana na lawe ia mai la he olelo hooholo na ka Papa Ola e haawi ana i ko lakou hoomaikai a me ko lakou hilinai piha maluna o Kauke Cofer, no kana mau hana kokua ia papa, a na apono ia e na lala a pau.

  Ma ke kauoha a ka Papa Ola, ua hoemi ia iho la ka uku o J. Waiamau, ke Kokua Luna Nui ma ke kahua ma’i o Molokai. mai ka $100 a ke $90 o ka mahina, o ke kumu he e ua ana hana aupuni e paa nei, oia no ke poo makai o ia apana nona ka uku mahina o $25.

  Ma ka koike a Kauka Irwin eia he ma’i fiva ke laha nei iwaena o na Iapana, a he hookahi mea i make no keia ma’i @va. Eia ka hale o ka mea make ke hoomalu ia nei me ke kiakia i ke ao a me ka po i wahi e palahalaha ole ai ka pahoia ana aku o keia ma’i, a ua apono aku ka papa i keia mau hana a Kauka Irwin.

  Aia he 12 ma’i e hoomalu ia nei ina ka pa ma’i o Kalihi e kali nei i moku e Iawe aku ai ia lakou i ke kahua ma’i o Molokai.

  Ua heluhelu ia he hoike mai a Kauka Coferr mai e hai mai ana he 109 ma’i bubonika i puka elua e lpau ana i Iulai 23.

KOIKOI NA POINO I LOAA IA E.O. HOLO MA.

  O ka pauahi nana i hooneoneo aku i ka halepohaku nani o E.O. Holo ma, ua lawe mai oia i kekahi poho nui ma ka aoao o keia hui halekuai, aka, o ka oi loa aku nae o ke koikoi na ili aku ao no ia maluna o na hui iniana, a o kaia na halekuai i hoopomo nui ia e ke ahi: Hui o E.Ol Holo, ma, $14,000 poho, $91,000 miaua; Lui me Kuke $20,000 poho, $27,500 inisua.

  O a halekuai laau o Horbon kekahi i hoopoino ia e ke ahi a me ka wai, a ua pau kona mau puka aniani i ka nahaha, na manao ia na hoea aku kona poho i ka $1,000.

SHAMROCK II NO AMERIKA.

  Gourock, Iuiai 27. Ma ka hora 10:20 o keia kakahiaka i haalele iho ai ka Shamrock II i ukali ia e ka Erin no Nu Ioka. He nui na manao hauoli i haawi ia aku no ka moku heihei i kona wa i haalele iho ai. Ua haalele iho ka Shamrock II malalo o kona mau pea ponoi malalo o ka hookele ana a Kapena Sycamore me kekahi wahi oaniani makeni mai ka hikina mai.

  Nia ka halekuai o N.S. Saeha ke kuai hoemi mai nei i na lihilihi, no hyookahi pule wale no.

 

NA MEA HOU O KA KAU 1901 O KA HOOMANA KARISTIANO NAAUAO.

  Oluolu mai no’u kahi mau rumi kaawale o kou kino i ohonia nui ia no keia mau huaolelo e kau ae la maluna. O ka la 22 o Iulai i kunewa aku ia, ua malamaia naio hana Ahahui Euanelio Nui o keia hoomana ma ka Luakini o Kealaula e ka Makua Rev. J. Kekipi a noho kakauolelo la e James D Makekau.

  Ua hoomaopopo ia na iala o ka aha i hiki mai mai Maui mai he 5 kahunapule, 1 elele ahahui opio, 1 peresidena ahahui opio, huina a pau mai Maui mai 10 a me 17 hauwana hoike kula euanelio no ka ia 31 o Iulai. O ko Oahu nei 13 kahunapule, 1 elele ekalesia, 1 elele kula sabati, 1 elele ahahui opio a me 1 peresidena ahahui opio pae aina huina a pau 17.

  Kia na mea i hoomaopopoia no na hana o keia ekaleria hou, ua ike ia ma na hoike a ke kahu o ka ekalesia o Kaolinookamalamalama ma Maui. He 9 ekalesia malalo  oia Kaolino, a no lakou ka huina hoahanau 200 a oi, a he hookahi ekalesia i makaukau no ke kukulu ana aku 1 luakini no lakou oai no ka ekalesia o Honopou, Hamakualoa, Maui.

  Aole no i nele na hookuia i ka hana a ke Akua ma Maui, oia no ua puka mai mai ka elele o Kaolino he mau kahunapule i hoi hope i ka hoomana makua oia no o C.K. Pa, D.W. Kawahamae a me Elona Palea. Ma ka noonoo pono ana o keia ahuhui nui, ua hooholoia e oki a hoopau loa ia ko lakou mau inoa Rev. mai keia ekalesia aku, a pela no ma na mea a pau e pili ana i keia hoomana.

  Na ke kahu o Keaiaula i hoike mai i kana hoike kihapai, ke nee mua nei na hana a ke Akua ma ka moaupuni o Oahu nei, ma kana hoike he 200 a oi hoahanau i hoi hope a he 30 hoahanau i make iloko o na makahiki ehiku i ku ai ai keia ahahui ua hoepau loa ia kona inoa Rev. a me na mea a pau e pili ana i keia hoomana.

  O na hoike a na kahu kula sabati a me na elele mai ka mokupuni mai o Maui a me na ahahui opio, ua ike ia ka oi ae o na hana o keia kau i ke kau o 1900 i hala, oiai, ua pii ae ka heluna haumana i ko ka wa i hala, pela na ahahui ma Oahu nei. Nolaila, ke pii mau nei ka nee mua ana o na hana a ke Akua i keia hoomana me ka maikai. Ua pono ia he eha mau kahunapule hou no keia hoomana iloko o keia kau oia no Mr. a me Mrs, S.K. Kaloa a me Mr. a me Mrs. J.P. Kapihe o Pauwela, Maui.

  O ka la 31 o Iulai, oia ka la nana i hooiaio mai i ka paulele o na hoahanau o keia hoomana e hooko i ka lakou i aelike ai ke malama mai ke Akua i ke ola a loaa ua la nui kamahao ala, oia hoi, he la e hoike hui ai na Kula Sabati a pau malalo o keia hoomana.

  Ua hooke ia ia mau iili ana ma ko ke Akua aloha, a ua hana ia na hana me ke ohohia nui ia. He nui na papa hoike i komo pu ma keia hana, mai Maui mai, 3 papa hoike, mai Majua, Oahu, 1 papa; mai Keaiaula mai 7 papa. Huina pau o na papa i hoike i keia la 11. O na dala makana a pau i haawi manawalea ia mai e na hoaloha a me na makamaka no elua manawa lulu $41.35 oia keia, no keia Aha Kula Sabati Nui o ka Paeaina $25.75; no ka Luakini Hou Kaalohiokamaiamaiama, ma Honopou, Hamakaualoa, Maui $15.60. O na hana hope a keia aoao hoomana oia no na puliama aloha a na kamaaina i na malihini mai Maui a me Hawaii mai.

  Ua haawi ae kekahi mau makua poina hoolaulea ma ko laua home ma ke awakea Poaono. Au. 3, no @ malihini, oia no o Mr. a me Mrs. J.W. Bipikane, ua ai a inu a lawa ua malihini i ka lokomaikai o kamaaina, aka, aole i oi aku keia mau mea ai pau wale elike me ka Iesu i hoike aku ai i ka wahine Samalie, i na inu oe i ka wai a’u e haawi aku ai, aoie oe e make wai hou. Aka, e loaa la oe ka wai e pipi ana i ke ola mau loa, oia ka paina hoolaulee oi loa aku, aka, aole no i pau ka lokomaikai o na kauwa a ke Akua o Kealaula i na malihini.

  Ma ka auina la Poakahi ua malama ia he paina hoolaulea e ka makuahine Rev. S.K. Kaapa, ma ko laua home nani, ua ai a inu i ke ka makuahine lokomaikai me na manao kahoahoa i ka Mana Kahi Kolu, e oluolu oia e malama ia ke ola o na haku o ka home a hui hou me na malihini o ke kau 1902 e hiki mai ana.

  Aole no i ana mai na lokomaikai a na kamaaina i na malihini. Ma ia ahiahi Poakahi no hora 7:30 p.m., ua haawi mei ka Ahahui o na Opio i paina koolaulea ai mama, kope, meono a me ka aikilima hui iniki e helelei ai na niho o na malilihiui. Auwe! Ua inu iho a kena i ka nui palena ole o na lokomaikai o na haipule o Kealaula o ka Malamalama i na malihini mai Hawaii a me Maui.

  Ua loaa i na malihini i hiki mai i keia kau ke kupaianaha o ko ke Akua lokomaikai i ka malama ia e na kamaaina. me he poe keiki punahele aia na iakou. O ka oi loa aku o na malihini e haawi nei i ke lakou kou hoomaikai nui oia no ko lakou hoohalike ia ana me he mau alii nui aia no ka aina, oia hoi, na hai e kuke mai a mo’a na mea a he iho wale iho no elua lio a ke pola.

  Ke hoi nei na malihini me ke noi ae i ko kakou Akua ia Iehova Sabaota e malama a hooholomua i kana hana nui a puhi keil paeaina mai Hawaii a hiki i ka welona a ka ia i Lehua. Me na haipule a pau o ka Hoomana Karistiano Naauae ko makou hoemaikai a nui loa, a na ka Makua me Kana Keiki a me ka Mana o Kona Uhane Hemolele e loaa ia oa kakou ke olama i ke ao kumu ole a hiki aku i ke ao pau ole. Amene.

  Kou, oiaio, MALIHINI.

HAULE KE CONSTITUTION.

  Nupola, Iulai 25. I keia la ua ahai hou ae la ke Columbia i ka lanakila ma kekahi heihei i malama ia mawaena ona a me ke Constitution, a na haalele ia ka moku hope ma kahi he hapakolu mile ke kaawale.

  Ua hoohikilele ia no mea a pau no keia @o ana i ke Columbia, no ka moa, ua manao ia he makani maikai loa ke pa ana i ka wa i malamaia ai o keia heihei no ke Constitution e hoike mai ai i kona holo, oiai, e pa ana ka makani ma kahi o ewalu nota a he malino ke kai.

  He mau waiwai hou kai loaa mai nei ia L.B. Kerr ma, a ke kuai hoemi ia nei.

  Eia ka White House ke malama nei he kuai hoopau nui o na waiwai like ole ma ko lakou hale kuai i keia mau ia.

  He kuai hoemi nui ko ka hale kuai o Sayegusa e ku nei ma ke alanui Nuuanu e hoomaka ana mai keia la aku.

  He olohani nui o na limahana uwapo uniona kai ike ia mai nei ma Kapalakiko, aka, aole nae he mau hookahe koko i hanaia i ka wa a ka Siera i haalele aku ai ia laila.